.jpg)
छाडा चौपायाबाट हैरानी
छाडा चौपायाका कारण कैलाली, कञ्चनपुरका किसान समस्यामा परेका छन्। छाडा गाईगोरुले खेतीपातीमा नोक्सान गर्न थालेपछि उनीहरू समस्यामा परेका हुन्। चौपायाले गर्दा हैरान भएको किसानले बताएका छन्। छाडा गाईगोरुले बाली सखाप पार्न थालेको उनीहरूको भनाइ छ। “छाडा चौपायाबाट खेतीपाती जोगाउनै मुस्किल भएको छ,” कैलारी गाउँपालिका–७ का किसान खेमराज चौधरीले भन्नुभयो, “राति आएर बाली खाइदिइरहेका छन्।” उहाँका अनुसार दिनभरि वसन्ता जङ्गलमा बस्ने छाडा चौपाया राति खेतमा गएर गहुँ, मसुरो नोक्सान गरिरहेका छन्। कतिपय ठाउँका किसान त छाडा चौपाया धपाउनकै लागि खेतमा रातभरि जाग्राम बस्ने गरेको जनाइएको छ।
पानी छैन, आँसु छ
बैतडीको सुर्नया गाउँपालिका–५ को पल्लो धुलिधारमा खानेपानीको हाहाकार छ। तल खोलाबाट दुई घण्टा दिनहुँ पानी बोक्नु पर्दा यहाँका अधिकांश महिलाको पाठेघर खस्ने समस्या छ। यहाँका बासिन्दाले जनप्रतिनिधि वा पार्टीका नेतासँग धुरुधुरु रोएर खानेपानीकै माग गर्ने गरेका छन्। २०७४ सालको निर्वाचनमा खानेपानीको माग गरेका मतदाताले पाँच वर्षसम्म पनि माग पूरा नभएको बताए। चुनावका बेला खानेपानी दिन्छु भनेर उम्मेदवारले भोट मागे पनि चुनावी वाचा पूरा नहुँदा यस पटकको निर्वाचनमा समेत धुलिधारवासीले खानेपानीकै माग दोहो¥याएको स्थानीय भरत
तुइनबाट खसेर बालक बेपत्ता
व्यास गाउँपालिका–४ डोकट गाउँको तल तुइनबाट खसेर महाकाली नदीमा एक जना बालक बेपत्ता भएका छन् । नेपालबाट भारत जाने क्रममा डोकटका स्थानीय १० वर्षीय बालक दीपेन्द्र विष्ट शनिवार तुइनबाट खसेर बेपत्ता भएको स्थानीयले बताएका छन् ।
‘थारु समुदायको साझा मुद्दा सदनमा उठाउँछौँ’
थारु समुदायबाट प्रतिनिधित्व गर्नु हुने सुदूरपश्चिम प्रदेश सभाका सदस्यले आफ्नो समुदायको साझा मुद्दा प्रदेश सदनमा उठाउने प्रतिबद्धता जनाउनु भएको छ।
एक वर्ष ढिला, सरोकारवाला निकाय चुपचाप
डडेल्धुरा–सिराड–रुपाल सडकको बिरादे–बडरकोट–सिराड सडकखण्ड निर्माण एक वर्ष ढिलो हुँदासमेत सरोकारवाला निकाय चुपचाप रहेका छन्। कालोपत्रे गर्न २०७६ असार ३० गते शनिदेव निर्माण कम्पनीसँग सम्झौता गरिएको थियो। २०७८ पुस ३० गते कालोपत्रे गरिसक्न २४ करोड १८ लाख ९५ हजार रुपियाँ लागतमा नौ किलोमिटर सडक कालोपत्रे गर्न निर्माण कम्पनीसँग सम्झौता भएको थियो।
काठेपुलका साहुबाट ठगिए यात्रु
कैलालीको भजनी नगरपालिका–५ स्थित करमदेव घाटमा काठेपुलबाट वारपार गरेबापत ठेकेदारले यात्रुसँग चर्को शुल्क असुल्दै आएका छन्। कान्द्रा नदीमा काठको पुल सञ्चालन गरेका ठेकेदारले नगरपालिकाले तोकेकोभन्दा दोब्बर बढी रकम असुल्न थालेको स्थानीयवासीको गुनासो छ। नगरपालिकाले मोटरसाइकलसहित प्रतिव्यक्तिको १५ रुपियाँ शुल्क निर्धारण गरेको छ तर ठेकेदारले मोटरसाइकलसहित प्रतिव्यक्तिको एकतर्फी ३० रुपियाँ शुल्क लिइरहेका छन्। अन्य पुलमा एकतर्फी मात्रै शुल्क लिने गरिए पनि यो घाटमा दोब्बर र दोहोरो शुल्क लिने गरेको यात्रुले बताएका छन्।
लुटपातका घटना बढेपछि घोडाघोडीमा प्रहरी बिट
जैविक विविधताले महत्वपूर्ण विश्व सिमसार क्षेत्र घोडाघोडी तालमा दैनिकजसो लुटपात, कुटपीटका घटना बढ्दै गएपछि सुरक्षाका लागि प्रहरी बिट स्थापना गरिएको छ । करिब २६ सय हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको घोडाघोडी ताल वरपर सामुदायिक वन रहेको छ । पर्यटकीय क्षेत्रको रुपमा परिचित घोडाघोडी तालमा दिनप्रतिदिन घुम्न आउनेको संख्या बढेसँगै सो क्षेत्रमा दिउँसै लुटपातका घटना बढ्न थालेपछि स्थानीयले सुरक्षा व्यवस्थाको मागगर्दै आएका थिए ।
चिसोले जनजीवन कष्टकर (फोटो फिचर)
कैलालीमा बढेको अत्यधिक चिसोले गर्दा जनजीवन थप कष्टकर बनेको छ। केही दिनदेखि भइरहेको शीतलहर र चलेको चिसो हावाका कारण चिसो बढ्दै गएको हो। हुस्सु र शीतलहरले तापक्रम घट्दै गएको छ।
आगन्तुक चराको चहलपहल
रामसार क्षेत्रमा सूचीकृत घोडाघोडी चरा अभय आरण्य क्षेत्र (बर्ड सेन्चुरी)मा हिउँदे आगन्तुक चराको चहलपहल बढेको छ। हजारौँ किलोमिटर यात्रा तय गरेर हरेक वर्षजसो आउने हिउँदे आगन्तुक जलपन्छीले कैलालीका सिमसार तथा तालतलैया क्षेत्र ढाक्न थालेको छ। जाडो छल्नका लागि साइबेरियाबाट हाँस प्रजातिका विभिन्न प्रकारका जलपन्छी कैलाली आउने गरेका छन्।
बैङ्कको हाकिम हुँ भन्दै ठगी गर्ने एक पक्राउ
आफूलाई बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाको हाकिम बताउँदै कैलाली, कञ्चनपुरमा ठगी गर्दै आएका नटवरलाल भनिने ३५ वर्षीय पदमराज भट्टलाई कैलाली प्रहरीले पक्राउ गरेको छ।
दुर्घटनामा चालक घाइते
मध्यपहाडी राजमार्गको मङ्गलसेनमा बिहीबार हायस दुर्घटना हुँदा अछाममा एक चालक घाइते भएका छन् । लु २ ख ६४८० नम्बरको हायस दुर्घटना हुँदा चालक कमलबजार नगरपालिका –५ विरपथका श्याम खत्री घाइते भएका हुन् ।
महाकाली अस्पतालमा स्वास्थ्यकर्मीको अभाव
महेन्द्रनगरस्थित महाकाली प्रादेशिक अस्पतालमा स्वास्थ्यकर्मीको अभाव भएको छ । विसं २०२० मा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका रुपमा स्थापना भएको सो स्वास्थ्य संस्था २०३१ मा २५ शय्याको जिल्ला अस्पतालमा परिणत भएको थियो ।
पाटनमा गहुँखेती
बैतडीको अन्न भण्डारका रूपमा परिचित बैतडीको पाटनमा लगाइएको गहुँखेती । यहाँ अन्न उत्पादन राम्रो हुने गर्दछ । वार्षिक रूपमा तीन पटक सम्म अन्न उत्पादन हुने गर्दछ ।
माघीको तयारीमा थारू समुदाय
कैलालीसहित विभिन्न जिल्लामा बसोबास गर्दै आएका थारू समुदाय माघी पर्वको तयारीमा जुटेका छन्। समुदायको सबैभन्दा ठूलो पर्व रहेकाले धुमधामसँग मनाउनका लागि हप्तादिन अगाडिबाटै तयारीमा जुटेका हुन्। माघ थारू समुदायको नयाँ वर्ष पनि हो। थारू नयाँ सम्वत् माघ १ गतेबाट सुरु हुने गर्छ। सबैभन्दा ठूलो पर्व र नयाँ वर्ष पनि रहेकाले धुमधामसँग मनाउने गरिएको कैलारी गाउँपालिका–१, रानामुडाका मनोज चौधरीले बताउनुभयो। उहाँका अनुसार गाउँघरतिर मानिसहरू पर्वको तयारीमा जुटेका छन्। माघ पर्वमा बङ्गुरको मासु नभई नहुने तरकारीको परिकार हो। “माघमा बङ्गुर मार्ने र मासु लिनेको लिस्ट १०/१५ दिनअगाडि नै बनिसकेको छ,” उहाँले भन्नुभयो।
बैतडी अपस्ताल देशभरिमै दोस्रो
‘प्राइमरी लेभल हस्पिटल’मध्ये जिल्ला अस्पताल बैतडी देशभरिमै दोस्रो स्थानमा परेको छ। न्यूनतम सेवा मापदण्डमा बैतडी अस्पताल देशभरिका उत्कृष्ट अस्पतालको दोस्रो स्थानमा पर्न सफल भएको जिल्ला अस्पताल बैतडीका प्रमुख डा. दिपेश श्रेष्ठले बताउनुभयो। स्वास्थ्य मन्त्रालय र निक साइमन इन्स्टिच्युटले गरेको मूल्याङ्कनका आधारमा बैतडी अस्पताल उत्कृष्ट हुँदै दोस्रो स्थानमा पर्न सफल भएको डाक्टर श्रेष्ठले बताउनुभयो। उहाँले भन्नुभयो, “न्यूनतम सेवा मापदण्डको मूल्याङ्कन हुँदा बैतडी अस्पताल ८९ प्रतिशत अङ्कसहित दोस्रो स्थानमा परेको छ। दमौली अस्पताल पहिलो स्थानमा रहेको छ। जिल्ला अस्पताल अछाम ८७ प्रतिशत अङ्कसहित तेस्रो र बझाङ ८४ प्रतिशत अङ्कसहित चौथो स्थानमा परेको छ।”
शहरी स्वास्थ्य बन्द, स्वास्थ्यकर्मी कुर्दै बिरामी
बाजुराको बडिमालिका नगरपालिकाका पाँच वटा शहरी स्वास्थ्य संस्था लामो समयदेखि बन्द हुँदै आएका छन् । केही वर्ष अघि बडिमालिका नगरपालिकाका स्थानीयहरुको गाउँमै स्वास्थ्य सेवा दिने गरी सुचारु गरिएका ती शहरी स्वास्थ्य संस्था अहिले महिनौं आइपुग्दा पनि बन्द गरिएका छन् ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश कांग्रेस दलको नेतामा शाह निर्वाचित
नेपाली कांग्रेसको सुदूरपश्चिम प्रदेश सभा संसदीय दलको नेतामा कमलबहादुर शाह निर्विरोध निर्वाचित हुनुभएको छ।
२७ गतेभित्र सुदूरपश्चिम सरकार गठनको आह्वान
सुदूरपश्चिमका प्रदेश प्रमुख देवराज जोशीले पुस २७ गते ५ बजेभित्र सरकार गठनको दाबी पेस गर्न आह्वान गर्नुभएको छ । प्रदेश प्रमुखको कार्यालयका निमित्त सचिव शैलेशराज ढुङ्गानाका अनुसार प्रदेश प्रमुख जोशीले संविधानको धारा १६८ को उपधारा (२) बमोजिम सरकार गठनका लागि आह्वान गर्नुभएको हो ।
दलको नेता चयन गर्न कांग्रेसले आज निर्वाचन गर्दै
नेपाली कांग्रेस सुदूरपश्चिम प्रदेश संसदीय दलको नेता चयन गर्नका लागि आज निर्वाचन गरिदैंछ । सर्वसम्मतले दलको नेता चयन गर्न नसकिएपछि चुनाव हुन लागेको सो दलले जनाएको छ ।
फोहोरले वन दुर्गन्धित
कैलालीमा स्थानीय सरकार गठन भएको लामो समय पुग्दासमेत फोहोर व्यवस्थापनको दीर्घकालीन योजना बनेको छैन। कैलालीका पूर्वी क्षेत्रका गाउँपालिका तथा नगरपालिकाबाट उठ्ने फोहोरलाई सामुदायिक वनमा थुपारेर दुर्गन्ध बढाउने काम गरेको स्थानीयको आरोप छ।
चार वर्षमा पनि पूरा भएन बसपार्क
जिल्ला सदरमुकाम मार्तडीको पाल्तमा रहेको बसपार्क निर्माणको काम अलपत्र परेको छ। झन्डै चार वर्षअघि सुरु भएको सो बसपार्क निर्माणको काम अहिलेसम्म पूरा भएको छैन। साँफे–मार्तडी राजमार्गअन्तर्गत बाजुराको बार्जुगाडदेखि मार्तडीसम्म सडक कालोपत्रे भए पनि अहिलेसम्म बसपार्क नहुँदा त्यहाँ चल्ने सवारीसाधन सडकमै पार्किङ गर्दै आएको पवनदूत मार्तडी काउन्टर इन्चार्ज सन्तोष डँडालले बताउनुभयो। उहाँले भन्नुभयो, “सडक कालोपत्रे भएसँगै गाडी मार्तडीसम्म गुड्न थालेको झन्डै चार वर्षभन्दा बढी भयो। बसपार्क निर्माण हुन लागेको पनि झन्डै चार वर्ष भयो। अहिलेसम्म निर्माण पूरा भएको छैन।”
डीपीआर छ, सिँचाइ छैन : जनताले बनाएको बाँध भत्कियो
कैलालीका १८ गाउँका किसानले सिँचाइ समस्या भोगिरहेका छन्। कैलारी गाउँपालिका–२, कुकुरभुक्कास्थित कटैनी नदीमा रहेको गुर्गी सिँचाइ आयोजना सञ्चालन नहुँदा सो गाउँपालिकाको वडा नं. १, ५ र ७ को १८ गाउँका किसानले समस्या भोगिरहेका हुन्। उनीहरूले सो आयोजनाबाट सिँचाइ गर्न नपाएको डेढ दशक पुग्न थालेको छ।
मुख्यमन्त्रीका लागि कसरत
कुनै पनि दलको एकल बहुमत नरहेको सुदूरपश्चिम प्रदेशमा मुख्यमन्त्रीका लागि सत्ता साझेदार दल नेकपा (माओवादी केन्द्र), नेकपा (एमाले) र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका नेताको कसरत बढेको छ। प्रदेश सभामा दोस्रो ठूलो दल नेकपा (माओवादी केन्द्र)का सुदूरपश्चिम प्रदेश संसदीय दलको नेता खगराज भट्ट, एमालेका सुदूरपश्चिम प्रदेश संसदीय दलको नेता राजेन्द्रसिंह रावल र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका दलको नेता रामेश्वर चौधरीको दौडधुप बढेको हो। मुख्यमन्त्री आफूले पाउनुपर्ने भन्दै तीनै जनाले ‘लबिङ’ गरिरहनुभएको छ। सबै कुराको जोडतोड आकलन गर्दा यो प्रदेशको नेतृत्व आफ्नो पार्टीले पाउनेमा आफू विश्वस्त रहेको माओवादी केन्द्रका संसदीय दलको नेता भट्टले बताउनुभयो। “यो प्रदेश हामीले नै पाउँछौँ भन्ने मलाई विश्वास छ,” उहाँले भन्नुभयो, “केन्द्रसहित सातवटै प्रदेशमा प्याकेजमै सहमति हुने कुरा हो।” डडेल्धुराबाट चुनाव जित्नुभएका भट्ट सुरुवातदेखि नै मुख्यमन्त्रीको दाबेदार हुनुहुन्छ। उहाँले मुख्यमन्त्री पाउने सम्भावना बढी रहेको चर्चा पनि हुन थालेको छ। यद्यपि, भट्टले मुख्यमन्त्री पाउनका लागि नेकपा (एमाले)सहित नागरिक उन्मुक्ति पार्टी, राप्रपालगायतको समर्थन प्राप्त गर्न आवश्यक छ; जुन तत्कालै सम्भव देखिएको छैन। प्रदेश सभामा तेस्रो ठूलो दल नेकपा (एमाले) र सरकार गठनका लागि निर्णायक देखिएको नागरिक उन्मुक्ति पार्टीले पनि मुख्यमन्त्रीको दाबी गरेका छन्। संसदीय दलको नेता बन्नु भनेको खालि नेता बन्नकै लागि मात्रै नरहेको भन्दै नेकपा (एमाले) संसदीय दलका नेता रावलले मुख्यमन्त्रीमा आफ्नो दाबी स्वाभाविक रहेको बताउनुभयो। उहाँले भन्नुभयो, “दलको नेता त्यसै बनाइएको होइन। मुख्यमन्त्रीमा एमालेको दाबी नहुने भन्ने कुरै हुँदैन।”
दलको नेताका लागि कांग्रेसमा सातजनाको दाबी
नेपाली कांग्रेसबाट सुदूरपश्चिम प्रदेश सभाको संसदीय दलको नेताका लागि सात जनाले दाबेदारी प्रस्तुत गर्नुभएको छ । सो पार्टीको मंगलबार बसेको प्रदेश समितिको बैठकमा सात जनाले दावेदारी प्रस्तुत गर्नुभएको हो ।
मजदुरी गर्न भारत पुगेका एकै परिवारका तीनजनाको मृत्यु
मजदुरी गर्न भारत गएका कैलालीको गौरीगङ्गा नगरपालिका–१ गोप्काका एकै परिवारका तीन जनाको मृत्यु भएको छ।
