धानबालीमा विभिन्न रोग र कीराको प्रकोप
पूर्वी नवलपरासीमा धानबालीमा विभिन्न किसिमका रोग र कीराको प्रकोप देखिएको छ । किसानले लगाएका धान बालीमा विभिन्न रोग र कीराले बालीमा क्षति गरेपछि किसान चिन्तित बनेका छन् ।
मौसम खुलेपछि किसान धान काट्न खेतमा
लामो समय झरी लागेर दुई दिनदेखि मौसम खुल्न थालेपछि किसानलाई धान भित्र्याउने चटारो शुरु भएको छ । बुधबारदेखि मौसममा केही सुधार आएपछि किसानहरुलाई धान काटेर भित्र्याउने चटारो शुरुभएको हो ।
निरन्तर झरीले धानखेतीमा क्षति
केही दिनदेखि परेको बेमौसमी झरीका कारण पाकेको धानबाली काट्न नपाउँदा किसानहरु चिन्तित बनेका छन्।रुपन्देहीका सैनामैना नगरपालिका, कन्चन, गैडहवा सियारी गाउँपालिका लगायत ठाउँमा छिटो पाक्ने धान पाकिसकेको छ । तर निरन्तर परिरहेको झरीका कारण किसानहरुले धान काट्न पाएका छैनन् ।
बाँकेमा वर्षाले धान बाली क्षति
कृषि ज्ञानकेन्द्र, बाँकेले दिएको प्रारम्भिक जानकारीअनुसार जिल्लाको कूल खेतीयोग्य जमिनमध्ये सात हजार चार सय ६० हेक्टर क्षेत्रफलमा लगाइएको धान बालीमा नोक्सानी भएको छ ।
लगातारको झरीले धानबालीमा क्षति
अघिल्लो हप्ता परेको अविरल वर्षाका कारण सिन्धुपाल्चोकका किसानको धानबालीमा क्षति पुगेको छ । दशैंको अघिल्लो दिनदेखि नै देशभर परेको पानीका कारण घानबालीमा क्षति पुगेको हो ।
हिमाली किसानलाई दशैं पर्वभन्दा अन्न भित्र्याउने चटारो
दशैं सुुरु भएर सम्पन्न हुन लागिसक्दा पनि हुम्लाका किसानलाई बालीनाली भित्र्याउने चटारो उस्तै छ । दशैंभन्दा पनि कातिके बाली पाकेका कारण बाली भित्र्याउन किसानलाई भ्याइनभ्याई भएको हो ।
छतमाथि खोस्टाबिनाको मकैको झुत्ता
तिला गाउँपालिका–४ जुम्लामा माटोका घरमाथि मिलाएर राखिएका मकैका झुत्ता ।
किसानलाई दशैँभन्दा खेतीपातीकै चिन्ता
कैलालीका किसानलाई दशैँ मनाउनेभन्दा पाकेको धान खेतीको चिन्ता बढेको छ । जल तथा मौसम विज्ञान विभागको मौसमसम्बन्धी विशेष बुलेटिनअनुसार वर्षा हुने भएकाले सतर्कता रहन भन्दै जिल्ला प्रशासन कार्यालय कैलालीले सूचना जारी गरेपछि यहाँका किसान पाकेको धान कसरी जोगाउने भनी चिन्तामा छन् ।
च्याङ्ग्राको मूल्य आकासिएसँगै स्थानीय खसीबोकाको माग बढ्यो
हिमालि च्याङग्राको मुल्य आकाशीएसँगै स्थानीय खसीबोकाको माग बढेको छ । हिमाली क्षेत्रमा जडिबुटी खाएर हुर्केका च्याङग्रा दशैंमा उपभोक्ताको रोजाईमा परे पनि मुल्य बढी हुँदा स्थानीय जातका खसीबोका उपभोग गर्नु स्थानीयको बाध्यताझै भएको छ । च्याङग्रा खाना नसक्ने अवस्था भयो काठेखोला २ का सागर विकले भन्नुभयो । च्याङग्राको मासु खाने होईन मुल्य सुनेर बस्नु पर्ने भयो । दशैंलाई गाउँकै खसी उपभोग गर्ने तयारी छ उहाँको भनाइ छ।
चाडपर्वमा मात्रै सात करोड बढीको खसीबोका बिक्री
चाडपर्वको बेला पाल्पाबाट सात करोडको खसी–बोका बाहिरी जिल्लामा निकासी भएको छ । जिल्लाका विभिन्न स्थानबाट मासुका लागि दशैंतिहारको समयमा सात करोड बढीको जिउँदो खसी–बोका जिल्ला बाहिर निकासी भएको हो ।
भोटेचौरमा २५ युवाको व्यावसायिक अर्ग्यानिक कृषि फार्म
पछिल्ला वर्षमा कृषि क्षेत्रमा युवाको आकर्षण बढ्दै गएको छ । स्वदेशमै रहेका वा विदेशबाट फर्किएका युवा पनि कृषि उद्यमलाई प्राथमिकतामा राखेर मेहनत गरिरहेका छन् । कृषिमा सम्भावना देखेर सिन्धुपाल्चोकको भोटेचौरमा २५ युवाको समूहले व्यावसायिक रुपमा अग्र्यानिक कृषि फार्म सञ्चालन गरिरहेका छन् ।
बागवानी केन्द्रले बेच्यो ७० लाखको सामग्री
हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङको मार्फामा रहेको शीतोष्ण वागवानी विकास केन्द्रले गत आर्थिक वर्षमा ७० लाख मूल्य बराबरको आम्दानी गरेको छ ।
सञ्चालनमा आउन सकेन चिस्यान केन्द्र
खोटाङमै पहिलो चिस्यान केन्द्र (शीत भण्डार) का रुपमा बुइपामा निर्माण गरिएको चिस्यान केन्द्र सञ्चालनमा आउन सकेको छैन् । हरेक शुक्रबार साप्ताहिक हटिया लाग्ने दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका –१४ बुइपामा ३० टन भण्डारण क्षमताको चिस्यान केन्द्र निर्माण भई उदघाटन गरेको ६ महिना बित्दा पनि सञ्चालनमा आउन नसकेको हो ।
बाँझो जमिन प्रयोग गर्ने कृषकलाई प्रतिरोपनी भत्ता
ताराखोला गाउँपालिकाले भने कृषि उत्पादनमा आत्मनिर्भर बन्न सक्रिय भएको छ । कृषकलाई बढीभन्दा बढी क्षेत्रमा कृषि गर्न र उत्पादन बढाउन कृषकमुखी कार्यक्रमलाई प्राथमिता दिएको छ । गाउँपालिकाले बसाइँसराइ रोक्न र बाँझो जमिनमा खेतीपाती गर्न कृषक प्रोहोत्सान कार्यक्रम ल्याएको ताराखोला गाउँपालिकाका कृषि शाखा प्रमुख कृष्णखर भट्टराईले जानकारी दिनुभयो ।
'धुलोमाटोमै जीवन बित्छ, तर खान पुग्दैन’
झिसमिसेमै उठ्यो, बिहानदेखि बेलुकासम्म बारीको काममा खट्यो । घरबाट बोकेर लगेको चिसो खानाले भोक टार्यो । कर्णालीका अधिकांश महिलाको दैनिकी हो यो । धुलोमाटोमै जीवन वित्ने भए पनि वर्षभरि खान पुग्दैन ।
बाँझो जग्गामा व्यावसायिक जुनेलो खेती
बागलुङको जैमिनी नगरपालिकामा रहको कुश्मीसेरा फलाँटे कृषि सहकारी संस्थाले बाँझो जमिनको उपयोग गर्ने अभिया थालेको छ । सहकारीले कुश्मीसेराको झब्रीखेतमा पन्ध्र रोपनी बाँझो जमिनमा व्यावसायिक जुनेलो खेती गरेको छ ।
खुमल –४ धानमा बाला लागेन, रैथाने बासमती लोप हुँदै
उत्पादन बढ्ने भन्दै भित्र्याएको आयातित खुमल –४, जातको धानमा बाला नलागेपछि बैतडी पाटनका किसान चिन्तित बनेका छन् । दशकअघि यहाँका स्थानीय किसानले लगाउँदैआएको रैथाले रातो बासमती, डाँडा बासमती र हिमाली जातको धानको बीउ जोगाउन नसकेकोमा पछुतो मानेका छन् ।
उखुको अनुदान रकम व्यवस्था, कृषकहरू खुसी
सर्लाहीको चिनी उद्योगमा गएको वर्ष उखु बिक्री गरेका किसानका लागि सरकारी अनुदानको रकम कोष तथा लेखा नियन्त्रक कार्यालय (कोलेनिका) मा आइपुगेको छ ।
कृषि उद्योगहरूको कारण देशको आर्थिक स्थिति बलियो बन्छ : अध्यक्ष प्रचण्ड
नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड'ले देशको आर्थिकस्थिति बलियो बनाउन लागि कृषिमा आधारित उद्योगहरुको विकास गर्नुपर्ने बताउनुभएको छ ।
६१ वटा कुखुरा मार्ने चितुवा, कृषकबाट मारियो
गुल्मीमा कुखुरा खाएर स्थानीयलाई हैरान बनाउने चितुवा मारिएको छ। जिल्लाको रेसुङ्गा नगरपालिका ६ निनीचौरका ३० वर्षीय यमबहादुर कुँवरले फार्ममा छिरेर कुखुरा खाने चितुवा मार्नुभएको हो।
कार्यान्वयनमा आएन भू–उपयोग नियमावली
सधैँजसो भरिभराउ हुने जिल्ला मालपोत कार्यालय तीन महिनादेखि सुनसानजस्तै बनेको छ । कार्यालयमा सेवाग्राही घट्नुको कारण संघीय सरकारले ल्याएको ‘भू–उपयोग नियमावली २०७९’ रहेको जनाइएको छ ।
महिलालाई सशक्त बनाउँदै साप्ताहिक हाट बजार
गौशाला १ रामनर चिनिमिल टोलकी ३० वर्षिया उषाकुमारी बर्दिबासको साप्ताहिक हाट लागेका दिन हरियो तरकारी बेच्न आउनु हुन्छ । बुधबारे हाटमा उहाँले आज १ मन मुला (४० केजी) र ६ पसेरी (३० केजी) बेच्न ल्याउनु भएको छ ।
ठूलोलुम्पेकमा कफी प्रशोधन उद्योग सञ्चालन हुँदै
गुल्मीको सत्यवती गाउँपालिका ठूलोलुम्पेकमा कफी प्रशोधन उद्योग सञ्चालन गरिनेभएको छ । कफी प्रशोधन उद्योग सञ्चालनका लागि मिश्रित कफी उत्पादक कृषक समुह सत्यवति गाउँपालिका ३ लाई कफी प्रशोधन उद्योग तथा मेसिनरी औजार हस्तान्तरण गरिएको हो ।
सरकारी जागिरबाट बचेको समय ड्रागन खेतीमा
राति फुल्ने भएकाले ड्रागन फ्रुटलाई ‘रातकी रानी’ पनि भनिन्छ । पछिल्लो समय तराईदेखि पहाडसम्म ड्रागन खेतीबाट राम्रो उत्पादन हुन थालेपछि कृषकहरु यो खेतीप्रति आकर्षित हुन थालेका छन् ।