पचास वर्षमा पनि पूरा नभएको सिँचाइ पोखरी
२०२९ सालमा निर्माण गरिएको सुदूरपश्चिमको सबैभन्दा बढी क्षमताको सिँचाइ पोखरी निर्माण भएदेखि नै रित्तो छ। विभिन्न मेला र चाडपर्वमा भने पोखरी मान्छेको भीडले भरिने गरेको छ। अमरगढी नगरपालिका–७, (तत्कालीन उग्रतारा गाविस–५) पोखरामा सिँचाइका लागि निर्मित पोखरी सिँचाइ प्रयोजनमा भने कहिल्यै आउन सकेको छैन।
-original-thumb.jpg)
पम्प खुलेको १३ वर्षपछि पेट्रोल वितरण
बैतडीमा पम्प खुलेको १३ वर्षपछि शनिबारदेखि पम्पबाट पेट्रोल वितरण सुरु भएको छ । तापक्रम नमिल्दा घाटा हुने भन्दै तेल बिक्रेताले डिजेल मात्रै बिक्री गरेर पेट्रोल बिक्री बन्द गरेका थिए ।
-original-thumb.jpg)
पाँचको मृत्यु, घाइतेको उद्धार गर्न हेलिकप्टर परिचालन
दार्चुलामा शुक्रबार रातिको अबिरल वर्षापछि आएको बाढी पहिरोमा परी अहिलेसम्म पाँच जनाको मृत्यु भएको छ । १० जना अझै बेपत्ता रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय दार्चुलाले पुष्टि गरेको छ । बाढी पहिरोबाट संयौं मानिस प्रभावित भएका छन् । घाइतेको उद्धारमा हेलिकप्टर परिचालन गरिएको छ ।
दार्चुला बाढी पहिरो अपडेट : मृतक पाँच जनाको सनाखत, सात बेपत्ता
दार्चुलामा बाढी पहिरोमा परी मृत्यु भएका पाँच जनाको सनाखत भएको छ । मृत्यु हुनेमा नौगाड गाउँपालिकाका तीन र महाकाली नगरपालिकाका दुई छन् । बाढी पहिरोमा परी सातजना अझै बेपत्ता छन् ।
दार्चुलामा पहिरोमा पुरिएर दुईको मृत्यु, ६ बेपत्ता, दर्जनौँ घर बगे, हेलिकप्टरबाट उद्धारको प्रयास
दार्चुला, भदौ २५ गते । शुक्रबार रातिबाट परेको अविरल वर्षाले दार्चुलामा ठूलो जनधनको क्षति गरेको छ । नौगाड गाउँपालिकामा पहिरोमा परि एक महिला र एक नाबालिका गरी दुई जनाको मृत्यु भएको छ । नौगाड गाउँपालिका –१ सल्लामा पहिरोमा परि ३० वर्षीया जानकी ठगुन्ना (किम्ती) को मृत्यु भएको स्थानीय श्याम धामीले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार पानसिंह ठगुन्नाकी छोरी मोती ठगुन्नाको पनि मृत्यु भएको छ ।मृतक बालिकाको शव पुरिएको अवस्थामा फेला परेको छ । शुक्रबार राति एक बजेतिर खसेको पहिरोमा फसेका मृतकका बुवा पानसिंह ठगुन्ना र आमा फागुनी ठगुन्नाको जीवितै उद्धार गरिएको छ । यस्तै नौगाड गाउँपालिका –२ दल्लेखका ६० वर्षीय मोहनराम पार्की पनि बेपत्ता छन् । पहिरोले सल्ला गाउँका आठ घर पुरिएका छन् भने स्थानीय बिरा ठगुन्नाको हातखुट्टा भाँच्चिएर घाइते अवस्थामा उद्धार गरिएको छ । नौगाडमा पहिरोमा परि केही मानिस बेपत्ता भएको आशङ्का गरिएको छ । महाकाली नगरपालिकाको डुङ्ग्रीमा एकै परिवारका धनसिंह कार्की, मानमती कार्की, दीपक कार्की र दिनेश कार्की बेपत्ता छन् । खोजी कार्य भइरहेको स्थानीय उदय बोहराले बताउनुभयो ।यता, दार्चुला सदरमुकाम खलङ्गाको बंगाबगड क्षेत्रमा आएको बाढीले ठूलो क्षति पुर्याएको छ । महाकाली नगरपालिका क्षेत्रमा करिब डेढ दर्जन घर बगेका छन् । अहिलेसम्म एक विद्यालय, ११ घर, दुई वटा पुल र केही सवारी साधन बाढीले बगाएको भेटिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय दार्चुलाका प्रहरी निरीक्षक जगत गाहा मगरले जानकारी दिनुभयो । बाढी पहिरोमा परी ६ जना बेपत्ता भएको उहाँले बताउनुभयो । उद्धार र खोजी कार्य जारी रहेकोले क्षतिको यकिन विवरण प्राप्त हुन बाँकी रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय दार्चुलाले जनाएको छ । घटनास्थलमा उद्धार कार्यका लागि नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरीको टोली खटिएको छ ।महाकाली र नौगाड गाउँपालिकाका गरी दर्जनौँ घरहरू बगेको स्थानीयले बताएका छन् । खलङ्गास्थित दशरथ नगर आधारभूत विद्यालय बाढीले बगाएको छ । दुहुँ र महाकाली जोड्ने लास्कु झोलुङ्गे पुल र मोटरबेल पुल लास्कु खोलाले बगाएको छ । दार्चुला टिंकर सडक अवरुद्ध भएको छ । दार्चुला टिंकर सडकमा पार्किङ गरी राखिएका चार वटा जिपहरू महाकालीले बगाएको छ । महाकाली नदी नियन्त्रण आयोजनाले निर्माण गरेको पक्की तटबन्धमा क्षति पुर्याएको छ । बाढीले घर भत्काउने क्रम जारी रहेको हुँदा उच्च सतर्कता अपनाउन प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीर्घराज उपाध्यायले अनुरोध गर्नुभयो । नदी तटीय क्षेत्रका नागरिक बाढीको त्रासले रातीदेखि नै घरबाहिर रहेका छन् । दार्चुलामा बर्सेनि बाढी, पहिरोजन्य विपद्ले ठूलो क्षति पुर्याउँदै आएको छ ।घाइतेहरूको उद्धार हेलिकोप्टरमार्फत गर्न प्रयास भइरहेको छ । प्रतिनिधिसभा सदस्य गणेशसिंह ठगुन्ना बाढी पहिरो प्रभावित क्षेत्रमै पुगेर उद्धारको पहल गरिरहनुभएको छ भने दार्चुला घर भएका उद्योगमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणलाई भेटर उद्धार कार्यका लागि अनुरोध गर्नुभएको छ । उद्धारका लागि पहल भइरहेको सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय स्तरका नेताहरूले प्रतिक्रिया दिएका छन् । स्थानीयहरू समेत उद्धार कार्यमा खटिएका छन् । नदी, खोलाहरूले अहिले पनि कटान गरिरहेका छन् ।
सडक पुगे पनि कोदोले बजार पाएन
बैतडीको विभिन्न क्षेत्रमा कोदो उत्पादन हुने भए पनि किसानलाई बिक्री गर्न समस्या छ । बैतडीको तल्लो स्वराड क्षेत्रका मेलौली, पञ्चेश्वर, शिवनाथ, च्वाँगढ क्षेत्रको सिगास, पुरचौडी र डिलासैनी क्षेत्रमा प्रशस्त फल्ने कोदोले बजार पाउन नसकेको हो । गाउँमा फलेको कोदोको केही स्थानीय परिकार माँणा, हलुवा र आँखडी (कोदोको पिठो र चामलको परिकार) खाने चलन भए पनि बचेको कोदोले बजार नपाउँदा किसानले बस्तुभाउलाई खुवाउने गरेका छन् ।
जङ्गली हात्तीबाट मृत्यु भएका परिवारलाई १० लाख सहयोग
जङ्गली हात्तीको आक्रमणबाट मृत्यु भएकी शुक्लाफाँटा नगरपालिका–७ की १८ वर्षीय मीना जोशीका परिवारलाई रु १० लाखको चेक शुक्रबार हस्तान्तरण गरिएको छ ।
दार्चुलाको लास्कुमा आएको बाढीले दर्जन बढी घर बगायो
शुक्रबार रातिदेखिको अविरल वर्षाका कारण दार्चुला सदरमुकाम खलङ्गाको बंगाबगड क्षेत्रमा आएको बाढीले ठूलो क्षति पुर्याएको छ । स्थानीय एवं उद्योग वाणिज्य सङ्घ दार्चुलाका पूर्व अध्यक्ष मङ्गल ठगुन्नाका अनुसार करिब डेढ दर्जन घरहरू बगेका छन् । लास्कु खोलाको बीचमा फसेका एक जना पुरुषको सुरक्षाकर्मीले उद्धार गरेका छन् । मानिसहरू सबै राती देखिनै घरबाहिर निस्किएका छन् ।
देउडा हेर्न गएकी बालिका बलात्कृत
कैलालीको घोडाघोडी नगरपालिकामा एक बालिकामाथि सामूहिक बलात्कार भएको छ । बलात्कार आरोपमा तीन जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । ईलाका प्रहरी कार्यालय सुखडले वडा १ को सुखड हेलिप्याडमा देउडा हेर्न गएकी १५ वर्षीया बालिकाको सामुहिक बलात्कारको जाहेरी परेपछि शुक्रबार उनीहरुलाई पक्राउ गरिएको प्रहरी प्रमुख लक्ष्मणबहादुर शाहीले बताउनुभयो ।
धनगढीमा भ्रष्टाचार विरुद्धको कार्टुन प्रदर्शनी
सुदूरपश्चिम प्रदेशको अस्थायी राजधानी धनगढीमा शुक्रबारदेखि भ्रष्टाचार विरुद्धको कार्टुन प्रदर्शनी सुरु भएको छ।
प्रशासनिक पाटोमा बहस भएन : मुख्यमन्त्री भट्ट
सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्टले नेपालमा राजनीतिक परिवर्तनसँगै गरिएका अपेक्षा पुरानै प्रशासनिक संरचनाका कारण सम्भव नभएको बताउनु भएको छ।
दुर्गालाई व्यवसायी बन्न छेकेन अपाङ्गताले
शुक्लाफाँटा नगरपालिका–२ लक्ष्मीपुरकी ३३ वर्षीया दुर्गा चौधरीलाई शारीरिक अपाङ्गता छ । उहाँको कम्मरमुनिको भाग चल्दैन । तीन वर्षको उमेरमै पक्षघात भएर चौधरीको कम्मरमुनिको भाग चल्न छाडेको हो ।
जटिल गर्भपतन गराउनेको संख्या वर्षेनि बढ्दै
पछिल्ला वर्षहरुमा जटिल गर्भपतन गराउनेको सङ्ख्या बढ्दैगएको छ । गत आर्थिक वर्ष २०७८–७९ मा डडेल्धुरामा २६ जनाले जटिल गर्भपतन गराएको स्वास्थ्य कार्यालय डडेल्धुराको तथ्यांक छ । आर्थिक वर्ष २०७७–७८ मा जटिल गर्भपतन गराउनेको संख्या १८ थियो ।
पुल बनाउन निरीक्षण
कैलालीको भजनी नगरपालिका –५ गुलरिया घाटस्थित मोहना नदीमा पुल निर्माणका लागि निरीक्षण गरिएको छ । गुलरिया घाटमा पुल निर्माण प्रक्रिया अगाडि बढाउन सङ्घीय सरकारले चालु आर्थिक वर्षमा बजेट विनियोजन गरेपछि एक टोलीले निर्माणस्थलको निरीक्षण गरेको हो ।
सम्बन्धविच्छेदका घटना बढ्दै
डोटी जिल्लामा सम्बन्धविच्छेदका घटना बढ्दै गएका छन्। डोटी जिल्ला अदालतबाट उपलब्ध तथ्याङ्कअनुसार चालू आर्थिक वर्षको दुई महिना नपुग्दै सम्बन्धविच्छेदका सात मुद्दा दर्ता भइसकेका छन्। आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ मा सम्बन्धबिच्छेदका लागि २५ वटा निवेदन दर्ता भएकोमा ०७७/०७८ मा १६ र ०७६/०७७ मा १३ वटा सम्बन्धविच्छेदका निवेदन दर्ता भएका थिए।
धूमधामसँग जाँत मनाइँदै
गौरा पर्व समापन भएपछि डडेल्धुरामा देवताका मन्दिर एवं थानमा धमाधम जाँत (देवीको शोभायात्रा) भइरहेका छन्। गौराघरमा गौरादेवी भित्र्याएपछि यहाँ विभिन्न मन्दिर एवं देवताका थानमा धार्मिक परम्पराअनुसार पूजाआजासहित जाँत मेला भइरहेका छन्। स्थानीयले आ–आफ्ना इष्ट कुलदेवताको पूजाआजा गरी जाँत मनाइरहेको पण्डित लोकराज भट्टले बताउनुभयो। गौरापर्वपछि भाद्र शुक्ल दशमीका दिन अजयमेरुको शिखरमा जाँत सम्पन्न भएको छ। अजयमेरु गाउँपालिका–१ को समैजी क्षेत्रको उच्च पहाडको घना जङ्गलमा रहेको भगवान् शङ्करको शिला रहेको मानिने शिखरमा पूजाआजा गरी मनाइएको छ। शिखरमा समजैजी क्षेत्रका भट्ट, भण्डारी, ऐर, बोहरा, साउद, महर, ताम्राकार जातिका एक दर्जनभन्दा बढी गाउँका स्थानीयले पूजाआजा गर्ने प्रचलन रहेको पण्डित भट्टले बताउनुभयो। यसै दिन अमरगढी नगरपालिका–७ को उच्च पहाड शिखरमा समेत पूजाआजा गरी शिखर जाँत मनाइन्छ।
बाढीपहिरोले बस्ती जोखिममा
बाजुराको बूढीगङ्गा र त्रिवेणी नगरपालिकाका अधिकांश बस्ती बाढीपहिरोको निकै जोखिममा छन्। गत साउनदेखि लगातार बर्सात्का कारण बूढीगङ्गा नगरपालिका वडा नं। १, २, ३, ४, ५ र त्रिवेणी नगरपालिकाका वडा नं। ८ र ९ का अधिकांश बस्ती बाढीपहिरोको जोखिममा परेका हुन्। बूढीगङ्गा नगरपालिका वडा नं. २ का बजेढीका पदम विकले भन्नुभयो, “लामो समयदेखि गुइवनको पहिरोले गाउँ तलबाट जमिन काट्दै र माथिबाट पहिरोले छाप्दै गएपछि अहिले बजेढी, निमनी, बसालीलगायतका बस्ती जोखिममा परेका छन्।
जनप्रतिनिधिद्वारा मनपरी खर्च
बैतडीका स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिले बितेका पाँच वर्षमा करिब ४९ करोड रुपियाँ बेरुजु आउनेगरी मनपरी खर्च गरेका छन्। सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्थानीय तहका पदाधिकारी र सदस्यको सेवा सुविधा ऐन २०७५ (पहिलो संशोधन)ले स्थानीय तहका प्रमुख र उपप्रमुखले स्वकीय सचिव/सल्लाहकार राख्न नपाउने व्यवस्थाविपरीत बैतडीको डिलासैनी गाउँपालिकाले गएको पाँच वर्षमा प्रमुख र उपप्रमुखले खरिदार स्तरको मासिक २६ हजार ६१० रुपियाँ तलब दिनेगरी स्वकीय सचिव/सल्लाहकार राखेर तलब खुवाएको पाइएको छ।
दार्चुलामा डेङ्गुका बिरामी बढे, अस्पतालका शय्या भरिभराउ
भदौ पहिलो साताबाट जिल्लामा डेङ्गुका बिरामी ह्वात्तै बढेका छन् । डेङ्गुका बिरामीका कारण अस्पतालका शय्या भरिभराउ भएका छन् । जिल्ला अस्पतालका डा. आदर्श लिम्बूका अनुसार भदौ पहिलो सातादेखि २२ गतेसम्म २८ डेङ्गुका बिरामी पुगेका छन् ।
अस्पताल निर्माणको काम अलपत्र
डोटीको जोरायल गाउँपालिकाको सरस्वतीनगर प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र परिसरमा निर्माण हुने भनिएको १५ शøयाको अस्पताल सम्झौता भएको एक वर्ष बितिसक्दासमेत निर्माण कार्यको सुरु गरिएको छैन। सरस्वतीनगर प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका इन्चार्ज नन्द देउवाले भन्नुभयो, “अस्पताल भवन निर्माणका लागि गत वर्ष नै सम्झौता भएको भन्ने त सुनेका हौँ तर निर्माणस्थलमा कुनै काम भएको छैन। पहिलै जमिन सम्याइएको थियो, सम्झौता भएपछि थप केही पनि भएको छैन।’
डुबान प्रभावित समस्यामा
कैलालीको डुबान प्रभावित स्थानीय समस्यामा परेका छन्। घरमा पानी पसेर अन्नबाली र लत्ताकपडा भिज्नुका साथै हिलो जमेपछि उनीहरू समस्यामा परेका हुन्। शुक्रबारसमेत डुबान भएका धेरैजसो घरबाट अझै पनि पानी पूर्ण रूपमा निस्केको छैन। डुबानका कारण अन्नबाली भिजेर नोक्सान भएको भजनी नगरपालिका–२, मोहनपुरका गङ्गा चौधरीले बताउनुभयो। “पल्टुपुरका धेरैजसो परिवारको अन्नपात भिजेर नोक्सान भएको छ,” उहाँले भन्नुभयो, “पानी पसेको सबैको घरमा हिलैहिलो भएको छ।” कैलालीमा आएको बाढीका कारण ३८० भन्दा बढी घर डुबानमा परेका हुन्। भजनी नगरपालिका, कैलारी गाउँपालिका र टीकापुर नगरपालिकामा घरमा पानी पसेको छ। सबैभन्दा बढी भजनी नगरपालिकाका घर डुबान परेका छन्। यहाँ ३२७ भन्दा बढी घर डुबानमा परेको नगरपालिकाले जानकारी दिएको छ।
‘न्यायपालिका सुधारको अभियानमा छौँ’
सर्वोच्च अदालतका कामयमुकायम प्रधानन्यायाधीश दीपककुमार कार्कीले न्यायपालिकाप्रति आमजनताको भरोसा बढाउनका लागि सुधार अभियानमा लागिरहेको बताउनुभएको छ। बुधबार जिल्ला अदालत बझाङको नवनिर्मित भवनको उद्घाटन गर्न हेलिकोप्टरमार्फत बझाङ आइपुग्नुभएका प्रधानन्यायाधीश कार्कीले न्यायपालिकामा भएका विकृति र विसङ्गतिलाई हटाएर आमनागरिकले विश्वास गर्ने खालको वातावरण बनाउनका लागि आफू लागिपरेको बताउनुभएको हो।
न्यायालय सुधारको अभियानमा छौं : कावा प्रधानन्यायाधीश कार्की
सर्वाेच्च अदालतका कामय मुकायम प्रधानन्यायाधीश दीपककुमार कार्कीले न्यायालयप्रति आमजनताको भरोसा बढाउन आफूहरु सुधार अभियानमा लागिरहेको बताउनुभएको छ । बुधबार जिल्ला अदालत बझाङको नवनिर्मित भवनको यहाँ उदघाटन गर्दै उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो ।
-original-thumb.jpg)
करिडोरसँगै पञ्चेश्वरमा पुलको माग
महाकाली करिडोरको स्थलगत अवलोकन गर्न बैतडीको पञ्चेश्वर आइपुग्नुभएका नेपाली काँग्रेसका नेता रमेश लेखकसँग पञ्चेश्वरका स्थानीयले करिडोरसँगै महाकाली नदीमा पुलको माग राखेका छन् ।
विद्यार्थीले पाएनन् खाजा
नेपाल सरकार र विश्व खाद्य कार्यक्रमको साझेदारीमा आधारभूत तहका विद्यार्थीलाई खुवाइँदै आएको दिवा खाजा ढुवानी हुन नसक्दा यहाँका तीनवटा स्थानीय तहका ८० वटा विद्यालयमा दुई महिनादेखि दिवा खाजाबाट विद्यार्थी वञ्चित भएका छन्। वर्षायाम लागेपछि बझाङ जिल्लाका खप्तडछान्ना गाउँपालिका, मष्टा गाउँपालिका र साइपाल गाउँपालिकाका विद्यालयमा साउनदेखि दिवा खाजा ढुवानी हुन सकेको छैन।
