काठमाडौँ, मंसिर ३ गते । प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले अब अराजकता अन्त्य गरी देशलाई स्थिरतामा फर्काउन सबै दल एकजुट हुनुपर्ने बताउनु भएको छ ।
सिंहदरबारमा आयोजित सर्वदलीय बैठकको समापन गर्दै प्रधानमन्त्री कार्कीले वर्तमान राष्ट्रिय परिस्थितिमा राजनीतिक दलहरूको साझा जिम्मेवारी र आगामी निर्वाचनका तयारीबारे स्पष्ट र दृढ सन्देश दिनुभयो।
१२५ दर्ता राजनीतिक दलमध्ये ११० भन्दा बढी दलहरूको उपस्थितिमा सम्पन्न बैठकलाई प्रधानमन्त्रीले ‘समस्याको केन्द्रमा बसेर समाधान खोज्ने साझा अवसर’ का रूपमा व्याख्या गर्नुभयो।
प्रधानमन्त्री कार्कीले आन्दोलनपछिको संवेदनशील वातावरण, युवापुस्ताको आक्रोश, सहिद परिवार तथा घाइतेको पीडा तथा मुलुकमा व्यापकतापूर्वक फैलिएको निराशाले राजनीतिक स्थिरता खल्बल्याएको उल्लेख गर्दै अब अराजकता अन्त्य गरी देशलाई स्थिरतामा फर्काउन सबै दल एकजुट हुनुपर्ने आह्वान गर्नुभयो।
उहाँले भन्नुभयो, “हामी राजनीति गर्ने मानिस होइनौँ, तर देश संकटमा परेको देखेर, निर्दोष बालबालिकाको असह्य पीडा र मार्मिक दृश्य देखेर जिम्मेवारी लिन आएका हौँ। हामीमा गाडी चढ्ने वा पदमा बस्ने लोभ छैन। मुलुक जोगाउन सकेऔं भने यही हाम्रो सन्तोष हो।”
प्रधानमन्त्रीले आन्दोलनका क्रममा देखिएको हतियार लुटपाट, सुरक्षा चुनौती र प्रशासनिक अवरोधहरूलाई छोटो समयमा नियन्त्रणमा ल्याइएको जानकारी दिंदै ८२१ हतियार फिर्ता, ७ हजार कैदीबन्दी नियन्त्रण तथा प्रहरी संगठनको मनोबल उठाउन सरकारले निरन्तर काम गरिरहेको बताउनुभयो।
उहाँले सुरक्षा निकायका साधन, तालीम र नेतृत्व सबै क्षेत्रमा तीव्र सुधार भइरहेको उल्लेख गर्दै, “३५ वर्षमा घटेको मनोबल उठाउन दुई महिना पर्याप्त हुँदैन, तर हामीले आधार तयार गरिसकेका छौँ,” भन्नुभयो।
प्रधानमन्त्री कार्कीले आगामी फागुन २१ मा तोकिएको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनका तयारीका विषयमा निर्वाचन आयोग स्वयं ६० प्रतिशत काम पूरा भइसकेको बताइसकेको उल्लेख गर्दै सरकार पूर्ण प्रतिबद्ध रहेको बताउनुभयो।
दलहरूलाई निर्वाचन तयारीमा गम्भीर हुन आग्रह गर्दै उहाँले भन्नुभयो—“हामी निर्वाचन गराउन आएका हौँ। निष्पक्ष, पारदर्शी र कम खर्चिलो निर्वाचन होस् भन्ने उद्देश्यले लागिरहेका छौँ। यो मुलुक अब नयाँ पुस्ताले सम्हालोस् भन्ने हाम्रो चाहना हो।”
कुनै कुनै संचारमाध्यममा आएका आरोप वा भ्रमपूर्ण सूचनाबारे पनि प्रधानमन्त्रीले प्रष्ट पार्दै आफूले गोप्य भेटघाट, मनपरी नियुक्ति वा कानुन उल्लङ्घनजस्ता कार्य कहिल्यै नगरेको बताउनुभयो।
“निर्णयहरू सिंहदरबारमै हुन्छन्। नियम मिचिन्छ कि भनेर पाइला–पाइला सावधानी अपनाउँछौँ,” उहाँको भनाइ थियो।
अख्तियार, सीआईबी तथा अन्य निकायसँग निरन्तर समन्वयमा सरकारी भ्रष्टाचार र गम्भीर अपराधका छानबिन तीव्र रूपमा अघि बढिरहेकाले शीघ्र नतिजा आउने अपेक्षा व्यक्त गर्दै प्रधानमन्त्रीले राजनीतिक दलहरूलाई जिम्मेवार बन्न आग्रह गर्नुभयो।
उहाँले अन्त्यमा भन्नुभयो—“हामीलाई आज धन्यवाद दिनुपर्दैन। निर्वाचन शान्तिपूर्ण ढंगले सम्पन्न भयो भने भोलिपल्ट धन्यवाद दिनुहोला।”
बैठकबाट सबै दलहरूले आगामी राजनीतिक प्रक्रियामा जिम्मेवारीपूर्वक सहभागी हुने अपेक्षासहित बैठक समापन गरिएको छ।
सम्बोधनको पूर्ण विवरण :
आजको सर्वदलीय बैठकमा सम्माननीय प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीज्यूले दिनुभएको समापन मन्तव्य
हामीले दललाई बोलाएका थियौँ। यहाँहरु आइदिनुभयो। पुनः धन्यवाद दिन चाहन्छु। यहाँहरुले नै पनि एकापसमा चिन्ने चिनिने मौका पाउनुभयो भन्ने पनि लागेको छ।
१२५ दलमध्ये ११० भन्दा बढी दलको उपस्थिति यहाँ छ। अहिलेसम्म ५६ जनाले बोल्नुभयो। सबैको कुरा मैले भ्याएसम्म टिपेकी छु।
यस्तो भेला पहिला नै पनि गरौँ भन्ने लागेको थियो। तर अन्य कार्यव्यस्तता र वातावरण मिलाउँदा आजको दिन जुर्यो।
सुरुमा त दलहरुलाई भेट्ने अवस्था नै थिएन। जेनजीहरु एकदमै उग्र र आक्रोशित थिए। आक्रोश हुनु स्वाभाविक पनि थियो। आन्दोलनकारी, घाइते र सहिद परिवारका कुरा सुन्यौँ। उहाँहरुको आक्रोश सुन्ने र मत्थर पार्ने नै हाम्रो पहिलो प्राथमिकता रह्यो। त्यो आक्रोश सुन्नका निम्ति हामीले पर्याप्त समय नदिएको भए फेरि सडकमा पोखिन सक्थ्यो। सडकमा जानबाट रोक्यौँ।
हामी राजनीतिक अनुभव भएका कोही थिनौँ। कोही न्यायाधीश कोही वकिल । आआफ्नो पेसागत क्षेत्रको मात्र अनुभव हामीसँग थियो। हठात् रुपमा यहाँ आयौँ ।
हाम्रा बालबालिका यसरी मारिए, जुन अहिले सम्झिँदा पनि मन थाम्न गाह्रो हुन्छ। भर्खरको पढिरहेको बच्चाको टाउकोमा, छातीमा गोली लागेको छ। परिवारको सहारा गुमेको छ। घरको दियो निभेको छ। भर्खर २० वर्षकी दुलहीले श्रीमान् गुमाएकी छन्। दुई वर्षकी छोरीले बाबु खोजिरहेको छन्। यस्तो अवस्था आउला भन्ने कसले कहिले सोचेको थियो र? कहिल्यै नहुने काम भयो। अब कहिल्यै नहोस् पनि। यस्तो हृदयविदारक घटना पुनः नघटोस्।
यति ठूलो घटना किन भयो त? यहाँ उकुसमुकुस थियो। भ्रष्टाचार थियो। निराशा थियो। आक्रोश थियो। त्यो विष्फोट भयो। छताछुल्ल भयो।
अब यसलाई सम्हाल्नुपर्छ। सम्हालिनुपर्छ।
हामी पनि सम्हाल्न भनेरै आएका हौँ। राष्ट्र सम्झेर आएका हौँ। देशको अवस्था देखेर आएका हौँ। ती निर्दोष बच्चाको माया लागेर आएका हौँ।
हामी लागेर देश जोगाउन सक्छौँ कि भनेर यो अफ्ठ्यारो परिस्थितिमा आएका हौँ। हामी गाडी चढ्ने रहरले वा कुनै सुविधा पाउने लोभले आएका होइनौँ। खासमा भन्दा म प्रधानमन्त्री हुँ भन्ने अनुभूति पनि छैन। गौरव पनि छैन। देशको यो दुर्गति भएका बेला मुलुक, धर्म र इमान सम्झेर केही बचाउन सकिन्छ कि भनेर आएका हौँ। यो समाज बिथोलिएको अवस्थामा केही जोड्न सकिन्छ कि भनेर आएका हौँ।
हामीले सरकारमा कस्ता व्यक्ति ल्यायौँ त्यो पनि हेर्नुहोस्। जो जिन्दगीभर अपहेलित भए हिजो। कुलमान घिसिङ काम गर्दागर्दै अपहेलित हुनुभयो। महावीर पुन पुस्तक बेच्दाबेच्दै आउनुभयो। मैले ८ र अरु मन्त्रीजीहरुले पनि तीन-चार मन्त्रालय बोकेर हिँडेका छौँ। राति १ बजेसम्म पनि काम गरेर पनि बसेका छौँ।
हामी निर्वाचन गराउनै आएका हौँ। हामी चाहन्छौँ नयाँ पुस्ताको हातमा जाओस् यो देश। केही भिजन भएको मान्छेले सम्हालिदेओस् यो देश।
हिजोका सबै भ्रष्टाचारी फटाहा भन्न खोजेको होइन। तर अब निष्पक्ष निर्वाचनमार्फत बिनापैसा, न्यूनतम खर्चमा, उम्मेदवार चयन हुन सकोस्। कम खर्चमा चुनाव लड्न सक्ने वातावरण बनोस् भनेर हामी लागेका छौँ।
मलाई झापामा चुनाव लड्न आऊ भनेको पनि सुनेको छु। म चुनाव लड्दिनँ। चुनाव लड्न आएको पनि होइन।
हामी गाडी चढ्न र रमाइलो गर्न पनि आएका होइनौँ। महात्मा गान्धीले सादा वेशमै सडकमा निस्केर बाटो देखाउनुभयो। नेल्सन मन्डेलाले पनि देश सम्झेर गरेको त्याग विश्वले देखेको छ। हामी त्यो तहमा नहौँला तर हामीमा देशप्रति एउटा भावनामा छ, माया छ, चिन्ता पनि छ। त्यसैले हामीलाई केही नगरी बस्न दिएको छैन।
निर्वाचनको ६० प्रतिशत तयारी पूरा भइसक्यो भनेर निर्वाचन आयोगले नै भनिसकेको छ। हामी यहाँ आएको ३ दिनपछि नै निर्वाचनको काम सुरु गरिसकेका हौँ। आयोगसँग सम्पूर्ण साधन छन्। हामीले कुनै कमी हुन दिएका छैनौँ। चुनाव हुन्छ भन्नेमा हामी ढुक्क छौँ।
लुटिएका ८२१ हतियार फिर्ता भइसके। ७ हजार कैदीबन्दी नियन्त्रणमा आइसके।
प्रहरीमा नयाँ नेतृत्व आइसकेको छ र एक्सनमा जाने अवस्था छ। प्रहरीको मनोबल हामीले २ महिनामा खस्काएका होइनौँ। हिजो गैरघातक सामग्री र अरु बन्दोबस्तीका सामान हामीले नदिएका हैनौँ। गृह र अर्थ मन्त्रालयमा फाइल हामीले अड्काएका होइनौँ। बरु हामीले फटाफट काम अघि बढाएका छौँ।
नेता र तिनका आफन्त नातेदारहरुका घरमा घरमा भाँडा माझ्न पनि प्रहरी राखिएका थिए हिजो। तिनलाई फिर्ता गरेका छौँ। अब भन्नुहोस् मनोबल कसले घटायो र बढायो ?
३५ वर्षमा घटाइएको मनोबल एकपछि अर्को गरी उठाउँदै छौँ हामी। सम्पूर्ण साधन पनि जुटाउँदै छौँ। प्रत्येक प्रहरी कर्मचारीको शिर उठाउने र तिनले गर्व गर्न सक्ने संगठन होस् भनेर हामी निर्णयहरु गर्दै छौँ।
हामीलाई प्रशंसा चाहिएको छैन। अहिले धन्यवाद पनि चाहिएको छैन। हाम्रा राम्रा कुरा लेखिदिएनन् भनेर पत्रिकाहरुसँग गुनासो पनि छैन। भर्खरै कान्तिपुरले वायु सेवा निगममा बिनाप्रतिस्पर्धा अध्यक्ष नियुक्त गर्यो भनेर झुट लेख्यो। हामीले त्यहाँ नियुक्ति नै गरेका छैनौँ। भइरहेकै सञ्चालक समितिबाट चलाउन खोज्यौँ। आलोचना नगरी पत्रिका बिक्दैन। त्यसमा मेरो भन्नु केही छैन।
अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगसँग हामी सम्पर्कमै छौँ। प्रत्येक दिन कति प्रगति भयो भनेर सोधिरहेको छु। सीआईबी र अन्य निकायले पनि अनुसन्धान तीव्र रुपमा अघि बढाएका छन्। तर यी गम्भीर अपराधको अनुसन्धानमा समय लाग्छ। नतिजामा पुग्नुअघि थुप्रै प्रक्रियागत चरण गुजार्नुपर्ने हुन्छ।
निर्वाचन आयोगमा पनि तीनजना आयुक्त हुनुहुन्छ। उहाँहरु पनि रातिदिन खटिरहनुभएको छ।
मैले सरकारी काम कारबाही प्रायः सिंहदरबारमै गर्छु। निर्णयहरु सिंहदरबारमै हुन्छ। विदेशीसँग भेटघाट पनि सिंहदरबारमै परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रतिनिधिसमेतको उपस्थितिमा मात्र गरेकी छु। बालुवाटार वा अन्यत्र गोप्य रुपमा विदेशीसँग भेटघाट भएको छैन। त्यो मेरो नेचर पनि होइन।
काम गर्दा नियम कानुन मिचिन्छ कि भनी पाइला-पाइलामा हामी सतर्क हुन्छौँ।
नभएका आरोप लगाएर दोष दिँदा आनन्द त आउला तर यो समयमा त्यस्ता कार्यको असर के हुन्छ भनेर हेर्नुपर्ला।
हामीलाई अहिले धन्यवाद दिनुपर्दैन। जुन दिन निर्वाचन होला, त्यसैको भोलिपल्ट धन्यवाद दिनुहोला।
योभन्दा बढी के बोल्नु ?
सेवारो,
