चिसो र यसबाट लाग्ने दीर्घरोगबाट बच्ने यस्ता छन् उपाय
जाडो मौसममा विभिन्न स्वास्थ्य समस्या देखिने गर्छन् । जाडोमा ब्याक्टेरिया र भाइरस सक्रिय हुने हुँदा विभिन्न स्वास्थ्य समस्या देखिने हुनाले विशेष ध्यान दिनुपर्ने चिकित्सकहरुको भनाइ छ । चिकित्सका अनुसार जाडोमा मौसम परिवर्तनसँगै इन्फ्ल्युन्जाका र भाइरसका किटाणु सक्रिय हुन्छन् । सरुवा रोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुनले जाडो मौसममा सरुवा रोगमा श्वासप्रश्वास र पेट सम्बन्धी समस्या बढी देखिने बताउनुभयो ।
उपत्यकामा खोजिँदै क्षयरोगका बिरामी
काठमाडौं उपत्यकामा लुकेका क्षयरोगीलाई खोज्न सुरु गरिएको छ । जापान क्षयरोग निवारण संस्था र जापान नेपाल क्षयरोग अनुसन्धान संस्थाले संयुक्त रुपमा उपत्यकामा क्षयरोगका बिरामीलाई खोज्न सुरु गरेको हो ।
हृदयाघात भएकी राजकुमारीको अवस्था सामान्य
थाईल्याण्डको राजकुमारीलाई बुधबार बिहान हृदयाघात भएको राजदरबार स्रोतले जनाएको छ ।
बाँकेमा ५३८ जना एचआइभी सङ्क्रमितले नियमित उपचार गराउँदै
एचआइभी एड्सबाट सङ्क्रमित भएका बाँकेका ५३८ जनाले नेपालगन्जस्थित भेरी अस्पतालमा नियमित उपचार गराइरहेका छन् ।
चिसो बढेसँगै सतर्कता अपनाउन मन्त्रालयको आग्रह
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले उपत्यकासँगै मुलुकभर चिसो बढेसँगै सतर्कता अपनाउन सबैलाई आग्रह गरेको छ।
नेपाली सेनाद्वारा स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन
बुधबार २८ औँ महानगर दिवसको अवसरमा नेपाली सेनाले निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन गरेको छ ।
एचआइभी सङ्क्रमित एकल महिलालाई समस्या
डोटीको पूर्वीचौकी गाउँपालिकाकी दुर्गा विष्ट (नाम परिवर्तन) लाई एचआइभी सङ्क्रमण भएको १० वर्ष भयो ।
ठेकेदारले काम छाडेपछि पालिकास्तरीय अस्पताल भवन अलपत्र
ठेकेदारले काम छाडेपछि पालिका स्तरीय निर्माणाधीन ताकम अस्पताल भवन अलपत्र परेको छ । धवलागिरि गाउँपालिका स्तरीय ५ शैयाको अस्पताल भवनको ठेक्का लिएको निर्माण कम्पनीले बीचमै काम छाडेपछि भवन निर्माण अलपत्र परेको हो ।
एक सय नागरिकको शरिरबाट झिकियो स्टिल र रड
आर्थिक अभावले नसक्दा शरिरका अंगमा राखिएका स्टिल र रड झिक्न नसकेका सर्व साधारणलाई लक्षित गर्दै पाँचथरको फिदिममा आयोजिते हाड जोर्नी अप्रेसन सम्वन्धि शिविरबाट एकसय जना लाभान्वित भएका छन् ।
अपाङ्ग र ज्येष्ठ नागरिकको स्वास्थ्य परीक्षण
ताप्लेजुङको मैवाखोला गाउँपालिकाले घर–घरमा पुगेर अपाङ्ग तथा ज्येष्ठ नागरिकको स्वास्थ्य परीक्षण गर्ने कार्यलाई निरन्तरता दिएको छ। गाउँपालिकाले ‘क’ र ‘ख’ वर्गका अपाङ्ग तथा ६८ वर्ष उमेर पूरा भएका ज्येष्ठ नागरिकको निरन्तर स्वास्थ्य परीक्षण गर्दै आएको हो।
भूकम्पमा क्षति पुगेका दुई दर्जन स्वास्थ्य संस्थाको पुनर्निर्माण धमाधम
वि.सं. २०७२ को विनाशकारी भूकम्पबाट क्षति पुगेका काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाका दुई दर्जन स्वास्थ्य संस्था पुनर्निर्माणको कामले गति लिएको छ ।
मौसमी फ्लु बढेकाले स्वास्थ्यमा ध्यान दिन जरुरी
जाडो मौसममा देखिने स्वास्थ्य समस्या मध्ये इन्फ्लुएन्जा अर्थात् फ्लुले नेपाली जनजीवन प्रभावित बनेको छ । कोभिड कालमा केही कम भएको फ्लुको समस्या यो वर्ष पुनः देखिन थालेको सरुवा रोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुन बताउनुहुन्छ ।
गर्भ जाँच गराउँदैनन् चेपाङ महिला
चेपाङ समुदायका महिलाहरू प्रजनन स्वास्थ्य समस्या देखाउनै चाहँदैनन् । महिलामा हुने समस्यालाई निराकरण गर्नका लागि गाउँ–गाउँमा महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविका कार्यरत छन् । उनीहरूले सचेतनामूलक कार्यक्रम पनि निरन्तर गरिरहेका छन् । तर चेपाङ महिला गर्भजाँच गराउने विषयमा भने अझै पनि खुल्न सकेका छैनन् । लाज मान्ने हुँदा सुरूआती अवस्थामा गर्भ जँचाउन उनीहरु स्वास्थ्यचौकी नै पुग्दैनन् ।
गुल्मीमा ३३९ जना एचआइभी सङ्क्रमित
गुल्मीमा ३३९ जना एचआइभी सङ्क्रमित छन् । जिल्ला अस्पताल गुल्मीका अनुसार रेसुङ्गा नगरपालिकामा ३५ जना, मुसिकोट नगरपालिकामा ३९ जना, गुल्मी दरबार गाउँपालिकामा २४ जना, छत्र कोट गाउँपालिकामा ४५ जना, रुरु क्षेत्र गाउँपालिकामा ३७ जना, चन्द्रकोट गाउँपालिकामा १९ जना, काली गण्डकी गाउँपालिकामा ४ जना, सत्यवती गाउँपालिकामा ५९ जना, मालिका गाउँपालिकामा १९, इस्मा गाउँपालिकामा १९ जना, धुर्कोट गाउँपालिकामा २६ जना एचआइभी/एड्स सङ्क्रमित रहेका छन् ।
गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवामा जोड
स्वास्थ्य सेवाको पहुँच सबै नागरिकसम्म पु-याई गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्नुपर्नेमा जोड दिइएको छ। ‘स्वास्थ्यमा सर्वव्यापी पहुँच दिवस’का अवसरमा सोमबार राजधानीमा आयोजित कार्यक्रममा स्वास्थ्य मन्त्रालयकी सचिव देवकुमारी गुरागाईंले स्वास्थ्य सेवालाई सबैको पहुँचमा पु-याई गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्नुपर्ने बताउनुभयो।
एमडीबाट एमबीबीएसमा घटुवा
विश्वविद्यालय तथा अध्ययन प्रतिष्ठानहरूले मात्रै प्रदान गर्नसक्ने चिकित्साशास्त्रअन्तर्गत डक्टर अफ मेडिसिन (एमडी)को प्रमाणपत्र नेपाली विद्यार्थीले फिलिपिन्सको तालिम केन्द्रबाटै ल्याउने गरेको पाइएको छ। त्यस्ता तालिम केन्द्रबाट विगतमा हासिल गरेको प्रमाणपत्रको समकक्षता रद्द गर्ने र अबदेखि समकक्षता नदिने निर्णय त्रिभुवन विश्वविद्यालयले गरेको छ। विदेशमा पढेर आर्जेको प्रमाणपत्रलाई स्वदेशमा त्रिविअन्तर्गत रहेको पाठ्यक्रम विकास केन्द्रले समकक्षता दिँदै आएको छ। केन्द्रका निर्देशक प्राध्यापक डा. पारसनाथ यादवले भन्नुभयो, “विगतमा तालिम केन्द्रबाट प्राप्त प्रमाणपत्रलाई दिइएको समकक्षता पनि रद्द गर्ने निर्णय गरिएको छ।”
सान्थाक्रामा प्रसूति केन्द्र सञ्चालन
ताप्लेजुङको मेरिङ्देन गाउँपालिका –२ सान्थाक्रामा प्रसुति केन्द्र (बर्थिङ सेन्टर) सञ्चालनमा ल्याइएको छ । सान्थाक्रा स्वास्थ्य चौकीको नयाँ भवन निर्माण सम्पन्न भएसँगै प्रसुति केन्द्र सञ्चालनमा ल्याइएको हो ।
‘स्वास्थ्य पहुँचमा दिगो विकास लक्ष्य हासिल गर्ने सही दिशा छैन’
नेपालमा स्वास्थ्यमा विश्वव्यापी पहुँचसँग सम्बन्धित दिगो विकास लक्ष्य हासिल गर्न सही दिशा नरहेको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
निः सन्तान समस्या महिला र पुरुष दुवैमा हुन्छ : डा. रिजाल
वरिष्ठ स्त्रीरोग विशेषज्ञ डा.भोला रिजालका अनुसार निः सन्तानको समस्या महिला र पुरुष दुवैमा बराबर हुन्छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “हाम्रो समाजमा महिलाका कारणले बच्चा भएन भनेर विभेद गरेको देख्न सकिन्छ ।
प्रहरी श्रीमती सङ्घद्वारा निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन
नेपाल प्रहरी श्रीमती सङ्घ र सशस्त्र प्रहरी परिवार महिला सङ्घको संयुक्त आयोजनामा एक दिने निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर सम्पन्न भएको छ । कलेज अफ मेडिकल साइन्स भरतपुरका चिकित्सकहरूद्वारा नेपाल प्रहरी तथा सशस्त्र प्रहरीका कर्मचारी, उहाँहरूका आश्रित परिवार लगायत स्थानीयसमेतलाई सहयोग पुग्ने गरी शिविर आयोजना गरिएको नेपाल प्रहरी श्रीमती सङ्घकी अध्यक्ष कुशुमलता सिंहले जानकारी दिनुभयो ।
गर्भ जाँच गर्न मोबाइलबाट कल गर्ने व्यवस्था
गर्भवती महिलाको गर्भ जाँच गर्न स्वास्थ्य चौकीहरूले मोबाइलबाट कल गर्ने व्यवस्था गरिएको छ । सबै चरणका गर्भ जाँच गर्न गर्भवती महिला नछुटुन भन्नका लागि स्वास्थ्य चौकीले सो व्यवस्था गरेका हुन ।
बालबालिका र पौष्टिक आहार
पोषण शरीरका लागि अनिवार्य छ । बालबलिकाका लागि पर्याप्त पौष्टिक आहारा चाहिन्छ । यस्तो पौष्टिक आहारा सामान्यतया दुर्गम क्षेत्रका बच्चामा कमी हुने गरेको छ भनिन्छ । पोषण नपाएका बालबालिका बढी देखिएका छन् पनि । पछिल्लो समय गाउँघर तथा दुर्गम क्षेत्र मात्र होइन राजधानी काठमाडौँका बालबालिकामा पनि देखिएको छ । जसले गर्दा बालबालिकामा मोटोपनाको उच्च जोखिम देखिएको छ ।
बालबालिकामा मोटोपन कसरी ?
हरेक आमाबुवाको चाहना हुन्छ, आफ्नो बालबच्चा रुष्टपुष्ट (मोटो पुक्क परेको) हुन् भन्ने । मोटो बच्चा शारीरिक हिसाबले स्वस्थ हुन्छ भन्ने आम मानिसको बुझाइ छ । बालबालिका पुक्क परेको रुष्टपुष्ट राम्रो हुन्छ भनेर बस्दा कतै तपाईंका बालबालिका मोटोपनको सिकार त भएका छैनन् ? के तपाईंलाई थाहा छ ? मोटोपन एक प्रकारको कुपोषण हो । कुपोषणले दुब्लो मात्र होइन मोटोपनको समस्या निम्त्याउने चिकित्सक बताउँछन् । हाम्रो शरीरमा कार्बाेहाइड्रेड, प्रोटिन फ्याट, भिटामिन सबै प्रकारको प्रोटिन तìव आवश्यक हुन्छ । यदि शरीरमा आवश्यक पर्ने उक्त तìवको सन्तुलन बिग्रिएको खण्डमा बालबालिकामा मोटोपनको समस्या निम्तिन्छ । त्यसका अलवा प्रोटिनको कमीले पनि मोटोपन हुने गर्छ ।
अस्पताल आफैँले पैसा थपेर पाठेघरको अप्रेसन
धौलागिरि अस्पताल बागलुङले पाठेघरको अप्रेसनको लागि आफैँ पैसा थप गरेर ३६ जना महिलाको निःशुल्क पाठेघरको अप्रेसन गरेको छ ।