गुर्जामा जीवित छ छन्त्याल संस्कृति (फोटो फिचर)
मौलिक कला संस्कृति र जीवनशैली गुर्जाको पहिचान हो । करिब ७ सय वर्ष पहिला खानी उत्खनन्को खोजी गर्दै छन्त्यालहरु जुम्लाको सिंजाबाट गुर्जा आएको भनाइ छ ।
‘घिउ र बस्तुभाउ बेचेर छोरी पढाएँ’
अन्नपूर्ण गाउँपालिका –८ राम्चेको रच्चान टोलमा थोरै घर छन् । मूलगाउँबाट केही तलको यसै टोलमा ओमबहादुर पुर्जाको परिवारको पनि बसोबास छ ।
पुर्ख्यौली नाच समूहलाई भेषभूषाका सामग्री प्रदान
जिल्लाको दुर्गम धवलागिरि गाउँपालिका १ गुर्जाका छन्त्यालहरूको पुर्ख्यौली नाच समूहलाई भेषभूषाका सामाग्री प्रदान गरिएको छ ।
मुख्यमन्त्री पाण्डेद्वारा विश्वासको मत लिने तयारी
गण्डकी प्रदेशका नवनियुक्त मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डेले वैशाख २१ गते बिहीबार विश्वासको मत लिने तयारी गर्नुभएको छ। वैशाख १४ गते पाण्डे गण्डकी प्रदेशको पाँचौँ मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त हुनुभएको हो। नियुक्त भएको दोस्रो दिन मुख्यमन्त्री पाण्डेले बिनाविभागीय दुई मन्त्रीसहित शपथ लिनुभएको थियो। शपथ लिनेमा माओवादीबाट सुशीला सिम्खडा र नेपाली कांग्रेसबाट सरस्वती अर्याल तिवारी रहनुभएको छ।
फेरिँदै जनजीवन
म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिका–१ स्थित विकट बाँदुक गाउँबाट सोही वडाको बेग जान र आउन स्थानीयवासीलाई तीन घण्टा समयको घुमाउरो बाटो हिँड्नुपर्ने बाध्यता थियो। स्वास्थ्य, शिक्षालगायत सरकारी सेवा सुविधा प्राप्त गर्नका लागि घुमाउरो बाटो हिँडेर बेग–बाँदुक आवतजावत गर्दा स्थानीयले सधैँ सास्ती बेहोर्नु पथ्र्यो। अहिले भने बेग र बाँदुकवासीले घुमाउरो बाटो हिँड्नुपर्ने बाध्यता हटिसकेको छ। बेगखोलामाथि ३६५ मिटर लामो झोलुङ्गे पुल निर्माण भएपछि बाँदुकका कृष्ण गर्बुजा दङ्ग हुनुहुन्छ। वारिपारि बस्ती। स्थानीय दैनिक वारपार गर्न निकै कठिन थियो। केही समयअगाडि पुल निर्माण भएपछि बेग–बाँदुक जोड्ने झोलुङ्गे पुल बनेपछि दुवै गाउँको दैनिकी नै बदलिएको छ।
मोहरेडाँडामा खानेपानीको समस्या
नयाँ पर्यटकीय गन्तव्यस्थलका रूपमा विकास भएको म्याग्दीको मोहरेडाँडामा खानेपानीको समस्या छ । अन्नपूर्ण गाउँपालिकाको वडा नं. ८ मा पर्ने मोहरेडाँडामा पर्यटकको चाप बढे पनि पिउने र सरसफाइका लागि आवश्यक पानीको व्यवस्थापन नहुँदा समस्या भएको हो ।
मध्यविन्दुमा जग्गा नापजाँच सुरु
नवलपुरको मध्यविन्दु नगरपालिकामा भूमि आयोगले जग्गा नापजाँच सुरु गरेको छ ।
इलाका प्रशासन कार्यालय वालिङको सेवा प्रवाह सुरु
इलाका प्रशासन कार्यालय वालिङले सुविधा सम्पन्न भवनबाट सेवा प्रवाह गर्न सुरु गरेको छ । वालिङ ९ सुर्काैँदीमा ४ रोपनी क्षेत्रफलमा निर्माण गरिएको सुविधा सम्पन्न भवनबाट सेवा प्रवाह सुरु गरिएको हो ।
रुप्से झरनामा रमाउँदै पर्यटक
अहिले हिउँद सकिएको छ भने वर्षायाम सुरु भइसकेको छैन। मौसम पनि खासै सोचेजस्तो छैन। यो समयमा बेनी–जोमसोम सडकखण्डअन्तर्गत पर्ने अन्नपूर्ण गाउँपालिका–३, दानामा पर्ने रुप्से झरनाले पर्यटकको मन लोभ्याउने गरेको छ। रुप्से झरनाको पानी गहिरो अन्ध गल्छीमा पुगेर कालीगण्डकी नदीमा मिसिन्छ। आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक रुप्सेको मनमोहक दृश्य प्रत्यक्ष हेर्न लालायित हुने गर्छन्।
विद्यार्थीको रोजाइमा बेनी सामुदायिक विद्यालय
गाउँगाउँका सामुदायिक विद्यालयमा विद्यार्थीको सङ्ख्या साह्रै न्यून छ। अभिभावकले सामुदायिक विद्यालयको गुणस्तरमाथि प्रश्न उठाउँदै ऋणधन गरेरै निजी विद्यालयमा छोराछोरी पढाउन थालेका छन्। विद्यार्थी घट्दै गएपछि म्याग्दीका केही पालिका विद्यालय समायोजन गर्ने तयारीमा छन्।
बढ्न थाले भाइरल ज्वरोका बिरामी
तनहुँमा भाइरल ज्वरो र अन्य सङ्क्रमणका बिरामी बढेका छन्। बिरामीको चाप धेरै भएकाले सरकारी तथा निजी स्वास्थ्य संस्थामा भिडभाड भएको छ। जिल्लाभर ज्वरो आउने, रुघाखोकी लाग्ने, टाउको तथा घाँटी दुख्ने समस्या भएका बिरामी बढिरहेका छन्। सदरमुकाम दमौलीका अतिरिक्त डुम्रे, आँबुखैरेनी, भिमाद, खैरेनीटार, दुलगौँडाका स्वास्थ्य संस्थामा बिरामी बढेका हुन्। अहिले पहिलेभन्दा झन्डै दोब्बर बिरामी उपचारका लागि आउने गरेको दमौली अस्पतालका निमित्त मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. दिवस ढकालले जानकारी दिनुभयो।
१५ दिनदेखि आमा र छोरा बेपत्ता
तनहुँको व्यास नगरपालिका –१० बीपी भञ्ज्याङ्ग निवासी २० वर्षीया राममाया विक र उहाँको ४ वर्षको छोरा लप्सन विक १५ दिनदेखि बेपत्ता हुनुभएको छ । बेपत्ता भएको लामो समयसम्म सम्पर्कमा नआएपछि परिवारजनले खोजीका लागि हारगुहार गरेका छन् ।
आगलागी नियन्त्रणमा मृत्यु भएको परिवारलाई सहयोग
कालिगण्डकी गाउँपालिकाले आगलागी नियन्त्रणका सिलसिलामा घाइते भई मृत्यु भएको परिवारलाई आर्थिक सहयोग गरेको छ ।
सीप सङ्कटमा
बागलुङ काठेखोला गाउँपालिका–६ का दिलबहादुर परियारले कपडा सिलाउने र चोयाका सामग्री निर्माण तथा बिक्रीबाट परिवार पाल्नुभयो। उहाँ गाउँका वनपाखामा पाइने निगालो तथा बाँसबाट चोया काटेर त्यसबाट घरेलु प्रयोगका सामग्री डोका, नाम्ला, थुन्से बिक्री गर्नुहुन्थ्यो। चोयाका सामग्री बिक्रीबाट आउने पैसाले परिवार जसोतसो चलेकै थियो। उहाँको जीवन धान्न सहयोग पुगेको परम्परागत सीप युवा पुस्ताले सिकेनन्।
यातायात सेवा प्रविधिमैत्री बनाइने
पदभार ग्रहणलगत्तै बसेको तीन मन्त्रीपरिषद् बैठकले यातायात व्यवस्था कार्यालयबाट हुने सेवाप्रवाहलाई प्रविधिमैत्री बनाउने निर्णय गरेको छ। शुक्रबार बसेको मन्त्रीपरिषद् बैठकले सवारीचालक अनुमतिपत्र वितरण प्रक्रिया छिटो गराउन आवश्यक सुधार सम्बन्धमा अध्ययन गरी सुझावसहितको प्रतिवेदन १५ दिनभित्र पेस गर्न कार्यदलसमेत गठन गरिएको छ। गण्डकी प्रदेशका मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डेले शुक्रबार पद तथा गोपनीयताको शपथलगत्तै बसेको मन्त्रीपरिषद्ले यस्तो निर्णय गरेको हो।
राम्दीमा बन्दै नमुना पुल
कालीगण्डकी नदी राम्दीमा थप डिजाइनसहित नमुना पुल बन्ने भएको छ। पुल महाशाखा काठमाडौँले राम्दीमा ‘आर्च थ्रु डिजाइन’को मोटरेबल पुल निर्माण गर्न लागेको हो। सिद्धार्थ राजमार्ग सडकखण्डको प्रदेश नम्बर ४ को स्याङ्जा र प्रदेश ५ को पाल्पा जोड्ने पुल बनिरहेको छ। अमेरिका र थाइल्यान्डमा पुल क्षेत्रमा काम गर्नुभएका नेपाली डिजाइनरले उक्त पुलको डिजाइन गर्नुभएको हो। आर्च थ्रु डिजाइनमा निर्माण हुन लागेको राम्दी मोटरेबल पुल १०८ मिटर लम्बाइ र ११ मिटर चौडाइको हुने पुल सेक्टर पोखराका प्रमुख नवराज बास्तोलाले बताउनुभयो।
मिलीजुली दिदीबहिनी समूह चौतारी संरक्षण अभियानमा (फोटो फिचर)
तनहुँको म्याग्दे गाउँपालिका –१ माथिल्लो गुणादीस्थित मिलीजुली दिदीबहिनी समूहले चौतारी संरक्षण गर्न कम्मर कसेर लागेका छन् । अभियानका क्रममा समूहले चन्दा सङ्कलन गरी एक चौतारी निर्माण गरेका छन् ।
चुक्तीखोलामा पुल निर्माण हुन थालेपछि स्थानीय हर्षित
मध्यपहाडी लोकमार्ग छेउमै छ नरठाँटी बजार । हिउँदको महिनामा यहाँ सहजरुपमा गाडी आवतजावत गरे पनि बर्खाको करिब चार महिना यातायात ठप्प हुन्छ ।
बसाइँसराइले गाउँका आकर्षक घर रित्ता
हरियाली जङ्गलको पुछारमा समथर मैदान । ढुङ्गाको छानो भएका चिटिक्कका घर । पश्चिमतर्फ हिमाल र मन्दिरको प्रतिविम्ब देखिने विशाल बराहा ताल । उत्तरतर्फ फर्किदा दन्तलहरजस्तै देखिने सेता हिमाल । छङछङ गर्दै बगेका खोला । रमाइलो प्रकृति तर,उदास उदास लाग्ने बस्ती ।
‘सीमान्तकृतलाई मूलधारमा ल्याउनुपर्ने’
नेपालका लागि अमेरिकी राजदूत डिन आर थम्पसनले स्थायित्व, खुलापन तथा महिला एवं सीमान्तकृत वर्गलाई मूलधारमा ल्याउन निजी क्षेत्रको महत्वपूर्ण भूमिका हुने बताउनुभएको छ। राजदूत थम्पसनले शुक्रबार पोखरा उद्योग वाणिज्य सङ्घको प्रतिनिधिमण्डलसँगको भेटमा उक्त कुरा बताउनुभएको हो। व्यवसायीको दक्षता अभिवृद्धि, उद्यमशीलता, जलवायु परिवर्तनलगायतका क्षेत्रमा निजी क्षेत्रसँगको सहकार्य रहने उहाँको भनाइ थियो।
उत्पादकत्व वृद्धि गर्न चक्लाबन्दी खेती
तनहुँको भानु नगरपालिकाद्वारा चक्लाबन्दी खेती सुरु गरिएको छ । बढ्दो खण्डीकरण र जग्गा बाँझो राख्ने प्रवृत्तिलाई निरुत्साहित गर्दै कृषि उत्पादन र उत्पादकत्व बढाउन खेती सुरु गरिएको नगरपालिकाले जनाएको छ । खेतीयोग्य जमिन खण्डीकरण गरेर खेती गर्न कठिन हुने र साँध सिमाना थपिँदै जाँदा खेतीयोग्य जमिनसमेत घट्दै जाने भएकाले कृषिमा लागत मूल्य घटाउन चक्लाबन्दी खेतीलाई प्राथमिकतामा राखिएको नगरप्रमुख आनन्दराज त्रिपाठीले बताउनुभयो । ससाना जमिनलाई एकीकृत गर्दै सामूहिक
स्थानीय तहबाटै श्रम स्वीकृति
पूर्वी नवलपरासीका स्थानीय तहबाट श्रम स्वीकृति र पुनः स्वीकृतसम्बन्धी सेवा सुरु भएको छ । आठ स्थानीय तह रहेको नवलपुरमा गैँडाकोट, कावासोती, देवचुली र मध्यविन्दु गरी चार वटा नगरपालिका र हुप्सेकोट, विनयी त्रिवेणी गाउँपालिका गरी हाल ६ वटा स्थानीय तहबाट नै रोजगार शाखाबाट श्रम स्वीकृति लिने र पुनः स्वीकृतिका लागि अनलाइन आवेदन गर्ने काम सुरु गरिएको हो ।
एक साताभित्र मन्त्रिपरिषद्ले पूर्णता पाउँछ : मुख्यमन्त्री पाण्डे
गण्डकी प्रदेश सरकारका नवनियुक्त मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डेले पदभार ग्रहण गर्नुभएको छ । आज पद तथा गोपनीयताको शपथ लिएसँगै उहाँले मुख्यमन्त्री कार्यालयमा पदभार ग्रहण गर्नुभएको हो ।
गण्डकीका मुख्यमन्त्री सुरेन्द्र पाण्डेसहित दुई मन्त्रीद्वारा शपथ
गण्डकी प्रदेशका मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डेले पद तथा गोपनीयताको शपथ लिनुभएको छ । मुख्यमन्त्री पाण्डेले दुई मन्त्री नियुक्त पनि गर्नुभएको छ । मन्त्रिपरिषदमा कांग्रेसका सरस्वती अर्याल र माओवादी केन्द्रका सुशीला सिम्खडा मन्त्री बन्नुभयो । उहाँहरुलाई प्रदेश प्रमुख पृथ्वीमान गुरुङले शपथ ग्रहण गराउनुभयो ।