बाजुरामा भाइरल ज्वरोका बिरामी बढ्दै
बाजुराका विभिन्न गाउँमा भाइरल ज्वरोका बिरामी बढ्दै गएका छन् । पछिल्लो समयमा मौसम परिवर्तनसँग बाजुराका विभिन्न ठाउँमा भाइरल ज्वरोका बिरामीहरुको सङ्ख्या बढ्दै गएको हो ।
सप्तरीका एक वृद्धमा डेङ्गु पुष्टि
सप्तरीको खडक नगरपालिका–८ मा डेङ्गुको बिरामी भेटिएका छन् । शनिबार वीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान धरानमा परिक्षण गर्दा ६० वर्षीय एक पुरुषमा डेङ्गु सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
लामखुट्टेको वासस्थान खोजेर लार्भा नष्ट गर्न घरदैलो अभियान
काठमाडौं महानगरपालिकाले डेङ्गु नियन्त्रणका लागि घरदैलो अभियानलाई निरन्तरता दिएको छ । डेङ्गु एडिज जातको सङ्क्रमित लामखुट्टेले मान्छेलाई सार्ने भएकाले यसबाट बच्नु नै सबैभन्दा भरपर्दो उपाय हो ।
प्रदेश अस्पतालमा मिर्गौला प्रत्यारोपणको तयारी
प्रदेश अस्पताल सुर्खेतले मिर्गौला प्रत्यारोपण सेवा सुरु गर्ने भएको छ । शनिवार अस्पतालमा मिर्गौला प्रत्यारोपण सम्बन्धी अन्तर्क्रिया कार्यक्रममा अस्पताल प्रशासनले स्वास्थ्य सेवा विभागबाट अनुमति पाए लगत्तै सेवा सुरु गर्ने जनाएको छ ।
डेङ्गुको प्रकोप व्यापक
ललितपुर र काठमाडौँमा सबैभन्दा बढी सङ्क्रमित, सङ्कटकाल लगाउनेबारे अध्ययन काठमाडौँ, भदौ २० गते । मनाङ र हुम्लाबाहेक ७५ जिल्लामा डेङ्गु सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ। यससँगै डेङ्गु महामारीकै कारण स्वास्थ्य सङ्कटकाल घोषणा गर्ने कि नगर्ने भन्ने अध्ययनमा स्वास्थ्य अधिकारी लागेका छन्।काठमाडौँ उपत्यकाका दुई जिल्ला ललितपुर र काठमाडौँमा सबैभन्दा बढी डेङ्गु सङ्क्रमित पुष्टि भएको छ। ललितपुरमा कतिपय परिवारका सम्पूर्ण सदस्यलाई नै डेङ्गु पुष्टि भएको छ। गत जनवरीदेखि हालसम्म नेपालमा पाँच हजार २९ जनालाई डेङ्गु पुष्टि भएको छ। सबैभन्दा धेरै ललितपुरमा एक हजार ८३२, काठमाडौँमा ८८८, भक्तपुरमा ९९ जनामा डेङ्गु सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ। पछिल्ला दिनमा उपत्यकालगायत ७५ वटै जिल्लामा डेङ्गुले महामारीको रूप लिन थालेपछि डेङ्गु प्रकोपलाई महामारीका रूपमा घोषणा गर्ने तयारीमा छलफल भइरहेको छ। स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता सञ्जयकुमार ठाकुरले नेपालमा डेङ्गु बढ्दै गएकाले स्वास्थ्य सङ्कटकाल लगाउने विषयमा छलफल सुरु भएको बताउनुभयो। उहाँले स्वास्थ्य सङ्कटकाल (महामारी) घोषणाका लागि केही प्रावधान पूरा गर्नुपर्ने भन्दै ती प्रावधान पूरा भए सङ्कटकाल लगाउन सकिने बताउनुभयो। गत जनवरीदेखि हालसम्म नेपालमा पाँच हजार २९ जनालाई डेङ्गु पुष्टि भएको छ । डेङ्गु नियन्त्रण बाहिर गएको अवस्थामा सङ्कटकालका प्रावधान पूरा गरेको अवस्थामा महामारी घोषणा गरिने उहाँले बताउनुभयो। अस्पतालका प्रमुख, विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका प्रतिनिधिसँग छलफल भइरहेको भन्दै प्रवक्ता डा. ठाकुरले पर्सि मङ्गलबार सरोकारवाला निकायसँग छलफल गरेर सङ्कटकाल लगाउने वा नलगाउने भन्ने विषयमा निष्कर्षमा पुग्न सकिने जानकारी गराउनुभयो। इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका जनस्वास्थ्य प्रशासक गोकर्ण दाहालले महामारी घोषणा गर्न पाँच वर्षको डेङ्गुसम्बन्धी केसलाई विश्लेषण गर्नुपर्ने बताउनुभयो। उहाँले थप्नुभयो, “पाँच वर्षको डेङ्गुसम्बन्धी केसलाई विश्लेषण गरेर न्यूनतम सीमा (थ्रेस होल्ड) निकालिन्छ र त्यसभन्दा माथि गएको अवस्थामा आउटब्रेकका आधारमा महामारी घोषणा गरिन्छ।” डेङ्गुको पहिलो चरण सतर्कता, दोस्रो अनियन्त्रित र तेस्रोमा महामारीको चरण हुने भन्दै दाहालले त्यसको तथ्याङ्क विश्लेषण गर्ने काम भइरहेको जानकारी गराउनुभयो। अहिलेको स्थितिलाई हेर्ने हो भने महामारी घोषणा गर्न सकिने भए पनि पाँच वर्षअघिदेखिको तथ्याङ्कका आधारमा घोषणा गर्नुपर्ने भएकाले तथ्याङ्क हेर्ने काम भइरहेको बताउनुभयो। इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका प्रमुख डा. चुमनलाल दासले कतिपय जिल्लामा डेङ्गु महामारीका रूपमा बढेको जानकारी दिँदै महामारी घोषणा गर्ने वा नगर्ने विषयमा कुनै निर्णय भइनसकेको जानकारी दिनुभयो। तीव्र रूपमा यसैगरी डेङ्गुका बिरामी बढ्दै जाने हो भने डेङ्गु महामारी घोषणा गर्नुपर्ने हुन सक्छ । “सबैभन्दा बढी ललितपुरमा डेङ्गु बढेको छ, तीव्र रूपमा यसैगरी डेङ्गुका बिरामी बढ्दै जाने हो भने डेङ्गु महामारी घोषणा गर्नुपर्ने हुन सक्छ,” जनस्वास्थ्य प्रशासक दाहालले भन्नुभयो, “महामारी घोषणा गर्न तथ्याङ्कले अझै पनि सपोर्ट गरेको छैन।” जनस्वास्थ्यविद् डा. बाबुराम मरासिनीले डेङ्गुको महामारीको अवस्था आइसकेको बताउनुभयो। उहाँले राष्ट्रिय स्वास्थ्य सङ्कटकाल लागू गर्ने समय आइसकेको भन्दै सङ्ख्या बढ्दै गए डेङ्गुबाट मृत्यु बढ्ने बताउनुभयो। उहाँले मुलुक सङ्घीय प्रणालीमा जानुअघि प्रत्येक जिल्लामा भेक्टर नियन्त्रण निरीक्षक र मलेरिया निरीक्षण हुने गरेकोमा अहिले उनीहरूलाई सामान्य स्वास्थ्यकर्मीमा रूपान्तरण गरिँदा समस्या बढेको बताउनुभयो। ती निरीक्षकले त्यही विषयमा अध्ययन गरेका हुन्थे भन्दै डा. मरासिनीले अहिले डाक्टरले कुन किसिमको डेङ्गु लाग्यो भनेर पत्ता लगाउन नसक्ने दाबी गर्नुभयो। भेक्टर कन्ट्रोलसम्बन्धी स्वास्थ्यकर्मी नभएका कारण डेङ्गुको महामारी फैलिएको उहाँको भनाइ छ। एडिस जातिको लामखुट्टेले सबैभन्दा मन पराउने टायर हो भन्दै उहाँले टायरलाई जथाभावी राख्न नहुने बताउनुभयो। त्यस्तै उक्त लामखुट्टे काटेका बाँसमा पनि बस्ने र फुल पार्ने भएकाले त्यसमा पनि सावधानी अपनाउनुपर्ने बताउनुभयो।
डायलासिस सेवा बन्द गरेपछि बिरामीको बिजोग
नेपालगञ्ज मेडिकल कलेज शिक्षण अस्पताल कोहलपुरमा डायलाइसिस सेवा बन्द गरेपछि डायलाइसिस गराउने विरामीको बिजोग भएको छ । गत शुक्रबारबाट अस्पतालले डायलाइसिस सेवा बन्द गरेपछि उपचारका लागि आएका विरामीहरु अलपत्र परेका छन् ।
२४ घण्टामा १४२ जनामा कोरोना पुष्टि , २३० सङ्क्रमणमुक्त
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार कुल तीन हजार ४५० जनाको कोरोना परीक्षण गर्दा १४२ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
सेती प्रादेशिक अस्पतालमै मिर्गौला प्रत्यारोपण हुने
सेती प्रादेशिक अस्पताल धनगढीमा आगामी एक वर्षभित्र मिर्गौला प्रत्यारोपण सेवा सुचारु हुनेभएको छ । बर्षभित्र मिर्गौला प्रत्यारोपण हुने व्यवस्था मिलाउन आइतबार एक कार्यक्रममा शहीद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्र भक्तपुर र सेती प्रादेशिक अस्पतालबीच सम्झौता भएको हो ।
रुपन्देहीको ग्रामीण क्षेत्रमा १५ शैयाको अस्पताल बन्दै
रुपन्देहीको सियारी गाउँपालिका वडा नम्बर ४ दयानगर छपियामा १५ शैयाको अस्पताल निर्माण गर्न शिलान्यास गरिएको छ । छपिया स्वास्थ्य चौकीको स्तरोन्नती गर्दै १५ शैयाको अस्पताल निर्माण गर्न लागिएको हो ।
गुल्मीमा १२३ जनामा डेङ्गु सङ्क्रमण पुष्टि
गुल्मी जिल्लामा डेङगुका बिरामीहरु दैनिक रुपमा बढ्दो क्रममा रहेका छन् । जिल्लाको सत्यवती गाउँपालिकामा एक सय जना, छत्रकोट गाउँपालिकामा पाँच जना, रेसुङगा नगरपालिकामा छ जना सङ्क्रमित हुनुभएकाे छ । यस्तै, मुसिकोट नगरपालिकामा एक, इश्मामा तीन, मालिकामा एक, गुल्मीदरबारमा एक, मदानेमा एक, कालीगण्डकीमा एक र प्राइभेट क्लिनिकहरुमा परीक्षण गर्दा चार जना गरी १२३ जनामा सङ्क्रमण देखा परेको स्वास्थ्य कार्यालय गुल्मीका प्रमुख पशुपति आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।
मोरङकाे सुधार गृहबाट १३ जना भागे, चार जना धरानमा पक्रिए
मोरङको उर्लाबारी–७ स्थित ‘जीवन बचाउ उपचार सेवा गृह’ मा उपचार गराइरहेका १३ जना दुब्र्यसकहरु भागेका छन् । भागेका दुब्र्यसकहरू झापा, मोरङ र सुनसरी जिल्लाका रहेका छन् । चार जना धरानबाट पक्राउ परिसकेका छन्।
थप दुई सय जनामा कोरोना सङ्क्रमण, दुईको मृत्यु
पछिल्लो २४ घण्टामा थप दुई सय जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार कुल तीन हजार ५३७ कोरोना परीक्षण गर्दा दुई सय जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
गुणस्तरीय स्वास्थ्य सरकारको प्राथमिकतामा : प्रधानमन्त्री देउवा
नेपाली कांग्रेसको शुभेच्छुक संस्था प्रजातन्त्रवादी चिकित्सक सङ्घले शनिबार लैनचौर ब्याङ्वेटमा आयोजना गरेको ‘सम्मान तथा शुभकामना आदानप्रदान’ कार्यक्रममा प्रधानमन्त्री देउवाले संविधानले स्वास्थ्य र शिक्षा क्षेत्रलाई मौलिक अधिकारका रूपमा ग्यारेन्टी गरेको बताउनुभयो ।
स्वास्थ्य क्षेत्र सरकारको प्राथमिकतामा: मन्त्री खापुङ
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्यामन्त्री भवानी खापुङले संविधानले स्वास्थ्यलाई नागरिकको मौलिक हकका रूपमा परिभाषित गरेकाले सरकारले स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकता दिँदै बजेट विनियोजन गरेको बताउनुभएको छ ।
२४ घण्टामा २०६ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि, तीनको मृत्यु
काठमाडौं, भदौ १७ गते । पछिल्लो २४ घण्टामा थप २०६ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ। स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार कुल दुई हजार ८६९ जनाको कोरोना परीक्षण गर्दा २०६ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो।एक हजार ५९५ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा १३४ र एक हजार २७४ जनाको एन्टिजेन परीक्षण गर्दा ७२ जनामा कोरोना सङ्क्रमण देखिएको मन्त्रालयले जनाएको छ।स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार पछिल्लो २४ घण्टामा ३९८ जना सङ्क्रमणमुक्त भएका छन् भने सो समयमा तीनजना सङ्क्रमितको मृत्यु भएको छ। त्यस्तै, हाल मुलुकमा सक्रिय सङ्क्रमितको सङ्ख्या दुई हजार ८९१ छ ।
गर्भवती महिलालाई गाउँमै भिडियो एक्स-रे सेवा
गाउँमै भिडियो एक्स-रे सेवा पाउँदा गर्भवती महिला खुसी भएका छन् । गाउँमै भिडियो एक्स-रे सेवा पाएपछि दिनभरको समय र पैसा खर्चेर अन्यत्र जानुपर्ने बाध्यता हटेको गर्भवती महिलाको भनाइ छ ।
बागलुङमा बर्सेनि देखिँदै छ डेङ्गु
तीन वर्षदेखि लगातार बागलुङमा डेङ्गुका बिरामी भेटिन थालेका छन् । विगत दुई वर्षदेखि दक्षिण बागलुङको जैमिनी र बागलुङकै बलेवा क्षेत्रमा बिरामी देखिएकामा यो वर्ष भने बागलुङको अन्य स्थानमा पनि भेटिएको हो ।
पूर्वाञ्चल क्यान्सर अस्पतालमा पेट सिटी स्क्यान सुरु
पूर्वाञ्चल क्यान्सर अस्पतालले पेट सिटी स्क्यान सेवा सुरु गरेको छ । काठमाडौँ उपत्यका बाहिर पहिलो पटक सो सेवा पूर्वाञ्चल क्यान्सर अस्पतालले सुरु गरेको हो ।
डेङ्गु सङ्क्रमण रोक्न औषधि छर्नेका दुईथरी कुरा
काठमाडौँ महानगरपालिकाले डेङ्गुलगायतका सङ्क्रमण रोक्न सुरु गरेको औषधि छर्ने कार्यमा समन्वय देखिएको छैन। केही समययता विभिन्न सङ्क्रमण बढेसँगै बिहीबारदेखि कीटनाशक औषधि छर्ने कार्य सुरु गरिए पनि महानगरपालिकाका विभिन्न निकायबीच समन्वय नदेखिएको हो। महानगरका प्रमुख बालेन्द्र शाहको सचिवालयले स्थानीयवासीको मागअनुसार महानगरका विभिन्न स्थानमा कीटनाशक औषधि छर्ने कार्य सुरु भएको बताएको छ भने महानगरको स्वास्थ्य विभागले सो कार्यप्रति अनभिज्ञता प्रकट गरेको छ।
बिरामीलाई चर्को पार्किङ शुल्क
रामेछापकी लक्ष्मी केसीलाई उपचार गराउन वीर अस्पताल पुग्नुभएका विनोद केसीले दिनभरिको सवारी पार्किङबापत २७५ रुपियाँ तिर्नुप-यो । वीर अस्पतालको आकस्मिक कक्षको सामुन्नेको सडकमा मोटरसाइकल पार्किङ गरेबापत सो रुपियाँ मागेपछि सुरुमा त उहाँ अक्मकिनुभयो तर त्यति शुल्क नबुझाएर उम्किनै पाउनुभएन । सवारीसाधन लिएर स्वास्थ्य उपचार गराउन वीर अस्पताल पुगेका बिरामी र कुरुवा पार्किङबापत चर्काे शुल्क तिर्न बाध्य छन् । पार्किङबापत प्रतिघण्टा २५ रुपियाँ तिर्नुपर्छ ।
२४ घण्टामा थप २६९ जनामा कोरोना पुष्टि, एकको मृत्यु
पछिल्लो २४ घण्टामा थप २६९ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार कुल तीन हजार ५५७ जनाको कोरोना परीक्षण गर्दा २६९ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
दुई वर्षपछि आमा सुरक्षा कार्यक्रम सञ्चालन
तानसेनका ठूला अस्पतालमा सञ्चालन हुन नसकेको ‘आमा तथा शिशु सुरक्षा कार्यक्रम’ पुनः सञ्चालनमा आएको छ । तानसेन नगरपालिका र लुम्विनी मेडिकल कलेजबीच सम्झौंता भएपछि ‘आमा तथा शिशु सुरक्षा कार्यक्रम’ सञ्चालनमा आएको हो ।
डेंगु फैलाउने लामखुट्टे घाम छउन्जेल सक्रिय हुन्छ : डा. चालिसे
छिल्लो केही महिनादेखि काठमाडौं उपत्यकालगायत देशका विभिन्न जिल्लामा डेंगुका बिरामी बढ्दै गएका छन् । इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका अनुसार एक महिनामा दुई हजार ५०० भन्दा बढीमा डेंगु सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । पुसदेखि बुधबारसम्म ७२ जिल्लाबाट तीन हजार २२७ जनामा डेंगुको सङ्क्रमण पुष्टि भइसकेको छ ।
वीरगन्जमा डेङ्गु र स्क्रब टाइफसका बिरामी ह्वात्तै बढे
पोखरीया, भदौ १६ गते । पर्साको वीरगन्जमा डेङ्गु र स्क्रब सटाइफका बिरामीको सङ्ख्या ह्वात्तै बढेको छ । वीरगन्जको नारायणी अस्पताल तथा निजी क्लिनिकमा दिनहुँ डेङ्गु र स्क्रब सटाइफका बिरामी उपचारका लागि आउन थालेका छन् । नारायणी अस्पतालका वरिष्ठ चिकित्सक डा. उदयनारायण सिंहका अनुसार सातायता दैनिक जसो बिरामी फेला पर्न थालेका छन् । खासगरी वीरगन्ज बाहिरबाट आएका नागरिकमा बढी जसो डेङ्गु र स्क्रब टाइफसको लक्षण देखिएको उहाँले बताउनुभयो । बिरामीको सङ्ख्या बढ्न थालेपछि चिकित्सकले सावधानी अपनाउन सुझाव दिएका छन् । हाल दैनिक रूपमा १५ देखि २० जनामा डेङ्गु र स्क्रब सटाइफका बिरामी अस्पताल भर्ना हुन थालेका चिकित्सकले बताएका छन् । बिरामीमा उच्च ज्वरो, टाउको दुख्ने, शरीर र मांसपेशी दुख्ने, शरीरका विभिन्न भागमा साना र ठूला रातो डाबर आउने जस्ता लक्षण देखिने गरेको डा. सिहले बताउनुभयो ।