भारतले चामल निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाए पनि नेपालमा ठुलो असर पर्दैन
भारतले बासमती बाहेकका चामलले निर्यातलाई प्रतिबन्ध लगाएको छ । भारतले साउन ४ गतेदेखि लागु हुने गरी चामलको निर्यातलाई प्रतिबन्ध लगाएको हो ।
नवलपरासीपूर्वमा पन्चानब्बे र सर्लाहीमा पचास प्रतिशत रोपाइँ
यो वर्ष ढिलै गरी सुरु भएको धान रोपाइँ साउन दोस्रो हप्ता सकिँदा नवलपरासीपूर्वमा भने ९५ प्रतिशत धान रोपाइँ सम्पन्न भएको छ । लामो खडेरीका कारण यो वर्ष समयमै पानी पर्न नसकेका कारण किसानले १५ असारबाट सुरु गरेका धान रोपाइँ साउनको दोस्रो हप्ता सकिँदासम्म ९५ प्रतिशत रोपाइँ सकिएको कृषि ज्ञान केन्द्रका प्रमुख गोपाल लामिछानेले बताउनुभयो ।
कतै खेत वाँझै कतै बाली बिरुवा सुक्दै
मनसुनी वर्षा नहुँदा महोत्तरीका अधिकांश खेतहरू बाँझै छन् । साउनको दोस्रो साता वित्न लाग्दा पनि यहाँ थोपो पानी नपरेपछि अकालको अवस्थाले किसानहरू चिन्तामा छन् ।
सेरी सिँचाइ कुलो निर्माणले उत्पादनमा दोब्बर वृद्धि
आरसिसी नहर भएको सिँचाइ कुलो निर्माणले किसानलाई खेती गर्न सजिलो मात्र होइन बाली उत्पादनमा पनि दोब्बर वृद्धि भएको छ ।
नस्ल सुधारले मासु, अन्डा र दुधमा आत्मनिर्भर
सरकारले पशुपन्छीमा नस्ल सुधार गर्न थालेपछि दुध, मासु र अन्डामा देश आत्मनिर्भरको अवस्थामा पुगेको छ । नेपालमा पशुपन्छीको उत्पादकत्व अपेक्षाकृत कम रहेको र पशुपन्छीजन्य पदार्थको राष्ट्रिय आवश्यकता बढ्दै गएपछि सरकारले नस्ल सुधारका कार्यक्रम सुरु गरेको थियो ।
रैथाने बाली खरिद गर्ने सम्झौता
सर्केगार्ड गाउँपालिका र खाद्य ब्यवस्था तथा ब्यापार कम्पनी लिमिटेडको सिमकोट शाखाबीच रैथाने बाली खरिदका लागि सम्झौता भएको छ । सर्केगार्ड गाउँपालिकामा उत्पादन हुने रैथाने बालीको संरक्षण र उत्पादन बृद्धि गरी किसानको आम्दानीमा बृद्धि गर्न सो सम्झौता गरिएको हो ।
सकियो रोपाइँ, हरियो बन्यो माडीफाँट
पाल्पामा ९० प्रतिशतमा रोपाइँ सकिएको छ । असारको दोस्रो सातादेखि सुरु भएको रोपाइँ हालसम्म ९० प्रतिशत सकिएको कृषि ज्ञान केन्द्र पाल्पाले जनाएको छ ।
रामेछापमा अझै हुन सकेन धान रोपाइँ, खडेरीले बाली सुक्यो
देशका विभिन्न भागमा अत्यधिक वर्षाका कारण बाढी पहिरोका समाचार आइरहेका बेला रामेछापमा भने पर्याप्त पानी नपर्दा धान रोपाइँ हुन सकेको छैन । साथै खडेरीले बर्खे बालीका रूपमा लगाइएका बाली पनि सुक्न लागेका छन् ।
दाङमा ४७ प्रतिशत खेतमा मात्रै रोपाइँ
दाङमा साउनको आधा हुनै लाग्दा आधा पनि जमिनमा धान रोपाइँ हुन सकेको छैन । रोपाइका लागि ब्याड तयार भए पनि सिँचाइको अभावका कारण अधिकांश ठाउँमा खेत बाँझै रहेको हो ।
आयआर्जनको माध्यम तरकारी खेती
सल्यान कपुरकोट गाउँपालिका–३ का तुलसी केसीलाई अचेल तरकारी टिप्न र बेच्न भ्याईनभ्याई छ । कुनै बेला रोजगारीका लागि श्रीमानसँग भारतसम्म पुग्नुभएको केसीको तरकारी खेती नै आयस्रोतको प्रमुख माध्यम बनेको छ ।
उच्च शिक्षण संस्थामा घट्दै छन् विद्यार्थी
नेपालका ५३६ मध्ये पाँच सय वटा सामुदायिक क्याम्पसमा एक सयभन्दा कम विद्यार्थी छन् । पछिल्ला केही वर्षयता विश्वविद्यालय र क्याम्पसले विद्यार्थी चरमको अभाव झेल्न थालेका छन् । कृषि तथा वन विश्वविद्यालयमा कोटाको करिब ६० प्रतिशत सिट पूर्ति हुन सकेको छैन । इन्जिनियरिङ कलेजले सिट सङ्ख्याको करिब ४० प्रतिशत विद्यार्थी भर्ना पाएनन् । निकै स्तरीय मानिएको काठमाडौँ विश्वविद्यालयले समेत यति बेला पूर्ण सङ्ख्यामा विद्यार्थी भर्ना गर्न पाएको छैन । प्राविधिक शिक्षामा करिब ५१ प्रतिशत सिट रिक्त छन् । आयुर्वेद शिक्षामा पनि विद्यार्थी भर्ना दर घट्दो दरमा छ ।
सुदूरपश्चिमका उत्कृष्ट पाँच कृषक पुरस्कृत
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले प्रदेशका पाँच जना उत्कृष्ट किसानलाई पुरस्कृत गरेको छ । विभिन्न जिल्लामा कृषि कर्म गर्दैआएका उहाँहरूलाई प्रदेश स्तरीय उत्कृष्ट भीमदत्त कृषक पुरस्कार प्रदान गरिएको हो ।
वन कार्यालय बाँकेमा साढे ४ लाख बिरुवा उत्पादन
डिभिजन वन कार्यालय बाँकेले गत आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा विभिन्न प्रजातिका साढे ४ लाख बिरुवा उत्पादन गरेको जनाएको छ ।
खोटाङमा ५० प्रतिशत मात्रै रोपाइँ
देशभर महामारीको रुपमा फैलिएको लम्पी स्कीन रोगले खोटाङमा रोपाइँ प्रभावित भएको छ । लम्पी स्कीन रोगले जोत्ने गोरु मरेपछि धान हरियो हुनुपर्ने समयमा किसानका खेत बाँझै छ ।
पानी अभावले रोपाइँ ढिला
असार महिना विशेषगरी धान रोप्ने समय हो । असारको अन्तिम सातासम्म प्रायः जसो खेतमा रोपाइँ भइसकेको हुन्थ्यो । तर यस वर्ष पानी पर्याप्त मात्रामा नपर्दा तनहुँमा रोपाइँ गर्न ढिला भएको छ ।
बजेट अभावले कतिपय कृषि कार्यक्रम अन्योलमा
नयाँ आर्थिक वर्ष सुरु भए पनि कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयका कतिपय निकायका कार्यक्रम र बजेट सुनिश्चित नहुँदा कृषिका कार्यक्रमहरू प्रभावित हुन थालेका छन् । अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले असार १५ गते प्रस्तुत गर्नुभएको २०८०/८१ को बजेटमा कृषिका केही निकायको कायक्रममा बजेट शून्य गरेपछि अहिले त्यो अन्योलता देखिएको हो । पुँजीगत बजेट कटौती गरेर ल्याएको बजेटमा कृषिका १० वटा निकायको कार्यक्रममा बजेट हालिएको छैन ।
-original-thumb.jpg)
फुटपाथको व्यापारले दैनिक २० हजारसम्म आम्दानी
धनकुटा नगरपालिका वडा नम्बर ९ गुठिटारका पदमबहादुर राई आफैँ गोलभेँडा उत्पादन गर्दै आफैँ कोशी राजमार्गमा बिक्री गर्नु हुन्छ ।
माटोको उर्वराशक्ति घट्दाे
धनुषाको मिथिला नगरपालिकाभित्रका खेतीयोग्य माटोको उर्वराशक्ति कमजोर बन्दै गएको छ ।
बाख्रापालक कृषकलाई अनुदान
पोखरा महानगरपालिकाले कृषकहरूलाई ४४ लाख बढी अनुदान प्रदान गरेको छ ।
धानबालीलाई किराबाट जोगाउन हरेरी पूजा गरिँदै
धानबालीलाई किराबाट जोगाउनका लागि थारु बस्तीमा हरेरी पूजा गर्न थालिएको छ । बाली पूजाको रूपमा कैलालीका थारुले हरेरी पूजा गर्न थालेका हुन ।
भारतबाट अवैध रूपमा आयात हुने दुध रोक्न पहल
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री डा. बेदुराम भुसाल अध्यक्ष रहेको राष्ट्रिय दुग्ध विकास बोर्डले भारतसँग जोडिएका विभिन्न सीमा नाकाबाट अवैध रूपमा भित्रिरहेको दुध तथा दुग्धजन्य पदार्थलाई रोक्न सरोकारवाला निकायलाई आग्रह गरेको छ । बोर्डका कार्यकारी निर्देशक राजेन्द्र यादवले किसानको आफ्नै दुध पर्याप्त भइरहेका बेला भारतबाट अवैध रूपमा आयात भइरहेको छ र त्यसलाई कृषि मन्त्रालयमार्फत अनुगमन गरी रोक्नका लागि पहल गरिने निर्णय भएको बताउनुभयो । अवैध रूपमा आइरहेको दुधलाई कृषि मन्त्रालयले मात्र रोकेर रोकिँदैन, यसका लागि अर्थ मन्त्रालय, उद्योग र गृह मन्त्रालयले चासो दिए मात्र सम्भव रहेको उहाँले बताउनुभयो ।
बाली बीमाप्रति किसानको आकर्षण छैन
बाँदरका कारण बर्सेनि खेतीमा नोक्सानी खेप्दै आएका बागलुङका किसान बाली बीमा भने गर्दैनन् । वर्षा, हिमपात, असिना, हावाहुरी तथा जङ्गली जनवारले बालीमा क्षति पु¥याएका खण्डमा बीमा गरेपछि सो बापतको रकम उपलब्ध हुने गर्दछ ।
कुवेतको कमाइ गाई पालनमा, मासिक लाख बचत
‘धेरैले विदेशको कमाइले घरजग्गा जोड्छन् । गाउँबाट राजमार्ग छेउमा बसाइ सर्छन् । साथीभाइ छिमेकीले घरजग्गा किन्न सल्लाह दिन्छन् । तर म आत्मनिर्भर हुन खोजेँ । घरजग्गाको सट्टा गाई पालनमा लगानी गरेँ । अहिले मासिक १ लाख बचत भइरहेको छ’ कपिलवस्तु बाणगंगा नगरपालिका –६ भगलापुरका झविन्द्र पौडेलले बताउनुभयो ।
-original-thumb.jpg)
कृषक समूहलाई कृषि सामग्री वितरण
रौतहटको देवाहीगोनाही नगरपालिका –७ का किसानलाई कृषि सामग्री तथा उपकरण वितरण गरिएको छ । प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना अन्तर्गत सो वडाका तरकारी उत्पादक कृषक समूहलाई अनुदानमा कृषि सामग्री तथा उपकरण वितरण गरिएको हो ।
पशु आहारा उत्पादन गर्ने उद्योग सञ्चालनमा
पूर्वी नवलपरासीको देवचुली नगरपालिकामा पशु आहारा उत्पादन गर्ने उद्योग सञ्चालनमा आएसँगै कृषकहरूलाई राहत मिलेको छ ।
