विवशको ‘अर्धकदको अवसान’
लेखक ज्ञानेन्द्र विवशको निबन्धसङ्ग्रह ‘अर्धकदको अवसान’ राजधानीमा सार्वजनिक गरिएको छ । ‘अर्धकदको अवसान’ निबन्धसङ्ग्रह निबन्धकार विवशको १५ औँ कृति हो । सो सङ्ग्रहमा तीन दर्जन निबन्ध छन् ।
काठमाडौँमा कोशीका कलाकृति
कोशी प्रदेशमा असार १७ देखि १९ गतेसम्म भएको कला कार्यशालामा तयार पारिएका चित्रकलाको प्रदर्शनी राजधानीमा आइतबारदेखि सुरु भएको छ ।
कर्णाली नदीको महत्व बुझाउन चित्रकला
बिश्व नदी दिवसको अवसरमा आइतबार कैलालीको टिकापुरमा अन्तर विद्यालय चित्रकला प्रतियोगिता सम्पन्न भएको छ । प्रतियोगितामा कर्णाली नदी तटीय क्षेत्र वरपरका टिकापुर, राजापुर नगरपालिका तथा जानकी, जोशीपुर गाउँपालिकाका ११ वटा विद्यालयका ३६ जना विद्यार्थी सहभागी थिए ।
साहित्यकार डा. अधिकारीलाई हुमादेवी स्मृति प्रलेस प्रतिभा पुरस्कार
बाँकेका साहित्यकार प्रा.डा.गोपालप्रसाद अधिकारीलाई स्मृति प्रलेस प्रतिभा पुरस्कारसहित सम्मान गरिएको छ ।
नाटक ‘घरजम’ प्रदर्शन हुने
राष्ट्रिय नाटक महोत्सव–२०८१ मा देशभरकै पहिलो भएको नाटक ‘घरजम’ लेखिएको भूमि इलाममै प्रदर्शन हुने भएको छ । इलामका साहित्यकार माधव भण्डारीद्वारा लिखित घरजमलाई इलाममे कलाकारले रङ्गमञ्चमा उतारेका थिए ।
महालक्ष्मी साहित्य पुरस्कार अर्याललाई प्रदान
महालक्ष्मी साहित्य पुरस्कार–२०८० मकवानपुरकी महाकाव्यकार मुना अर्याल (धिताल) लाई प्रदान गरिएको छ ।
महिलाको पीडा ‘अगम’
सन्तान प्राप्तिका लागि एक दम्पतीले गरेको सङ्घर्षको कथा हो नाटक ‘अगम’ । नाटकमा आशा÷निराशाका कथा छन्, जसले हाम्रो समाजमा महिलामाथि हुने अनेकन अत्याचारका मुद्दाको झलक दिन्छ ।
‘दर्ज्युको संलाप’ लोकार्पण
कुमारी लामाको निबन्ध कृति ‘दर्ज्युको संलाप’ लोकार्पण भएको छ । शनिबार राजधानीमा आयोजित कार्यक्रममा उक्त कृतिको लोकार्पण गरिएको हो ।
‘बहिष्कृत आवाज’ सार्वजनिक
कवि यश लामाको पहिलो कृति ‘बहिष्कृत आवाज’ शनिबार एक कार्यक्रमका बिच हेटौँडामा विमोचन गरिएको छ । लामाको पहिलो कृतिको रूपमा कविता सङ्ग्रह ‘बहिष्कृत आवाज’ सार्वजनिक भएको हो ।
सोह्रश्राद्ध [कथा]
केही दिनदेखि कैलाश बसेको सहरको बाटोमा हिँड्दा पहेँलो केसरीको टीका लगाएका मानिसहरू प्रशस्त देखिन्थे ।
दादनी (कविता)
गरिबलाई रुवाउने रैछ दादनी जिन्दगीभर घुमाउने रैछ फनफनी गयो घरबारी, भयो उठिबास
संवेदनाका अनेक छाल
समालोचकका रूपमा स्थापित एवं निबन्धकार ज्ञानु अधिकारीको ‘संवेदनाको समायोग’ (२०८०) पढ्दै जाँदा सर्वप्रथम नारीवादी भावना चेतनाले समृद्ध निबन्धसङ्ग्रह लाग्यो । यसमा रहेका ३७ वटै निबन्धले पुस्तकको मूल शीर्षकलाई सम्बोधन गरेको देखिन्छ र यी निबन्धमा सङ्कीर्ण संस्कार र परम्पराका विरोधमा संवेदनाका अनेक छालको समायोग भएको पाइन्छ ।
मराई घरको फन्को (नियात्रा)
“रहर गरेको ठाउँ त पुग्नै पर्यो !” आफू भनिरहेको हुन्थेँ । अनि बेलाबखत गोपाल पौडेललाई पनि सुनाउँथेँ । न्युजिल्यान्ड पुगेदेखि नै यो रहर थियो मेरो ।
मिथिला लोकसंस्कृति ‘कजरी’
साउनको सुन्दर महिना अनि मैदानमा विभिन्न हरिया घाँसको मखमली बिछ्यौना ।
खगोलीय अनुसन्धानमा चमत्कार
संसारभर कोभिड–१९ को कोलाहल मच्चिरहेको समयमा १० औँ हजार वैज्ञानिक, इन्जिनियर, प्राविधिक एउटा चामत्कारिक लाग्ने वैज्ञानिक अन्तरिक्ष अनुसन्धानको परियोजनामा जुटिरहेका थिए ।
साहित्यमा सेन्सर !
साहित्यले सबैको हित गर्नु पर्छ । त्यसैले त ‘शब्दार्थौःसहित तस्य भावः साहित्यम’ ‘हितेन सहितं तस्य भावः साहित्यम्’ साहित्य मानिएको हो ।
प्रभासको साँझमा सेल्फी
कवि हेम प्रभासको कवितासङ्ग्रह साँझमा सेल्फीको शुक्रबार सार्वजनिक गरिएको छ । कवि डा. नवराज लम्साल, श्रवण मुकारुङ र कलाकार सरोज खनाललगायतले कृति सार्वजनिक गर्नुभएको हो ।
दिइयो गुञ्जन सम्मान
गुञ्जन नारी साहित्य संस्थाले साहित्यका क्षेत्रका विशिष्ट योगदान पुर्याउने स्रष्टालाई सम्मान गरेको छ । संस्थाद्वारा बिहीबार राजधानीमा आयोजित २६ औँ वार्षिकोत्सवमा सो पुरस्कार तथा सम्मान प्रदान गरिएको हो ।
‘दी स्कुल वाल’ उत्कृष्ट
रसियाको किनो चलचित्र महोत्सवमा नेपालको छोटो चलचित्र ‘दी स्कुल वाल’ ले पहिलो पुरस्कार प्राप्त गरेको छ । ‘लाइट अफ दी वल्र्ड’ नारासाथ आयोजित रसियाको किनो फेस्टिभलमा सहभागी विभिन्न १२१ देशका तीन हजार ४९१ चलचित्रमध्येबाट ‘दी स्कुल वाल’ ले पहिलो स्थान हासिल गरेको हो ।
बालसाहित्य सम्मेलन सुरु
बालसाहित्यको महत्व उजागर तथा पठन संस्कृति प्रवर्धन गर्ने उद्देश्यसहित राजधानी काठमाडौँमा दुईदिने प्रथम अन्तर्राष्ट्रिय बालसाहित्य सम्मेलन सुरु भएको छ ।
ग्लोबल अवार्ड सम्पन्न
सातौँ एटिए एभरेस्ट ग्लोबल नेपाली फिल्म अवार्डमा कलाकार भुवन चन्द र वसुन्धरा भुसाललाई दीर्घ साधना सम्मान प्रदान गरिएको छ । अमेरिकाको न्युयोर्कमा सम्पन्न अवार्डमा उत्कृष्ट चलचित्र, उत्कृष्ट निर्देशक, उत्कृष्ट अभिनेता/अभिनेतृसहित विभिन्न विधामा अवार्ड प्रदान गरिएको छ ।
गाम्नागे र गौतमलाई भैरव पुरस्कार
हास्यव्यङ्ग्यकार लक्ष्मण गाम्नागेलाई २०८१ सालको भैरव पुरस्कार र चूडामणि गौतमलाई भैरव वाङ्मय पुरस्कार प्रदान गरिने भएको छ ।
क्यानभासमा मनसुन सौन्दर्य
पोखरा आसपासको प्राकृतिक सौन्दर्य चर्चा कला र साहित्यमा प्रशस्तै भएका छन् ।
पोस्टर कलामा ‘लोकतन्त्र र संविधान’
नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानको आयोजनामा ‘संविधान दिवस २०८१’ सन्दर्भ पारेर बुधबारबाट ‘लोकतन्त्र र संविधान’ विषयक पोस्टर कला प्रदर्शनी सुरु भएको छ । प्रदर्शनीमा कुलपति नारदमणि हार्तम्छालीले पोस्टर कला सन्देश तथा विषयवस्तुप्रधान हुने भएकाले यसको विश्लेषण त्यसैका आधारमा हुनुपर्ने बताउनुभयो ।