१. विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)ले इजिप्टलाई औलोमुक्त घोषणा कहिले गरेको हो ?
सन् २०२४ अक्टोबर २०
– इजिप्टको सभ्यता जत्तिकै पुरानो यो रोग अब त्यहाँको इतिहास बनेको छ ।
– एनोफिलिज लामखुट्टेको टोकाइबाट हुने औलोको सङ्क्रमणको शृङ्खला तीन वर्षदेखि देशव्यापी रूपमा अवरुद्ध भएको कुरा कुनै देशले प्रमाणित गरेपछि डब्लुएचओले प्रमाणीकरण गर्छ । औलोमुक्त घोषणाका लागि कुनै पनि देशले पुनः सङ्व्रmमणको सम्भावना रोक्न क्षमता पनि प्रदर्शन गर्नु पर्छ ।
– डब्लुएचओका अनुसार विश्वका ४४ देश र एउटा क्षेत्र औलोमुक्त घोषणा भएका ।
२. पद्मश्री साहित्य पुरस्कार–२०८० कसलाई प्रदान गरियो ?
प्रा. कृष्ण गौतम (२०८१ कात्तिक, उपन्यास :
अद्वैतका लागि)
– पद्मश्री साधना सम्मान सिक्किमका पूर्वमुख्यमन्त्री पवनकुमार चाम्लिङ र पद्मश्री गौरव पुरस्कार प्रा. केदारभक्त माथेमालाई प्रदान गरिएको ।
– पुरस्कारको राशि तीन–तीन लाख रुपियाँ रहेको ।
३. व्यथित काव्य डायस्पोरा सम्मान–२०८० बाट सम्मानित हुने स्रष्टा को हुन् ?
कवि सकुन ज्ञवाली
४. हाल उत्तर एट्लान्टिक सन्धि सङ्गठन ‘नेटो’ को सदस्य राष्ट्रहरूको सङ्ख्या कति रहेको छ ?
३२
– ३२ औँ सदस्य राष्ट्र स्विडेन हो ।
– स्विडेन सन् २०२४ मार्च ७ मा नेटोको सदस्य बनेको हो ।
५. मिसेस नेपाल वल्र्ड २०२४ को उपाधि जित्ने सुन्दरी को हुन् ?
डेनिला कार्की
– उपाधिसँगै उनले स्कुुटरलगायत पुरस्कार प्राप्त गरेकी छन् । साथै उनले आगामी जनवरीमा अमेरिकामा हुने मिसेस वल्र्डमा नेपालको प्रतिनिधित्व गर्ने छन् ।
– उक्त प्रतियोगितामा एलिना घिमिरे फस्ट रनर अप, किरण कार्की सेकेन्ड रनर अप र अनु कार्की थर्ड रनर अप भएका ।
– सो समारोहमा सुयशा राउतले मिसेस नेपाल इन्टरनेसनलको उपाधि जितेकी ।
– रेश्मा घिमिरेले एमएस नेपाल इन्टरनेसनलको उपाधि जितेकी ।
– यी दुई विजेताले सिङ्गापुरमा हुने मिसेस इन्टरनेसनल र एमएस इन्टरनेसनल प्रतियोगितामा नेपालको तर्फबाट सहभागी हुन पाउने छन् ।
– सो समारोहमा अग्रज अभिनेत्री बसुन्धरा भुसाललाई छ दशकदेखि नेपाली चलचित्रमा निरन्तर योगदान पु¥याएवापत मानार्थ मिसेस नेपाल वल्र्ड सम्मान २०२४ बाट सम्मानित गरिएको ।
६. अमेरिकाद्वारा प्रदान गरिने ग्लोबल एन्टी रेसिजम च्याम्पेनसिप अवार्डबाट सम्मानित हुने नेपाली अभियन्ता को हुन् ?
उर्मिला चौधरी
– नेपालमा सीमान्तकृत जात र जातीय समुदायहरूको मानव अधिकार प्रवर्धनमा उल्लेखनीय नेतृत्वदायी भूमिका खेलेको भन्दै उनलाई अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले सो सम्मान प्रदान गरेको हो ।
– चौधरीसहित विभिन्न देशका ६ अभियन्ताले अन्तर्राष्ट्रिय अवार्ड प्राप्त गरेका हुन् ।
अवार्डबाट सम्मानित व्यक्तित्व :
१. उर्मिला चौधरी (नेपाल)
२. दिन्ताइ सुलताइरू (घाना)
३. जोन लिर्डाम (नेदरल्यान्ड्स)
४. एल्भिस शाकजिरी (उत्तर म्यासेडोनिया)
५. तान्या दुआर्त (मेक्सिको)
६. तामासा यार्हुइ ज्याकोम (बोलिभिया)
– पूर्वकमलरीसमेत रहेकी उर्मिला कमलरीमुक्त अभियानमा संलग्न भएकी अभियन्ता हुन् । उनले अहिलेसम्म संयुक्त राष्ट्रसङ्घको युथ करेज अवार्ड फर एजुकेसन, इन्टरनेसनल ह्युमन राइट्सलगायत आधा दर्जन बढी अन्तर्राष्ट्रिय अवार्ड प्राप्त
गरेकी छन् ।
७. नेपालमा पाइने चरा प्रजातिको सङ्ख्या कति पुगेको छ ?
८९६
– २०८१ श्रावणमा तालु धर्से अर्जुनक नामक चरा भेटिएपश्चात् नेपालमा पाइने चरा प्रजातिको सङ्ख्या ८९६ पुगेको । सो चरा माथिल्लो मुस्ताङको ३६५० मिटरको उचाइमा भेटिएको हो । स्पोटेड फ्लाइक्याचर अङ्ग्रेजी नाम भएको उक्त चराको वैज्ञानिक नाम मुसिकापा स्ट्रिएटा हो ।
८. सरकारले जलनको उपचार गर्न नसक्ने नागरिकका लागि निःशुल्क उपचारको व्यवस्था गर्ने निर्णय कहिले गरेको हो ?
विसं २०८१ कात्तिक २
९. नेपालमा चिट्ठीमा टिकट टाँस्ने चलन कहिलेदेखि सुरु भएको हो ?
विसं १९४४ असार ११
१०. जङ्गली जनावरबाट मानिस एवं खेतीपातीको रक्षा गर्न लगाइएको विद्युतीय तारलाई के भनी चिनिन्छ ?
एन्जाइवर
११. हिमालयन इन्साइक्लोपेडिया भनी कसलाई चिनिन्छ ?
एलिजावेथ हर्ली
१२. ‘प्रोक्सिमा बी’ के हो ?
पछिल्लो समयमा वैज्ञानिकद्वारा पत्ता लगाइएको पृथ्वीसँग मिल्दोजुल्दो एवं जीवन अनुकूल रहेको ठानिएको एक ग्रह
– (प्रोक्सिमा सेन्टाउरी नामक ताराको परिक्रमा गरिरहेको सो ग्रह धेरै हदसम्म पृथ्वीसँग मिल्दोजुल्दो छ । यो ग्रह पृथ्वीबाट लगभग ४.२ प्रकाश वर्ष अर्थात् करिब ४१ खर्ब किलोमिटर टाढा रहेको छ ।)
१३. नौमती बाजा अन्तर्गत कुनकुन बाजा पर्छन् ?
दुई सनाही, दुई दमाहा, ट्याम्को, झ्याली, ढोलकी, कर्नाल र नरसिंहा
– (यो नेपालको परम्परागत रूपमा चल्दै आएको लोकप्रिय बाजा हो । विवाह, व्रतबन्ध साथै शुभदिनको आगमन तथा विजयको सङ्केतका रूपमा बजाइने यस बाजामा दुई सनाही, दुई दमाहा, ट्याम्को, झ्याली, ढोलकी, कर्नाल र नरसिंहा समावेश गरिएको हुन्छ ।)
१४. आइसिसी टी–२० क्रिकेटमा सबैभन्दा धेरै रन बनाई कीर्तिमान कायम गर्ने टिम कुन हो ?
जिम्बावे
– जिम्बावेले आइसिसी पुरुष टी–२० सब–रिजनल छनोटमा गाम्बियाविरुद्ध चार विकेटको क्षतिमा ३४४ रन बनाएको हो ।
– यस अघि सन् २०२३ मा चीनमा आयोजित एसियन गेम्समा नेपालले मङ्गोलियाविरुद्ध ३१४ रन बनाउँदै सबैभन्दा धेरै रन बनाउने कीर्तिमान बनाएको थियो ।
– टी–२० क्रिकेटमा तीन सय रन बनाउने पहिलो राष्ट्र नेपाल हो ।
१५. हालै काठमाडौँमा अन्तर्राष्ट्रिय वैज्ञानिक सम्मेलन कहिले सम्पन्न भयो ?
विसं २०८१ कात्तिक ९–११
– सम्मेलनमा भारत, चीन, मलेसिया, इन्डोनेसिया, जापान, अमेरिकालगायत १५ देशका वैज्ञानिकको सहभागिता रहेको ।
– नेपाल मेटेरियल्स साइन्स सोसाइटीको आयोजना तथा त्रिभुवन विश्वविद्यालय पुल्चोक क्याम्पस र सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयको सहआयोजनामा सो वैज्ञानिक सम्मेलन सम्पन्न भएको ।
१६. ग्लोबल फाइनान्स म्यागजिनको वेस्ट बैङ्क अवार्डबाट सम्मानित हुने नेपाली बैङ्क कुन हो ?
ग्लोबल आइएमई बैङ्क लि.
– ग्लोबल आइएमई बैङ्क ग्लोबल फाइनान्सको यस प्रतिष्ठित अवार्डबाट सम्मानित हुने पहिलो नेपाली बैङ्क हो ।
– ग्लोबल फाइनान्सले विश्वका उत्कृष्ट केन्द्रीय बैङ्क र वाणिज्य बैङ्कहरूलाई यो अवार्ड प्रदान गर्छ ।
१७. मनोरम गिडी ताल कहाँ रहेको छ ?
जुम्ला
– प्रकृतिको वरदान मनोरम गिडी ताल जुम्लाको तातोपानी गाउँपालिका–४ मा रहेको ।
– पहाडैपहाडको खोँचमा रहेको यस तालको वरिपरि जङ्गल रहेको ।
– तालबाट बगेर जाने पानी गिडी खोलामा मिसिने र तालबाटै खोलाको नामकरण भएको ठानिने । गिडीखोला जुम्लाका विभिन्न ठाउँ हुँदै तिला नदीमा मिसिने ।
१८. कुन देवतालाई पारसनाथ भनिन्छ ?
पशुपतिनाथ
१९. पञ्च महाभूत भन्नाले. के–केलाई बुझाउँछ ?
पृथ्वी, जल, तेज, वायु र आकाश
२०. तारा, ग्रह, उपग्रह, शिशुग्रह, उल्का, पुच्छे«तारा लगायतका खगोलीय पिण्डहरू एवं धुलकण र ग्यासीय पदार्थको अति विशाल समूहलाई के भनिन्छ ?
तारापुञ्ज
– (सौर्यमण्डलमा रहेको तारापुञ्जलाई आकाशगङ्गा तारापुञ्ज भनिन्छ, जुन कमानी आकारको छ ।)
२१. नेपाल संवत्का प्रणेता एवं संस्थापक को हुन् ?
शङ्खधर साख्वा
– (नेपाल सवत्को सुरुवात विसं. ९३६ (इसं ८७९ अक्टोबर २०) मा भएको ।)
२२. डेमोग्राफी भन्नाले के बुझिन्छ ?
जनसङ्ख्यासम्बन्धी अध्ययन गर्ने शास्त्र
२३. अत्यधिक सन्तान उत्पादन, बाँच्नका लागि सङ्घर्ष, प्राकृतिक छनोट, परिवृत्ति र वंशज, नयाँ जातिको उत्पत्तिसम्बन्धी क्रमविकासको सिद्धान्तका प्रतिपादक को हुन् ?
चाल्र्स डार्बिन
२४. ‘०’ डिग्री देशान्तर रेखालाई प्रधान मध्याह्न रेखा भनिन्छ भने ‘०’ डिग्री अक्षांश रेखालाई के भनिन्छ ?
भूमध्येरेखा
२५. कुन सभ्यतालाई वैदिक सभ्यता भनेर चिनिन्छ ?
आर्य सभ्यता
२६. नेपालको पहिलो पूर्ण खोप सुनिश्चित तथा दिगोपना जिल्ला कुन हो ?
डोटी
२७. नेपाल सरकारद्वारा नागरिक एप कहिलेदेखि सञ्चालनमा ल्याइएको हो ?
विसं २०७७ माघ २
प्रस्तुतकर्ता : टङ्क केसी
