टीकापुर समाचारदाता
टीकापुर, माघ १३ गते । कैलालीको जानकी गाउँपालिका–४ कञ्चनपुरका २६ वर्षीय श्रीराम कठरियाको पाँच जनाको परिवार च्याउ खेतीमा संलग्न छन्। सात वर्षअघि च्याउ खेतीमा लागेका श्रीरामले च्याउबाटै ३२ लाखको सम्पत्ति जोड्नुभएको छ। च्याउ खेती सिक्दैमा उहाँको दुई वर्ष बित्यो। दुई वर्ष कोरोनाका कारण च्याउको बीउ नै पाउनुभएन। पछिल्ला दुई वर्षको कमाइ हो यो।
च्याउ किसान श्रीरामले भन्नुभयो, “अहिले यस वर्षको दोस्रो सिजन हो, एक हजार छ सय प्याकेट च्याउ फलिरहेका छन्।” दुई महिनापछि यत्तिकै मात्रामा फेरि च्याउ लगाउने उहाँको तयारी छ। दिगो उत्पादन गरेर च्याउका परिकार पाइने रेस्टुरेन्टको कल्पना पनि उहाँले गर्नुभएको छ।
उहाँका अनुसार च्याउका लागि कोठाको तापक्रम २० देखि ३० डिग्री, ९० प्रतिशत आद्र्रता र सफा हावा चाहिन्छ। सबै महिना च्याउ उत्पादन गर्ने योजनामा रहनुभएका श्रीरामले त्यसका लागि वातानुकूलित वातावरण व्यवस्था गर्ने तयारीमा रहनुभएको छ। जानकी गाउँपालिका–५, पथरैयाका एन्जिल चौधरीले श्रीरामकै पे्ररणा र सहयोगले आफू पनि चार वर्षदेखि च्याउ खेतीमा रमाएको बताउनुभयो।
च्याउ खेतीमा अन्य युवालाई समेत प्रोत्साहित गर्दै आउनुभएका श्रीरामले अन्य किसानका उत्पादनको बजारीकरण गर्दै आउनुभएको छ। कैलालीमा सिजनअनुसार कन्ये, गोबे्र, वेस्टर, मिल्की च्याउ उत्पादन भइरहेका छन्। मौसममा थोक बिक्री प्रतिकिलो डेढ सय र बेमौसममा प्रतिकिलो २५० रुपियाँसम्म पाइन्छ। कक्षा १२ सम्म कृषि विज्ञान विषय अध्ययन गर्नुभएका श्रीरामले काठमाडौँको बलम्बु पुगेर च्याउसम्बन्धी तालिम लिनुभएको थियो।
कम लगानीमा छिटो आम्दानी दिने भएकाले किसान च्याउ खेतीमा आकर्षित छन्। पोसिलो, शाकाहारी खाना भएकाले उपभोक्ता पनि च्याउ रुचाउँछन्।
कृषि ज्ञान केन्द्र कैलालीका प्रमुख खगेन्द्रप्रसाद शर्माका अनुसार कैलालीमा बीस वर्ष अघिदेखि कन्या र गोबे्र च्याउ उत्पादनमा किसानलाई सहयोग भइरहेको छ। बीउ उत्पादन र प्रयोगशाला सुदृढीकरणमा समेत केन्द्रले अनुदान दिन्छ।