बाल लेखिका सोइना
सोइना दाहाल भानुभक्त मेमोरियल स्कुल, पानीपोखरीमा कक्षा ८ मा पढ्छिन् । सानै उमेरमा सोइनाले बालसाहित्यको क्षेत्रमा उत्कृष्ट कार्य गरिरहेकी छिन् । उनी अत्यन्तै राम्रो बोल्ने, भाषण कलामा प्रखर छिन् । उनका धेरै प्रस्तुति हामीले युट्युबमा पनि हेर्न सक्छौँ । बालसाहित्यका विधिध आयाम समेटिएका उनका केही उत्कृष्ट पुस्त
अभिनयमा अब्बल सुरज
अहिले ११ वर्षको हुनुभयो सुरज पहाडी । उहाँ भक्तपुरको निस्ट स्कुलमा ६ कक्षामा अध्ययनरत हुनुहुन्छ । उहाँ पढ्नमा अब्बल हुनुहुन्छ । कक्षा नर्सरीदेखि नै प्रथम हुँदै आउनुभएका सुरजलाई विद्यालयले छात्रवृत्ति दिने गरेको छ । विद्यालयले कक्षामा प्रथम हुने विद्यार्थीलाई ५० प्रतिशत छात्रवृत्ति प्रदान गर्दै आएको छ ।
सँगैका साथी पढाउँछन् जगन्नाथ
बालबालिकामा लोकगीत देउडा गीतप्रतिको आकर्षण हराउँदै गइरहेको छ । आजभोलि धेरै बच्चा मोबाइलमै रमाउन थालेका छन् । स्कुल समयभन्दा अन्य समय बच्चाको मोबाइल हेरेरै बित्ने गरेको छ । गीत गाउनु, देउडा गाउनु त बच्चाको सोचमा नै आउँदैन तर धनगढी उपमहानगरपालिकाको शारदा विद्या निकेतनमा कक्षा ८ मा अध्ययन गर्ने
नृत्यमा उदाउँदै सोनिया
बेनीकी सोनिया किसान नृत्य क्षेत्रमा उदाउँदी बालिका हुनुहुन्छ । सदरमुकामस्थित बेनी सामुदायिक विद्यालयको कक्षा ८ मा अध्ययनरत सोनिया नृत्यका साथै पढाइमा पनि अब्बल र अनुशासित विद्यार्थी हो । सानै उमेरदेखि नाच्न रुचि राख्ने सोनियालाई मौलिक लोकसङ्गीत मन पर्छ । मौलिक पोसाकमा सजिएर कम्मर मर्काइ मर्काइ नाच्न सोनिया पोख्त हुनुहुन्छ
स्वरकी अब्बल ‘सुप्रिमा’
अहिले ११ वर्षकी भइन् सुप्रिमा थापा । हिमाली बोर्डिङ पिङ्गलास्थानमा ५ कक्षामा अध्ययनरत थापाले सानै उमेरमा कला क्षेत्रमा भविष्य खोजिरहेकी छन् । गीत गाउने, नृत्य गर्ने र अभिनयमा पनि पोख्त सुप्रिमा भर्सटाइल हुन् । अहिलेसम्म २७ वटा व्यावसायिक गीतमा आफ्नो स्वर र अभिनय प्रस्तुत गरेकी सुप्रिमाको आफ्नै युट्युब च्यानल पनि छ ।
आभास एघार वर्षमा ९ कक्षा
“म पनि कहिलेकाहीँ मोबाइल चलाउँछु तर मलाई मोबाइल चलाउनभन्दा किताब पढ्न मन पर्छ । मोबाइल जस्तै किताब पनि जति पढ्यो, त्यति नै लत लाग्दो रहेछ ।” यो भनाइ ११ वर्षमा नै ९ कक्षामा पढेर चर्चामा आउनुभएका आभास ढकालको हो । सामान्यतः आभासको उमेर समूहका बालबालिका ५/६ कक्षामा पढ्छन् तर उहाँ काठमाडौँमा
वाद्यवादनका श्रीजन
श्रीजन सानैदेखि बाजागाजामा रुचि राख्थे । टोलमा बाक्लै भइरहने जात्रा तथा पूजाआजामा बाजा बजेको सुन्नासाथ उनी कुद्दै त्यहाँ पुगिहाल्थे । नाच हेर्दै अरूले बजाएको बाजामा थपडी बजाउन उनलाई रमाइलो लाग्थ्यो । पछि उनले विस्तारै बाजा बजाउने प्रयास र अभ्यास गर्न थाले । निरन्तरको प्रयास र अभ्यासबाट उनी तालिमबिनै मादल, हार्मोनियम, नगराजस्ता लोकबाजा बजाउन जान्ने भए । त्यति मात्र होइन, धिमे, धाँ, तँ, सिछ्या, भुछ्या जस्ता स्थानीय बाजा बजाउन पनि उनलाई कु
बहुप्रतिभावान् छक्क
पारिलो घाममा छरपस्ट इँटाहरू छन्, त्यसबिचमा फलामका विभिन्न साना साना सामानको बिचमा उनी सामान मिलाउँछन, बिगार्छन र फेरि बनाउँछन् । जुम्लाको सदरमुकाम चन्दननाथ नगरपालिका –५ स्थित एक कम्पनीमा छक्क अधिकारीले विभिन्न प्रकारका मेसिन सामग्री बनाउँदै आएका छन् । जुम्ला गुठीचौर गाउँपालिकानिवासी छक्क अधिकारी सिप, कला र बहुप्रतिभाका धनीका रूपमा अहिले उदाएका छन् ।
स्वरका धनी आयन
आयन पौडेल जावलाखेलस्थित सेन्ट जेभिर्यस स्कुलमा पढ्छन् । उनी कक्षा ९ मा अध्ययनरत छन् । १४ वर्षीय आयन आफूलाई बाल गायकका रूपमा चिनाउँछन् । उनलाई गीत गायन असाध्यै मन पर्छ । गायन क्षेत्रमा सानै उमेरदेखि लागेका बाल गायक आयन पौडेलको स्वरमा ‘गुनगुनाउँछु गीतहरू’ बोलको पहिलो गीत सार्वजनिक भएको छ । उक्त गीत लेखु सहयात्रीको शब्द, गायक तथा सङ्गीतकार तथा सङ्गीत प्रशिक्षक अमृत छेत्रीको सङ्गीत तथा योगेश काजीको सङ्गीत संयोजनमा गीत तयार भएको हो ।
दोहोरी क्विन आयुषा
बाल कलाकार आयुषा गौतम सानी छिन् तर उनले दोहोरी गीत गाउन सुरु गरिन् भने ठुला मान्छे पनि चकित पर्छन् । दर्शकको मन जितिरहेकी छन् । आयुषा गौतम कागेश्वरी मनोहरामा रहेको अक्ष्यरिका स्कुलमा कक्षा ६ मा पढ्छिन् । ११ वर्षकी आयुषा लोकदोहोरी क्षेत्रमा लोकप्रिय नाम हो । सानैमा गायन क्षेत्रमा नाम कमाउन सफल उनी दर्शकको मनमा बस्न सफल भएकी छन् ।
सानी कलाकार समृद्धि
समृद्धि पाण्डे नाटकमा राम्रो अभिनय गर्छिन् । थिएटरमा उनको नाटक मञ्चन असाध्यै जीवन्त हुने गर्छ । जो कोहीलाई पनि उनको प्रतिभा अभिनयकै लागि हो जस्तै लाग्छ । उनी विद्यालयको प्रतिभाशाली छात्रा हुन् । काठमाडौँको लोयला सेकेन्डरी स्कुलमा उनी कक्षा ७ मा पढ्छिन् । केही महिनाअघि काठमाडौँमा आयोजित १४ औँ राष्ट्रिय
कला वरिसाको
बरिसा थापा सात वर्षको भइन् । टिकटकमार्फत लाखौँ दर्शकको मन जितेर अघि बढेकी बरिसा राम्रो नृत्य गर्छिन् । उनको हाउभाउ र नृत्य गर्ने कलाकौशल सबैलाई लोभ्याउने खालको छ । सानै उमेरमा टिकटकबाट सबैमाझ परिचित उनको नृत्य कला तारिफ गर्न लायक छ । हेटौँडा स्थायी घरभएकी बरिसा रसोल ए
तीक्ष्ण स्मरण शक्तिका सुयोग
सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा सुयोगको दुई मिनेटको सानो भिडियो छ । उक्त भिडियोमा सुयोगले सयौँ मान्छेको अगाडि उभिएर नहेरीकन नेपालको सातै प्रदेशको राजधानी, जनसङ्ख्या, जिल्ला, क्षेत्रफल, सङ्ख्या र जनसङ्ख्या भनिरहेको देख्न सकिन्छ । उनले चार्टमा देखाइएको कुरा फेरि सुल्टो भने जसरी नै उल्टोमा पनि भनेर उपस्थितलाई चकित पारेका छन् । उनको मेमोरी पावर अर्थात् कुनै पनि कुरा याद गरेर सम्झिरहन सक्ने क्षमता बढी देखिन्छ ।
सानी कोरियोग्राफर लिडिया
सानै उमेरदेखि उनी नाच्न भनेपछि हुरुक्कै हुन्थिन् । आमाबाबालाई सम्झना भएसम्म सानो उमेरमै छँदा पनि कुनै दिन पनि छोरीलाई नृत्य सिकाउनै परेन । कसरी कतिबेला समय मिलाएर उनले नाच्ने अभ्यास गर्थिन् । आमाबाबालाई पनि थाहा छैन । उनै सानी नानी हुन् लिडिया स्याङ्वो तामाङ । उनी सामाखु्सीमा रहेको काठमाडौँ ग्लोबल स्कुलमा कक्षा ८ मा पढ्छिन् । अहिले उनी म्युजिक भिडियोको गीतमा कोरियोग्राफी गर्छिन् । लिडियाले धेरै मेडल, पुरस्कार र अवार्ड
स्वरकी धनी कल्पना
बैतडीको सुर्नया गाउँपालिका–५, धुलीधारकी १२ वर्षीय कल्पना विष्टले गाएका गीत अहिले सर्वत्र चर्चामा छन् तर कल्पना विष्ट भने अँध्यारो गाउँमा गुमनाम हुनुहुन्छ । लोकगायक विष्णु खत्रीसँग ‘गैह्री खेत’ र बालगायक सुप्रिम मल्लसँग ‘बझाङ बाजुरा’ बोलको गीत अहिले युट्युबमा चर्चित छन् । कल्पना गाउँकै सिद्धनाथ आधारभूत विद्यालयमा कक्षा ७ मा पढ्छिन् । कोइलीको जस्तो सुमधुर स्वर भएकी कल्पना विष्ट निकै मीठो गीत गाउँछिन् । कल्पनाको गाउँमा बिजुलीबत्ती, इन्टरनेट र टिभी छैन । रेडियोमा लोकगीत सुनेर गीत गुनगुनाउन सुरु गरेकी कल्पना विष्टले अहिलेसम्म दुई वटा गीत बजारमा ल्याएकी छिन् । चर्चित
प्रशंसनीय क्षमताकी प्रशंसा
भरतपुर महानगरपालिका–२, आँपटारीमा जन्मिएकी १५ वर्षीय प्रशंसा पराजुली प्रशंसनीय क्षमताकी धनी छिन् । स्मल हेभन मोडेल स्कुल कक्षा १० मा अध्ययनरत उनी विद्यालयकी प्रथम छात्रा हुन् । उनको लेखन, वाचनमा पनि त्यत्तिकै अब्बल छिन । कथा, कविता, निबन्ध जस्ता साहित्यिक लेखनमा उत्तिकै दक्षता राख्ने प्रशंसा मुना तथा अन्य पत्रपत्रिकाकी राम्रो लेखिकाका रूपमा यति सानो उमेरमै स्थापित भइसकेकी छन । उनको लेखन तथा वाचन क्षमता विद्यालयभित्र वा बाहिर हुने
पानीका प्रखर सम्भव्य
गत वर्ष पोखरामा भएको नवौँ राष्ट्रिय खेलकुदमा सहभागी छ हजारभन्दा बढी खेलाडीमध्ये एक सम्भव्यलाल प्रधान पनि थिए । राष्ट्रिय खेलकुदमा सम्भव्यले पौडीमा भाग लिएका हुन् । सो समय सम्भव्यले पदक जित्न सकेनन् तर मात्र नौ वर्षको उमेरमा एक हजार पाँच सय मिटरको कठिन इभेन्टमा निर्धारित दुरी पार गरेपछि उनी सबैको नजरमा परेका हुन् । सो प्रतियोगितामा सभ्भव्यले पोखराको फिसटेल एकेडेमीमा रहेको २५ मिटरको सो स्विमिङ पुलमा ६० पटक ओहोरदोहोर गरे ।
चेसका चर्चित पुरुषोत्तम
अहिले पुरुषोत्तम सिलवाल विश्व चेसकै सबभन्दा ठुलो पदवी ग्रान्डमास्टर बन्छु भन्ने सपनासहति खेलिरहेका छन् । खेलकुदमा रुचि भएका भाइबहिनीलाई सोद्धा, म फुटबल खेलाडी बन्छु, क्रिकेटर बन्छु भन्छ तर पुरुषोत्तमको सपना विश्वस्तरीय चेस खेलाडी बन्नु हो । पुरुषोत्तम अहिले मात्र १४ वर्षका भए । यही मङ्सिर महिनामा नेपालमा भएको एसियाली खुला रेटिङ बुद्धिचाल प्रतियोगितामा पुरुषोत्तम १८ वर्षभन्दा कम उमेर समूहमा च्याम्पियन बने ।
तेक्वान्दोका उत्कृष्ट ‘आयुष’
मार्सल आर्ट्स त्यसमा पनि तेक्वान्दो नेपालमा प्रशिक्षण लिएर सबभन्दा बढी खेलिने खेल हो । देशभरि मार्सल आर्ट्स डोजाङको सङ्ख्या गन्ने हो भने हजारौँ पुग्छ । जसबाट हाम्रो देशमा यो खेलको लोकप्रियता थाहा हुन्छ । सन् २००७ मा जन्मिएका आयुषले थुप्रै राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय तेक्वान्दो प्रतियोगितामा खेलिसकेका छन् । अहिले नै आयुषको घरमा रहेको सङ्ग्रहमा थुप्रै ट्रफी, पदक छन् ।
नायकका नायक ‘अभिनीत’
अभिनीत चौलागाईं काठमाडौँ प्रज्ञा कुञ्ज स्कुलमा कक्षा १० मा पढ्छन् । उनले कक्षा १ देखि नै नाटकमा अभिनय सुरु गरेका अभिनीतले दुई दर्जनभन्दा बढी नाटकमा अभिनय गरेर अन्तर्राष्ट्रियस्तरबाट पुरस्कृतसमेत भएका छन् । उनले म्युजिक भिडियो र केही चलचित्रमा समेत अभिनय गरेका छन् । भोला, उल्लु, महाराजको दाम्मी लुगा, साइँला बरै (थ्रेनोडी फर कुमार), हिरोज डन्ट कम, चार्ली एन्ड द चकलेट याक्ट्री, उज्यालोतिर, बाबु नजाऊ है धेरै टाढालगायतका नाटकबाट उनले दर्शकको मन जित्न सफल भएका थिए ।
नेपाली चेसका पुरुषोत्तम
भाइबहिनीहरू तिमीहरूलाई थाहा छ, विश्वमा करोडौँ मानिसले नियमित रूपमा चेस खेल्छन् रे । चेस सजिलै खेल्न सकिने खेल हो । घर घर, स्कुल स्कुल अझ जहाँ पनि खेल्न सकिन्छ । मात्र एउटा बोर्ड, गोटी र खेल्ने व्यक्ति भए पुगिहाल्यो । अहिले त अनलाइन चेस खेल्नेहरूको जमात पनि लाखौँमा छ । चेस खेल्यो भने मानसिक र बौद्धिक क्षमता अभिवृद्धि हुन्छ । त्यसैले पनि चेस खेल्नेको सङ्ख्या बढी भएको हुनु पर्छ । त्यसैले विश्वमा चेस खेल लोकप्रिय छ । चेसका खेलाडीहरूले राम्रो कमाइ पनि गर्छ तर नेपालमा यो खेल व्यावसायिक बन्न सकेको छैन । यो खेल नेपालमा फुटबल, क्रिकेट, भलिबल जस्तो लोकप्रिय पनि छैन । त्यसैले त
शीर्षक के हो ?
छाडेको छैन । आज पनि हाम्रा शैक्षिक संस्थाहरू समाजमा आफ्नो शैक्षिक संस्थाको नाम, दाम र शान बढाउने ध्येयले परीक्षामा उच्च अङ्क ल्याएर परिचित हुनका लागि घोकन्ते विद्यामा जोड दिइरहेका छन् । दुःखका साथ भन्नु पर्छ यसले सिक्ने, सिकाउने ज्ञानको मन्दिरलाई व्यापार गर्ने व्यावसायिक संस्थाको छविमा परिवर्तन गरिरहेको छ । घोकन्ते विद्याले बालबालिकाको धेरै पक्षमा प्रभाव पारेको देखिन्छ । यसले बालबालिकाको सामाजिक, शैक्षिक, मानसिक जस्ता विभिन्न पक्षमा नकारात्मक असर पारेको देखिन्छ । यसले बालबालिकाको पूर्ण
संस्कार संस्कृतको
साथीहरू । बिहानको समय पढ्ने, योगा गर्ने, ध्यान गर्ने, भगवान्को नाम जप्ने हो रे त्यही भएर बिहान म मोबाइल, टिभी हेर्दिनँ । मलाई यशोदाको नन्दलाला भन्ने टिभी सिरियल एकदमै मन पर्छ, युट्युबमा दोहोराइ दोहोराइ हेरेको छु । मेरो स्कुल बिदा भएको बेलामा श्रीकृष्णले माटो खाएको, गाई चराएको ठाउँ वृन्दावनमा जाने ठुलो रहर छ । कुनै दिन मिलाएर बाबाले लैजान्छु भन्नुभएको छ । मलाई धेरै भजन पनि गाउन आउँछ, एकादशी तुलसी तिलको दान..., अच्युतम केशवम्...हे राम... जय राम..., ओम नमो भगवते वासुदेवाय..., हरहर शम्भु, नारायण नारायण..., जय सरस्वती माता... यस्ता धेरै भजन हामी साँझको सन्ध्या पूजा गरेपछि मम्मीसँगै गाउँछौँ ।
सगरमाथा (कविता)
सगरमाथा शिखर विश्वकै अग्लो हिमाल भएको छ हाम्रो देशको नामै ठुलो विशाल ।