नेपाल र पाकिस्तानबीच हिमाली पर्यटनको सम्भावना
नेपाल र पाकिस्तानले पर्वतारोहणको क्षेत्रमा सहकार्य गर्दै आपसी हिमाली पर्यटन प्रवद्र्धन गर्न सकिने विचार व्यक्त गरिएको छ । सगरमाथा दिवसको अवसर पारेर पाकिस्तानको राजधानी इस्लामाबादस्थित नेपाली दूतावासमा आयोजित कार्यक्रममा पाकिस्तानका लागि नेपाली राजदूत तपस अधिकारीले त्यस्तो विचार व्यक्त गर्नुभएको हो ।
लोमान्थाङको पर्यटन पुरानै लयमा फर्कियो
मुस्ताङको प्रमुख पर्यटकीयस्थल लोमान्थाङमा पर्यटकको आगमन हुनथालेपछि पुरानै लयमा फर्किन थालेको छ । कोरोनाको महामारीका कारण यसअघिका दुई वर्ष सुनसान बनेको लोमान्थाङमा चालु यामदेखि पर्यटकको चहलपहल बढेको हो ।
कपिलबस्तुमा अवधि सांस्कृतिकग्राम निर्माण हुने
नारद कोहारतौलिहवा, जेठ १७ गते । कपिलबस्तु बुद्धभूमि नगरपालिका १० को चेतरदेई र मोतिनगर क्षेत्रमा अवधि सांस्कृतिकग्राम निर्माण हुने भएको छ । सो अवसरमा लुम्बिनी प्रदेश सरकार र स्थानीयबीच छलफल कार्यक्रम सम्पन्न भएको हो ।अवधि सांस्कृतिकग्राम निर्माण भएपछि यस क्षेत्रको पर्यटकीय, आर्थिक, सामाजिक र सांस्कृतिक विकासमा टेवा पुग्ने बुद्धभूमि नगरपालिकाका नगरप्रमुख केशवकुमार श्रेष्ठले बताउनुभयो । उक्त ग्राम निर्माणका लागि नगरबाट हुने सक्दो सहयोग गर्ने नगरप्रमुख श्रेष्ठले बताउनुभयो ।सो सांस्कतिकग्राम निर्माणका लागि जग्गाको छनौट पनि भइसकेको बुद्धभूमि नगरपालिका १० का वडाध्यक्ष सन्दिप पाण्डेयले बताउनुभयो । निर्माण हुन लागेको ग्राममा स्थानीय कला, संस्कृति, पार्क, अवधि भेषभूषालगायत स्थानीय स्तरमा हुने सम्पूर्ण चाड पर्वको झल्को दिने गरी निर्माण हुने स्थानीय समाजसेवी तुलसीराम यादवले बताउनुभयो ।निर्माण हुन लागेको अवधि सांस्कृतिकग्राम बुद्धभूमि नगरपािलका १० का सानो चेतरादेहई, ठूलो चेतरादेई, भगवानपुर, मोतिनगर, बैकुण्ठपुर र जनकपुरका स्थानीय बासिन्दालाई प्रत्यक्ष लाभ हुनेछ ।
हिमालबाट संकलन गरिएको फोहोर हस्तान्तरण
पाली सेनाको अगुवाईमा जैविक विविधता तथा पर्यावरण संरक्षण गर्ने उद्देश्य अनुरुप संचालन भएको ‘सफा हिमाल अभियान २०२२’ अन्तर्गत कञ्चनजंघा हिमालबाट संकलन गरिएको नकुहिने १२,३५६ केजी तौल फोहोर अभ्नी भेञ्चर्स प्रालिलाई हस्तान्तरण गरिएको छ ।
राजकुमारी आश्माको सफल सगरमाथा आरोहण
कतारकी राजकुमारी आश्मा विन्त थानी अल–थानीले संसारकै अग्लो शिखर सगरमाथाको सफल आरोहण गर्नुभएको छ । समुद्री सतहदेखि ८,८४८.८६ मिटर अग्लो सगरमाथाको चुचुरोमा पुगेर कतारी झण्डा फहरिएकोमा खुशी व्यक्त गर्दै उहाँले सगरमाथाको सफल आरोहण गर्ने पहिलो अरबि महिला बन्नुभएको कतार ओलम्पिक कमिटीले ट्वीट गरी जनाएको छ ।
तारा एयर दुर्घटना छानविनका लागि जाँच आयोग गठन
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले तारा एयरको विमान दुर्घटनाको कारण बारे छानविन गर्न पाँच सदस्सीय दुर्घटना जाँच आयोग गठन गरकेो छ ।
प्रदूषणले टौदहका माछा मर्न थाले
कीर्तिपुर, जेठ १५ गते । कीर्तिपुरस्थित टौदह (तःपुखु) मा छोडिएका विभिन्न प्रकारका माछा मर्न थालेका छन् । वर्षामा परेको पानीमा मिसिएको रासायनिक युरिया मल र नजिकै खोलिएका पार्टी प्यालेस र रेष्टुरेन्टबाट आउने रसायनयुक्त फोहाेर पानीका कारण माछा मर्न थालेको स्थानीयवासी बताउँछन् ।फोहर र दुर्गन्धित पानी सिधै टौदहमा मिसाइएकाले यस्तो समस्या आइपरेको हो । माछा मर्न थालेपछि पानीलाई अहिले डाइभर्ट गरी पोखरीमा मिसिन नदिएर खोल्सामा फालिएको छ ।सो टौदहमा हिन्दु र बौद्ध धर्मग्रन्थ अनुसार काठमाडौं उपत्यकामा रहेको पानी मञ्जुश्रीले आफ्नो खड्गबाट चोभारको गल्छी काटेपछि मैदान बनेको थियो र, त्यहाँ बसोबास गर्न असमर्थ भएपछि टौदहमा कर्काेटक नागलाई स्थानान्तरण गरिएको भनाइ छ । सो पोखरीमा बौद्ध धर्मका पद्मसम्भव गुरु दक्षिणकालीको शेषनारायणमा ध्यान गरेर चीन (तिब्बत) तिर धर्म प्रचार गर्ने क्रममा स्नान गरेको पाइन्छ । यही कारणले बौद्ध भिक्षुहरुले यस टौदहमा विभिन्न प्रकारका माछा छाड्ने प्रचलन छ ।स्थानीय देव खड्का अनुसार, भाँडा माझ्ने रासायनिक झोल, शौचालयको फोहाेरको कारणले माछालगायत जलचलहरु मर्न थालेको बताउनुभयो । रसायनयुक्त फोहर पानी टौदहमा सिधै फ्याँकिएकाले पनि माछा धमाधम मारिएका हुन् । विगतमा प्राकृतिक वासस्थानका कारणले टौदह आसपासमा रुसको साइबेरियादेखि घुमन्ते चारचुरुङ्गी चिसो छल्न र आहाराको खोजीमा आउने गर्दथे । सो क्षेत्रमा पार्टी प्यालेस र रेस्टुरेन्टसहित व्यापारिक प्रयोजनमा पिकनिक स्पटलगायतका भौतिक संरचनाले ती घुमन्ते चराचुरुङ्गीको वासस्थानमा समस्या पैदा भएको हो । ती क्षेत्रमा अहिले अति कम घुमन्ते चराचुरुङ्गी देख्न पाइन्छ ।फोहाेर दुर्गन्धित पानीको असर ती घुमन्ते चारचुरुङ्गीलाई पनि परेको स्थानीय ज्ञानेन्द्र महर्जन बताउनुहुन्छ ।
हिमाल चढ्नेको तथ्याङ्क नै छैन
यस वर्ष हिमाल आरोहण गर्नेको तथ्याङ्क यकिन हुन सकेको छैन । सगरमाथालगायत विभिन्न २७ वटा हिमाल आरोहणका लागि ९८६ जनाले अनुमति लिएका थिए । अनुमति लिएकामध्ये कतिपय त आरोहणपछि आफ्नो मुलुकमा समेत फर्किइसकेका छन् तर पनि तिनको यकिन सङ्ख्या आएको छैन ।
कञ्चनजङ्घाबाट १५ हजार किलो फोहोर सङ्कलन
ताप्लेजुङ, जेठ १४ गते । नेपाली सेनाले सफा हिमाल अभियानअन्र्तगत विश्वको तेस्रो अग्लो हिमाल कञ्चनजङ्घा हिमालको आधारशिविर क्षेत्रबाट १५ हजार किलो फोहोर सङ्कलन गरेको छ । बैशाख २४ गतेदेखि सफाई अभियान सञ्चलान गरेर उक्त परिमाणमा फोहोरमैला वस्तु सङ्कलन गरेको नेपाली सेनाले जनाइएको छ । सङ्कलित फोहोरमध्ये सड्ने र कुहिने खालको तीन हजार १७ किलोग्राम फोहोरवस्तु व्यवस्थापनका लागि फक्ताङलुङ गाउँपालिकालाई हस्तान्तरण गरिएको छ । फक्ताङ्लुङ गाउँपालिकाका अध्यक्ष राजन लिम्बूसमेतको उपस्थितिमा सफा हिमाल अभियान टोलीले फोहोर हस्तान्तरण गरेको छ । टोलीका संयोजक एवम् नेपाली सेनाका सेनानी समीरबहादुर बस्नेतका अनुसार स्थानीय स्तरमा व्यवस्थापन गर्न नमिल्ने अर्थात नसड्ने र नकुहिने खालका १२ हजार ३५६ किलोग्राम फोहोर भने काठमाडौं पठाइएको छ । यस्तै फोहोर सङ्कलनका क्रममा कञ्चनजङ्घा क्षेत्रबाट दुईवटा मानव कङ्काल पनि फेला परेको सेनानी बस्नेतले जानकारी दिनुभयो । उक्त मानव कङ्काल भने जिल्ला प्रहरी कार्यालय ताप्लेजुङलाई बुझाइने जनाएको छ । नेपाली सेनाले ‘सफा हिमाल अभियान–२०२२’ अन्तर्गत कञ्चनजङ्घासहित चारवटा हिमालबाट ३० हजार ३४४ किलोग्राम फोहोर सङ्कलन गरेको जनाइएको छ । सेनाले गत चैत २२ गतेदेखि जेठ ५ गतेसम्मको अवधिमा सगरमाथा, कञ्चनजङ्घा, ल्होत्से, र मनास्लु हिमालबाट उक्त परिमाणमा फोहोर सङ्कलन गरेको हो ।
कीर्तिमानी महिला आरोही लाक्पालाई फाउण्डेशनबाट सम्मान
१० औं पटक सगरमाथाको आरोहण गर्नुहुने विश्वकै एक मात्र साहसी महिला आरोही गाइड लाक्पा शेर्पालाई पासाङ ल्हामु फाउण्डेशनले सम्मान गरेको छ । पहिलो नेपाली सगरमाथा आरोही तथा राष्ट्रिय विभूति पासाङ ल्हामु शेर्पाको सम्मानमा स्थापित फाउण्डेशनले लाक्पा सहित विभिन्न क्षेत्रमा आवद्ध रहेर पर्वतारोहणमा सकृय महिलाहरुलाई विहीबार सम्मान गरेको छ ।
पोखरालाई पर्यटकीय राजधानी घोषणा गर्न माग
पोखरा महानगरपालिकाका नवनिर्वाचित प्रमुख धनराज आचार्यले बिहीबार पदबहाली गर्दैै तीनवटा निर्णय गर्नुभएको छ । पर्यटकीय नगरी पोखरालाई नेपालको पर्यटकीय राजधानी घोषणाका लागि नेपाल सरकार मन्त्रिपरिषद्समक्ष सिफारिसका लागि अनुरोध गर्ने उहाँको पहिलो निर्णय छ । पर्यटकीय राजधानी घोषणाका लागि सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयमार्फत संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयमा अनुरोध गर्ने निर्णय गरिएको प्रमुख आचार्यले जानकारी दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “सङ्घीय सरकारको मन्त्रिपरिषद्बाट पर्यटकीय राजधानी घोषणा गराउनका लागि हामीले यहाँ औपचारिक निर्णय गरेर सम्बन्धित मन्त्रालयमा पठाउने निर्णय गरेका छौँ । यस निर्णय कार्यान्वयन नहुँदासम्म तदारुकताकासाथ पछि लाग्ने छौँ र कार्यान्वयन गरी छाड्ने छौँ ।”
पचपन्न जना एयरहोस्टेस दीक्षित
गोरखापत्र अनलाइनकाठमाडौं, जेठ १२ गते । नेपाल एयरहोस्टेस एकाडेमीमा अध्ययनरत १६, १७ र १८ औँ व्याचका ५५ एयरहोस्टेस दीक्षित हुनुभएको छ । काठमाडौंको हात्तिसारमा भएको एक समारोहमा दीक्षित भएर प्रमाणपत्र पाएसँगै उहाँहरुको विमान परिचारिका बन्ने वाटो खुल्ला भएको छ ।सात महिना पहिले एयरहोस्टेस बन्ने सपना बोकेर उहाँहरु नेपाल एयरहोस्टेस एकाडेमीमा अध्ययन गर्न आउनुभएको थियो । सात महिनाको प्रयासपछि विमान परिचारिकाको रोजगारीका लागि उहाँहरु सक्षम बनेका नेपाल एयरहोस्टेस एकाडेमीका निर्देशक रेजिना तुलाधरले जानकारी दिनुभयो । विमान परिचारिका आफैंमा आकर्षक पेशा हो । आकाशमा उड्ने यो पेशा जति रोमाञ्चक छ, उत्तिकै जिम्मेवारी पनि बहन गर्नुपर्ने खालको रहेको तुलाधरले बताउनुभयो । दीक्षित समारोहमा एकाडेमीका चिफ इन्सटक्टर गौरीकला थापा, भारतीय मूलकी अन्तर्राष्ट्रिय विमान परिचारिका सञ्चिता नेपाली, पर्सनालिटी प्रशिक्षक रोजिन शाक्य तथा संस्थाका अध्यक्ष प्रदीपराज वन्तको समेत सहभागिता थियो । कार्यक्रममा विद्यार्थीलाई प्रमाणपत्रका साथै उत्कृष्ट विद्यार्थीलाई मेडल प्रदान गरिएको थियो । सो अवसरमा अतिथिहरुले विमान परिचारिकाजस्तो महत्वपूर्ण क्षेत्रमा लगानी गरेर युवाहरुलाई शिक्षा प्रदान गर्नु आफैँमा महत्वपूर्ण रहेको भन्दै प्रसंसा गर्नुभयो । अध्ययन कोर्समा विमानको इतिहास र प्रकार, यात्रु सुरक्षा, यात्रु सत्कार, फायर फाइटिङ रहेको छ । ड्रेस र मेकअप, फुड सर्भिस, प्राथमिक उपचार विधि, व्यक्तित्व विकास, आत्मरक्षा, पौडीलगायतका विषयलाई बढी प्राथमिकता दिने गरिएको निर्देशक तुलाधरले बताउनुभयो । विमान परिचारिकाले यात्रुको सत्कार गर्ने, यात्रुको सुरक्षाको अनुभूति दिलाउने, यात्रुको कमाण्ड लिने, यात्रुलाई अप्ठ्यारो समयमा सान्त्वना दिने, सूचना प्रवाह गर्ने, मौसमसम्बन्धी जानकारी दिने, परिचयपत्र चेकजाँच गर्ने लगायतको काम गर्ने जिम्मेवारी हुन्छ । अध्यक्ष वन्तकाअनुसार राष्ट्रिय उडानमा मासिक न्यूनतम ३० हजारदेखि ८० हजार रुपियाँसम्म कमाइ हुन्छ । त्यस्तै, अन्तर्राष्ट्रिय उडानमा मासिक एक लाखदेखि दुई लाख रुपियाँसम्म कमाइ हुन्छ ।
पोखरामा भारतीय पर्यटक
स्थानीय चुनावका कारण आन्तरिक पर्यटकको सङ्ख्या पातलो भए पनि भारतीय पर्यटकले यहाँका व्यवसायीलाई सन्तोष दिएको छ । अहिले भारतीय पोखरा भित्रिइरहेका छन् । ठूला बस रिजर्भ लिएर आउने भारतीय पर्यटकले अहिले पोखराको चहलपहल बढाएका हुन् । भारतीय बस लेकसाइडमा धेरै देखिन्छन् । पर्यटक हिँडडुल, दृश्यावलोकन र फेवातालमा डुङ्गा सयरमा व्यस्त देखिन्छन् । बेलुकीपख फेवाताल किनारको ‘फुट ट्र्याक’मा भारतीय पाहुना बाक्लै भेटिन्छन् ।
रसुवाका सञ्जन घले सगरमाथामा
नमराज सुबेदीनुवाकोट, जेठ १० गते । रसुवाको नौकुण्ड गाउँपालिकाका २९ वर्षीय सञ्जन घलेले सगरमाथा हिमालको सफल आरोहण गर्नुभएको छ । उहाँले गत वैैशाख ३० गते हिमालको आरोहण गर्नुभएको हो । रसुवाको नौकुण्ड गाँउपालिकाबाट सगरमाथा आरोहण गर्ने उहाँ पहिलो व्यक्ति हुनुहुन्छ । उहाँले यसअघि पाँच वटा हिमालको आरोहण गरिसक्नुभएको छ । सुरुमा २०२० मा ६८९९ मिटरको लुबुला आरोहण गर्नुभएको घलेले अहिलेसम्म छ वटा हिमालको आरोहण गरिसकेको जानकारी दिनुभयो ।
तल्लो मर्स्याङ्दीमा जलयात्रा प्रवर्धन
साहसिक पर्यटनका रूपमा लिइने जलयात्रा (-याफ्टिङ) प्रवर्धनका लागि पोखरा पर्यटन परिषद्ले तल्लो मस्र्याङ्दीलाई छनोट गरेकोे छ । परिषद्को नेतृत्वमा पोखराका विभिन्न पर्यटनसँग सम्बद्ध सङ्घसंस्थाका प्रतिनिधिसहितको एक टोलीले हालै लमजुङ राइनासको तल्लो मस्र्याङ्दी नदीमा करिब २६ किलोमिटर जलयात्रा गरेर पर्यटन प्रवद्र्धनको प्रयास गरेको होे । पोखरास्थित -यापिड रनर ए
उडान नहुँदा चिनियाँ पर्यटक घटे
पछिल्लो समय नेपाल भित्रिने विदेशी पर्यटकको सङ्ख्या दैनिक दुई हजार नाघ्दासमेत चिनियाँ पर्यटकको सङ्ख्या बढ्न सकेको छैन् ।नेपाल–चीनबीच सिधा हवाई सेवा सञ्चालनमा आउन नसक्दा चिनियाँ पर्यटक बढ्न नसकेका हुन् ।
पर्यटनमा बढ्दै छ उत्साह
पछिल्लो समय नेपाल आउने भारतीय पर्यटकको सङ्ख्या बढ्दै गएको छ । कोराना महामारीको असर कम भएर निर्धक्क भएर घुम्ने वातावरण बनेसँगै भारतीय पर्यटकको आगमन बढ्दै गएको हो । भारतमा गर्मी बढेसँगै गर्मी छल्न र स्कुल कलेजमा जारी बिदा मनाउन नेपाल आउने भारतीय पर्यटकको सङ्ख्याले नेपाली पर्यटन बजारमा उत्साह बढाउँदै गएको छ ।पछिल्लो समय हवाई मार्ग र स्थल मार्ग भएर नेपाल भित्रिने पर्यटकको सङ्ख्या बढ्दै गएपछि पर्यटन व्यवसायीसमेत हौसिएका छन् ।
यो महिना हिमालबाट ४८ करोड राजस्व सङ्कलन
हिमाल आरोहणका लागि अनुमति प्रदान गरेवापत पर्यटन विभागले यस महिना ४८ करोड एक लाख १९ हजार ५०१ रुपियाँ राजस्व संकलन गरेको छ । विभागले २७ वटा हिमाल आरोहणका लागि १२३ आरोहणदलबाट उक्त राजस्व संकलन गरेको विज्ञप्ती मार्फत जानकारी गराएको छ ।
गौतमबुद्धको घर तिलौराकोट दरबार विश्व सम्पदा सूचीमा सुचीकृत हुने
गौतमबुद्धको घर कपिलवस्तुको तिलौराकोट दरबार विश्व सम्पदा सूचीमा सुचीकृत हुने भएको छ । तिलौराकोटलाई विश्व सम्पदा सूचीमा समाबेशका लागि लगिने प्रक्रियाको विषयमा लुम्बिनीमा भएको छलफलले निष्कर्ष निकालेको हो ।
लय समाउँदै पोखराको पर्यटन
पछिल्लो समय पोखरामा भारतीय पर्यटकको सङ्ख्या बाक्लो हुन थालेपछि चहलपहल बढेको छ । दुई वर्ष कोभिड–१९ ले थला परेको पर्यटन व्यवसाय बिस्तारै लयमा फर्कन खोजिरहेको पर्यटन व्यवसायीको अनुभव छ ।
अनुमति लिएका अधिकांश सगरमाथा शिखरमा
यस वर्षको वसन्त ऋतुमा जारी पर्वतारोहणतर्फ मङ्गलबारसम्म झन्डै ४८० जनाले सगरमाथाको आरोहण गरेका छन् । आरोहणका लागि यस वर्षको सुरुवाती मौसमले साथ दिएका कारण यतिको सङ्ख्याका आरोहीले आरोहण गरेको पर्यटन विभागले जनाएको छ । अहिलेकै जस्तो मौसमले साथ दिए अबको एक हप्ताभित्र यो सिजनको आरोहण सकिनेसमेत विभागको अनुमान छ ।
सगरमाथा आरोहण : मृत्युदर कम गर्न अध्ययन
सर्वाेच्च शिखर सगरमाथा आरोहणका क्रममा हुने मृत्युदर कम गर्न अति उच्च उचाइको वातावरणसम्बन्धी अध्ययन सुरु भएको छ । सगरमाथा आरोहण गर्ने क्रममा विभिन्न उचाइका स्थानमा आरोहीको मृत्य हुन थालेपछि चीनले सगरमाथामा ती स्थानको बरफ र हिउँको नमुना सङ्कलन गरी अध्ययन र अनुसन्धान गर्न थालेको हो । चिनियाँ समाचार संस्था सिन्ह्वाका अनुसार यस अध्ययनले अति उच्च उचाइको वातावरणले मानिसको शरीरमा पार्ने प्रभाव र उक्त प्रभावलाई कसरी कम गर्न सकिन्छ भन्नेबारे तथ्य सार्वजनिक गर्ने विश्वास गरिएको छ ।
लाक्पाले गर्नुभयो १० औं पटक सगरमाथाको आरोहण
सङ्खुवासभामा जन्मिनु भई हाल अमेरिका निवासी आरोही गाइड लाक्पा शेर्पाले बिहीबार विहान ६ः१० बजे १० औं पटक सगरमाथाको आरोहण गर्नुभएको छ ।
ल्होत्से हिमालमा पहिलो आरोहण सफल
यस बसन्त मौसममा हुने ल्होत्से हिमाल (८५१६ मिटर)को आरोहण बुधबार राती पहिलो पटक सफल भएको छ । बाटो बनाउने (रोपफिक्सिङ) सात जना शेर्पा गाइडहरुको टोलीले साँझ ८ बजे हिमालको चुचुरोमा पुग्नुभएको आरोहण आयोजक कम्पनी सेभेन समिट ट्रेक्सका निर्देशक छाङदावा शेर्पाले जानकारी दिनुभयो ।