तनहुँमा दुई सय एक क्षयरोगका बिरामी
तनहुँमा क्षयरोगका २०१ बिरामी पहिचान भएका छन् । चालु आर्थिक वर्षको फागुन मसान्तसम्म जिल्लामा क्षयरोगका २०१ बिरामी पहिचान भएका हुन् । स्वास्थ्य कार्यालयका अनुसार त्यसमध्ये नसर्ने खालका १३० रहेका छन् । जिल्लामा क्षयरोगको ८२।१ प्रतिशत उपचार सफल भएको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख शङ्करबाबु अधिकारीले जानकारी दिनुभयो । छ महिना नियमित औषधि सेवन गरे क्षयरोग निको हुन्छ ।
तनहुँमा साना दलको मनोनयन दर्ता
वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तहको निर्वाचनका लागि तनहुँमा साना राजनीतिक दलले आइतबार मनोनयन दर्ता गराएका छन्।
गोरखामा काँग्रेसले एकल प्रतिस्पर्धा गर्ने
नरेन्द्र ढकालगोरखा, बैशाख ११ गते । नेपाली काँग्रेस गोरखाले जिल्लाका सबै स्थानीय तह र वडाहरुमा एकल उम्मेदवारी दर्ता गर्ने निर्णय गरेको छ । आइतबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै जिल्ला सभापति नन्दप्रसाद न्यौपानेले केही दल र व्यक्तिका कारण गठबन्धन सम्भव नभएको बताउनुभयो । ‘हामी केन्द्रको निर्णयअनुसार अधिक लचक भएर गठबन्धन जोगाउन अन्तिम समय लागिरह्यौं । तर केही दलका साथीहरुको महत्वाकांक्षा र राजनीतिक अपरिपक्वताका कारणले सबैसँगै मिलेर जान सकेनौ, तालमेल ट¥यो’ काँग्रेस सभापति न्यौपानेले भन्नुभयो । जिल्ला कार्यसमितिको बैठक बसेर एक्लै निर्वाचनमा जाने निर्णय गरेको उहाँले बताउनुभयो । सोहीअनुरुप जिल्लाका दुई नगरपालिका, ९ वटा गाउँपालिकाका ९४ वटै वडाका सबै पदमा उम्मेदवारी दिने निर्णय काँग्रेस गोरखाले गरेको छ । ‘काँग्रेस गोरखा कसैको दबाब र प्रभावमा नपरी एक्लै प्रतिस्पर्धा गर्न सक्षम छ,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘अहिलेको परिस्थितिमा सबैलाई साथै लैजाऔं भन्ने मात्र हाम्रो धारणा थियो । अब तालमेल सम्भव नभएपछि दलहरुवीच मित्रवत सम्बन्ध कायम राख्ने हाम्रो समझदारी छ ।’केन्द्रमा भएको सहमतीअनुसार जिल्लामा संयन्त्र बनेपछि गठबन्धनका दलहरुवीच ८ वटा औपचारिक र झण्डै एक दर्जन बढी अनौपचारिक छलफलहरु गरिएको काँग्रेस गोरखाको दाबी छ । जिल्लाका ११ स्थानीय तहमध्ये यसअघिको निर्वाचनमा २ नगरपालिकाको प्रमुख, ७ गाउँपालिकाको अध्यक्ष, एक नगरपालिकाको उपप्रमुख, ६ गाउँपालिका उपाध्यक्ष र ४५ वटा वडाध्यक्ष पद काँग्रेसले जितेको थियो । केन्द्रले बनाएको सहमतिअनुसार प्रमुख जितेको पालिकामा सम्बन्धित दलले नै पाउने बताइए पनि काँग्रेस २ वटा स्थानीय तह छोड्न तयार हुँदा पनि अन्य दल नमानेको सभापति न्यौपानेले बताउनुभयो । पूर्वप्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईले केन्द्रीय तहबाटै हस्तेक्षप गरी जनता समाजवादी पार्टीको अबस्थाभन्दा बढी माग दाबी गरेपछि काँग्रेस र माओवादी उक्त कुरामा सहमत हुन नसकेको ती दलका नेताहरुले बताउनुभयो । यसअघिको निर्वाचनमा केही वडामा मात्र जितेको जसपाले एउटा नगरपालिका, एउटा गाउँपालिकासहित २५ वडा र १०० भन्दा बढी सदस्य दाबी गरेको थियो । जसपाको माग पूरा गर्न नसक्ने भन्दै काँग्रेस र माओवादी मिलेर जाने सहमती नजिक पुगेका थिए । काँग्रेसले ७ र माओवादी ४ स्थानीय तह लिनेगरी तालमेलको तयारी गरिरहेकाबेला जसपाको दबाबमा केन्द्रले हस्तक्षेप गर्न खोजेपछि अन्ततः एकल प्रतिस्पर्धा गर्ने सहमती दलहरुले गरेका हुन् । काँग्रेसले एक्लै जाने घोषणा गरेपनि माओवादी, जनता समाजवादी पार्टी र नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टीले भने अहिलेसम्म औपचारिक घोषणा गरेका छैनन् ।
पहिलो दिन ठूला दलले गरेनन् उम्मेदवारी दर्ता
नवीन शिशिर विकबागलुङ, वैशाख ११ गते । स्थानीय तह निर्वाचन मनोनयनको पहिलो दिन बागलुङका ठूला राजनीतिक दलहरुले दशवटै स्थानीय तहमा उम्मेदवारी दर्ता गराएनन् । उम्मेदवार टुंगो नलागेपछि नेकपा (एमाले) र सत्तागठबन्धनमा आबद्ध राजनीतिक दलले उम्मेदवारी दर्ता नगराएका हुन । आईतबार केही स्थानीय तहमा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) र केही स्वतन्त्र उम्मेदवारले उम्मेदवारी दिएका छन् । पहिलो दिन स्थानीय तहमा रहेका निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय सुनसानजस्तै भएको सो कार्यालयका अधिकारीहरुको भनाई छ । उम्मेदवारी दिने प्रयोजनका लागि कार्यालयबाट उम्मेदवारी फर्म लगे पनि दर्ता गर्न राजनीतिक दल कार्यालय नआएको मुख्य निर्वाचन अधिकृत वासुदेव न्यौपानले जानकारी दिनुभयो ।सत्तागठबन्धनले भागबण्डा टुङ्ग्याउन सकेको छैन । नेकपा (एमाले) ले पनि बागलुङ नगरपालिका, काठेखोला गाउँपालिका, बडिगाड गाउँपालिकामा प्रमुख र उपप्रमुखको टुंगो लगाउन नसक्दा मनोनयन रोकिएको छ । सर्वसम्मत पालिका प्रमुख र उपप्रमुख चयन भएको स्थानीय तहमा पनि एमालेले उम्मेदवारी दर्ता गरेको छैन ।सत्ता गठबन्धनमा कुरा नमिलेपछि गठबन्धन फुट्ने र गठबन्धनबाट अलग भएको पार्टी एमालेसँग चुनावी एकता गर्न सक्ने अपेक्षाले सर्वसम्मत उम्मेदवार टुंगो लागेको मात्र स्थानीय तहमा एमालले उम्मेदवारी दर्ता गरेको छ । पहिलो दिन जैमिनी नगरपालिकाको उपप्रमुखमा स्वतन्त्र उम्मेदवार रुद्रकुमारी रोकाय, जैमिनी वडा–२ मा राप्रपाबाट वडाध्यक्षमा यज्ञप्रसाद सापकोटा र वडा–३ को वडाध्यक्षमा स्वतन्त्र उम्मेदवार कृष्ण पाण्डेले उम्मेदवारी दर्ता गराएको निर्वाचन अधिकृत सूर्यप्रसाद भण्डारीले जानकारी दिनुभयो ।
पोखराको उपप्रमुखमा उम्मेदवारी दिन मञ्जुदेवी गुरुङद्वारा अस्विकार
नेकपा एमालेबाट पोखराको उपप्रमुखमा प्रस्तावित मन्जुदेवी गुरुङले उम्मेदवार बन्न अस्वीकार गर्नुभएको छ । पार्टीले नसोधी उपप्रमुखको उम्मेदवार बनाएको भन्दै उहाँले उम्मेदवारी बन्न अस्वीकार गर्नुभएको हो ।
धवलागिरिमा कांग्रेस–माओवादी तालमेल
आसन्न स्थानीय तह निर्वाचनमा म्याग्दीको धवलागिरि गाउँपालिकामा नेपाली कांग्रेस र नेकपा ९माओवादी केन्द्र०ले चुनावी तालमेल गर्ने भएका छन् । दुवै पार्टीका पालिकास्तरका नेताले गाउँपालिकाको अध्यक्ष, उपाध्यक्ष, सात वडाका अध्यक्ष र सदस्यमा साझा उम्मेदवार बनाउने सहमति गरेका हुन् । गाउँपालिकाको अध्यक्ष, २, ३, ४ र ५ नं वडाको अध्यक्षमा कांग्रेस तथा १, ६ र ७ नं वडा अध्यक्षमा माओवादीले उम्मेदवारी दिने भएका छन् ।
दुलेगौडा–कोत्रे सडक : घाम लाग्दा धुलो, पानी पर्दा हिलो
पृथ्वीराजमार्गअन्तर्गत तनहुँको शुक्लागण्डकी नगरपालिकास्थित दुलेगौडा–कोत्रे सडकखण्ड धुलाम्य भएपछि स्थानीयवासी आन्दोलित भएका छन् । शुक्लागण्डकी –२ हलेदीमा सडक मरमत नहुँदा स्थानीयवासीले समस्या भोग्दै आएका छन् ।
स्याङ्जामा ७३ मतदान केन्द्र अतिसंवेदनशील
स्थानिय तहको निर्वाचनमा स्याङ्जाका ७३ मतदान केन्द्र अतिसंवेदनशील केन्द्रको सूचीमा परेका छन् । जिल्लाको सुरक्षा समिति स्याङ्जाले जिल्लाका मतदान केन्द्रको वर्गीकरण गरी संवेदनशीलताको सूची तयार पारेको हो ।
कपिलवस्तु नगरपालिकाकी उपप्रमुख लक्ष्मी गुप्ताकाे पदबाट राजीनामा
नारद काेहरतौलिहवा, वैशाख १० गते । आउँदो वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तहको निर्वाचनमा उम्मेदवार हुन ईच्छुक रहेको भन्दै कपिलवस्तु नगरपालिकाकी उपप्रमुख लक्ष्मी गुप्ताले पदबाट राजीनामा दिनुभएकाे छ ।निर्वाचन आयोगले चुनावमा लड्न बहालवाला जन प्रतिनिधिहरुले अनिवार्य पदबाट राजीनामा दिनुपर्ने नियम बनाएपछि उहाँले सो राजीनामा दिनुभएकाे हाे । उहाँले प्रमुख किरण सिंहलाई गत वैशाख ८ गते राजीनामा दिनुभएकाे हाे ।प्रमुख सिंहले वैशाख ९ गते देखि लागू हुने गरी राजीनामा स्वीकृत गर्नुभएकाे छ । नेपाली काँग्रेसबाट प्रमुख पदमा टिकट पाएको चर्चा चले पनि अझैँ सम्म आधिकारिक रूप निर्णय सार्वजनिक भएकाे छैन ।काँग्रेसबाट उपप्रमुख पदमा टिकट कसले पाउँछ भन्ने अझै स्पष्ट हुन सकेको छैन । प्रकाश घिमिरे, गोपीकृष्ण शर्मा, राजेश ज्ञवाली मध्ये एक जनाले उपप्रमुखकाे टिकट पाउने काँग्रेस नेताहरु बताउँछन् । अब कपिलवस्तु नगरपालिकामा काँग्रेस, एमाले र जनता समाजवादी पार्टी, नेपालबीच प्रतिस्पर्धा हुने मतदाताहरु बताउँछन् ।
नवौँ राष्ट्रिय र १९औँ एसियाडको खेल संख्या तय
राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) ले गण्डकी प्रदेशमा जेठ २२ देखि २८ गतेसम्म आयोजना हुने नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद र चीनमा भदौ २५ देखि असोज ९ गतेसम्म आयोजना हुने १९औँ एसियाली खेलकुद (एसियाड) प्रतियोगितामा सहभागि खेलको संख्या तय गरेको छ ।
पीडा छ तर पोख्न सक्दैनौं : ज्येष्ठ नागरिक
अमृतप्रसाद पौडेलम्याग्दी, बैशाख ९ गते । हिमाली जिल्ला म्याग्दीको ग्रामीण भेगमा रहेका ज्येष्ठ नगारिकले परिवारका सदस्यबाट हेला तथा यातनाको शिकार भएको भएपनि आफूहरु बोल्न सक्ने अवस्थामा नरहेको बताउनुभएको छ । राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगको आयोजामा आज याँ भएको कार्यक्रममा ज्येष्ठ नागरिकहरुले त्यस्तो बताउनुभयो । ज्येष्ठ नगारिकको अधिकार सम्बन्धमा स्थानीय सरकारका नीति योजना, कार्यक्रम र बजेट कायान्वयन अवस्थाबारे सरोकारवालाको भूमिका विषयक छलफल कार्यक्रममा रघुगंगा गाउँपालिकाको मौवाफाँटमा सहभागी ज्येष्ठ नगारिकले आफ्नो गुनासो राख्नुभयो । बिहीबार र शुक्रबार गरी दुई दिनसम्म भएको कार्यक्रममा मानवअधिकार आयोगका अधिकृत कल्पना नेपालको नेतृत्वको टोलीले ज्येष्ठ नागरिकको विषयमा स्थलगत अध्ययन गरेको थियो ।स्थलगत छलफलको क्रममा रघुगंगा गाउँपालिका–३ मौवाफाँट क्षेत्रमा ज्येष्ठ नागरिकले आफूलाई भएको पीडा, परिवारले गरेको व्यवहार सहन नसक्नेखालको भए पनि पुनः त्यही स्थानमा बस्नु पर्ने बाध्यता रहेको उहाँहरुको गुनासो छ । कार्यक्रममा जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख देवेद्र केसीले ज्येष्ठ नागरिकको सवालमा समाजमा जागरण गरिनु पर्ने बताउनुभयो । आफैमा परिवर्तन नभएसम्म कुनै पनि हालतमा बाबाआमाको सम्मान र उचित हेरचाहमा परिवार लाग्ने केसीको भनाई छ । जिल्ला न्यायाधीश तेजनारायण पौडेलले ज्येष्ठ नागरिकको पीडा परिवारसँगै जोडिएकाले बाहिर नआउने गरेको बताउनुभयो । न्यायाधीश पौडेलले परिवारसँगै बिबाद हुने भएकाले त्यस्ता समस्याहरु ज्येष्ठ नागरिकले नै बाहिर ल्याउन नचाहेको बताउनुभयो ।बेनी नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत धोलकराज ढकालले बेनी नगरपालिका क्षेत्रमा ७० वर्ष माथिका सबै ज्येष्ठ नागरिकको स्वास्थ्य बिमा गरिएको बताउनुभयो । स्वास्थ्य परीक्षणका लागि उचित समन्वय गर्नुका साथै सम्मान एवम् मौसमअनुसार न्यानो कपडा वितरण गर्ने गरेको उहाँले बताउनुभयो ।राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगकी अधिकृत कल्पना नेपालले ज्येष्ठ नागरिकको उचित हेरचाहमा कमि आएको बताउनुभयो । अधिकृत नेपालले नेपालको संविधानको धारा १६ मा उल्लेख भएको सम्मानपूर्वक बाँच्न पाउने अधिकारबाट ज्येष्ठ नगारिक बञ्चित भएको स्थलगत अध्ययनबाट देखिएको बताउनुभयो ।कार्यक्रममा सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी अर्जुन शर्मा, रघुगंगा गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत अमृत सुवेदी, मंगला गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत मनोहर ढुंगाना, प्रहरी निरीक्षक सन्तोष पौडेल इन्सेक प्रतिनिधि अमृत बास्कुने, स्वास्थ्य कार्यालय, स्वास्थ्य बिमा बोर्ड, बेनी अस्पताल लगायतका सरोकारवाला निकायका प्रमुख प्रतिनिधि एवम् ज्येष्ठ नागरिकको उपस्थिति थियो ।
मन छुने बजेट आवश्यक
कास्की समाचारदाता कास्की, वैशाख ९ गते । आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम र बजेट तयारीमा जुटेको गण्डकी प्रदेश सरकारले प्रदेशमा क्रियाशील मुख्य राजनीतिक दलका प्रमुख र प्रतिनिधिसँग छलफल गरेको छ । सीमित स्रोतसाधनका बीच पनि नागरिकका अपेक्षा पूरा गर्नुपर्ने अवस्थामा दलहरूको रायअनुसार नै अगाडि बढ्ने उद्देश्यले छलफल थालिएको मुख्यमन्त्री कृष्णचन्द्र नेपाली पोखरेलले बताउनुभयो ।प्रदेश अर्थ मन्त्रालयले आयोजना गरेको छलफल कार्यक्रममा मुख्यमन्त्री पोखरेलले आगामी बजेटलाई, व्यावहारिक, सन्देशमूलक र लोकप्रिय बनाउने प्रयास भइरहेको बताउनुभयो । सीमित बजेटका बीच नागरिकका आवश्यकतालाई पूरा गर्नेगरी प्रदेश सरकार जान चाहेको भन्दै उहाँले रोजगारी र आम्दानी वृद्धि हुनेगरी बजेट बनाउन थप सुझावको अपेक्षा गरिएको बताउनुभयो । अर्थमन्त्री रामजीप्रसाद बरालले अनिवार्य दायित्व बढ्दो अवस्थामा रहेको चर्चा गर्दै भन्नुभयो, ‘‘बजेटको सीमा त्यही हो, केही नयाँ योजना पनि दिनुपर्ने र चुनावको मुखको बजेट भएकाले बडो समस्याबाट गुज्रिएको छ सरकार ।’’ साधारण खर्च दिनप्रतिदिन बढ्दै गएको भन्दै उहाँले केन्द्रमा रहेका नेताहरुको एकात्मक सोचका कारण स्रोत र अधिकारका लागि सङ्घसँग जुध्नुपर्ने अवस्था आएको बताउनुभयो । ऊर्जा जलस्रोत तथा खानेपानीमन्त्री हरिशरण आचार्यले विगतमा दिनमा पर्यटनमा गरेको लगानीले कति प्रतिफल दियो भनेर समीक्षा गर्नुपर्ने बताउनुभयो । प्रदेशको समृद्धि कृषि उत्पादनमै निर्भर रहेकाले सबैभन्दा पहिला सिँचाइको प्रबन्ध गरिनुपर्ने सुझाव उहाँले दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘‘गण्डकीमा तीन लाख ७० हजार हेक्टर जमिनमा खेती हुन्छ । त्यसमा सिँचाइ जम्मा ३६ प्रतिशतमा मात्र पुगेको छ । त्योमध्ये पनि ६१ हजार ८३३ हेक्टरमा मात्रै बाह्रै महिना सिँचाइ उपलब्ध छ, यो दुःखद पक्ष हो ।”नेकपा माओवादी केन्द्र संसदीय दलका नेता हरिबहादुर चुमानले विगतका बजेटको समीक्षा गरेर अगाडि बढ्नुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “पर्यटनलाई प्राथमिकता तोकिएको छ, अब यसमा पर्याप्त बजेट छुट्याउनुप¥यो । प्रदेश गौरवका योजना ल्याएर मात्र भएन, ती योजनालाई अगाडि बढाउन हामीले गम्भीर भएर लाग्नुपर्नेछ ।” नेपाली काँग्रेस गण्डकीका महामन्त्री विष्णुप्रसाद लामिछानेले किसानले आत्मसम्मान पाउने गरी योजना बनाउन सुझाव दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “निजी क्षेत्रलाई आकर्षित गर्ने खालको नीति निर्माण गर्नुपर्छ, विद्युत्को उपभोग बढाउने गरी कार्यक्रम अगाडि सार्नुपर्छ ।” नेकपा माओवादी केन्द्र गण्डकी प्रदेश अध्यक्ष गायत्री गुरुङले कृषिको अनुदान साना किसानले पाउनै कठिन रहेको बताउनुभयो । प्रदेश नीति तथा योजना आयोगका उपाध्यक्ष डा. रघुराज काफ्लेले क्षेत्रगत रूपमा निरन्तर छलफल चलाइरहेको जानकारी गराउनुभयो । सङ्घबाट प्राप्त हुने अनुदान बिस्तारै बढोत्तरी हुँदै जाने, प्रदेशको आम्दानी बढाउने, राजस्व सङ्कलनमा जोड दिएको भएर आगामी आर्थिक वर्षमा प्रदेशको आर्थिक अवस्था सुधार हुँदै जाने विश्वास उहाँले व्यक्त गर्नुभयो ।
बेनी–जोमसोम सडक मर्मत तीव्र गतिमा
हिमाल पारीको जिल्ला मुस्ताङ जाने एक मात्र सडकमार्ग बेनी–जोमसोम सडक धमाधम मर्मत भइरहेको छ । कालीगण्डकी कोरिडोरअन्तर्गत बेनी–जोमसोम–कोरला सडक आयोजनाको बेनी–जोमसोम खण्ड चौडा तथा स्तरोन्नतिका लागि दैनिक चार घण्टा सडक बन्द गरेर मर्मतलाई तीव्रता दिइएको मुस्ताङ जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जनाएको छ ।
लमजुङमा मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय स्थापना
बेलिना थापालमजुङ, बैशाख ८ गते । बैशाख ३० गते हुने स्थानीय तह निर्वाचन २०७९ लाई लक्षित गरी लमजुङमा मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय स्थापना गरिएको छ । निर्वाचन प्रक्रिया अघि बढाउन बिहीबार जिल्ला समन्वय समिति लमजुङको भवनमा कार्यालय स्थापना गरिएको हो ।भवनको एउटा कोठामा कार्यालय स्थापना गरिएको जिल्ला निर्वाचन अधिकारी सिर्जना मिश्रले बताउनुभयो । उहाँकाअनुसार बोर्ड राखेर कार्यालय स्थापना भएको छ । मुख्य निर्वाचन अधिकृत जिल्ला अदालत लमजुङका जिल्ला न्यायाधीश शिवप्रसाद खनालले बोर्ड पढेर कार्यालयको सुभारम्भ गर्नुभयो । अब कार्यालयबाट नियमित दैनिक रुपमा चुनावी कार्यक्रमका लागि काम थाल्ने उहाँले बताउनुभयो । कार्यालयमा मुख्य निर्वाचन अधिकृत एक जना, सहायक निर्वाचन अधिकृत एक जना, लेखापाल वा लेखा अधिकृत एक जना, सहायक कर्मचारी एक जना, कम्प्युटर अपरेटर एक जना, कार्यालय सहयोगी एक जना, चालक एक जना, सुरक्षाकर्मी एक जना गरी नौ जना कर्मचारी रहनेछन् । कर्मचारीलाई नियुक्तीको प्रक्रिया अघि बढाउने उहाँले बताउनुभयो । मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयले जिल्लाभरको निर्वाचन क्रियाकलापको समन्वय गर्नेछ । यस्तै, बेंसीशहर नगरपालिकाको निर्वाचनलाई लक्षित गरेर काम गर्ने सो कार्यालयले जनाएको छ । मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयसँगै अन्य ७ वटा पालिकामा पनि निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय स्थापना भएको जिल्ला निर्वाचन कार्यालयले जनाएको छ । अन्य पालिकामा निर्वाचन अधिृकत एक जना, सहायक निर्वाचन अधिकृत एक जना, लेखापाल वा लेखा अधिकृत एक जना, सहायक कर्मचारी एक जना, कम्प्युटर अपरेटर एक जना, कार्यालय सहयोगी दुई जना, चालक एक जना, सुरक्षाकर्मी एक जनागरी नौ जना कर्मचारी खटिनेछन् । निर्वाचन कार्यालयकाअनुसार निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयमा बैशाख ११ गते विहान १० बजेदेखि बेलुका ५ बजेसम्म उम्मेदवारको मनोनयनपत्र दर्ता गर्ने कार्य हुनेछ । बैशाख १२ गते बेलुका ५ बजेदेखि ६ बजेसम्म मनोनयनपत्र दर्ता भएको उम्मेदवारको सूचि प्रकाशन गर्ने, बैशाख १३ गते विहान १० बजेदेखि बेलुका ५ बजेसम्म उम्मेदवारको विरोधमा उजुरी दिने, बैशाख १४ गते विहान १० बजेबाट बैशाख १५ गते बेलुका ५ बजेसम्म मनोनयनपत्र जाँच गर्ने र उजुरीउपर जाँचबुझ गरी निर्णय गरिने जनाएको छ । बैशाख १५ गते बेलुका ५ बजेदेखि ६ बजेसम्म मनोनयन भएको उम्मेदवारको नामावली प्रकाशन गर्ने, बैशाख १६ गते विहान १० बजेदेखि बुलका ५ बजेसम्म उम्मेदवारको नाम फिर्ता लिने, बैशाख १६ गते बेलुका ५ बजेदेखि ६ बजेसम्म उम्मेदवारको अन्तिम नामावली प्रकाशन गरिनेछ । त्यस्तै, बैशाख १७ गते विहान १० बजेदेखि ५ बजेसम्म उमेदवारलाई निर्वाचन चिन्ह प्रदान गर्ने कार्यक्रम छ । बैशाख ३० गते विहान ७ बजेदेखि बेलुका ५ बजेसम्म मतदान केन्द्रमा मतदान कार्य हुने सो कार्यालयले जनाएको छ । निर्वाचनको मौन अवधि मतदान सुरु हुनुभन्दा ४८ घण्टा अगाडि बैशाख २७ गते राति १२ बजेबाट लागू हुनेछ । प्रत्येक मतदान केन्द्रमा मतदान भएका सबै मतपेटिका मतदान अधिकृतबाट निर्वाचन अधिकृतले सुरक्षित रुपमा प्राप्त गरेपछि मतगणना कार्य सुरु गर्नु पर्नेछ । मतगणना कार्य समाप्त भएपछि निर्वाचन अधिकृतले तत्काल निर्वाचन परिणाम घोषणा गर्नुपर्नेछ ।
सार्वजनिक सुनुवाइमा नागरिकको गुनासो
अमृतप्रसाद पौडेलम्याग्दी, वैशाख ८ गते । बेनी नगरपालिका –३, भकिम्लिका स्थानीय बासिन्दाले खानेपानी योजना सम्पन्न भइसकेर धारा बने पनि पानी नआएको गुनासो गरेका छन् । बेनी नगरपालिकाले चालु आर्थिक वर्षको दोस्रो चौमासिकको समीक्षा गर्न आयोजना गरेको सार्वजनिक सुनुवाई कार्यक्रममा भकिम्लिका बासिन्दाले सो गुनासो गरेका हुन् ।स्थानीय बासिन्दा दीपक पुनले आफ्नो क्षेत्रमा प्रदेश सरकारको कार्यक्रम अन्तर्गत ७० लाख रुपियाँ लागतमा बनेको खानेपानी योजना सम्पन्न भए पनि पानी नआएको गुनासो गर्नुभयो । पुनले भन्नुभयो “एक घर एक धारा कार्यक्रम भए पनि धारा बन्यो तर पानी आएन ।”सार्वजनिक सुनुवाइमा सहभागी अधिकांश नागरिकले खानेपानीकै समस्या राख्नुभएको थियो । रामबहादुर किसानले बेनी नगरपालिका –३ को मुसुङ, डोले, छेपारेलगायतका क्षेत्रमा नगरपालिका क्षेत्रबाट योजनामा समेत एकरुपता नगरी उपेक्षा गरेको बताउनुभयो । सार्वजनिक सुनुवाइमा आफ्नो कुरा राख्नेक्रममा किसानले आफ्नो क्षेत्रमा खानेपानी योजना परेर काम अगाडि बढे पनि बीचैमा रोकिएको गुनासो गर्नुभयो ।भौगोलिक रुपमा असहजर मानिने बेनी नगरपालिका –३ भकिम्लि सदरमुकाम बेनीदेखि नजिकै रहेको वडा हुँदैगर्दा पनि कक्षा ११ पढ्नका लागि गाउँ छाडेर अन्यत्रै जानपर्ने बाध्यता रहेको स्थानीय लिलबहादुर छन्त्यालको भनाइ छ । छन्त्यालले भन्नुभयो– “बेनी नगरपालिकाको ३ बाहेक १ देखि ९ सम्म सबैमा उच्च माध्यमिक अर्थात् कक्षा ११ र १२ पढाइ हुने भए पनि ३ नम्बरमा १० कक्षासम्म मात्रै अध्ययन हुने जयन्ती मावि मात्रै छ ।स्थानीय दिलबहादुर थापाले आफ्नो क्षेत्रमा भएको खानेपानीको समस्याले गर्दा मुसुङ डोले आधारभूत विद्यालयमा पिउने मात्रै नभएर शौचालय प्रयोगका लागि समेत पानीको अभावले गर्दा समस्या भएको बताउनुभयो । नगरपालिकाले सदरमुकामभन्दा अप्ठेरो भूगोलमा पर्ने भकिम्लिमा आयोजना गरेको सार्वजनिक सुनुवाइमा नागरिकहरुले स्वास्थ संस्थाको स्तरोन्नति, कृषि तथा पशुपालक कृषकका लागि उचित प्राविधिक जनशक्तिको व्यवस्था, सडकको स्तरोन्नति गर्न माग गरेका छन् । गत चैत २६ गते परेको असिना पानीले गर्दा सुन्तला जातको फलफूलमा निकै ठूलो क्षति भएकोले त्यसका लागि उचित राहत व्यवस्था गर्न आवाज उठाएका थिए । सार्वजनिक सुनुवाइ कार्यक्रममा बेनी नगरपालिकाका उपमेयर सञ्जु बरुवालले भौगोलिक रुपमा कठिन वडा भएकाले पनि धेरैजसो पूर्वाधार विकासमा कठिनाइ भएको बताउनुभयो । बरुवालले ठेकेदारले गरेका काममा गुणस्तरबारेमा स्थानीयले प्रश्न उठाउँदैआएको हुनाले आगामी दिनमा त्यसबारेमा उचित विचार हुने बताउनुभयो । वडामा परेका कतिपय योजना भौगोलिक कठिनाइले गर्दा तोकिएको समयमा पूरा नहुँदा बजेट फिर्ता जाँदा दुःख लागको बरुवालको भनाइ छ ।कार्यक्रममा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत धोलकराज ढकालले प्रश्नको जवाफ दिँदै आगामी आर्थिक वर्षको कार्यक्रममा समेटेर अगाडि बढ्ने बताउनुभयो । वडालाई आवश्यक पर्ने र विगतमा अड्किएका योजनाबारेमा समयमै उचित जानकारी दिएमा सम्बोधनमा सहज हुने बताउनुभयो ।बेनी नगरपालिकाकी उपमेयर बरुवालको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा वडा ३ का अध्यक्ष पदम पुनले मन्तव्य राख्नुभयो । अधिकृत युवराज थापाले सञ्चालन गरेको कार्यक्रमका बारेमा प्रकाश सुवेदीले प्रकाश पार्नुभयो । सार्वजनिक सुनुवाइको सवाल जवाफ कार्यक्रमको सहजीकरण नेपाल पत्रकार महासङ्घ म्याग्दी शाखाका संस्थापक अध्यक्ष घनश्याम खड्काले बताउनुभयो ।
गुराँसे जङ्गलमा साइकल मार्ग
ठाकुरप्रसाद आचार्यबेनी, वैशाख ८ गते । म्याग्दीको पर्यटकीय स्थल घोडेपानीस्थित गुराँसको जङ्गलभित्र साइकल मार्ग सञ्चालनमा ल्याइएको छ । घोडेपानी र पुनहिल घुम्न आउने पर्यटकलाई लक्षित गरेर गुराँसको जङ्गलभित्र साइकल मार्ग सञ्चालनमा ल्याइएको हो । घोडेपानी पुग्ने पर्यटकले साइकलमा यात्रा गर्दै पाखा र भीरमा फुलेका गुराँस, घनाजङ्गल, चराचुरुङ्गी र हिमालको दृश्यावलोकन गर्न पाउने भएका छन् । अन्नपूर्ण गाउँपालिका–६, घोडेपानीदेखि वडा नं. ७ स्थित प्यारीवाराही ताल जोड्ने साइकल निर्माण भएसँगै पर्यटक उत्साहित भएका छन् । पछिल्लो समय सडक यातायातले पदमार्ग मासिएका बेला साइकल मार्गले पर्यटकलाई राहत मिलेको छ । घोडेपानी आउने पर्यटकको बसाइ लम्ब्याउने र पर्यटन विकासमा टेवा पु-याउने उद्देश्यले साइकल मार्ग निर्माण गरिएको अन्नपूर्ण गाउँपालिकाका अध्यक्ष क्याप्टेन डमबहादुर गर्बुजाले बताउनुभयो । सडक विस्तारसँगै छोटिएको पर्यटकको बसाइ लम्ब्याउन प्यारीवाराही ताललाई सहायक गन्तव्य बनाएर गुराँसको जङ्गलभित्र साइकल मार्ग सञ्चालन गरिएको साइकल मार्ग निर्माण उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष सुशील पुनले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार घोडेपानीबाट साइकलमा कालीसार चौर हुँदै नाका, प्यारीवाराहीदेखि रानीवास र घोडेपानी फलेट घरसम्म साइकलमा घुम्न सकिनेछ । “यो राउन्ड साइकल मार्ग निकै रमाइलो र रोमाञ्चक हुन्छ,” उहाँले भन्नुभयो, “हिमालको दृश्य, घना गुराँसको जङ्गल, चराचुरूङ्गीका साथै मनोरम दृश्यको अवलोकन गर्न सकिन्छ ।”नयाँ वर्षको अवसरमा पोखरा साइकल सिटीका १४ जनाको टोली साइकल चढेर घोडेपानी पुगेको स्थानीय सुरेन गुरुङले जानकारी दिनुभयो । गुराँसको जङ्गलभित्र साइकल चढेर प्यारीवाराही ताल पुगेका सिटीका सहसचिव धर्मसिंह लामीछाने नेतृत्वको टोली पुनहिल घुमेर कास्कीको उल्लेरी हुँदै पोखरा फर्किएको उहाँले बताउनुभयो । “गुराँसको जङ्गलभित्र पृष्ठभूमिमा हिमाल हेर्दै साइकलमा यात्रा गर्न पाउनु यहाँको आकर्षण हो,” स्थानीय गुरुङले भन्नुभयो, “अन्नपूर्ण राउन्डको भ्रमणमा आउने पर्यटकलाई साइकल मार्गले आकर्षित गर्ने विश्वास लिएका छौँ ।” स्थानीय होटल व्यवसायीले पर्यटकलाई साइकल भाडामा दिएर घुम्ने व्यवस्था मिलाउनुपर्ने उहाँले बताउनुभयो । गतवर्ष प्रदेश सरकारको २० लाख सहयोगमा घोडेपानीदेखि प्यारीवाराही ताल जोड्ने तीन÷तीन किलोमिटर दूरीको डेढ मिटर चौडाइ भएको घोडा र साइकल मार्ग निर्माण गरिएको थियो । गाउँपालिकाले पहिचान गरेको घोडेपानी–प्यारीवाराही ताल जोड्ने मार्गमा चरा अवलोकन स्थल र घोडा बाँध्ने तबेलासमेत बनाइएको उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष पुनले बताउनुभयो । पछिल्लो समय सडक यातायातका कारण पर्यटकलाई धुलोधुवाँले सास्ती भएकाले पर्यटकको सुविधाका लागि प्रदेश सरकारको बजेटमा साइकल मार्ग निर्माण गरिएको उहाँले बताउनुभयो ।
पाँच वर्षमा ठूला पूर्वाधार निर्माण
नवीनशिशिर विकबागलुङ, वैशाख ७ गते । बागलुङको बलेवा विमानस्थल २०४८ सालदेखि बन्द भयो । त्यस यता पटक–पटक भएको निर्वाचनमा विमानस्थल नियमित सञ्चालन गर्ने विषयले सबै राजनीतिक दलको घोषणपत्रमा प्राथमिकता पायो । चुनावी मसला बन्यो तर जहाज चलेन । मुलुक सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा प्रवेश गरेपछि पहिलो पटक २०७४ सालमा भएको स्थानीय तह निर्वाचनमा पनि विमानस्थल सञ्चालन गर्ने प्रतिबद्धता सबै राजनीतिक दलका उम्मेदवारले समावेश गरे । बागलुङ नगरपालिकामा जनप्रतिनिधि आएपछि २६ वर्षसम्म बन्द रहेको विमान सञ्चालनमा आएको छ । बागलुङ सदरमुकामदेखि विमानस्थलसम्मको पहुँच मार्ग, विमानस्थलमा आवश्यक पूर्वाधारलगायत प्राविधिक दृष्टिले कठिन हुँदाहुँदै पनि बागलुङ नगरपालिकाले सुरुवाती दिनमा विमान कम्पनीलाई आर्थिक बोझ नपर्ने गरी १२ जना यात्रुको सुनिश्चित गरी व्यावसायिक उडान थाल्यो । बन्द भएको २६ वर्षपछि २०७४ चैत ५ गते पहिलो पटक बलेवाको आकाशमा तारा एयरको जहाज उड्यो । सोही महिनाको ९ गतेदेखि हप्तामा दुई व्यावसायिक उडान सुरुवात भएको बागलुङ नगरपालिकाका मेयर जनकराज पौडेलले बताउनुभयो । अहिले विमानस्थलको धावन मार्ग कालोपत्रे गरिएको छ । विमानस्थल नियमित सञ्चालनका लागि आवश्यक पूर्वाधार निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । बागलुङ बजारदेखि विमानस्थलसम्म जोड्न कालीगण्डकी कोरिडोर सडक मार्ग हो । सो खण्डको सडक कालोपत्रेको तयारी भइरहेको छ । नगरपालिकाले जोखिम उठाएर १२ जना यात्रुको सुनिश्चित गरेको भए व्यावसायिक उडान गर्न कठिन थियो । बागलुङ नगरपालिकाले २०७४ सालको पुस २१ गते नगर कार्यपालिकाको बैठकबाट विमानस्थल सञ्चालन गर्न थप आर्थिक व्ययभार बेहोर्नुपर्ने अवस्थामा आएपछि नगरपालिकाले बेहोर्ने निर्णय गरेको थियो । बागलुङ नगरपालिकाले पाँच वर्षको अवधिमा अन्य ठूलो विकास पूर्वाधार पनि निर्माण गरेको छ । विश्वकै लामो पुल निर्माण सुरुवातको दिनका प्राविधिक दृष्टले असम्भव भनिएको बागलुङ–पर्वत जोड्ने विश्वकै लामो दाबी गरिएको झोलुङ्गे पुल पाँच वर्षकै अवधिमा सम्पन्न भएको छ । नगरपालिकाले गौरवको योजना विश्वकै लामो (५६७ मी.) झोलुङ्ले पुल निर्माण गरेर बागलुङलाई विश्वसामु चिनाउने काम गरेको छ । हाल झोलुङ्गे पुलको नाम ‘गण्डकी सुनौलो झुला’ गण्डकी ‘गोल्डेन ब्रिज’ भनेर नामकरण गरिएको छ । उक्त पुललाई गिनिज बुक अफ वल्र्ड रेकर्डमा लेखाउने प्रक्रिया अगाडि बढेको नगरपालिकाले जनाएको छ । पुल निर्माण भएपछि पुल तर्न र अवलोकन भ्रमणका लागि आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकहरूको आगमन वृद्धि हुँदै गएको छ ।बागलुङ बसपार्क बागलुङ बजारमा व्यवस्थित बसपार्क नहुँदा लामो समयदेखि ठूलो समस्या भोग्नुप-यो । सहरीकरण बढ्दै गरेको बागलुङ बजार अव्यवस्थित हुँदा व्यवस्थित बसपार्क निर्माणका लागि २०५९ सालदेखि नै प्रक्रिया शुभारम्भ भएको थियो । तर, काम हुन सकेको थिएन । बागलुङको विकास र व्यवस्थित बजारका लागि बागलुङ नगरपालिकाका स्थानीय ५२ जनाले उपलब्ध गराएको ५९ रोपनी जग्गामध्ये १७ रोपनी जग्गामा बागलुङको उपल्ला चौरमा बसपार्क निर्माणको काम सम्पन्न भएर हस्तान्तरण भएको छ । स्वास्थ्य क्षेत्रमा महìवपूर्ण काम बागलुङ नगरपालिकाले विश्वभर फैलिएको कोरोना भाइरसको समयमा विभिन्न रचनात्मक कार्यक्रमहरू गरेर देशव्यापी रूपमा ठूलो प्रशंसा बटुलेको थियो । कोरोना महामारीको समयमा धौलागिरि अस्पतालमा शव व्यवस्थापन नभएको समयमा बागलुङ नगरपालिकाले शव व्यवस्थापनका लागि शव वाहनको व्यवस्थापन गर्नका लागि निकै उत्कृष्ट भूमिका खेलेको थियो ।अन्तर्राष्ट्रिय समाज बागलुङ, प्रवासी नेपाली सङ्घ बेलायत शाखाको सहकार्यमा बागलुङ नगरपालिकामा टेलिमेडिसिन सेवासमेत सञ्चालनमा ल्याएको छ । बागलुङ नगरपालिका तथा यस क्षेत्रका बासिन्दालाई स्वास्थ्य क्षेत्रमा अझै उत्कृष्ट सेवा प्रदान गर्नका लागि विशेषज्ञसहितको टेलिमेडिसिन सेवा सञ्चालनमा ल्याइएको हो । बागलुङ नगरपालिका–१४ मा १५ बेडको नगर अस्पताल सञ्चालन गरेको छ । वडा तहका नागरिकलाई स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्न स्वास्थ्य चौकी नभएको वडामा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ स्थापना गरेको छ । चोक सुधारबागलुङ बजारका चोकहरू साँघुरा हुँदा नगरवासीले सधैँ सास्ती खेप्नुपरेको थियो । नगरपालिकाले पहिलो वर्षदेखि नै बजारका महत्त्वपूर्ण चोक सुधारका कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्यायो । जिल्ला प्रशासन कार्यालयअघिको चोक, ट्राफिक चोक, हुलाक चोक, क्याम्पस चोकलगायतका चोकहरू उदाहरण हुन् । चोक सुधारसँगै वर्षाको समयमा बागलुङ बजारमा खोलाजस्तै बग्ने सडक नालीको व्यवस्थापन अर्को महत्त्वपूर्ण काम हो ।वातावरणीय चिडियाखानाबागलुङको मालिका क्षेत्रलाई वन्यजन्तु संरक्षण क्षेत्र निर्माणको तयारी गरेको छ । बागलुङ नगरपालिकाले बागलुङको मालिका क्षेत्रमा फैलिएको जङ्गललाई संरक्षण क्षेत्र घोषणा गरी ‘वातावरणीय चिडियाखाना’ निर्माणको कामलाई अगाडि बढाएको हो । बागलुङ नगरपालिका ५, ६ र ७ को उपल्लो भेगमा रहेको जङ्गललाई संरक्षित क्षेत्र घोषणा गरी वातावरणीय चिडियाखानाका रूपमा विकास गर्नका लागि नगरपालिकाले सङ्घीय सरकार, प्रदेश सरकारसँगको सहकार्यमा यो योजनाले मूर्त रूप पाउने क्रममा रहेको नगरपालिकाले जनाएको छ । सडक तथा अन्य विकासका योजना स्थानीय सरकार स्थापना भएयता बागलुङ नगरपालिकाभित्र प्रदेश सरकारको लगानीमा १५ किलोमिटर र सङ्घीय सरकारको लगानीमा नौ किलोमिटर सडक कालोपत्रे तथा ढलान सम्पन्न गरेको छ । नगरपालिकामा हालसम्म २३ दशमलव ६६ किलोमिटर कालोपत्रे र ढलान भएको छ । त्यस्तै १३.३५ किलोमिटर पक्की नाली निर्माण सम्पन्न हुनुका साथै १३९ किलोमिटर सडक निर्माण भएको छ । १४.७७ किलोमिटर पैदल मार्ग निर्माण भएको छ भने तीन किलोमिटर तार जाली लगाउने काम सम्पन्न भएको छ ।पार्कको व्यवस्थापनजङ्गलका रूपमा विकास भइरहेका शहीद पार्क र वीरेन्द्र ऐश्वर्य पार्कले मुहरा फेरेका छन् । उक्त पार्कलाई आधुनिक र सुविधायुक्त बनाउन थालेको मेयर पौडेलको भनाइ छ । फोहोर व्यवस्थापन र राजस्व वृद्धिबागलुङ नगरको फोहोर व्यवस्थापनको विषयमा नगरका जनप्रतिनिधि आएपछि सबैभन्दा धेरै प्रश्न उठेको विषय हो । जिम्मेवारी पाएको धौलागिरि फोहोर व्यवस्थापन तथा वातावरण संरक्षण सहकारीले काम नगरेका कारण आएका प्रश्न तथा सुझावको मनन गर्दै नगरले आफैँले फोहोर व्यवस्थापनको काम थालेको छ । जनप्रतिनिधि आउनुपूर्व दुई करोड २२ लाख रुपियाँ रहेको बागलुङ नगरपालिकाको आन्तरिक राजस्व अहिले पाँच करोड १० लाख लक्ष्यमा छ । तामाखानी बागलुङ नगरपालिकाको पहलमा वडा नं. ९ तित्याङमा तामा खानीको सम्भाव्यता अध्ययनको काम सकिएको छ । चिनिया कम्पनीसँग शुभम् ग्रुपले सहकार्य गरेर गरेको अध्ययनमा तामाको खानी रहेको पत्ता लगाएको छ । खानी विभागको अनुमति कुरी रहेको कम्पनीले काम थाल्दा उत्पादन, राजस्व, स्थानीय वस्तुको व्यापार र रोजगारी सिर्जनालगायतका अवसरहरू प्राप्त हुनेछन् ।
सडक नपुगेको बस्तीमा पदमार्गको पहुँच
गलकोट समाचारदाताबागलुङ, वैशाख ५ गते । बागलुङको काठेखोला गाउँपालिका–२, भीमा पोखरा सीमा निवासी मेखबहादुर आले कृषि पेसामा आबद्ध हुनुहुन्छ । जीवनको ऊर्जाशील समय घाँस दाउरा, मेलापातमा बिताएका आले हरेक दिन भैँसीलाई घाँस पानी हाल्नदेखि दैनिक उपभोग्य सामग्री खरिद गर्न घरदेखि करिब चार/पाँच किलोमिटर माथि रोका जानुहुन्थ्यो । उकालो खरबारी र खेतको डिलमा बनेका साँघुरा र चिप्लो बाटो भारीसँग तलमाथि गर्दा धेरै पटक लड्न पुग्नुभयो । घाइते भएर कैयौँ पटक बिस्तारामै बस्नुपर्ने बाध्यता भयो । उकालो बाटोमा व्यवस्थित पद मार्ग नहुँदा सोही बाटो भएर ओहोरदोहोर गर्ने धेरैलाई समस्या थियो । बर्खामा काउली परेको गोरेटोमा खुट्टा टेकाउनै मुस्किल हुन्थ्यो । विशेष गरी चिप्ले चौर–बिटासम्मको गोरेटो बाटो व्यवस्थित हुँदा मान्छे मात्र होइन सोही बाटो भएर खेती बालीको समयमा गोरुसमेत ल्याउन र लैजान मुस्किल थियो । वडामा जनप्रतिनिधि आए पछि काठे खोला–२ को विभिन्न ठाउँमा रहेका धेरै प्रयोगमा आउने गोरेटो बाटाहरू पदमार्गमा स्तर वृद्धि भएका छन् । चिप्ले चौर–बिटा गोरेटो बाटोमा अहिले व्यवस्थित पदमार्ग निर्माण भएको आलेले बताउनुभयो । बैँसमा घाँस दाउरा गर्न यो बाटो निकै कठिन थियो आलेले भन्नुभयो, अहिले बुढेस्काल लागेपछि बाटो बन्यो, लौरो टेकेरै भए पनि तलमाथि गर्न सजिलो भएको छ । मोटर बाटो विस्तार भएपछि मासिएका गोरेटो बाटोलाई वडा कार्यालयले प्राथमिकतामा राखेर स्तर वृद्धि गरेको वडाध्यक्ष विद्यापति शर्माले बताउनुभयो । डोकोभरि मल बोकेर खेतबारीमा हिँड्दा लिरिक्क लर्कने डहरो, उकाली ओराली गर्ने साँघुरो गोरेटा पद मार्गमा रूपान्तरण भएका छन् । कतै चिप्लिएर लडिन्छ की भने आङ सिरिङ्ग हुँदै हिँड्नु पर्ने गोरेटो सुधार हुँदा बालबालिका, ज्येष्ठ नागरिक र खेती किसानमा निस्कने किसानलाई राहत मिलेको छ ।सडक मार्गको पहुँच नपुगेका सबै बस्तीलाई पदमार्गले जोडेको वडाध्यक्ष शर्माको भनाइ छ । प्रधानमन्त्री स्वरोजगार कार्यक्रममा आबद्ध मजदुर प्रयोग गरेर वडाले गोरेटो बाटोलाई पदमार्गका रूपमा विकास गरेको हो । बेरोजगार सूचीमा परेका युवालाई काम पनि पुग्ने र परिमाण पनि देखिने हुँदा उनीलाई पदमार्ग निर्माणमा लगाइएको थियो । पदमार्गको कुनै ठाउँमा ढुङ्गा प्रयोग गरिएको छ भने कतै सिमेन्टको सिँढी निर्माण गरिएको छ । सडकले नछोएको बस्ती र खेतबारीमा पदमार्ग निर्माण गरिएको छ । निकै कठिन गोरेटो भएको झहरे श्मसान घाटमा पनि पदमार्ग निर्माण गरिएको छ । धेरै भिरालो, सल्लाको वन त्यसमाथि रातो माटो हुँदा शव लिएर श्मसान घाट पुग्न निकै जोखिमपूर्ण थियो । अहिले सहज भएको भीमा पोखराका स्थानीय रामप्रसाद शर्माको भनाइ छ ।
मृतक पाँच जनाकै खुल्यो पहिचान
स्याङ्जाको वालिङमा भएको जिप दुर्घटना परीे मृत्यु भएका पाँच जनाको पहिचान खुलेको छ । वालिङ नगरपालिका १२ सिर्सेकोटबाट वालिङ १३ को बाँयटारी बजार तर्फ जाँदै गरेको ग १ ज ७३९९ नम्वरको महिन्द्रा जीप वालिङ १२ को फिरफिरेमा दुर्घटना हुँदा पाँच जनाको मृत्यु भएको हो ।
गर्मी बढेकाले आगलागीका घटनामा वृद्धि
रेखीराम रानापाल्पा, वैशाख ४ गते । जिल्लामा आगलागीका घटनामा वृद्धि भएको छ । गर्मी बढेकाले जिल्लाका विभिन्न स्थानमा आगलागीका घटनामा वृद्धि भएको हो । पछिल्लो समय दिनहुँजसो आगलागीका घटना बढेको डिभिजन वन कार्यालय पाल्पाले जनाएको छ । केही दिनअघिसम्म आगलागीका घटना भएकै थिएनन्, तर पछिल्लो तीन÷चार दिनको अवधिमा तानसेन र रैनादेवी छहरालगायतका स्थानमा आगलागीका घटना भएका छन् । तानसेनको वनदेवीमा जङ्गलमा १५ हेक्टर बढी क्षेत्रफलमा आगलागी भएको छ । यस्तै,तानसेन–९,मदनपोखराको पोषपाखा सामुदायिक वनमा १० हेक्टरभन्दा बढी क्षेत्रफलमा आगलागी भएको डिभिजन वन कार्यालय पाल्पाका डढेलो फोकल पर्सना उपेन्द्र अर्यालले जानकारी दिनुभयो । आगलागीका घटनालाई न्यूनीकरण गर्न वन कार्यालयले जिल्लाभर नागरिकलाई सचेत बनाउने अभियान सञ्चालन गरिरहेको छ । सामुदायिक वनका उपभाेक्ता, जनप्रतिनिधि र सरोकारवाला सहभागी डढेलो नियन्त्रण सञ्जाल सक्रिय रहेको अर्यालले बताउनुभयो । प्रहरी, नेपाली सेना र सशस्त्र प्रहरीको सहयोगमा डढेलो नियन्त्रणको काम भइरहेको छ । जिल्लामा हाल २६ क्षेत्र डढेलोको उच्च जोखिम र २९ वटा क्षेत्र मध्यम जोखिममा छन् । उच्च र मध्यम जोखिम रहेका क्षेत्रमा समेत आम उपभोक्ता, विद्यार्थी तथा स्थानीय बासिन्दालाई सचेत बनाइएको अर्यालले बताउनुभयो । गतवर्ष यही समयमा सात सय हेक्टर वनमा आगलागी भएको थियो । गतवर्ष यही समय अवधिमा जिल्लाभरका ८१ वटा सामुदायिक वनमा आगलागी भएको थियो । विगतका वर्षमा आगलागी हुने क्षेत्रलाई आधार बनाएर आगलागी नियन्त्रण गर्ने कार्ययोजना बनेको डिभिजन वन अधिकृत दीपक ज्ञवालीले बताउनुभयो । जिल्लाभर एउटा मात्रै दमकल यसैबीच, जिल्लामा आगलागीका घटना बढे पनि जिल्लाभर दमकल भने एउटा मात्रै छ । तानसेन नगरपालिकामा मात्रै एउटा दमकल रहेको पाल्पाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी जगन्नाथ पन्तले बताउनुभयो । ‘आगलागीका घटना बढेका छन्, तर आगलागी नियन्त्रण गर्न सबैभन्दा उपयुक्त साधन दमकल तानसेनबाहेक अन्य पालिकामा छैन’, उहाँले भन्नुभयो । स्थानीय तहले दमकलको व्यवस्था गर्न सके आगलागी नियन्त्रण सहज हुने र मानवीय र धनमाल क्षति कम गर्न सकिने प्रजिअ पन्तले बताउनुभयो । अहिले आगलागी नियन्त्रणका लागि उपयुक्त साधन नहुँदा सम्भव भएको स्थानमा दमकल पठाउने गरेको तानसेन नगरपालिकाका नगर प्रमुख अशोककुमार शाहीले बताउनुभयो ।
गुल्मी गठबन्धनमा प्रवक्ताको जिम्मेवारी बुद्धि जिसीलाई
तिलाचन पाण्डेतम्घास, वैशाख ४ गते । सत्तारुढ गठबन्धन दल गुल्मीको प्रवक्ताको जिम्मेवारी बुद्धि जिसीलाई प्रदान गरिएको छ ।स्थानीय तहको निर्वाचनलाई लक्षित गरी गठबन्धनको आधिकारिक धारणा बाहिर ल्याउने र बोल्ने जिम्मेवारी नेकपा माओवादी केन्द्र गुल्मीका जिल्ला संयोजक जिसीलाई प्रदान गरिएको गठबन्धन गुल्मीले जनाएको छ ।सदरमुकाम तम्घासमा सम्पन्न गठबन्धनको बैठकले जिसीलाई प्रवक्ताको जिम्मेवारी प्रदान गरिएको नेपाली काँग्रेस गुल्मीका सभापति खिलध्वज पन्थीले जानकारी दिनुभयो ।यता, प्रवक्ता जिसीले जिल्लामा गठबन्धन गरेर जाने विषयमा सबै दल, एकै ठाउँमा रहेको बताउनुभयो ।एक दुई दिनभित्रैमा जिल्लाका १२ स्थानीय तहमा गठबन्धनको भागबण्डासहित आधिकारिक धारणा बाहिर आउने उहाँले दाबी गर्नुभयो । कुन स्थानीय तहमा कुन पार्टीले जिम्मेवारी पाउने भन्ने बारेमा छलफल भइराखेको भन्दै उहाँले सहमतिको नजिक पुगेको बताउनुभयो ।आइतबार पनि गठबन्धनको बैठक बस्ने तयारी भइरहेको एक नेताले जानकारी दिनुभयो ।जिल्लामा हाल दुई नगरपालिकासहित सात स्थानीय तहमा नेकपा एमालेको नेतृत्व छ । चार स्थानीय तहमा नेपाली काँग्रेसको नेतृत्व छ । जिल्लाको धुर्कोट गाउँपालिकामा भने नेकपा (माओवादी केन्द्र)ले नेतृत्व गरेको छ । यता, नेकपा एमालेले भने रेसुङ्गा ,मुसिकोट नगरपालिका, मालिका र कालीगण्डकीमा प्रमुखको टुङ्गो लगाइसकेको छ ।
वालिङ जिप दुर्घटनामा पाँच जनाको मृत्यु, थप विवरण आउन बाँकी
स्याङ्जाको वालिङमा जिप दुर्घटना पाँच जनाको मृत्यु भएको छ । वालिङ १२ बाट वालिङको बाँयटारी बजार तर्फ जाँदै गरेको ग १ ज ७३९९ नम्वरको महिन्द्रा जीप वालिङ १२ को फिरफिरेमा दुर्घटनाग्रस्त भएको हो । दुर्घटनामा परी ५ जनाको मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । मृतकको सनाखत हुन भने बाँकी रहेको छ । ४ जनाको घटनास्थलमा नै र एक जना बालकको उपचारका लागि अस्पताल ल्याउँदै गर्दा ज्यान गएको प्रहरीले जनाएको छ ।
आठ वर्षदेखि पुुल अलपत्र
कपिल ज्ञवालीसिद्धार्थनगर, वैशाख ३ गते । रुपन्देहीको भैरहवाबाट बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी पुग्ने मूल सडकका दुईवटा पुल आठ वर्षदेखि अलपत्र परेका छन् । तिनाउ र दानव नदीमा आधा निर्माण भएर रोकिएका ती पुल निर्माणको बाँकी काम कहिले सुरु हुने हो ठेगान छैन । ती पुल पहिले पप्पु बाग्मती जेभी कन्स्ट्रक्सन प्रालिसँगको सम्झौताअनुरूप निर्माण नभएपछि तोडिएको थियो । पप्पुले करिब १३ करोडमा ठेक्का सम्झौता गरे पनि तिनाउ पुलमा करिब ४० प्रतिशत र दानवमा करिब ३० प्रतिशत काम गरी अलपत्र पारेर भागेको हो ।अहिले नयाँ–नयाँ कम्पनीलाई ठेक्का दिए पनि पुलको अवस्था भने उस्तै छ । विश्वमा शान्तिको सन्देश फैलाउने लुम्बिनी पुग्नुअघि सोही बाटो हुँदै लुम्बिनी पुग्नेले ती पुलको दुर्दशा देख्ने गरेका छन् । लुम्बिनी जाने सडक फराकिलो पारिए पनि तिनै पुलका कारण सो सडकको सुन्दरता कायम हुन सकेको छैन । अलपत्र अवस्थाका पुलको बाँकी कामका लागि रमण डीएलओ इन्फाटेक जेभी ललितपुरसँग ठेक्का सम्झौता गरिएको भए पनि सो कम्पनीले पनि कामै थालेको छैन ।तिनाउ खोलाको पुल निर्माणका लागि पप्पुसँग छ करोड दुई लाख ५६ हजारमा ठेक्का सम्झौता भएको थियो भने दानव नदीको डन्डा पुल निर्माणका लागि पाँच करोड ५६ लाख ८० हजार एक सय १५ रुपियाँमा भ्याटसहित ठेक्का सम्झौता भएको थियो ।बेथरी बजारछेउमा पुरानो संरचनामा रहेको अहिलेको चालू सानो पुल जीर्ण र जोखिममा छ भने सोही स्थानमा सानो प्रहरी बिट नै राखेर एकतर्फी सवारी आवागमनको व्यवस्था गरिएको छ । सो स्थानमा दैनिक पाँच जना ट्राफिक प्रहरी खटाएर सवारी आवतजावत गराइएको छ ।हालसम्म पप्पुले यी दुवै पुलबाट साढे पाँच करोड रुपियाँभन्दा बढी भुक्तानी लगिसकेको हुलाकी राजमार्ग योजना कार्यालय, कपिलवस्तुका सूचना अधिकारी इन्जिनियर शरद आचार्यले जानकारी दिनुभयो । “अलपत्र पारिएको पुलमा दुईवटा पिलर मात्र ठड्याइएको छ, आधा ढलानसमेत गरिएको छ, अब हामी छिटो निर्माणका लागि नयाँ कम्पनीलाई ताकेता गर्छाैं,” उहाँले भन्नुभयो । भुक्तानी लगेर काम बीचमै छाडेर भागेपछि गएको पुस २७ मा उक्त ठेक्का तोडेर रमण डीएलओ इन्फाटेक जेभीसँग सम्झौता भएको थियो । १० करोड ३० लाखमा दुई वर्षभित्र बाँकी काम सम्पन्न गर्ने गरी रमणलाई जिम्मा दिइएको उहाँले बताउनुुभयो । ठेक्का सम्झौता भएको १५ दिनभित्र फिल्डमा जानुपर्ने भए पनि ठेकेदार फिल्डमा नगएकाले काम सुरु गर्न पत्र पठाइएको उहाँको भनाइ छ । काम सुरु गर्न निर्माण कम्पनीलाई पत्र पठाए पनि पत्रको जवाफ नआएको र मौखिक रूपमा हप्ता दिनमै काम सुरु गर्ने बताएको उहाँले जानकारी दिनुभयो ।२०७१ असार २५ मा पप्पु÷बागमती जेभीले दुई वर्षमा काम सक्ने गरी जिम्मा लिए पनि म्याद थपसहित २०७५ असार २५ गतेसम्म निर्माण सम्पन्न गर्ने अवधि रहेको थियो तर पुल निर्माणको ठेक्का लिएर पटक–पटक म्याद थप्दै अलपत्र पार्दै गरेपछि सडक विभागले गत वर्ष पप्पुसँगको सम्झौता तोडेर रमणलाई ठेक्का दिएको हो । हुलाकी सडक आयोजनाले विभागको निर्देशनअनुसार नै ठेक्का तोडेको हो । लुम्बिनी पुग्ने पर्यटकमध्ये ९५ प्रतिशतभन्दा बढी यही सडकबाट ओहोरदोहोर गर्ने गरेको पर्र्यटन व्यवसायी खिम श्रेष्ठ बताउनुहुन्छ । पुल समयमा नबन्दा लुम्बिनी आउने पर्यटकले धेरै दुःख पाएको र पुल नबन्दा घण्टौँ लाम लागेर सवारीसाधन र मानिस ओहोरदोहोर गर्नुपर्दा लुम्बिनीको प्रतिष्ठामा आँच ल्याउने काम भइरहेको उहाँको भनाइ छ ।
एमालेको गतिलाई कसैले रोक्न सक्दैन : अध्यक्ष ओली
बेलिना थापालमजुङ, बैशाख २ गते । नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष एवं पूर्व प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले एमाले बिजयपथमा लम्किसकेकाले अव कसैले एमालेको गतिलाई रोक्न नसक्ने बताउनुभएको छ । एमाले लमजुङले शुक्रबार बेँसीसहरमा आयोजना गरेको बृहत कार्यकर्ता भेलालाई सम्बोधन गर्दै उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो । पार्टीका कमिटी, जनसंगठन झन् बढी सक्रिय भएको उहाँले दावी गर्नुभयो । एमालेले छोटो अवधीमा विधान महाधिवशेन गरी नीति, कार्यक्रम व्यवस्थित गरेको, संगठनात्मक संरचनाको व्यवस्था गरेको बताउनुभयो । नीतिगत रुपमा पार्टी सञ्चालन गर्न, पार्टीलाई अनुशासित र गतिशील बनाउन राष्ट्रिय महाधिवेशन आयोजना गरिएको उहाँले बताउनुभयो । एमाले स्थानीय तह निर्वाचनमा केन्द्रीत भएर लागेको, राष्ट्रियता जोगाउने अभियानमा लागेकाले मत परिणाम नआउने बेलासम्म ननिदाउने बताउनुभयो । नेता, कार्यकर्तालाई पनि निर्वाचन सम्पन्न भएपछि मात्र ढुक्कले निदाउन उहाँले निर्देशन दिनुभयो । कार्यक्रममा एमाले उपमहासचिव पृथ्वीसुब्बा गुरुङ, केन्द्रीय कार्यालय सचिव डा. भिष्मनाथ अधिकारी, केन्द्रीय सदस्य तथा लमजुङ इन्चार्ज मायानाथ अधिकारी, केन्द्रीय सदस्य जमिन्द्रमान घले, टुका हमाल, गण्डकी प्रदेश कमिटी सचिव धनञ्जय दवाडी, जिल्ला अध्यक्ष कृष्णप्रसाद अधिकारी, प्रदेश, जिल्ला, पालिका कमिटीका नेता, कार्यकर्ताको उपस्थिति थियो ।
पाँच वर्षमा अठहत्तर किलोमिटर सडक
बेलिना थापा लमजुङ, वैशाख २ गते । लमजुङको मस्र्याङ्दी गाउँपालिकाले पाँच वर्षको अवधिमा ७८ किलोमिटर सडक निर्माण गरेको छ । २०७४ मा स्थानीय तह निर्वाचनपछि गाउँपालिकामा आएका जनप्रतिनिधिको सक्रियतामा गाउँ–गाउँमा सडक सञ्जाल पुगेको हो । जनप्रतिनिधि गाउँ–गाउँ, टोल–टोल पुगेर नागरिकको समस्या बुझ्ने र समाधान गर्ने क्रममा सडकको समस्या भएका ठाउँमा सडक पु-याएको गाउँपालिकाले जनाएको छ । गाउँपालिका अध्यक्ष अर्जुन गुरुङले सडक नपुगेको ठाउँमा सडक पु-याउने काम गरेको बताउनुभयो । सडक सञ्जाल नजोडिएको ठाउँका नागरिकलाई आउजाउ गर्न, सामान ढुवानी गर्न समस्या भएपछि बजेट व्यवस्थापन गरी सडक पु-याएको बताउनुभयो । गाउँपालिकाका नौवटा वडाका गाउँ–गाउँमा सडक सञ्जालले छोएको बताउनुभयो । सडक अभावमा विद्यालय जान, स्वास्थ्य उपचारका लागि स्वास्थ्य संस्था जान, सहरबजार झर्न नागरिकलाई समस्या थियो । घण्टौँ हिँडेर जानुपर्ने बाध्यता थियो । अहिले सवारीसाधनमार्फत सहजै आवातजावत गर्न पाएका छन् । स्थानीय सरकार आएपछि सडक पुगेको र नागरिकले खुसी र सुखी अनुभव गरेका छन् । स्थानीय सरकारले गरेको कामप्रति नागरिक हर्षित छन् । गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत प्रेमचन्द्र अर्यालका अनुसार पाँच वर्षमा ७८ किलोमिटर नयाँ सडक निर्माण भएको छ । ३४ किलोमिटर सडक स्तरोन्नति भएको छ । सडक सञ्चालन भएका तर सहज नभएका सडक स्तरोन्नति भएको हो । गाउँपालिकाभित्र हाल कुल सडक सञ्जाल १२९ किलोमिटर रहेको बताउनुभयो । नागरिकको चाहना, माग र आवश्यकताअनुसार नै बजेट व्यवस्थापन गरी काम हुँदै आएको उहाँले बताउनुभयो ।
