ख्यालःदेलमा ख्यालठट्टा
कहाँ हुन्छ जन्मघर परदेशको ठाउँ रमाइलो छ वारिपारि आफ्नै घर गाउँ जोर मादल कहाँ बज्यो घन्केर रुन्छ मन गाउँघर सम्झेर
राजनीतिमा मधेशका महिला
राजनीतिक आन्दोलनमा महिला सहभागिताको इतिहास खोतल्ने हो भने शताब्दी नाघिसकेको छ ।
![एक्लो थियो एक्लै गयो ! [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/282410/conversions/555-original-thumb.jpg)
एक्लो थियो एक्लै गयो ! [कथा]
धेरै हिसाब किताब सँगालेर ढल्किँदै गइरहेको थियो, उनको उमेर । युवा वयका खुट्किलाहरू चढ्दै गर्दा पनि एक्लै थिए, उनी ।
उज्यालोको खोजी (कविता)
अदुवा आलु पिँडालु खुर्के झैँ किन
आमा (कविता)
दुःख, व्यथा र वेदना सहेर निःस्वार्थ करुणा र स्नेह खन्याएर
समयको सग्लो चित्र : अभिशप्त कुइनेटाहरू
मेरो हातमा जीवराज भट्टराईद्वारा लिखित ‘अभिशप्त कुइनेटाहरू’ कथासङ्ग्रह छ ।
अखबारको सुवास !
कतिपय देशमा अखबार बिस्तारै बन्द हुँदै छन् । कतिले छापिने प्रति घटाउँदै छन् । पाठक
मुरलीगोठमा इलमका सुसेली
साठीको दशकमा शिक्षकका रूपमा पाँच वर्ष जति बिताएको भएर होला भावनात्मक सम्बन्ध साइनो छ स्याङ्जासँग । त्यही ठाउँमा वैशाखमा जाने साइत जु¥यो । ‘गाउँमै केही गरौँ’ भन्ने उद्देश्यसहित स्याङ्जामा मुरली गाई फार्म सञ्चाल
घेराभिर डिलबाट वेग मार्न खोज्दै बचेरा
सन्धिखर्कबाट करिब २० किलोमिटर उत्तरतिरको कच्ची बाटो पार गरेपछि गुल्मी सिमानानिरको घेराभिर पुगिन्छ । करिब दुई हजार चार सय मिटरको उचाइको डरलाग्दा काला चट्टानी घेराभिरमा सेता सेता लेद्रा प्रशस्तै देखिन्छन् । घेराभिरलाई लामो समयदेखि बसोबास स्थल बनाउँदै आएका दुर्लभ गिद्धले त्यही भिरमा लगाएका ३७ गुँडबाट पखेटा फड्कार्दै उड्ने तरखरमा छन्, गिद्धका बचेरा । अर्घाखाँची जिल्लाको मालारानी गाउँपालिकाको घेराभिरमा हिमाली
-original-thumb.jpg)
मुनमा युवा मन
नमुना संयुक्त राष्ट्रसङ्घ (मुन) सम्मेलनमा सहभागिताका लागि छनोट भएपछि कानुन विषयमा स्नातक छात्रा सम्पदा आचार्यलाई अब के गर्ने ? भन्ने समस्या आइलाग्यो । सम्मेलनमा आचार्यले युगान्डाको प्रतिनिधिको भूमिका निर्वाह गरेर सोही मुलुकको एजेन्डा सम्मेलनमा प्रस्तुत गर्नुपर्ने परिस्थिति बन्यो ।
मध्यकालीन डोटीमा थर निर्माण
नागी मल्लको शासनकालमा मध्यकालीन डोटी राज्यको रीतिस्थिति बसाएर त्यसलाई व्यवस्थित गरिएको पाइन्छ । मल्लकालपूर्वको डोटी पनि समृद्ध र व्यवस्थित नै थियो । जाटकालीन शासनव्यवस्थापछि पालहरू शासक भएको देखिन्छ । अस्कोटका पालहरूको शासन निकै प्राचीन मानिन्छ ।
![विश्वासमा पैरो [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/280553/conversions/sss-original-thumb.jpg)
विश्वासमा पैरो [कथा]
सुटकेसमा धमाधम लुगा मिलाउँदै गरेकी सुधालाई क्रोधित नजरले हेर्दै केशवले भन्यो, “सुधा के तिमी फेरि तीर्थाटनका लागि जान लागेकी ? हिजोसम्म त केही थाहा थिएन ।”
अकविको कविता
सिर्जना मैले गरिनँ सोच बनाएको छु, अभिव्यक्त मैले गरिनँ
मौन अवधि (कविता)
शक्तिशाली हुन्छ– मौनताको हतियार !
सुस्वास्थ्यको अलग्गै आयाम
विधागत धेरै जसो कृति निश्चित सूत्रमा देखिन्छन् । लय र शृङ्खला ठम्याउन सकिन्छ ।
हिउँको क्यानभासमा प्रकृतिको चित्रकला
पोखराबाट सुरु भएको यात्राले हरेक मोडमा प्रकृतिका नयाँ रङ भेट्टाउँथ्यो । हरिया वनजङ्गलको सामीप्यमा फुलेका गुराँस, बारीभरि फापरका फूल अनि भन्ज्याङको चेपबाट देखिएका टल्किरहेका हिमालका हिमकण ! यी सबैले मनभित्र चित्रकारिता कोर्दै गएका थिए । धमिला रेखामाथि रङको लेपन थपिँदै गइरहेको थियो ।
टोखा घुमेर पूजनको भाका सुन्दा
मेरो मनमा अन्योल छाएको थियो, कसरी यो भ्रमण सम्भव होला र ? डा. सावित्री श्रेष्ठले सिद्धिश्वरमान अक्षलोक साहित्यिक भ्रमणको निम्ता गर्नुभएको थियो । सिद्धिश्वरमान श्रेष्ठले २०३७ सालमा अक्षलोक साहित्यिक पत्रिका स्थापना गर्नुभएको हो ।
लखनका सन्तान खोज्दै दार्जिलिङतिर
लखन थापामगर र ज्ञान दिलदासबिचको सम्बन्ध खोजी गर्दै पूर्वको यात्रा तय गरियो ।
मध्यपुरको मु धिमय्
नेवार वाद्य परम्परामा धेरै थरी बाजा छन् । त्यसमा पनि सबैभन्दा लोकप्रिय बाजा धिमय् नै हो । ‘धिमय्’ र ‘यलय् प्वः धिमय्’ दुई किसिमका धिमय् प्रचलनमा देख्न सकिन्छ । ‘धिमय्’ ठुलो आकारको हुन्छ । ‘यलय् प्वः धिमय्’ सानो आकारको हुन्छ । यलय प्वः धिमय् काठमाडौँमा प्रायः बजाइन्छ तर मध्यपुर थिमिमा अलग्गै किसिमको धिमय् प्रचलनमा छ ।
सगरमाथा संवाद बहुआयामिक प्रभाव
सगरमाथा आधार शिविर आसपासमा आश्चर्यजनक रूपमा हिउँ घट्न थालेपछि र हिमाली क्षेत्रका हिमतालको आकार अस्वाभाविक बढ्दै गएपछि विश्व मानव समुदाय सशङ्कित बनेको छ । सन् १९६० सम्म इम्जा हिमताल सानो खाल्डो जस्तै थियो ।
![छद्मभेष [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/278992/conversions/story-original-thumb.jpg)
छद्मभेष [कथा]
कमलपोखरी धेरै ठुलो थियो । जाडोयाममा कमलपोखरीवरिपरि मानिस घाम तापेर बस्थे । गर्मीमा चाहिँ त्यहाँवरिपरि रहेका रुखको छहारीमा शीतल तापेर बस्थे । कमलका फूलहरू फुल्ने भएकाले नै यो पोखरीको नामकरण कमलपोखरी भएको थियो ।
रोटीसँग आफ्नो भाषा साट्नेहरू (कविता)
एक टुक्रा मात्र एक टुक्रा रोटीको लोभमा एक दिन
अविराम गुन्जियोस् लोरी
कतिपय कृति लेखकका स्वभावगत आशयमा रहेर आँखाले भन्दा आत्माले पढ्नुपर्ने हुन्छ । खिम केसीको ‘लोरी’ गजलसङ्ग्रह यस्तै एउटा कृति हो ।
आकाशभरि घाम फाँटभरि तोरीफूल
संवत् विक्रमीको २०८१ मङ्सिर महिनाले आधा आयु के निखार्दै थियो, मलाई मध्यनेपालको नवलपरासीका केही भूमि स्पर्श गर्ने सुयोग मिल्यो
गुरुआमा अमृत्यश्वरी
मलाई थाहा थिएन कि म कहिलेदेखि बाबासँग भक्तपुरमा बस्न थालेँ ? मलाई यत्ति चाहिँ थाहा थियो कि म बाबासँगै गुरुआमा अमृत्यश्वरी दैवज्ञको घरमा डेरामा बस्थेँ । बाबा स्वयम् थाङ्का कलाकार हुनुहुन्थ्यो ।
