अख्तियारको साहसिक कदम
अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले पछिल्ला दिनमा देखाएको सक्रियताले देशमा सुशासन र भ्रष्टाचारविरुद्धको अभियानलाई बल पुगेको छ । खास गरी पशुपतिनाथमा चढाइएको सुनको जलहरी र राष्ट्रिय पेमेन्ट गेटवे प्रणालीमा भएको भ्रष्टाचार काण्डमा अख्तियारले गरेको अनुसन्धानले जनतामा भरोसा दिएको छ । आराध्यदेव पशुपतिनाथमा चढाइएको सुनको जलहरी काण्डले मुलुकको राजनीति लामो समय तरङ्गित भएको थियो । यस प्रकरणमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आ
फलदायी भ्रमण
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ अमेरिका र उत्तर छिमेकी चीनको भ्रमण सम्पन्न गरी स्वदेश फर्केर घरेलु समस्या सम्बोधनमा लाग्नुभएको छ । अमेरिकाको न्युयोर्कमा संयुक्त राष्ट्रसङ्घको ७८ औँ महासभामा भाग लिने सिलसिलामा उहाँले विश्व नेताहरूसँग गर्नुभएको भेटवार्ता, बैठकहरूलाई सम्बोधन अनि सोझै चीनमा पुगेर त्यहाँ भएका उच्चस्तरीय भेटवार्ता, दुईपक्षीय समझदारी र अन्य कार्यक्रमको कूटनीतिक सार हो– फलदायी भ्रमण र यसले नेपालको कूटनीतिक क्षेत्रमा नयाँ इँटा थपेको निष्कर्ष । संयुक्त राष्ट्रसङ्घको महासभामा नेपालले अति कम विकसित मुलुकहरूले भोगिरहेका सङ्कटहरू सम्बोधन गरी उन्नतितर्फ लम्कन अन्तर्राष्ट्रिय स
दुग्ध उत्पादकका दुःख
कृषि गणना–२०७८ अनुसार नेपालमा किसानको सङ्ख्यामा वृद्धि हुँदै गएको छ । विगत ६० वर्षमा २५ लाख ७८ हजार कृषक परिवार थपिएर ४१ लाख १८ हजार परिवार कृषिमा आबद्ध छन् । कृषकमा पुरुषको हिस्सा घटेको छ र महिलाको हिस्सा बढेर ३२.४ प्रतिशत पुगेको छ । गत १० वर्षको बिचमा पशुपालन गर्ने कृषक परिवार ३३ लाख ५३ हजार ८५७ बाट बढेर ३४ लाख पाँच हजार १४ पुगेको छ । पशुपालन मूलतः दुध र मासुका लागि गरिन्छ । पछिल्लो समय व्यावसायिक रूपमा नै गाई भैँसी पालन फ
क्रिकेट कीर्तिमान
चीनमा जारी १९ औँ एसियाली खेलकुद (एसियाड) मा इतिहासमै सबभन्दा धेरै खेलाडी सहभागी गराएको नेपालले पदकको आशा गरिएका तेक्वान्दो, बक्सिङ, जुडो, उसु जस्ता खेलमा पनि निराश बन्नु परेको विडम्बना छ । एसियाडमा नेपालले पहिलो पटक २९ खेलमा २५३ खेलाडी सहभागी गरायो तर खेलका पदक धेरै खेलाडीका निम्ति आकाशको फल भए । प्रतिस्पर्धामा उत्कृष्ट कौशल प्रदर्शन हुनु पर्छ । पर्याप्त राष्ट्रिय लगानी, तयारी, अभ्यासबाट खारिएका अन्य देशका खेलाडीसामु कम
शिक्षकको व्यवस्थापन
ज्ञानको ज्योति दिने गुरु देवतुल्य छन् भन्ने हाम्रो शिक्षा परम्परा हो तर क्रमशः आधुनिक शिक्षा प्रणालीमा अन्यत्र शिक्षकको जति सुनुवाइ, सम्मान, प्रतिष्ठा रहे पनि नेपालमा उनीहरू राज्यको विभेदमा परेका छन् । बालबालिकालाई शिक्षा दिने शिक्षकको भूमिका सामाजिक चेतना विस्तार एवं नेपालको राजनीतिक परिवर्तनमा समेत गहन छ तर पञ्चायती निरङ्कुशताको समयमा मात्र होइन, उनीहरूकै बलमा प्राप्त प्रजातान्त्रिक व्यवस्थामा पनि सत्ताको विभेदमा परिरहेका छन् शिक्षक
हितैषी समझदारी
सन् १९६० यताका ६३ वर्षमा नेपाल चीनबिच राज्य तथा सरकार प्रमुख एवं अन्य उच्च पदस्थका औपचारिक भ्रमणका शृङ्खलाले सम्बन्धका नयाँ दिशा दिइरहेका छन् । यस्ता राजकीय एवं औपचारिक भ्रमणका बेला आपसी हित प्रवर्धन हेतु अनेकौँ क्षेत्रमा सहयोग आदान प्रदानका सम्झौता समझदारी हुँदै आएका छन् । यस्ता सम्झौता समझदारी कार्यान्वयन हुँदाको लाभ सम्भवतः चीनभन्दा नेपालका नागरिकले बढी पाएका छन् । आफ्नै गरिबी, पछौटेपनबाट ग्रसित हुँदा पनि नेपालसँगको सम्बन्धलाई ‘सँगसँगै विकास’ अवधारणाले अगाडि बढाउन अग्रसर भएको बेला नेपालीका आधारभूत
व्यापार असन्तुलनको आयाम
गत वर्ष घट्दो क्रममा रहेको आयात व्यापार चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को भदौसम्ममा बढ्न थालेको तथ्य सार्वजनिक भएको छ । भन्सार विभागले सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्क अनुसार गत साउनमा एक खर्ब २९ अर्ब २३ करोड रुपियाँको वस्तु आयात भएकोमा भदौमा मात्रै एक खर्ब ३० अर्ब ५१ करोड रुपियाँको वस्तु आयात भएको छ । अत्यधिक आयातका कारण विदेशी मुद्राको सञ्चिति घट्दा केही वस्तुको आयातमा लगाइएको प्रतिबन्धका कारण आयात घट्दो क्रममा थियो । त्यस्तो प्रतिब
उच्चस्तरीय भेटवार्ताको सन्देश
सन् १९६० अप्रिल २८ मा नेपाल चीन शान्ति तथा मैत्री सन्धिमा हस्ताक्षर भएपछि निरन्तर भरोसापूर्ण मित्रका रूपमा नेपाल र चीनले सहयोग आदानप्रदान गरिरहेका छन् । संयुक्त राष्ट्रसङ्घमा अरूले के भन्लान् भन्ने पर्वाह नगरी एक चीनको पक्षमा उभिँदै उसलाई त्यो विश्व संस्थाका सदस्यता दिलाउन नेपालको भूमिका ऐतिहासिक महìवको छ । यस्तै नेपालको भौतिक पूर्वाधार विकासमा तत्कालीन गच्छे अनुसार, तेस्रो देशसँगको सम्बन्ध बिग्रेला कि भन्ने वास्ता नगरी चीनले सहयोग गरिरहेको छ । नेपाललाई हरेक अप्ठ्यारोका बेला सबभन्दा अगाडि सरेर सहयोगको हात बढाइरहेको छ । यतिखेर यही सहृदयी छिमेक
विश्व मञ्चमा नेपाल
विश्वका १९३ देश सदस्य रहेको संयुक्त राष्ट्रसङ्घको ७८ औँ महासभामा नेपालले अति कम विकसित मुलुकले भोगिरहेका सङ्कटहरू सम्बोधन गरी विकासोन्नति गर्न अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगको खाँचो प्राथमिकतासाथ उठाएको छ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले महासभाको उच्चस्तरीय छलफल तथा सँगसँगै भएका अन्य छलफलमा खास गरी जलवायु परिवर्तन र महामारीजन्य विपत्का नकारात्मक परिणामहरूको सामना गरिरहेका देशहरूप्रति विकसित राष्ट्रहरूको दायित्व पूरा गरिनुपर्ने अ
द्रुत बस सेवा
काठमाडौंँको रत्नपार्कदेखि भक्तपुरको सूर्यविनायकसम्म द्रुत बस सेवा सुरु गरिएको छ । संविधान दिवसको अवसर पारेर सुरु गरिएको यो सेवा नगरिकका यात्राको दुरी घटाउने र सहज सेवा दिलाउने राज्यको कर्तव्यको नयाँ थालनी हो । दु्रत बस सेवाको नियमित सञ्चालनले हाल करिब दुई घण्टा लाग्ने सार्वजनिक यातायातको दुरी ४५ मिनेटमा झार्ने योजना छ । राजधानीको केन्द्रबिन्दुमा रहेको सिंहदरबारलगायत स्थानमा बिहान यात्रु धेरै आउने र बेलुका निवासमा फर्कने समयमा यातायात
