गाउँमै कृषिबाट वार्षिक २० लाख रूपियाँ आम्दानी गर्दै खराल
श्रम र उमेर विदेशमा खर्चिनु भन्दा स्वदेशमा मिहेनत गर्दा मनग्यै आम्दानी गर्न सकिन्छ भने उदाहरण यहाँका २९ वर्षीय भुवन खराल बन्नुभएको छ । गाउँमा व्यवसायिक कृषिबाट उहाँले कोरियामा भन्दा राम्रो आम्दानी गर्नुभएको छ ।
अनुदान दिन थालेपछि दूध उत्पादन वृद्धि
भारतमा तीन वर्ष बसेर आउनुभएका अर्घाखाँचीको पाणिनि गाउँपालिका–४, पटौटीका ३० वर्षीय माधव घिमिरेलाई त्यसपछि कहिले विदेश जाने इच्छा भएन । उहाँ अहिले गाउँकै उदाहरणीय कृषक बन्नुभएको छ । गाई र भैँसीपालन गर्दै आउनुभएका घिमिरेले मासिक ४५ हजार रुपियाँको दूध बिक्री गर्दै आउनुभएको छ । “घरमा तीनवटा गाई र दुईवटा भैँसी छन्, कात्तिक, मङ्सिरमा धेरै दूध बिक्री हुन्छ । दैनिक ४० लिटर दूध उत्पादन हुन्छ,” उहाँले भन्नुभयो । अन्य खेतसहित पशुपालन गरिरहनुभएका घिमिरेलाई गत वर्ष गाउँपालिकाले ४४ हजार ३६४ रुपियाँ अनुदान दिएको थियो । मासिक ४०–५० हजार रुपियाँ कमाउन गाह्रो नभएको उहाँले बताउनुभयो ।
कपिलवस्तुमा बहुमूल्य अगरउडको खेती
कपिलवस्तुमा बहुमूल्य औषधीजन्य जडीबुटी तथा सुगन्धित तेल धूप उत्पादन गर्न मिल्ने अगरउडको खेती गरिएको छ । जिल्लाको बाणगंगा नगरपालिका ९ बर्दहवामा २.५ हेक्टर जमिनमा अगरउडका बिरुवा रोपिएको हो ।
तानसेनमा भगवतीको रथयात्रा
दुई सय दुई वर्ष अघिदेखि निकालिदैँआएको भगवतीको रथयात्रा तानसेनमा निकालिएको छ । पश्चिम नेपालको जितगढी किल्ला विजयी गरेको सम्झनामा तानसेनमा शनिबार दिउँसो भगवतीको भव्य रथयात्रा गरिएको हो ।
विकासमा कोही बाधक नबनौं : मन्त्री राई
भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री मोहम्मद इस्तियाक राईले स्थानीय विकासमा कोही बाधक बन्न नहुने बताउनुभएको छ । नेपालगञ्जको धम्बोझी चोकमा शनिबार रत्न राजमार्ग अन्तर्गत जमुनाह–राँझा सडक स्तरोन्नति र सडक बत्ती तथा जमुनाह– कोहलपुरमा पैदल यात्रु आकाशे पुलको शिलान्यास गर्दै मन्त्री राईले सो कुरा बताउनुभयो ।
गुल्मीमा बेवारिसे शव फेला
गुल्मीमा बेवारिसे शव फेला परेको छ । जिल्लाको इश्मा गाउँपालिका–१ हस्तिचौरको बसेनी सामुदायीक वनमा महिलाको बेवारिसे शव फेला परेको हो ।
कपिलवस्तुमा नक्कली स्वास्थ्यकर्मीको बिगबिगी
कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिका ११ थुन्हियामा बिकास बाला एक दशकदेखि मेडिकल सञ्चालन गर्दैआएका थिए । भारतको पश्चिम बंगालका बाला औषधी पसल खोल्न नेपाल आएका हुन् । कक्षा १० सम्म अध्ययन गरेका उनले स्वास्थ्यकर्मी बनेर उपचार गर्दैआएका थिए ।
पाल्पामा आज भगवती जात्रा मनाइँदै
गोरखालीले अंग्रेजलाई युद्धमा हराएको सम्झनामा पाल्पामा आज (शनिबार) वीरताको प्रतिकको रुपमा सिन्दुर जात्रा गरी भगवती रथयात्रा मनाइँदैछ । पाल्पाली प्रशासकको रुपमा रहेका कर्णेल उजिरसिंह थापाको नेतृत्वमा नेपालले वि.सं १८७१/१८७२ मा बुटवलको जीतगढीमा अंग्रेजसँंग भएको युद्धमा विजय हासिल गरेको थियो ।
लुम्बिनी प्रदेशमा आन्तरिक आय नबढे खर्च धान्न मुस्किल
लुम्बिनी प्रदेश सरकारको आन्तरिक आम्दानीले प्रदेशको प्रशासनिक खर्च धान्नसमेत समस्या हुने देखिएको छ । प्रदेश सरकारले आव २०७८÷७९ का लागि कुल ४० अर्ब ९५ करोड रुपियाँको बजेट प्रस्तुत गरे पनि कुल आय भने ३७ अर्ब ११ करोड रुपियाँ मात्रै रहेको थियो । यो आर्थिक वर्षमा प्रदेश सरकारले खर्च र आय दुवैमा लक्ष्य भेट्टाउन सकेन ।
पुल बनेपछि सडकसँग जोडिँदै गाउँ
पुल नभएर सास्ती खेप्दै खेपेका कपिलवस्तुका छ स्थानमा पुल निर्माण सम्पन्न भएपछि स्थानीय लाभान्वित भएका छन्। लुम्बिनी प्रदेश सरकारले अघिल्लो आर्थिक वर्ष सडक पूर्वाधार विकास कार्यालय कपिलवस्तुमार्फत १५० मिटरसम्मका पुल निर्माण भएका छन्। दशकौँदेखि पुल नभएर समस्यामा परेका स्थानमा २३ करोड ३७ लाख ४४ हजार रुपियाँ लगानी गरेर पुल निर्माण गरिएको छ।
नदी कटानले बस्ती जोखिममा
कपिलवस्तुको बुद्धभूमि नगरपालिकास्थित बेल र गुडरुङ नदीको कटानका कारण दरखसवा गाउँका ७५ घरपरिवार उच्च जोखिममा रहेका छन्। दुइटै नदीले पूर्व र पश्चिमबाट वर्षौंदेखि कटान गर्दा गाउँबस्ती नै विस्थापित हुनुपरेको छ। कपिलवस्तु हरिहरपुरका ६० वर्षीय बुदई नाउँ नदीको कटनाका कारण बर्सातको समयमा रातभर जागाराम बस्न बाध्य भएको गुनासो गर्नुहुन्छ। नदी कटानलाई समयमा नियन्त्रण गर्न सकिएन भने गाउँ नै विस्थापित हुने भनाइ नाउँको छ।
गुल्मीमा ३६ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि, सक्रिय सङ्क्रमित १४२ पुगे
गुल्मीमा कोरोना संक्रमण तिब्र रुपमा फैलिन थालेको छ । शुक्रबार मात्रै गुल्मीमा ३६ जनामा संक्रमण पुष्टि भएको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय गुल्मीका प्रमुख पशुपति आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।
तीन सवारी साधन एकआपसमा ठोक्किँदा एकको मृत्यु, नौ जना घाइते
सिराज खान नेपालगञ्ज, भदौ ३ गते । बाँकेको बैजनाथ गाउँपालिका –५ वनकटुवाको संगमचोक नजिकै तीन सवारी साधन एकआपसमा ठोक्दिाँ एक जनाको मृत्यु भएको छ । दुर्घटनामा परेर नौ जना घाइते भएको इलाका प्रहरी कार्यालय कोहलपुरका डीएसपी ऐनबहादुर मल्लले जानकारी दिनुभयो ।पूर्वपश्चिम राजमार्गमा पर्ने संगमचोक नजिकै शुक्रबार मिनि ट्रक, म्याजिक भ्यान र मोटरसाइकल ठोक्किएका थिए । पश्चिमतर्फ गइरहेको भे १ क २१९६ नम्बरको मिनि ट्रक, कोहलपुरतर्फ आउँदै गरेको भे १ ज ४४९ नम्बरको म्याजिक भ्यान र भे ११ प २८०० को मोटरसाइकल ठोक्किएका हुन् ।सवारी साधनहरू ठोक्किँदा ट्रक र म्याजिक सडकबाट तल खसेका थिए । दुर्घटनामा परेर म्याजिकका चालक बाँसगढी नगरपालिका –४ का रामबहादुर कुँवरको मृत्यु भएको डीएसपी मल्लले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार दुर्घटनामा परेर अन्य नौ जना घाइते भएका छन् ।घाइतेहरुको नेपालगञ्ज मेडिकल कलेज शिक्षण अस्पताल कोहलपुरमा उपचार भइरहेको ईलाका प्रहरी कार्यालय कोहलपुरले जनाएको छ । उनीहरुको अवस्था सामान्य रहेको अस्पतालले जनाएको छ ।
कपिलवस्तुमा तीज महोत्सव सुरु
कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिकामा तीज महोत्सव सञ्चालनमा आएको छ । हरितालिका तीजलाई लक्षित गर्दै सञ्चालनमा आएको महोत्सव भाद्र १४ गतेसम्म चल्ने बताइएको छ । तीजको अवसरमा पर्यटन प्रवर्धन सँगै कला र संस्कृति जगेर्ना गर्ने उद्देश्यले बिहीबारदेखि सुरु भएको हो ।
तराईबाट पहाडतिर उक्लियो डेङ्गु
लुम्बिनी प्रदेशमा डेङ्गुको सङ्क्रमण बढ्दै गएको छ । प्रदेशको अस्थायी मुकाम बुटवल डेङ्गुको ‘हट स्पट’ बनेको छ । तराईका जिल्लामा मात्र सीमित डेङ्गुु अब पहाडी जिल्लामा समेत देखापर्न थालेको छ । पहाडी जिल्ला पाल्पामा डेङ्गुबाट सङ्क्रमित भएका बिरामी भेटिनेक्रम बढेको छ । पाल्पाका विभिन्न अस्पतालमा गरेको परीक्षणमा डेङ्गुका बिरामी फेलापरेको स्वास्थ्य कार्यालय पाल्पाले जनाएको छ । जिल्लामा पछिल्लो तीन महिनाको अवधिमा २० जना डेङ्गुबाट सङ्क्रमित भएको फेलापरेको स्वास्थ्य कार्यालय पाल्पाका ल्याब टेक्निसियन मधुसुधन भट्टराईले जानकारी दिनुभयो ।
जनवादी विद्यालयमा बालबालिका पढाइँदै
भूमे गाउँपालिकाले गाउँपालिकाभित्रका अभिभावकविहीन बालबालिकालाई आवासीय सुविधासहित पठनपाठन सुरु गरेको छ । भूमे–३, क्याङ्सीमा माओवादी जनयुद्धकालमा सञ्चालन गरिएको जनवादी विद्यालयलाई अहिले अनाथ बालबालिकाको आवासीय व्यवस्थाका साथै जीवन्त अध्ययन सङ्ग्रहालयको रूपमा प्रयोगमा ल्याइएको गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत चन्द्रसिंह श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
दुर्लभ चराको बासस्थान रेसुंगा र मदाने
गुल्मीको रेसुंगा र मदाने वन संरक्षण क्षेत्र हिजोआज दुर्लभ चराको बासस्थान बन्न थोलेको छ । २०७३ सालमा रेसुंगा र २०६८ मा मदानेलाई सरकारले वन संरक्षण क्षेत्र घोषणा गरेको थियो ।
पानी र बिजुली साटासाट
नेपाल र भारत सीमा क्षेत्रमा एकअर्का देशबाट बिजुली र पानी साटासाट गरेर १२ वर्षदेखि सुरक्षाकर्मीहरू सीमा क्षेत्रमा तैनाथ छन् । सीमा क्षेत्रको सुरक्षाका लागि तैनाथ सुरक्षाकर्मीले नेपालबाट बिजुली र भारतबाट पानी ल्याएर आआफ्नो क्षेत्रमा सुरक्षा प्रदान गरिरहेका छन् । हालसम्म उक्त क्षेत्रमा तनाव पनि उत्पन्न भएको छैन ।
राप्ती नदीमा डुङ्गा पल्टिँदा २५ विद्यार्थी घाइते
दाङको राप्ती नदीमा पटेला (डुङ्गा) पल्टिदा डुङ्गामा सवार २५ जना विद्यार्थी घाइते भएका छन् । तीन जनाको अवस्था गम्भिर रहेको छ । बिहीवार विहान ९ बजे लमही नगरपालिका वडा ९ तरुलियाबाट राजपुर गाउँपालिका ७ मा.वि.सिक्टास्थित तरुलियाका २५ जना विद्यार्थी पटेलाबाट राप्ती नदी तरेर विद्यालय जाने क्रममा पटेला पल्टिएको हो ।
अवैध नदीजन्य पदार्थ स्थानीय सरकारको नियन्त्रणमा
दिवाकर पोख्रेलदेउखुरी, भदौ २ गते । दाङको गढवा गाउँपालिकाको राप्ती नदी किनार आसपासमा अवैध रुपमा डम्पिङ गरेर राखेको नदीजन्य पदार्थ गाउँपालिकाले नियन्त्रणमा लिएको छ । लामो समयसम्म सूचना जारी गरेर नदीजन्य पदार्थ हकदार खोजी गर्दा समेत सम्पर्कमा नआएपछि अवैध ठहर गर्दै नियन्त्रणमा ल्याउने काम थालिएको हो । गढवा गाउँपालिकाले पटक पटक जानकारी, छलफल र सूचना दिँदा पनि कोही सम्पर्क नआएकाले बेवारिसे नदीजन्य पदार्थलाई पालिकाले उठाउन सुरु गरेको छ । गढवा गाउँपालिका अध्यक्ष यमनारायण शर्मा पोख्रेलको संयोजकत्वमा बनेको चोरी निकासी नियन्त्रण तथा क्रसर उद्योग तथा बालुवा प्रशोधन उद्योगहरुको नाप जाँच समितिले अवैध नदीजन्य पदार्थको निगरानी बढाउन थालेको छ । गढवा गाउँपालिकाका अध्यक्ष पोख्रेलले गढवा गाउँपालिका अन्तर्गत नदी तथा खोलाहरुको किनारमा सञ्चालित क्रसर तथा बालुवा प्रशोधन उद्योगको छेउछाउमा अवैधरुपमा संकलन गरी डम्पिङ गरि राखेको नदीजन्य पदार्थ उठाई सुरक्षित स्थानमा डम्पिङ गर्ने निर्णयअनुसार अवैधरुपमा डम्पिङ गरेर राखिएको ढुङ्गा पालिकाले आफ्नो नियन्त्रणमा लिएको जानकारी दिनुभयो । पालिकले ५६.६ घनमिटर ढुङ्गा आफ्नो नियन्त्रणमा लिएको छ भने छ हजार दुईसय १७ घनमिटर ढुङ्गाको सम्बन्धित व्यक्तिहरु सम्पर्कमा आएर दाबी गरेको हुनाले पालिका र सुरक्षा निकायको रोहबरमा नापजाँच गरी उल्लेखित परिणाम बराबरको राजश्व बुझाउन आग्रह गरिएको छ । गढवा गाउँपालिकाले क्रसर उद्योगको पनि कानुनी प्रक्रियाहरु अघि बढाइरहेको छ ।
राप्तीमा तटबन्ध बनाउन भारत सहमत
बाँके जिल्लामा कटान र डुबान नियन्त्रण गर्नका लागि राप्ती नदीमा ४२ किलोमिटर लामो पक्की तटबन्ध निर्माण गर्न पहिलो पटक भारत सरकार सहमत भएको छ। करिब डेढ दशकदेखि सो तटबन्ध निर्माणका लागि नेपालले भारतसँग माग गर्दै आए पनि विभिन्न समय र चरणमा गरिएको छलफलपछि अहिले आएर भारतीय पक्षले बाँकेमा राप्ती नदीमा पक्की तटबन्ध निर्माण गर्न सहमत भएर १० अर्ब ४४ करोड ८० लाख रुपियाँ अनुदान दिने भएको हो।
पशुआहारका लागि पोषिलो ‘साइलेज’को प्रयोग
सीताराम गौतमले पहिलो पटक गाउँकै उद्योगमा उत्पादन भएको ‘साइलेज’ बाख्रालाई खुवाउन सुरु गर्नुभयो । साइलेज )मकै र घाँसलाई मेसिनबाट गुन्द्रुक बनाइएको पशुआहार) खुवाउन सुरु गरेपछि बाख्रा हृष्टपुष्ट हुँदै गए ।
प्रविधिको उपयोगले मकै खेतीमा सुधार
प्रविधिको प्रयोगबाट गरिएको मकै खेतीमा सुधार आएको छ । मकै खेतीमा रोग प्रकोप नियन्त्रण र उत्पादनमा बृद्धि भएको किसानको भनाइ छ । परम्परागत शैलीले गरिएको मकै खेतीमा रोग किराले क्षति गरेपछि प्रविधिको प्रयोग गरिएको कृषकले बताउनुभयो ।
तपोभूमि मेला सम्पन्न, ५० हजार बढीको अवलोकन
गुल्मीको तपोभूमि रेसुङगामा लागेको एक महिने साउने मेला सम्पन्न भएको छ । विगत २ वर्षदेखि कोरोना माहामारीका कारण रोकिएको साउने मेला विधिवत रुपमा सम्पन्न भएको रेसुङगा संरक्षण समितिका अध्यक्ष शुरेसचन्द्र भुसालले जानकारी दिनुभयो ।