अदुवा र बेसारखेतीतर्फ कृषकको आकर्षण
तनहुँको घिरिङ गाउँपालिकाका कृषक अदुवाखेतीतर्फ आकर्षित भएका छन् । गाउँपालिकाले उत्पादनका आधारमा अनुदान दिन थालेपछि कृषक यसतर्फ आकर्षित भएका हुन् । निर्वाहमुखी खेती गरिरहेका कृषकलाई व्यावसायिक बनाउन गत वर्षदेखि गाउँपालिकाले अनुदानको नीति कार्यान्वयनमा ल्याएको छ ।
कृषि शिक्षामा विद्यार्थीको आकर्षण घट्दो
नेपालमा कृषि शिक्षामा विद्यार्थीको आकर्षण घट्दै गएको छ । सरकारले प्राविधिक शिक्षामा विद्यार्थीको पहुँच बढाउन पहल गर्दै आए पनि विद्यार्थीको आकर्षण भने घट्दै गएको हो । कृषि तथा वन विज्ञान विश्वविद्यालयअन्तर्गत रहेका आङ्गिक क्याम्पसहरूमा छुट्याइएको ‘सिट’मा समेत विद्यार्थीको सङ्ख्या पुग्न सकेको छैन ।
बोरामै उम्रियो बेसारको बीउ
पाँचथरको कुम्मायक गाउँपालिकामा किसानलाई वितरण गर्न भनेर खरिद गरिएको बेसारको बीउ बोरामै उम्रिएको छ ।
खेतमा रमाउँदै किसान (फोटो फिचर)
तनहुँको व्यास नगरपालिका १० मा रोपाइँ गर्न हलगोरुबाट खेत सम्म्याउँदै कृषक । तनहुँमा लम्पी स्किनको सङ्क्रमण गोरुमा बढ्दा कृषकलाई खेत रोप्न सास्ती भएको छ ।
अठसट्ठी प्रतिशत मात्र रोपाइँ
असार सकेर साउन लागिसक्दासम्म ६८ प्रतिशत मात्र रोपाइँ भएको छ । यद्यपि सात दिनमै रोपाइँमा १५ प्रतिशत वृद्धि भएको छ । कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्क अनुसार असार २९ गतेसम्म ५३ प्रतिशत रोपाइँ मात्र भएको थियो । मन्त्रालयले शुक्रबार उपलब्ध गराएको तथ्याङ्क अनुसार हालसम्म ६८ प्रतिशत रोपाइँ भइसकेको छ । जब कि गत वर्ष साउन ५ गतेसम्म ८८ प्रतिशत रोपाइँ भएको थियो । अर्थात् गत वर्षको तुलनामा अझै २० प्रतिशत रोपाइँ कम भएको हो । कृषि मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. प्रकाश सञ्जेलले साउनको अन्तिमसम्ममा ९५ प्रतिशत रोपाइँ हुने दाबी गर्नुभयो ।
तरकारी थोकबजारका लागि बनेको संरचना उपयोगविहीन
सुनसरी र मोरङका किसानहरूले उत्पादन गरेको तरकारीको थोक बिक्री गर्ने उद्देश्यले चार वर्षअघि निर्माण गरिएको आधुनिक बिक्रीस्थल उद्देश्यअनुसार सञ्चालन नहुँदा साप्ताहिक हाट (हटिया) लाग्ने स्थलमा परिणत भएको छ ।
राप्तीसोनारीमा किसानमैत्री कार्यक्रम प्रभावकारी
बाँकेको राप्तीसोनारी गाउँपालिकाले किसानलाई व्यावसायिक बनाउन सञ्चालन गरेको किसानमैत्री कार्यक्रम प्रभावकारी बन्दै गएको छ । जिल्लाका अन्य पालिकाभन्दा कृषिमा बढी बजेट छुट्याएको राप्तीसोनारीले सञ्चालन गरेको विभिन्न प्रकारका किसानमैत्री कार्यक्रम र योजनाले सयौँ किसान लाभान्वित हुन थालेका छन् ।
रुपन्देहीमा ९० प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न
रुपन्देहीमा यो वर्ष ९० प्रतिशत खेतमा रोपाइँ सम्पन्न भएको छ । कृषि ज्ञान केन्द्र रुपन्देहीका अनुसार रुपन्देहीमा कूल ६३ हजार ४ सय ९७ हेक्टर क्षेत्रफलमा धान खेती हुँदैआएको छ ।
रैथाने बाली संरक्षणमा जुट्दै पालिका
पालिकामा रैथाने बालीको पकेट क्षेत्र स्थापना गरी खाद्य सुरक्षामा थप टेवा पुर्याउने उद्देश्य रहेको नगरप्रमुख भीमलाल अधिकारीले बताउनुभयो ।
पशुसेवा कार्यालय डोल्पा द्वारा कृषकलाई भैँसी वितरण
पछिल्लो समय सदरमुकाम दुनैमा दुधको अभाव हुन थालेपछि पशुसेवा कार्यालय डोल्पाले व्यावसायिक कृषकलाई समूहमार्फत् लाहुरे (ब्याएको)भैँसी खरिद गरेर वितरण गरेको छ ।
तरकारी बजारको भाडा प्रकरण विवादमा
सरकारले दुई वर्षका लागि कालीमाटी र बालाजु तरकारी बजारका पसलहरूको दुईवर्षे नवीकरण गर्ने निर्णय गरेसँगै कृषि अभियन्ताले विरोध गरेका छन् । कृषि अभियन्ताले कालीमाटी र बालाजु तरकारी बजारका पसल पुनः भाडामा लगाउने विवादास्पद सम्झौता खारेजीको माग गर्दै विरोध गरेका हुन् । कालीमाटी बजार समिति बोर्डले कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री वेदुराम भुसालको सहमतिमा गएको मङ्गलबार दुई वर्षका लागि पुनः सम्झौताको नवीकरण गर्ने निर्णय गरेको थियो । कृषि अभियन्ताले प्रतिस्पर्धाबाट किसान, कृषि सहकारी र कृषि व्यवसायीलाई भाडामा लगाउनुपर्ने पसल सरकारले कानुनी व्यवस्थाविपरीत पुरानै व्यवसायीलाई दिएको भन्दै विरोध गर्दै आएका छन् ।
दैनिक तीन लाख लिटर दुध बढी
केही महिनाअघिसम्म दुध अभाव झेलिरहेका डेरी उद्योगीलाई अहिले बढी भएको दुध कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्ने चिन्ता भइरहेको छ । गाईबस्तुमा लागेको ‘लम्पी स्किन’का कारण दुध उत्पादन घटेको छ । तैपनि डेरीवालासँग बढी भएको दुध कहाँ व्यवस्थापन गर्ने भन्ने चिन्ता बढेको छ । नेपालमा दैनिक ६५ लाख लिटर दुध उत्पादन हुन्छ । अहिले पशुमा लागेको रोगका कारण ५० लाख लिटरमा झरेको छ । यसले यति बेला दुधको हाहाकार हुनुपर्ने थियो तर अहिले तीन लाख लिटरभन्दा बढी दुध बढी भइरहेको छ, जसलाई व्यवस्थापन गर्न डेरीवालालाई धौधौ परिरहेको छ ।
खोकनाका किसानलाई धान गोड्ने चटारो (फोटो फिचर)
ललितपुरको खोकनाका स्थानीय अहिले धान गोड्न व्यस्त भएका छन् । जेठको अन्त्य र असारको पहिलो सातातिर खेतमा धान रोपेका स्थानीय अहिले गोडमेल गर्न र मल हाल्नको लागि खेतमा व्यस्त देखिन्छन् ।
खाद्य कम्पनीको चामल विक्रीमा वृद्धि
राजमार्ग अवरुद्ध भएका कारण ताप्लेजुङमा खाद्यान्न चामल आपूर्ति नहुँदा खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडको चामल विक्री वृद्धि भएको हो ।
धानमा रोग लागेपछि किसान चिन्तित
प्युठान नगरपालिका-१ खैराको फाँटमा लगाएको धानबालीमा रोग किरा देखिएको छ । धान लगाएको एक महिनामै धानमा गँड्यौला किरा लागेको लागेको स्थानीय भोज बहादुर बस्नेतले जानकारी दिनुभयो ।
पचास लाख पशुलाई खोप
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री डा. बेदुराम भुसालले पशुमा फैलिएको लम्पी स्किन रोग नियन्त्रणका लागि सात वटै प्रदेशमा टोली परिचालन गरिएको बताउनुभएको छ । सङ्क्रमित पशुको उपचार र निरोगी पशुलाई सङ्क्रमणबाट बचाउन खोप लगाउने अभियान चलाउने तयारी रहेको पनि उहाँले उल्लेख गर्नुभयो ।
तीन वर्षसम्म खोजिएन लम्पीको रोकथाम,पशुधनमा चालिस अर्बको क्षति
नेपालका पशुमा ‘लम्पी स्किन’ रोग देखापरेको तीन वर्ष भयो तर यसबिचमा रोकथामको प्रभावकारी पहल हुन नसक्दा महामारीको रूप लिएको छ। नेपालमा पहिलो पटक २०७७ असारमा मोरङको सुन्दरहरैँचाका पशुमा लम्पी स्किन रोग देखिएको थियो। अहिले लम्पीले प्रभाव नपारेको कुनै जिल्ला छैन।
कोशी प्रदेशमा ५६ प्रतिशत धान रोपाइँ
असार महिना सकिँदा कोशी प्रदेशमा करिब ५६ (५५.९०) प्रतिशत क्षेत्रफलमा धान रोपाइँ भएको छ ।
किसानको उत्पादन, सहकारीको बजारीकरण
विसं २०६४ मा गलकोट सदरमुकामको हटिया बजारस्थित शिवालयको चौरबाट सुरु भएको गौमुखी कृषि विकास सहकारी अहिले गलकोटकै अब्बल सहकारीमा गनिन्छ ।
असारसम्म कर्णालीमा ६५ प्रतिशत रोपाइँ
कर्णाली प्रदेशमा असारसम्ममा ६५ प्रतिशत भूभागमा रोपाइँ सकिएको छ । हालसम्म कुल ३१ हजार दुईसय ८६ हेक्टर जमिनमा धान रोपाइँ सकिएको हो ।
दुग्ध किसानलाई दुई रुपियाँ अनुदान
निर्देशनालय कोशी प्रदेश विराटनगरले प्रति फ्याट दुई रुपियाँका दरले दुग्ध किसानलाई अनुदान दिएको हो ।
मकै जोनमा मकैको उत्पादन बढ्यो
झापामा प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना अन्तर्गत मकै जोन कार्यक्रम सुरु भएपछि मकैको उत्पादनमा वृद्धि भएको छ । गत वर्ष मकैको उत्पादनमा वृद्धि भएको पाइएको हो ।
खाद्य कार्यालय पुनः स्थापना गरिने
गुल्मीको सदरमुकाम तम्घासमा खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेड नेपालको शाखा कार्यालय पुनः स्थापना गरिने भएको छ ।
झापामा ६५ प्रतिशत मात्रै रोपाइ
झापामा असार मसान्तसम्ममा गत वर्षभन्दा १० प्रतिशत कम रोपाई भएको छ । असार अन्तिम सम्ममा जिल्लामा ६५ प्रतिशत रोपाइँ भएको कृषि ज्ञान केन्द्र झापाले जानकारी दिएको छ । गत वर्ष यो अवधिमा ७५ प्रतिशत रोपाइँ भएको कृषि ज्ञान केन्द्र झापाका प्रमुख सागर विष्टले बताउनु भयो ।