अमरराज नहर्की
तनहुँ, पुस १५ गते । तनहुँका गुरुङ समुदायले पर्व ‘तमु ल्होसार’ (नयाँ वर्ष) मङ्गलबार दमौलीमा भव्यताका साथ मनाएका छन् । पुस १५ को अवसरमा तमु ह्युल छोंज धीं गुरुङ राष्ट्रिय परिषद् तनहुँको आयोजनामा निस्किएको साँस्कृतिक झाँकी र र्यालीले दमौली बजारको रौनक बढाएको थियो ।
आफ्नो जातीय पहिचान झल्किने परम्परागत भेषभुषामा सजिएका तमु समुदायका महिला तथा पुरुषहरूले बजार परिक्रमा गर्दा दमौली सांस्कृतिकमय बनेको थियो । र्यालीमा तमु समुदायका मौलिक नाचहरू सोरठी, घाँटु, कौरा र चुड्काको प्रदर्शन गरिएको थियो । बजार परिक्रमापछि र्याली दमौलीस्थित खुला चौरमा पुगेर औपचारिक सभामा परिणत भएको थियो ।
जातीय पहिचान र शास्त्रको महत्त्व प्राचीन ‘तमु प्यो शास्त्र’का अनुसार तमु ल्होसारको दिन तमुहरूका प्रथम महापुरुषको उत्पत्ति भएको विश्वास गरिन्छ । ‘ल्हो’ भन्नाले वर्ष र ‘सार’ भन्नाले नयाँ भन्ने बुझिन्छ ।
गुरुङ समुदायले यस दिनलाई नयाँ वर्षको सुरुवातका रूपमा हर्षोल्लासका साथ मनाउने गर्दछन् । तमु ह्युल छोंज धीं गुरुङ राष्ट्रिय परिषद् तनहुँका अध्यक्ष सुवेदार देबहादुर गुरुङले ल्होसार पर्वले गुरुङ समुदायको भाषा, संस्कृति र लिपि संरक्षणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने बताउनु भयो ।
उहाँले भन्नुभयो, “हाम्रो पुर्खौली सभ्यता र संस्कृतिलाई नयाँ पुस्तामा हस्तान्तरण गर्न यस्ता उत्सवहरू कोसेढुङ्गा साबित हुन्छन् ।’’
यसैगरी, तमु सुधार समाज दमौलीका अध्यक्ष देउराज गुरुङले राज्यले सबै जातजातिका पर्वहरूलाई समान सम्मान दिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले दमौलीमा भएको यो बृहत् एकताले तमु समुदायको सामाजिक सद्भाव र सङ्गठित शक्तिलाई उजागर गरेको उल्लेख गर्नुभयो ।
सहकार्यमा उत्सव व्यास नगरपालिका तमु सुधार समाज र तमु सेवा समूह दमौलीको सह–आयोजनामा गरिएको उक्त कार्यक्रममा विभिन्न सांस्कृतिक समूहहरूले मौलिक गीत र नृत्य प्रस्तुत गरेका थिए । खुला चौरमा भइरहेको सांस्कृतिक प्रदर्शनी अवलोकन गर्न जिल्लाका विभिन्न स्थानबाट मानिसहरूको बाक्लो उपस्थिति रहेको छ ।
