सारङ्गी बजाउँदै, जनचेतना फैलाउँदै
यस्तै सचेतनाका गीत गाउँदै गाउँबस्तीमा शिक्षा तथा वातावरणलगायत जनचेतना जगाउन बाँके कोहलपुर नगरपालिका–११, गन्धर्व बस्तीका चार जना गन्धर्वको सांस्कृतिक टोली सारङ्गी बजाउँदै मेची महाकाली अभियानमा हिँडेको छ । गत जेठ २९ गतेदेखि दिलबहादुर गन्धर्वको
खगिन्द्राको ‘खुसीको गाउँ’
भुटानी शरणार्थीको जीवनमा आधारित खगिन्द्रा खुसीको उपन्यास ‘खुसीको गाउँ’ विमोचन गरिएको छ । विश्व भुटानी साहित्यिक सङ्गठनद्वारा नेदरल्यान्डमा आयोजित कार्यक्रममा उपन्यासको विमोचन गरियो । सन् १९९० को दशकयता भुटानबाट लखेटिएपछि झापा र मोरङमा शरणार्थी शिविरमा बसोबास गरेको कालखण्ड र पुनर्वासपछि तेस्रो मुलुक पुग्दासम्मका कारुणिक यथार्थ र वास्तविक सङ्घर्षलाई उपन्यासमा समेटिएको छ ।
‘विकास कल्याणकारी हुनु पर्छ’
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री बद्री पाण्डेले निराशाभन्दा आशाको सञ्चार आवश्यक रहेको बताउनुभएको छ ।
प्रकृतिको पूजा गरेर मनाइँदै भुमेपर्व
मानव जीवन फूल जस्तै रङ्गीन होस् र कुनै विघ्नबाधा नहोस् भने मगर समुदायले आइतबार देशभर भुमेपर्व मनाएका छन् । सांस्कृतिक जगेर्ना गर्ने उद्देश्यले काठमाडौँ उपत्यकाको टुँडिखेलमा तीन दिनसम्म पर्वको आयोजना भइरहेको छ ।
उत्सवमा पन्ध्र प्रस्तुति
नेपाल सङ्गीत तथा नाट्य प्रज्ञा–प्रतिष्ठानको आयोजनामा ‘राष्ट्रिय सङ्गीत तथा नाट्य उत्सव–२०८२’ सम्पन्न भएको छ । उत्सवका संयोजक तथा प्रतिष्ठानका उपकुलपति शम्भु राईले अल्पसङ्ख्यकका सङ्गीतलाई उत्सवमा प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो ।
नेपाली खाना प्रवर्धनमा ‘भोजनलिपि स्वाद’
नेपाली खाना प्रवर्धन गर्न असार १५ गते राजधानीमा सङ्गीतसहितको ‘भोजनलिपि स्वाद–४’ को आयोजना गरिने भएको छ । नेपाली खाना प्रवर्धन अभियानद्वारा आइतबार काठमाडौँमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा सेफ घनश्याम कँडेलले धान दिवसको अवसर पारेर नेपाली कृषकले उत्पादन गरेका दुधजन्य र हरिया फलफूल, चामललगायतका पदार्थ मिसाएर मौलिक खानाको कलात्मक प्रचारप्रसार गरिने जानकारी दिनुभयो ।
साहित्यकार पुरस्कृत
साहित्यकार सुवर्णकेशरी चित्रकार र गायक जुजुकाजी रञ्जितले गणेश देवी स्मृति पुरस्कार–२०८२ प्राप्त गर्नुभएको छ ।
थारू कलाकार मञ्चले सांस्कृतिक कार्यक्रम गर्ने
राष्ट्रिय थारू कलाकार मञ्चले असार ७ गते काठमाडौंमा बृहत राष्ट्रिय थारू सांस्कृतिक कार्यक्रमको आयोजना गर्ने भएको छ । विश्व संगीत दिवसको अवसरमा मञ्चले थारू भाषा, कला र संस्कृतिको संरक्षण र प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्यका काठमाडौंमा बृहत राष्ट्रिय थारू सांस्कृतिक कार्यक्रम तथा वार्षिक साधारणसभा गर्न लागिएको राष्ट्रिय थारू कलाकार मञ्चका केन्द्रीय अध्यक्ष विनय वैद्यले जानकारी दिनुभयो ।
खगिन्द्राको ‘खुशीको गाउँ’मा भूटानी शरणार्थीका प्रेम र सङ्घर्ष
भूटानी शरणार्थीको जीवन सङ्घर्षमा आधारित उपन्यास ‘खुशीको गाउँ’ विमोचन भएको छ। विश्व भूटानी साहित्यिक सङ्गठनले नेदरल्यान्डस्मा आयोजना गरेको कार्यक्रममा साहित्यकार खगिन्द्रा खुशीको उपन्यास ‘खुशीको गाउँ’ विमोचन गरिएको हो।
‘हृदयभित्र लुकेको तरङ्ग’ विमोचित
उत्रसेर राईको आत्मसंस्मरणात्मक कृति ‘हृदयभित्र लुकेका तरङ्ग’ शनिबार लोकार्पण गरिएको छ । ललितपुरमा आयोजित एक कार्यक्रमबिच नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका कुलपति भूपाल राईले पुस्तक सार्वजनिक गर्नुभयो ।
तुलुराजा प्रकाशित
मदन पुरस्कार विजेता महारानीका लेखक चन्द्रप्रकाश बानियाँको ऐतिहासिक उपन्यास तुलुराजा प्रकाशित भएको छ । म्याग्दी जिल्लाको उत्तरी भेगमा अवस्थित एउटा सुपरिचित ‘मगरबस्ती’ संवत् १८९७ श्रावणमा त्यस गाउँमा एउटा कहालीलाग्दो हत्याकाण्ड मञ्चन हुन्छ, राज्यविरुद्ध विद्रोह गरेको निहुँमा तत्कालीन गोर्खाली सेनाले पाखापानीमा लडाइँ गर्छ । दुई दिनसम्म घनघोर युद्ध हुन्छ, रक्तपात मच्चिन्छ । गोर्खा राज्यविरुद्ध राहुगाउँ प्रश्रवण क्षेत्रका मगरले किन विद्रोह
कला र कलाकार चिनाउने प्रदर्शनी
नेपाली कलाबारे सार्वसाधारणमा जनचेतना र चासो बढ्दै गइरहेको छ । बर्सेनि नेपाल ललितकला प्रतिष्ठानले गर्दै आएको ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी’ ले कलालाई चिनाउने काम मात्र गरेको छैन यसले नयाँ नयाँ कलाकारलाई कलामार्फत पहिचान गराउन मद्दत पनि गरेको छ । कुनैबेला प्रदर्शनीका लागि सबै प्रदेश वा जिल्लाका कलाकारका कलाको सहभागिता हुन्थ्यो ।
विद्यालयस्तरीय साहित्य प्रतियोगिता आयोजना
बाल साहित्यकार शान्तदास मानन्धरको स्मृतिमा दोस्रो पटक निबन्ध र कविता प्रतियोगिता आयोजना गरिएको छ । काठमाडौँ महानगरपालिका–२३ ले आयोजना गरेको विद्यालयस्तरीय साहित्य प्रतियोगितामा २३ विद्यालयका ११२ बालबालिकाले सहभागिता जनाए । प्रतियोगितामा नेपाली र नेपाल भाषामा गरी चार विधामा कविता र निबन्ध लेखनमा प्रतिस्पर्धा भएको थियो ।
जात्रै जात्रा फोटो प्रदर्शनी
संस्कृति सम्पदा संरक्षण तथा प्रवर्धनको उद्देश्यका साथ काठमाडौंमा एक दिने फोटो प्रदार्शनी गरिएको छ।
![विश्वासमा पैरो [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/280553/conversions/sss-original-thumb.jpg)
विश्वासमा पैरो [कथा]
सुटकेसमा धमाधम लुगा मिलाउँदै गरेकी सुधालाई क्रोधित नजरले हेर्दै केशवले भन्यो, “सुधा के तिमी फेरि तीर्थाटनका लागि जान लागेकी ? हिजोसम्म त केही थाहा थिएन ।”
सुस्वास्थ्यको अलग्गै आयाम
विधागत धेरै जसो कृति निश्चित सूत्रमा देखिन्छन् । लय र शृङ्खला ठम्याउन सकिन्छ ।
हिउँको क्यानभासमा प्रकृतिको चित्रकला
पोखराबाट सुरु भएको यात्राले हरेक मोडमा प्रकृतिका नयाँ रङ भेट्टाउँथ्यो । हरिया वनजङ्गलको सामीप्यमा फुलेका गुराँस, बारीभरि फापरका फूल अनि भन्ज्याङको चेपबाट देखिएका टल्किरहेका हिमालका हिमकण ! यी सबैले मनभित्र चित्रकारिता कोर्दै गएका थिए । धमिला रेखामाथि रङको लेपन थपिँदै गइरहेको थियो ।
इतिहासकार नेपालको पुस्तक विमोचन
इतिहासकार स्व. ज्ञानमणि नेपालद्वारा लिखित ‘अतीतका स्मृति र अनुभूति : विश्वेश्वरदेखि विभूतिसम्म’ नामक पुस्तकको विमोचन गरिएको छ । नेपाल बार एसोसिएसनमा शुक्रबार आयोजित कार्यक्रममा सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीश हरिप्रसाद फुयाँल, सर्वोच्च अदालतका पूर्वन्यायाधीश आनन्दमोहन भट्टराई र वरिष्ठ अघिवक्ता कृष्णप्रसाद भण्डारी गुरुदेवले संयुक्त रूपमा पुस्तकको विमोचन गर्नुभयो ।
रिमालको ‘हिमाल त कालै भएछ’ सार्वजनिक
कवि तथा पत्रकार श्याम रिमालको छैटौँ कृति ‘हिमाल त कालै भएछ’ सार्वजनिक भएको छ । नेपाली नाटकका प्रणेता गोपालप्रसाद रिमालको १०८ औँ जन्मजयन्तीका अवसरमा शुक्रबार काठमाडौँमा आयोजित कार्यक्रममा कृतिको लोकार्पण गरिएको हो ।
तीन जना वरिष्ठ साहित्यकार सम्मानित
गोरखापत्र संस्थानको साहित्यिक मासिक प्रकाशन मधुपर्कको ५८ औं वार्षिकोत्सवको अवसरमा तीन जना वरिष्ठ साहित्यकार सम्मानित हुनुभएको छ । आज यहाँ आयोजित कार्यक्रममा उहाँहरुलाई जनही ५० हजार रुपियाँ नगदसहित मधुपर्क सम्मान २०८२ ले सम्मानित गरिएको हो ।
प्राध्यापक सुवेदी तथा लेखक बानियाँलाई सम्मान
मूलघरे पौडेल परिवार तथा मुखिया जेमदग्नि पौडेल स्मृति सेवा केन्द्रले प्राध्यापक डा. हेमराज सुवेदी, मदन पुरस्कार प्राप्त कृति महारानीका लेखक चन्द्रप्रकाश बानियाँ तथा दोहोरी गायक तथा साहित्यकार नरबहादुर बिसीलाई सम्मान गरेको छ ।
‘सिप सिक्नुस्, आत्मनिर्भर बन्नुस्’
कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–१ का सुरेशकुमार चौधरीलाई दार्चुलामा बसेर आफ्नो कला बेच्दै गरेको चार वर्ष पूरा भयो ।
कौरा संरक्षण गर्न प्रतियोगिता
जिल्लाको भिमाद नगरपालिका–१ बडहर भन्ज्याङमा कौरा संरक्षणका लागि प्रतियोगिता गरिएको छ। पछिल्लो समय मौलिक कौरा लोप हुँदै गएकाले यसको संरक्षण र प्रवर्द्धन गर्दै युवापुस्तालाई यसप्रति आकर्षित गराउन प्रतियोगिता आयोजना गरिएको हो।
प्रदर्शनीमा राउटेका कला प्रवर्धन
राउटे युवा कलाकार दीपक शाहीले पहिलो पटक हवाईजहाज चढेको अनुभव सुनाउँदै भन्नुभयो, “अब जता जाँदा पनि हवाईजहाजमै सरर जान पाए हुन्थ्यो । छिटो, लडिएला भन्ने डर पनि नहुने रहेछ ।” काठमाडौँमा जारी ललितकला प्रदर्शनीमा सहभागिता जनाएर सुर्खेत फर्कनुभएका शाहीले हवाईजहाज चढ्दाको अनुभव सुनाउँदै भन्नुभयो, “बसको ३० घण्टाको यात्रापछि काठमाडौं पुग्दा धेरै थाकेका थियौँ, केही डर पनि लागेको थियो तर फर्कंदा हवाईजहाजबाट एक घण्टामै सुर्खेत पुग्दा अझै काठमाडौँमा छौँ जस्तो लाग्दै थियो, हामी त सुर्खेत पुगिसकेका रहेछौँ ।”
सङ्गीत तथा नाट्यकलाको उत्सव
नेपालको कला, संस्कृति, भाषा, साहित्य, गीतसङ्गीत, वेशभूषामार्फत सिङ्गो देशको चित्रण गरिने प्रदर्शनी, महोत्सव र उत्सवले ती क्षेत्रको विकास मात्र गर्दैन; संरक्षण र प्रवर्धनमा पनि ठुलो टेवा पुर्याउँछ ।
