मौद्रिक नीतिमा निजी क्षेत्रको धारणा
नेपाल राष्ट्र बैङ्कले आइतबार सार्वजनिक गरेको चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को मौद्रिक नीतिप्रति उद्योगी व्यवसायीसँग सम्बन्धित सङ्घ संस्थाले असन्तुष्टि जनाएका छन् । नेपाल चेम्बर अफ कमर्स, नेपाल उद्योग परिसङ्घ र नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घले सोमबार एक संयुक्त वक्तव्य जारी गर्दै मौद्रिक नीतिले विद्यमान अर्थतन्त्रका समस्या समाधान गर्न नसक्ने महसुस गरेको जनाएका छन् ।
निर्यातभन्दा आयात दस गुणा बढी
नेपालबाट एक रुपियाँको वस्तु निर्यात हुँदा १० रुपियाँ बराबरको वस्तु आयात हुने पाइएको छ । भन्सार विभागले सोमबार सार्वजनिक गरेको गत आर्थिक वर्ष २०७९/८० भरको तथ्याङ्क अनुसार आयात र निर्यातको अनुपात १०.२६ पुगेको हो । त्यसअघिको आवको तुलनामा आयातसँग निर्यातको अनुपात झन् फराकिलो बनेको हो अर्थात् २०७८/७९ मा एक रुपियाँको वस्तु निर्यात हुँदा नौ रुपियाँ ६० पैसाको वस्तु आयात भएको देखिन्छ । आयातको तुलनामा निर्यातको हिस्सा घट्दा गत आवमा आयातसँगको अनुपात बढेको तथ्याङ्कले देखाउँछ ।
निर्माण व्यवसायी महासङ्घको ज्ञापनपत्र
निर्माण कार्यको भुक्तानी र सबै आयोजनाको एकमुष्ट म्याद थप हुनुपर्नेलगायतका नौबुँदे मागसहित नेपाल निर्माण व्यवसायी महासङ्घले प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रीपरिषद्को कार्यालयसहित विकासे मन्त्रालयमा अल्टिमेटमसहितको ज्ञापनपत्र बुझाएको छ । महासङ्घका अध्यक्ष रवि सिंह नेतृत्वको प्रतिनिधिमण्डलले सोमबार प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रीपरिषद्को कार्यालय, गृह मन्त्रालय, संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालय, सहरी विकास मन्त्रालय, ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालय र खानेपानी मन्त्रालयमा अल्टिमेटमसहितको ज्ञापनपत्र बुझाएको हो । त्यसै गरी महासङ्घ प्रतिनिधिमण्डलले सोमबार नै सार्वजनिक खरिद अनगुमन कार्यालयका सचिव डाक्टर दामोदर रेग्मीसमक्ष पनि आफ्नो नौबुँदे ज्ञापनपत्र बुझाएको छ ।
भिर मौरीको मह सिकार गर्न युवापुस्ता आकर्षित
केपिलासगढी गाउँपालिका–१ फेदीस्थित तेरावाका ६३ वर्षीय तीर्थमनि राईले भिरमौरीको मह सिकार गर्न थालेको ४५ वर्ष भयो । उक्त महका लागि छिमेकी जिल्ला भोजपुरसम्म पुग्नुहुने उहाँलाई सुरुदेखि अहिलेसम्म फेदीकै माखाम्ला निवासी ६२ वर्षीय हस्तराम राईलेसाथ दिइरहनुभएको छ ।
इन्धनबाट पाँच वर्षमा साढे चार खर्ब राजस्व
नेपाल आयल निगमले पेट्रोलियम पदार्थको कारोबार गरेर पछिल्लो पाँच वर्षमा सरकारलाई साढे चार खर्ब राजस्व बुझाएको छ । निगमले आर्थिक वर्ष २०७५/७६ देखि आर्थिक वर्ष २०८९/८० सम्म भारतबाट झन्डै डेढ करोड किलोलिटर पेट्रोलियम पदार्थ (डिजेल, पेट्रोल, मटितेल, हवाई इन्धन र एलपी ग्यास) आयात गरेर चार खर्ब ४९ अर्ब तीन करोड रुपियाँ राजस्व सङ्कलन गरेको हो । बर्सेनि इन्धनको आयात बढेसँगै राजस्व सङ्कलनमा समेत वृद्धि हुने गरेको छ ।
भारतबाट अवैध रूपमा आयात हुने दुध रोक्न पहल
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री डा. बेदुराम भुसाल अध्यक्ष रहेको राष्ट्रिय दुग्ध विकास बोर्डले भारतसँग जोडिएका विभिन्न सीमा नाकाबाट अवैध रूपमा भित्रिरहेको दुध तथा दुग्धजन्य पदार्थलाई रोक्न सरोकारवाला निकायलाई आग्रह गरेको छ । बोर्डका कार्यकारी निर्देशक राजेन्द्र यादवले किसानको आफ्नै दुध पर्याप्त भइरहेका बेला भारतबाट अवैध रूपमा आयात भइरहेको छ र त्यसलाई कृषि मन्त्रालयमार्फत अनुगमन गरी रोक्नका लागि पहल गरिने निर्णय भएको बताउनुभयो । अवैध रूपमा आइरहेको दुधलाई कृषि मन्त्रालयले मात्र रोकेर रोकिँदैन, यसका लागि अर्थ मन्त्रालय, उद्योग र गृह मन्त्रालयले चासो दिए मात्र सम्भव रहेको उहाँले बताउनुभयो ।
वैदेशिक रोजगारीका ठगी बढे, उजुरी फर्स्योट न्यून
वैदेशिक रोजगारीका नाममा हुने ठगी डरलाग्दो छ । वैदेशिक रोजगारीमा जाने अधिकांश युवा घरगाउँकै दाजुभाइ दिदीबाहिनी, आफन्त र सहरका वैदेशिक रोजगार व्यवसायी कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी, एजुकेसन कन्सल्टेन्सी तालिम संस्था, स्वास्थ्य संस्थालगायतबाट ठगिने गरेका छन् । यो क्रममा बढ्दो छ ।
सुनको कारोबार ठप्प
बजारमा सुनको कारोबार ठप्प अवस्थामा छ । सधैँ भिडभाड हुने नयाँ सडकका सुनचाँदी पसल साउन लागेसँगै सुनसान हुन थालेका छन् । मलमास लागेसँगै बजारमा सुनचाँदीको कारोबार ठप्प अवस्थामा रहेको सुन व्यापारी बताउँछन् । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घका अनुसार हाल दैनिक पाँच किलो मात्र सुन वितरण हुने गरेको छ । सुनचाँदी व्यवसायी तेजरत्न शाक्यले मलमासका कारण र तीज असोज महिनामा परेकाले पनि सुनको कारोबार नभएको बताउनुभयो । साउन महिना अफ सिजन भएकाले पनि कारोबार न्यून हुने गर्छ, यो वर्ष चाडपर्व ढिला भएकाले पनि कारोबार ठप्प अवस्थामा रहेको उहाँको भनाइ छ ।
बचतकर्ताले रकम फिर्ता पाउने
समस्याग्रस्त सहकारी ओरेन्टल कोअपरेटिभ लिमिटेडमा एक लाखभन्दा कम बचत गरेकाले साउन १५ गतेपछि रकम फिर्ता पाउने भएका छन् । सहकारी व्यवस्थापन समितिको कार्यालयले ओरेन्टल सहकारीका एक लाखभन्दा कम बचत भएकालाई प्रमाणसहित साउन १५ गतेसम्म निवेदन पेस गर्न एक सूचना जारी गर्दै म्याद दिएको छ ।
जहाजभित्रै करयुक्त पसल राख्न पाइने
नेपालबाट अन्तर्राष्ट्रिय उडान गर्दै आएका नेपाली हवाई कम्पनीले जहाजभित्र पसल राख्न पाउने कार्यविधि जारी भएको छ । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले ‘अनबोर्ड ड्युटी पेड स्टोर’ सञ्चालनसम्बन्धी कार्यविधि २०७९ जारी गरेसँगै जहाजभित्रै सौन्दर्यका सामग्री, उपहारजन्य सामग्री, घडीलगायतका सामग्री किन्न पाइने भएको छ ।
निर्माण व्यवसायीको मागमा दबाब दिन भेला
नेपाल निर्माण व्यवसायी महासङ्घले बाँकी रहेको रकम भुक्तानी गर्न, ठेक्काको म्याद थप गर्न तथा मूल्यवृद्धि फ्रिज नगर्न माग गर्दै राष्ट्रिय भेला आयोजना गरेको छ । माग पूरा गराउन दबाब दिने उद्देश्यले शुक्रबार राजधानीमा आयोजित सो भेलामा ७७ जिल्लाका निर्माण व्यवसायी सहभागी छन् । महासङ्घका अध्यक्ष रवि सिंहले म्याद थप निर्माण व्यवसायीको भन्दा सरकारको आवश्यकता रहेको उल्लेख गर्दै सरकारको निर्देशन भए पनि कर्मचारीहरूले म्याद थप गर्न नमानेको तथा म्याद थपका लागि उनीहरूको चाकरी गर्नुका साथै अतिरिक्त सम्बन्ध बनाउनुपरेको गुनासो गर्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “सरकारी कर्मचारीले सरकारले दिएको निर्देशन कार्यान्वयन नगर्दा निर्माण व्यवसायीले अतिरिक्त सम्बन्ध बढाउनुपर्ने भएको छ ।”
भाषा परीक्षाको आवेदन माग
रोजगार अनुमति प्रणाली (इपिएस) दक्षिण कोरियामा गई काम गरेर फर्किएकालाई इपिएस कोरिया शाखाले भाषा परीक्षाको आवेदन माग गरेको छ । सो शाखाले शुक्रबार सूचनामार्फत कोरियामा वैधानिक तरिकाले चार वर्ष १० महिना काम गरेर फर्किएका श्रमिकका लागि पुनः पठाउने गरी आवेदन माग गरेको हो । सो शाखाका अनुसार पुनः दक्षिण कोरिया जान चाहनेले आउँदो साउन १३ देखि १५ गतेसम्म आवेदन दिन सकिने छ । कोरिया भाषाको परीक्षा भदौ १८ देखि २९ गतेसम्म हुने छ भने यसको नतिजा आउँदो असोज ३ गते सार्वजनिक गरिने सो शाखाले जनाएको छ ।
दुई खर्ब ८१ अर्बको पेट्रोलियम पदार्थ आयात
एक वर्षमा मुलुकमा पेट्रोलियम पदार्थको आयात १३ प्रतिशतले घटेको छ । नेपाल आयल निगमका अनुसार आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा पेट्रोलियम पदार्थको आयात १३ प्रतिशतले घटेर दुई खर्ब ८१ अर्ब ७३ करोड २६ लाख रुपियाँ बराबरको २७ लाख ८२ हजार ८३२ किलोलिटर (डिजेल, पेट्रोल, मटितेल, हवाई इन्धन र एलपी ग्यास) आयात भएको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा तीन खर्ब आठ अर्बको ३१ लाख ८९ हजार ७१६ किलोलिटर आयात भएको थियो ।
समयमै भुक्तानी पाउनुपर्ने मागसहित निर्माण व्यवसायीको राष्ट्रिय सम्मेलन
निर्माण व्यवसायीहरुले निर्माणको भुक्तानी गर्न, ठेक्काको म्याद थप गर्न र मूल्यवृद्धि फ्रिज नगर्न सरकारसँग माग गरेका छन् ।
कम्बोडियामा मदिरा बिक्री र सेवनमा प्रतिबन्ध
कम्बोडियाले पर्सी आइतबार हुने आमनिर्वाचनलाई दृष्टिगत गरी मदिरा बिक्री र सेवनमा प्रतिबन्ध लगाएको छ । सरकारले शनिबार र आइतबार सबै प्रकारका मदिराको र सेवनमा प्रतिबन्ध लगाउने निर्देशन जारी गरेको छ ।
-original-thumb.jpg)
सुन प्रकरणबारे बुझ्न गृहमन्त्री श्रेष्ठ भन्सार कार्यालयमा
उपप्रधान एवम् गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठ त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलस्थित भन्सार कार्यालय पुग्नुभएको छ ।
काठमाडौं र ललितपुरमा शनिबार आठ घण्टा विद्युत अवरुद्ध हुने
काठमाडौं र ललितपुरका विभिन्न स्थानमा भोलि (शनिबार) आठ घण्टा विद्युत् वितरण प्रभावित हुने भएको छ ।
भारतबाट आउने दुध रोक्न माग
भारतबाट दुध तथा दुग्धजन्य पदार्थको भइरहेको चोरी पैठारीलाई बन्द गर्न सरोकारवालाले सरकारसँग माग गरेका छन् । भारतबाट लुकाइछिपाई नेपाल ल्याई कच्चा दुध बिक्री गर्दा नेपाली किसानको दुध बिक्रीमा समस्या भएको भन्दै त्यसलाई कडाइका साथ रोक्न सरोकारवालाले सरकारसँग माग गरेका छन् ।
सुन तस्करी प्रकरणमा विमानस्थलबाट चिनियाँ नागरिक पक्राउ
सुन तस्करी प्रकरणमा अध्यागमन विभागले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट एक जना चिनियाँ नागरिकलाई पक्राउ गरेको छ ।
त्रिभुवन विमानस्थलमा अझै सुन रहेको आशङ्का
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पसिरमा अझै सुन रहेको आशङ्का गरिएको छ । परिसरमा अझै सुन रहेको आशङ्का रहेकाले राजश्व अनुसन्धान विभागले विशेष अप्रेसन गरेको जनाएको छ ।
विमानस्थलमा बरामद सुन टक्सार कार्यालयमा जोखिँदै
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट जाँचपास भइसकेपछि बरामद भएको सुन नेपाल राष्ट्र बैक मुद्रा व्यवस्थापन विभाग टक्सार महाशाखा जोख्न पुर्याइएको छ ।
सुन तस्करी प्रकरण : भन्सार विभागद्वारा छानबिन समिति गठन
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट जाँचपास भइसकेपछि बरामद भएको सुन प्रकरणमा भन्सार विभागले छानबिन समिति गठन गरेको ।
सुन तस्करी प्रकरण : भन्सार जाँचपासमा संलग्न सबैलाई निलम्बन गरिने
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट जाँचपास भइसकेपछि बरामद भएको सुन प्रकरणमा भन्सार विभागले छानबिन थालेको छ ।
सुनको मूल्य हालसम्मकै उच्च
बिहीबार सुनको मूल्यमा नयाँ रेकर्ड कायम भएको छ । आज नेपाली बजारमा सुनको मूल्य हालसम्मकै उच्च अर्थात् प्रतितोला एक लाख १३ हजार छ सय रुपियाँ कायम भएको छ ।
-original-thumb.jpg)
श्रमिकको न्यूनतम पारिश्रमिक बढाउने टुङ्गो लागेन
औद्योगिक प्रतिष्ठानमा काम गर्ने श्रमिकको न्यूनतम पारिश्रमिक बढाउने विषयमा अहिलेसम्म टुङ्गो लाग्न सकेको छैन । टे«ड युनियनहरूले न्यूनतम २५ हजार रुपियाँ वा सरकारको सबैभन्दा तल्लो तहका कर्मचारीको पारिश्रमिकसरह वृद्धि हुनुपर्छ भन्दै आएका छन तर रोजगारदाता भने सबैतिर आर्थिक मन्दी भएकाले बढाउन नसक्ने भन्दै आएका छन् । जसले गर्दा अहिलेसम्म पारिश्रमिक बढाउने विषयमा टुङ्गो लाग्न नसकेको हो ।
