डोटीमा प्याजखेतीप्रति बढ्दो आकर्षण
डोटीमा प्याजखेतीप्रति किसानको आकर्षण बढ्न थालेको छ । जिल्लाका विभिन्न स्थानका किसानले मा प्याजखेती गरिरहेका छन् । शिखर नगरपालिका–३ सालाखर्कस्थित तुलसीगण्यानीमा सोही ठाउँका सकराम महराले २० रोपनी जमिनमा प्याजखेती गर्नुभएको छ ।
विवाहित छोरीले माइतीसँग बह बिसाउने पुतला प्रारम्भ
टीकापुर, चैत २५ गते । विवाहित महिलाका मार्मिक कथा गीतका माध्यमबाट माइतीसमक्ष व्यक्त गरिने पुतला खेल शनिबारदेखि यहाँ सुरु भएको छ । यहाँका महिलाहरुको यो महत्वपूर्ण खेल एक सातासम्म जारी रहन्छ । रातो सारी, चौबन्दी चोली र सेतो पटुका कम्मरमा बाँधेर उनीहरू एउटै तालमा पुतला खेल्छन् । पुतला खेलको उद्घाटन गर्दै टीकापुर नगरपालिका–१ का वडाध्यक्ष मोहन विकले महिलाले विवाहपछि भोगेको पीडालाई माइतीसँग गीतमार्फत पोख्ने महत्वपूर्ण मौलिक परम्परा भएको बताउनुभयो । ‘‘यसमा विवाहपछि छोरीले भोगेका समस्या समेटिएका छन्, छोरीको कथा समेटिएकाले यो हाम्रा महिलाको महत्वपूर्ण खेल हो ’’, हरेक पर्वलाई पुस्तान्तरण गर्न आवश्यक छ भएको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो । उहाँले पुतला खेल्ने महिलालाई वडा कार्यालयले पोशाक उपलब्ध गराउने बताउनुभयो ।कलाकार रङ्गी थापाले पुतला खेल आफूहरुको मौलिक खेल भएको बताउँदै सुदूरपश्चिमका छोरीसँग भेट गराउने तथा यहाँको पहिचान हो भन्नुभयो । छोरीले घरमा भोगेका पीडा तथा विवाह नभएका युवतीले माइती घरमा रहँदाका बह गीतमार्फत प्रस्तुत गरिने यो खेललाई पर्वका रुपमा लिनुपर्ने विचार व्यक्त गर्नुभयो । विवाहित महिलाका मार्मिक कथा गीतका माध्यमबाट अभिव्यक्त हुने पुतला खेलमा महिलाले छिटको फरिया, रातो चौबन्दी, र सेतो पटुकाको फेरो समाएर सामूहिक रूपमा पङ्तिबद्ध भएर गीत गाउँदै पैताला मिलाउँदै नाच्ने गरिन्छ । पुतलासँगै महिलाहरुले न्याउल्या खेल पनि खेल्ने गर्छन् । सुदूरपश्चिमका कला संस्कृतिमा मौलिक वेशभूषा लुकेकाले यस्ता संस्कृितलाई जोगाउन आवश्यक भएको स्थानीय गङ्गाराम आचार्य बताउनुहुन्छ । ‘‘पुराना पुस्ताले जगाएको संस्कृतिलाई नयाँ पुस्ताले पनि अँगाल्न जरुरी छ’’, उहाँले भन्नुभयो, ‘‘स्थानीय सरकारले कला संस्कृतिको संरक्षणमा ध्यान दिनुपर्छ ।’’जनश्रुतिअनुसार अछाम र बाजुराको सङ्गमस्थलमा परापूर्वकालमा घ्यारा घ्याम्पो नामका राजाले छोरी रनमैयाको शोकमा पुतला नाच सुरु गराएका हुन् । मधेसमा विवाह गरेकी छोरीको सर्पले डसेर मृत्यु भएपछि शोकमा रहेका राजाले उनलाई सम्झदै पुतला खेल्न लगाएका थिए । त्यो परम्परा अद्यापि कायम रहेको पुतला खेल्दै आउनुभएकी चन्द्रा भण्डारीले राससलाई बताउनुभयो । रासस
सदरमुकामबाट बसाइँसराइ गर्ने बढे
दशरथ चन्द नगरपालिका स्थापना भएको २७ वर्ष पूरा भएको छ । यो अवधिमा यहाँबाट बसाइँसराइ गरेर जाने बढेपछि यस नगरपालिकाको अधिकांश गाउँबस्ती सुनसान बनेका छन् । जिल्ला सदरमुकामसमेत रहेको दशरथ नगरपालिका तत्कालीन छ वटा गाविस समेटेर २०५३ सालमा बनाइएको हो । यहाँको करिब २० हजार जनसङ्ख्या समेटेर घोषणा गरिएको थियो ।
बझाङ (क) मा १२ दलको उम्मेदवारी दर्ता
आगामी बैशाख १५ गते हुन गइरहेको उपनिर्वाचनमा बझाङ जिल्ला प्रदेशको (क) मा १२ दलले मनोनयन दर्ता गरेका छन् । मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयमा नारा जुलुससहित १२ दलले प्रदेश सभा सदस्यका लागि मनोनयन दर्ता गराएका हुन् ।
बाजुराका महिलाको आकर्षण आलु खेतीमा
पछिल्लो समय बाजुराका अधिकांश महिलाको आलु खेतीमा आकर्षण बढ्दै गएको छ।
साहित्यकार त्रिपाठी र बन्धुलाई मनिराज वाङमय पुरस्कार
वरिष्ठ समालोचक, साहित्यकार तथा भाषाविद् प्रा.डा. वासुदेव त्रिपाठी र वरिष्ठ संस्कृतिविद् साहित्यकार एवं भाषाविद् प्राध्यापक डा. चूडामणि बन्धुलाई मनिराज वाङमय पुरस्कार प्रदान गरिने भएको छ ।
पहिलो चरणमा भेटिएन खरमुजुर
सुदूरपश्चिम प्रदेशको शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जमा पहिलो चरणको खरमुजुर गणना कार्य सकिएको छ । अतिसङ्कटापन्न खरमुजुरको सङ्ख्या, अवस्थालगायतको बारेमा अध्ययन गर्ने उद्देश्यका साथ चैत १४ गतेबाट पहिलो चरणको गणना कार्य सुरु गरिएको थियो । पहिलो चरणको गणनाको क्रममा घाँसेमैदानमा खरमुजुर नदेखिएको निकुञ्ज कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।
भत्काइँदै बिस करोडका सडकबार
साँघुरा सडक चौडा पार्न आएको आठ करोड रुपियाँ खर्च गर्न २० करोड रुपियाँमा जडान गरिएका सडक स्टिलबार (स्टिल क्रस बेरियर) भत्काउन थालिएको छ । सडकको मोड सुधार्न भित्ता खार्नुपर्नेमा मुख्य सडकमा लगाइएका स्टिलबार र कालोपत्रे भत्काउँदा दुर्घटनाको थप जोखिम बढेको छ ।
सुदूरपश्चिममा १० दिनभित्र सरकार बनाउन आह्वान
सुदूरपश्चिम प्रदेशका प्रदेश प्रमुख नाजिर मियाँले शुक्रबार दिउँसो विज्ञप्ती जारी गर्दै नेपालको संविधानको धारा १६८ उपधारा २ अनुसार नयाँ सरकार गठनका लागि १० दिन भित्र दाबी पेश गर्न आह्वान गर्नुभएको छ।
सरकारी विद्यालयमा पढाउन गाउँपालिकाको आह्वान
सार्वजनिक पद धारण गरेका तुर्माखाँद गाउँपालिकाका बासिन्दाले आफ्ना बालबालिकालाई सामुदायिक विद्यालयमा नै पढाउनुपर्ने भएको छ।
‘आमा बचाउ’ अभियानबाट लाभान्वित हुँदै महिला
कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिकाले सञ्चालनमा ल्याएकोे ‘आमा बचाउ’ अभियानबाट ग्रामीण क्षेत्रका महिला लाभान्वित हुन थालेका छन् । अभियानअन्तर्गत रहेको निःशुल्क एम्बुलेन्स सेवाबाट ग्रामीण क्षेत्रका महिला लाभान्वित हुन थालेका हुन् ।
समयमै पाठ्यपुस्तक पाउँदा नतिजा सुधारोन्मुख
केदारस्यूँ गाउँपालिकाको जनचेतना आधारभूत विद्यालय देउरामा पढ्नुहुन्छ, अङ्किता दमाई । अघिल्ला कक्षाहरूमा मुस्किलले प्राप्ताङ्क पुर्याउने अङ्किताले यस पटक भने कक्षामा उत्कृष्ट अङ्क ल्याउनुभयो ।
बाजुराको कारागारमा क्षमताभन्दा तीन गुणा बढी कैदी
बाजुरामा रहेको कारागार भवन जीर्ण भएको छ । भूकम्पले चर्किएर चिराचिरा परेको भवनमा क्षमताभन्दा तीन गुणा बढी कैदीबन्दी रात कटाउन बाध्य छन् । अपराध गरेर सुधारका लागि बनाइएको कारागारको कैदीबन्दी भवन नै भूकम्पका कारण चिराचिरा परेपछि उनीहरु डरले रात बिताउने गरेका छन् ।
सुदूरपश्चिममा आजै नयाँ सरकारको गठनका लागि आह्वान गरिने
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा नयाँ सरकार गठनका लागि आज आह्वान हुने भएको छ । मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले बिहीबार साँझ राजीनामा दिएपछि प्रदेश प्रमुख नजिर मियाले आजै नयाँ सरकार गठनका लागि आव्हान गर्ने तयारी भएको छ ।
-original-thumb.jpg)
बैतडीमा ट्र्याक्टर दुर्घटना, दुई जनाको मृत्यु
जिल्लाको झौलेकमा शुक्रबार बिहान ट्र्याक्टर दुर्घटना हुँदा दुई जनाको घटनास्थलमै मृत्यु भएको छ । बैतडीको सुर्नयाबाट खोड्पे जाँदै गरेको से२त ३६७८ नम्बरको ट्र्याक्टर जयपृथ्वी राजमार्गको पाटन नगरपालिका– ८ झौलेक मोडमा दुर्घटना भएको हो ।
परीक्षाफल नआउँदै पाठ्यपुस्तक विद्यालयमा
वार्षिक परीक्षा दिएर बसेका विद्यार्थीले परीक्षाफल प्रकाशन गर्नुअगावै पाठ्यपुस्तक पाउने भएका छन् । गत वर्ष नयाँ भर्ना गरेको छ महिना हुँदासम्म पाठ्यपुस्तक नपाएका विद्यार्थीले यस पटक छिट्टै पाउने भएका हुन् । जनक शिक्षा सामग्री केन्द्र प्रादेशिक कार्यालय धनगढीले चैत १३ बाट नै बाजुरा जिल्लालाई पहिलो चरणमा किताब बिक्रीवितरण सुरु गरेको छ । स्थानीय पुस्तक विक्रेताले पाठ्यपुस्तक बाजुरा पु¥याइसकेका छन् । विगतका केही वर्ष समयमै किताब नपाउँदा शिक्षकले बालबालिकालाई पढाउन निकै समस्या र सास्ती भोग्नु परेको थियो । बाजुरा जस्तो दुर्गम जिल्लालाई यस वर्ष भने पहिलो प्राथमिकतामा राखिएको बताइएको छ ।
फेरियो मार्तडी बजारको रूप
जिल्ला सदरमुकाम मार्तडीस्थित मार्तडी बजारको रूप फेरिएको छ । बडीमालिका नगरपालिकाले मार्तडीमा रहेका पुराना संरचनना भत्काई नयाँ निर्माण गरेसँगै बजारको रूप फेरिएको हो । बिचबाटोमा अलपत्र परेको खानेपानीका पाइप, सडक तथा सडक पेटीलगायतका संरचना व्यवस्थित गरेसँगै बजारको मुहार फेरिएको बडीमालिका नगरपालिका–८ का स्थानीय रामबहादुर बोहोराले बताउनुभयो । “सरकारी कामकाजका लागि सदरमुकाम मार्तडी आउने सेवाग्राहीलाई बास बस्न समस्या थियो, पछिल्लो समयमा भने सुविधासम्पन्न होटल तथा लज निर्माण गरिएका छन्,” उहाँले भन्नुभयो ।
सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री शाहको राजीनामा
सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले राजीनामा दिनुभएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश प्रमुख नजिर मियाँसमक्ष राजीनामा बुझाउनुभएको हो ।
-original-thumb.jpg)
राजीनामा दिँदै सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री
सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले राजीनामा दिने तयारी गर्नुभएको छ। बिहीबार विश्वासको मत लिने तयारी गर्नुभएका शाहले विश्वासको मत प्राप्त नहुने देखेपछि राजीनामा दिने तयारी गर्नुभएको हो।
ट्याक्टर दुर्घटना हुँदा भारतीय नागरिकको मृत्युु, ११ घाइते
धनगढीमा ट्याक्टर दुर्घटना हुँदा एक जना भारतीय नागरिकको मृत्युु भएको छ । बिहीबार दिउँसो धनगढी उपमहानगरपालिका १२ जुगेडा ‘बी’ गाउँमा भारतबाट जन्ति बोकेर आउँदै गरेको ट्याक्टर दुर्घटना हुँदा ट्याक्टरमा सवार अन्दाजी ३० वर्षका गोविन्द रानाको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीले जनाएको छ ।
-original-thumb.jpg)
सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्रीले ५ बजे विश्वासको मत लिने
सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले आज दिउँसो ३ बजे लिने भनिएको विश्वासको मत ५ बजे लिने हुनुभएको छ ।
धारापानीमा सडकले ल्याएको सहजता
शुक्लाफाँटा नगरपालिका-८ धारापानीका भुवन गौतम सवारीसाधन घरआँगनमै पुग्दा निकै खुसी हुनुहुन्छ । उहाँको गाउँसम्म ट्रयाक्टर र मोटरसाइकलमा सामान ढुवानी हुन थालेको छ ।
पर्यटन प्रवर्धनका नाममा मास्दै सिमसारको सौन्दर्य
पर्यटन प्रवर्धनका नाममा पूर्वाधार विकास तथा सर्वसाधारणको बाक्लो चहलपहलका कारण सिमसार क्षेत्रको प्राकृतिक सौन्दर्य र स्वरूप नासिँदै गएको छ । यसले पर्यावरणमा पनि असर पारिरहेको विज्ञको भनाइ छ । रामसार सूचीमा सूचीकृत कैलालीको घोडाघोडी ताल जैविक विविधताले महत्वपूर्ण भए पनि अव्यवस्थित पूर्वाधार तथा विकास निर्माणले प्राकृतिक स्वरूप बदलिएको छ ।
बलियाले नदेखेका हलियाका समस्या
हलिया मुक्त भएको १५ वर्ष बितिसक्दा पनि मीना भुलले गाँस, बास पाउन सक्नुभएको छैन । उहाँ धुलाम्मे सडक किनारमा गिट्टी कुटेर छाक टार्दै आउनुभएको छ । बिहान उज्यालो नहुँदै सडक किनारमा आइपुग्ने अर्का मुक्त हलिया केशे भुल दिनभर कुटेको गिट्टी प्रतिकट्टा ८० रुपियाँमा पनि बिक्री नहुँदा छाक टार्न समस्या भएको बताउनुहुन्छ ।
मुख्यमन्त्री शाहले आज विश्वासको मत लिने
सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले आज प्रदेश सभाबाट विश्वासको मत लिदैं हुनुहुन्छ । तत्कालीन सहयात्री दलहरूले साथ छोडेपछि आफ्नो पक्षमा बहुमत जुटाउन उहाँले विश्वासको मत लिन लाग्नु भएको हो ।
