गोरखापत्र अनलाइन
प्रबर्धनको पर्खाइमा चिडिया ताल
कैलालीको घोडाघोडी नगरपालिका–२, साँडेपानीमा रहेको चिडिया ताल उचित प्रचारप्रसार नहुँदा ओझेलमा परेको छ। पूर्वपश्चिम राजमार्गदेखि करिब तीन सय मिटर उत्तरमा रहेको चिडिया ताल चिडिया सामुदायिक वन क्षेत्रमा अवस्थित छ। ताल वरपर अन्य साना ठूला गरेर १२ वटा तालसमेत छन्। हरियाली वनभित्र प्राकृतिक सुन्दरताले भरिपूर्ण तालमा सौन्दर्यसँगसँगै त्यहाँ वन्यजन्तु र चराचुरुङ्गीको समेत बसोबास छ। जैविक तथा प्राकृतिक सुन्दरताले भरिपूर्ण ताल वरपर पर्यटक आकर्षणका लागि पैदल मार्ग, ड्याम निर्माण गरिए पनि पर्यटकको आगमन भने खासै हुन नसकेको स्थानीयवासीको भनाइ छ।
इराकको बग्दादमा प्रदर्शनकारी संसद् भवनमा प्रवेश
इराकको राजधानी बग्दादमा उच्च सुरक्षा क्षेत्र तोडेर प्रदर्शनकारीहरू संसद् भवन प्रवेश गरेका छन्।
कुहिन थाले अग्निपीडितका टेन्ट
कैलालीको कैलारी गाउँपालिका–७, विपतपुर मुक्तकमैया शिविरका अग्निपीडित मुक्तकमैया समस्यामा परेका छन्। घर नबन्दा पीडित मुक्तकमैया समस्यामा परेका हुन्। तीन महिनादेखि टेन्ट (पाल)मा बस्दै आएका उनीहरूलाई वर्षा याम कटाउन धौ–धौ भएको छ। सङ्घसंस्थाले दिएको टेन्ट घामपानीका कारण कुहिन थालेकाले समस्या बल्झिएको पीडितहरूको भनाइ छ।
अलपत्र चिस्यान केन्द्र
जिल्लाको मन्थली नगरपालिका–१ मा निर्माण गरिएको तरकारी तथा फलफूल चिस्यान केन्द्र अलपत्र परेको छ । बागमती प्रदेश सरकारको पाँच करोड र मन्थली नगरपालिकाको दुई करोड दस लाख रुपियाँको लागतमा साझेदारीमा चिस्यान केन्द्र निर्माण भएको हो । गत आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ बाटै सञ्चालन हुनुपर्ने यो चिस्यान केन्द्र सञ्चालनमा आउन नसक्दा जिल्लामा उत्पादित जुनारलगायतका अमिलो जातका फलफूल, किवी, आलु र तरकारी उत्पादन गर्दै आएका किसान समस्यामा परेका छन् । चिस्यान केन्द्रको व्यवस्थापनका लागि सामान्य घेराबारसमेत नहुँदा अहिले सवारी पार्किङ र कुकुरलगायतका पशु चौपाया बस्ने थलो बनेको स्थानीय पूर्ण सुवेदीले बताउनुभयो ।
यथास्थितिमा मेलम्चीको पानी लैजान नदिइने
हेलम्बु गाउँपालिका अध्यक्ष निमाग्याल्जेन शेर्पाले यथास्थितिमा मेलम्चीको पानी राजधानी लैजान नदिने चेतावनी दिनुभएको छ । बाढीले क्षत्विक्षत् भएको हेलम्बुलाई बेवास्ता गरी हेलम्बुको पानी मात्रै लैजाने सरकारी योजनालाई पूरा हुन नदिने उहाँले बताउनुभयो ।
भाडा वृद्धिको विरोधमा उद्योगी
जग्गा भाडा वृद्धि लागू गर्ने औद्योगिक क्षेत्र व्यवस्थापन लिमिटेडको निर्णयको विरुद्धमा हेटौँडा औद्योगिक क्षेत्रका उद्योगी आन्दोलित भएका छन् । चार वर्षअघि बढाइएको जग्गा भाडा असुली गर्ने गत असारमा भएको निर्णयको विरोध गर्दै उद्योगीले विरोध गरेका हुन् ।
फोहोर व्यवस्थापनमा नयाँ रणनीति आवश्यक
सहरी विकासमन्त्री मेटमणि चौधरीले फोहोर व्यवस्थापनका लागि नयाँ ठाउँ खोज्नुभन्दा त्यसबाट बिजुली, ग्यास र मल बनाउन नयाँ रणनीति तयार गर्नुपर्ने बताउनुभएको छ। उहाँले फोहोर व्यवस्थापनको नाममा मुलुकभरि नयाँ सिसडोल र बन्चरेडाँडा निर्माण गर्न नसकिने स्पष्ट पार्नुभयो।
इम्बोस्ड नम्बर प्लेटबारे अध्ययन गर्न समिति
इम्बोस्ड नम्बर प्लेट र सवारीसाधन चालक अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) वितरण प्रणालीलाई सहज बनाउन अध्ययन समितिमार्फत काम हुने भएको छ । भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयले सहसचिव चूडाराज ढकालको संयोजकत्वमा समिति बनाएर काम अघि बढाएको छ ।
सत्तापक्षकै सांसदद्वारा संशोधन दर्ता
सङ्घीय संसद्को राष्ट्रिय सभामा नागरिकता ऐन, २०६३ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयकमा सत्तापक्षकै सांसदहरूको संशोधन दर्ता भएको छ । वैवाहिक अङ्गीकृत नागरिकता प्राप्त गर्न सात वर्षको समयसीमा राख्नुपर्ने गरी संशोधन दर्ता गरिएको छ । प्रतिपक्षी दल नेकपा एमाले, सत्तापक्षको एकीकृत समाजवादी र राष्ट्रिय जनमोर्चाका सांसदले सात वर्षको समय तोकेर संशोधन दर्ता गराएका छन् । नेकपा (माओवादी केन्द्र)का सांसद खिमलाल देवकोटाले उक्त प्रावधानमा पाँच वर्षको समय हुनुपर्ने गरी संशोधन दर्ता गराउनुभएको छ ।
मौद्रिक नीतिप्रति अपेक्षा
केही आन्तरिक अन्योलबीच नेपाल राष्ट्र बैङ्कद्वारा गएको शुक्रबार जारी गरिएको आर्थिक वर्ष २०७९/८० को मौद्रिक नीतिको विमर्श अझै जारी छ। वित्तीय नीतिका लक्ष्यलाई मौद्रिक उपकरणद्वारा सार्थक बनाउने यो नीतिका सम्बन्धमा अनेक कोणबाट चर्चा परिचर्चा गरिनु आवश्यक छ। नयाँ आर्थिक वर्षको बजेटले लिएका नीति पूरा गर्न मौद्रिक नीति आफैँमा सारथि हो। कतिपयले चर्चा गरेजस्तो मुलुकको अर्थतन्त्र अति नाजुक नै छैन। श्रीलङ्काको बाटोमा पनि छैन तर पनि बढ्दो आयात, इन्धनको मूल्य वृद्धिका चुनौती छन्। पाइला पाइलामा फुकेर चल्नुपर्ने अहिलेको अवस्था हो। यस्तो अवस्था मौद्रिक नीतिका सार्थक कार्यान्वयनप्रति भरोसा रहनु जरुरी छ।
प्रतिनिधि सभा कार्यकालको अन्योल
संसारभर विधायन निर्माणको सर्वोच्च अधिकार व्यवस्थापिकालाई दिइन्छ। नेपालको सन्दर्भमा सङ्घीय संसद्, प्रदेश सभा र स्थानीय तह गरी तीन प्रकारका विधायन निर्माण गर्ने निकाय छन्। यी तीनमध्ये सङ्घीय संसद् विधायन निर्माण गर्ने उच्च थलो हो। यसर्थ, सङ्घीय संसद्ले निर्माण गर्ने कानुनले अन्य विधायिकाले बनाएको कानुनभन्दा सर्वोच्च हैसियत राख्ने गर्दछन्। हुन त विधायन निर्माण व्यवस्थापिकाको एक्लो प्रयासले मात्र सम्भव हुन सक्दैन। व्यवस्थापिकामा जननिर्वाचित प्रतिनिधि रहने भए तापनि विधि निर्माणमा सहभागितामूलक दृष्टिकोणको आवश्यकता रहन्छ। जसमा सरकार, नागरिक समाज, विज्ञ, विशेषज्ञ, सरोकारवाला निकायलगायत अन्य पक्षको समेत सहभागितामा कानुन निर्माण गर्ने प्रचलन बढ्दै गएको छ । लोकतान्त्रिक संसदीय शासन प्रणालीअन्तर्गत कानुन निर्माण गर्दा सबै जनताको इच्छाको प्रतिनिधितìव भइरहेको छ।
नयाँ विधिबाट प्रधानाध्यापक
ललितपुर महानगरपालिकाले २०७८ फागुन २७ गते प्रधानाध्यापक छनोटका काम गर्न मातहतका विद्यालयलाई परिपत्र ग-यो। निर्देशनको पालना गर्न कुपण्डोलको प्रगति शिक्षा सदन माध्यमिक विद्यालयले फागुन ३० गते प्रधानाध्यापक छनोट प्रक्रियामा सहभागी हुन इच्छुक शिक्षकसँग आवेदन माग ग-यो। आजका मितिसम्म प्रधानाध्यापक छनोट प्रक्रिया त्यो विद्यालयको सूचनापाटीमा मात्र सीमित छ। ललितपुरका अन्य सामुदायिक विद्यालयमा पनि अवस्था त यस्तै हो। महानगरपालिकाले ४५ दिनभित्र प्रधानाध्यापक छनोट प्रक्रिया अगाडि बढाउन पुनः असार १४ गते परिपत्र जारी गरेको छ तर प्रधानाध्यापक छनोट प्रक्रिया थाल्न विद्यालयका वर्तमान प्रधानाध्यापकको रुचि वा चासो देखिनेवाला छैन। खाइरहेको पद त्याग्न प्रधानाध्यापक चाहँदैनन् भन्ने अनुपम उदाहरण ललितपुरका विद्यालयहरू हुन्।
आज देशभर वर्षाको सम्भावना
साउनको सुरुवाती देखिनै निरन्तर हुँदै आएको वर्षा विहीबार पनि देशैभर हुने मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ । हाल मनसुनको न्यून चापीय रेखा पश्चिममा सरदर स्थानको आसपासमा रहेको छ भने पूर्वमा सरदर स्थानभन्दा केही उत्तरतिर अवस्थित रहेको छ ।
विश्वकै ठूलो मानवीय सङ्कट
दक्षिण एसियाली मुलुक अफगानिस्तानमा चरम मानवीय सङ्कट आइलागेको छ। त्यहाँका जनतालाई विद्रोही तालिबान सरकारले सुरक्षा र राहत दिन सकेन। त्यहाँ आर्थिक गतिविधि शून्य छन्। तालिबान सत्ताबाहिर हुँदा पनि जनताले चरम दुःख पाए भने सत्ता कब्जा गरेपछि त झन् अभिशाप सावित भएको छ। बहुसङ्ख्यक गरिब जनता एकातिर हिउँदको अत्यधिक चिसो र जाडोले सताइएका छन् भने अर्कातिर खान नपाएर मृत्युको मुखमा पुग्दै छन्।
हिंसा रोकथाम
विकृत मनस्थितिले अर्कालाई बिनाकारण हेप्ने, होच्याउने गालीगलौज गर्ने वा शारीरिक मानसिक रूपमा नराम्रो असर पार्ने गरी नकारात्मक व्यवहार गर्नु नै हिंसा हो। अनुशासनहीन अभद्र र अमर्यादित दुव्र्यवहारबाट हिंसाको सुरुवात हुन्छ । हिंसामा पीडित र पीडक दुई पक्ष हुन्छन् । पीडकले पीडितलाई बिनाकारण दुःख दिइरहेको हुन्छ भने पीडित निर्दोष हुँदाहुँदै पनि यातना सहिरहेको हुन्छ। यसको असरले जीवनमा लिने अप्ठ्यारा मोडका बारेमा त कल्पना नै गर्न सकिँदैन। पीडित र पीडक एक–अर्काप्रति सशङ्कित भइरहेका हुन्छन्।
