ग्लियन बार्रे सिन्ड्रोम एउटा दुर्लभ तर उपचार गर्न सकिने न्युरोलोजिकल रोगमा पर्दछ । शरीरको प्रतिरक्षा प्रणालीले आफ्नै स्नायुलाई आक्रमण गरेमा यो रोग लाग्दछ ।
रोगका लक्षण
- हात र खुट्टा, गर्धन, अनुहार र आँखामा कमजोरी ।
- झमझम हुने वा संवेदनशून्यता ।
- हिँड्न, निल्न वा सास लिन गाह्रो हुने (गम्भीर अवस्थामा) ।
यो रोग प्रायः अचानक सुरु हुन्छ र चार हप्तासम्म विस्तारै बढ्न सक्छ । केही बिरामीको अवस्था तीव्र रूपमा बिग्रन सक्छ भने अन्यमा यो विस्तारै जटिल हुँदै जान्छ । गम्भीर अवस्था भएमा बिरामीलाई सघन उपचार कक्षमा राखेर उपचार आवश्यक पर्छ भने सास लिनसमेत गाह्रो पर्दा भेन्टिलेटरमा राख्नुपर्ने हुन्छ ।
क्याम्पाइलोब्याक्टरले गराउँछ
क्याम्पाइलोब्याक्टर जेजुनी भन्ने ब्याक्टेरियाले प्रदूषित पानी वा खाना उपभोगपछि यसको सङ्क्रमण हुन्छ । क्याम्पाइलोब्याक्टरको सङ्क्रमणले पखाला लाग्ने, कहिलेकाहीँ रगत मिसिएको दिसा हुने, पेट दुख्ने, ज्वरो आउने र बान्ता हुने गर्छ ।
यस ब्याक्टेरियाको सङ्क्रमणपछि शरीरले ब्याक्टेरियालाई नष्ट गर्न प्रतिक्रिया जनाउँछ तर केही व्यक्तिमा प्रतिरक्षा प्रणालीले गल्तीले वा उग्र भएर आफ्नै स्नायुमा आक्रमण गर्छ । जसले गर्दा करिब तीन हप्ताभित्र ग्लियन बार्रे सिन्ड्रोम देखिन सक्छ ।
डेङ्गु, चिकनगुनिया तथा अन्य भाइरस वा ब्याक्टेरियाले सङ्क्रमण गरेको अवस्थामा पनि शरीरको प्रतिरक्षा प्रणाली उग्र हुँदा पनि ग्लियन बार्रे सिन्ड्रोम देखिने सम्भावना रहन्छ ।
सुरक्षित रहन के गर्ने ?
- सफा पिउने पानी सुनिश्चित गर्ने ।
- पानी उमालेर मात्र पिउने ।
- ताजा, स्वस्थ र सफा खाना खाने ।
- फलफूल र तरकारी राम्ररी धुने ।
- मासु राम्रोसँग पकाउने ।
- काँचो वा कम पकाइएको खाना विशेष गरी अण्डा र समुद्री खानेकुरा नखाने ।
- व्यक्तिगत सरसफाइमा ध्यान दिने ।
- खानेकुरा खानुअघि र शौचालय प्रयोग गरेपछि साबुनपानीले राम्ररी हात धुने ।
- महामारीको समयमा भाँडाकुँडा र खाना साझा नगर्ने ।
सङ्क्रमण रोक्ने उपाय
- काँचो र पकाइएको खाना अलग राख्ने ।
- मासु काट्ने ठाउँ र औजार कीटाणुमुक्त गर्ने ।
यो एक दुर्लभ रोग हो । धेरै बिरामीमा ग्लियन बार्रे सिन्ड्रोम सुरु हुनुअघि पखाला वा रुघाखोकीको लक्षण देखिन्छ ।
कहिले डाक्टरलाई देखाउने ?
- अचानक खुट्टा वा हातमा कमजोरी महसुस भएमा ।
- हिँड्न गाह्रो भएमा ।
- लामो समय पखाला रहेमा विशेष गरी रगत मिसिएको पखाला भएमा । – डा. अरुणकुमार सिंह (बालरोग विशेषज्ञ, बिपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान) – युवामञ्च