बाढीपहिरोका कारण सिँचाइ कुलोसहित ६ घर जोखिममा
पर्यावरणीय अध्ययन विना बस्तीमाथि डोजरले जथाभावी सडक खन्दा आएको बाढी पहिरोले बैतडीको सिगसमा दुई वटा सिँचाइ कुलो बगाउनुका साथै ५० रोपनी खेत र छ वटा घर उच्च जोखिममा परेका छन् ।
प्लटिङका कारण अन्नबाली उत्पादनमा कमी आयो : अध्यक्ष ओली
नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष एवम् पूर्व प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले अनावश्यक ढङ्गले जमिन प्लटिङ गर्दा अन्नबाली उत्पादनमा कमी आउन थालेको बताउनुभएको छ । अखिल नेपाल किसान राष्ट्रिय महासंघले भक्तपुरमा आयोजना गरेको धान दिवसको कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्नुहुँदै अध्यक्ष ओलीले त्यस्तो बताउनुभएको हो ।
धान रोपेर रमाए बालबालिका
यलु जोशी काठमाडौं, असार १५ गते। हाम्रो संस्कृति हामीले बचाउनुपर्ने उद्देश्यले बालबालिकाले असार १५ गते हिलो खेल्दै धान रोपेर मनाएका छन्। राष्ट्रिय धान दिवसको अवसर विभिन्न स्कुलबाट आएका बालबालिकाले कोही धान रोपेर त कोहीले हिलो खेलेर रमाइलो गरेका हुन्। मध्यपुरथिमी लोकन्थलीस्थित भक्तपुर निस्ट माध्यमिक विद्यालयका स–साना बालबालिकालाई असार १५ र धानको महत्त्व बुझाउन रोपाइँ गर्न लगाएको विद्यालयको शिक्षिका साधना शर्माले जानकारी दिनुभयो। उहाँले बालबालिकालाई सानैदेखि नैतिक शिक्षाको आवश्यकता पर्ने भएकाले असार १५ मा धान रोप्न लगाएको बताउनुभयो। विद्यालयका शिक्षक ज्ञानु श्रेष्ठले बालबालिकालाई हामीले खाने खाना (भात) कसरी आउछ भन्ने बुझाउने उद्देश्यले रोपाइँमा सहभागी गराएको जानकारी दिनुभयो। किसानले कति मिहिनेतका साथ रोपाइँ गर्छन् भन्ने कुराको ज्ञान नयाँ पुस्तालाई सिकाउन रोपाइँ कार्यक्रम गरेको उहाँले प्रष्ट पार्नुभयो। स–साना बालबालिका पानी र माटोमा रमाएर धान रोप्न सक्रिय थिए। धान रोप्न सिकाउँदै गर्नुभएको सूर्जमाया द्वारेले हाम्रो संस्कृति र परम्पराको संक्षण गर्नका लािग यस्तो नैतिक शिक्षाको महत्त्व रहेको उल्लेख गर्नुभयो। बोलीचालीको भाषामा आफ्नो व्यस्तता दर्शाउन पनि ‘मलाई अहिले असारको पन्ध छ’ भन्ने गरिन्छ। रोपाइँ गर्दा आफ्ना दुःख, पीर तथा जीवनका घटनालाई असारे गीत गाएर पोख्ने गरिन्छ। यसै अवसरमा केही समुदायमा असारे गीतमा जुहारी खेल्ने पनि गरिन्छ।
-original-thumb.jpg)
इलामको समालबुङका कृषकद्वारा सडकमै रोपाइँ
इलाम नगरपालिकाको दुलालबेसीमा बेठी लगाएर खेतमा धान रोपी रहँदा इलामको सूर्योदय नगरपालिका ५ समालबुङका कृषकले सडकमै धान रोपेका छन् । असार १५ लाई राष्ट्रिय धान दिवसका रुपमा मनाएर किसानका खेतबारीमा धान रोपाई भैरहँदा सडकको कन्तबिजोग भोगेका समालबुङबासीले भने सडकमै धान रोपेर बिरोध जनाएका हुन् ।
पोखरामा रोपाइँ महोत्सव : हिलोमा रमाए पर्यटक
कृषकहरु मल बिउँको चिन्तामा रहेकाबेला पोखराका पर्यटन व्यवसायीहरुले विदेशी पर्यटकलाई सहभागी गराएर १७ औं असारे रोपाइँ महोत्सव मनाएका छन् । ‘पोखरा सबै मौसमका लागि’ भन्ने मूलनाराकासाथ पोखरा पर्यटन परिषद्ले आज महोत्सव आयोजना गरेको हो ।
कृषिका विद्यार्थीले मनाए धान दिवस
बुधबार बिहान ७ बजे तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १२मा रहेको मेट्रो कलेजमा कृषि विषय पढ्ने विद्यार्थीहरु हिलाम्य खेतमा देखिए ।
बाँकेमा असार १५ सम्म पाँच प्रतिशत मात्र रोपाइँ
बाँके जिल्लामा यस वर्ष वर्षा ढिलो हुँदा १५ असार अर्थात धान दिवसका दिन बुधवारसम्म पाँच प्रतिशत मात्रै रोपाइँ भएको कृषि ज्ञान केन्द्र नेपालगञ्जले जनाएको छ । सो कार्यालयका प्रमुख सागर ढकालकाअनुसार गत वर्ष धान दिवसको दिनसम्म पुग्दा जिल्लामा ४५ प्रतिशत रोपाई सकिएकोमा यस वर्ष वर्षा नहुँदा हालसम्म पाँच प्रतिशत मात्रै रोपाइँ भएको बताउनुभयो ।
धानको उत्पादन वृद्धिका लागि जैविक विविधताको संवर्द्धन
बुधबार असारको पन्ध्र अर्थात् राष्ट्रिय धान दिवस । धानबालीमा जैविक विविधताको उपयोग आयात प्रतिस्थापनमा सहयोग भन्ने नाराका साथ विविध कार्यक्रमका साथ १९औँ धान दिवस मनाइँदै छ ।
सामुदायिक वन महासङ्घद्वारा जनप्रतिनिधिलाई सम्मान
सामुदायिक वन उपभोक्ता महासङ्घ नेपाल जिल्ला महासङ्घ ताप्लेजुङले स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिलाई सम्मान गरेको छ । जिल्ला महासङ्घले सामुदायिक वन क्षेत्रमा क्रियाशील रही वैशाख ३० गते सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनबाट विभिन्न पदमा निर्वाचित हुने जनप्रतिनिधिलाई सम्मान गरेको हो ।
हराउँदै गयो रोपाइँको मौलिकता : सुनिनै छोडे असारे भाका
लोकगायिका हरिदेवी कोइरालाले गाउनुभएका यी गीतका हरफ अब रोपाइँका बेला खेतका गह्रामा रोपाहारका मुखबाट सुनिन छाडेका छन् । आजभोलि असारे गीत असार महिनामा पनि बिरलै सुनिन्छन् ।
२७ अर्बको चामल र १५ अर्बको धान आयात
मुलुक कृषिप्रधान भएकाले पनि त्यसको महत्व दर्शाउन र धानको सर्वव्यापकता फैलाउनका लागि यो दिवस मनाउने गरिएको हो । हरेक वर्ष धान रोप्ने खेत क्रमशः घट्दै गएको छ ।
कृषिको विकास नगरे मुलुक कृषिमा आत्मनिर्भर बन्न नसक्ने : सभापति सुवेदी
कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समिति सभापति पूर्णकुमारी सुवेदीले सरकारले कृषिलाई मुख्य प्राथमिकतामा राखेर विकास नगरे मुलुक कृषिमा आत्मनिर्भर बन्न नसक्ने बताउनुभएको छ ।
रुकुम(पूर्व) मा बर्सेनि धानखेती घट्दै
रुकुम(पूर्व)मा धानखेती घट्दै गएको छ । पहिलेको तुलनामा पछिल्ला केही वर्षमा यस जिल्लामा धानखेती घटेको छ ।
सिँचाइका लागि झोलुङ्गे पुल
सामान्यतया झोलुङ्गे पुल खोला वा नदी तर्नको लागि प्रयोग गर्ने गरिन्छ । तर धनकुटामा भने सिँचाईको लागि समेत झोलुङ्गे पुल उपयोगीसिद्ध देखिएको छ ।
पर्याप्त पानी नपर्दा पाल्पामा ५० प्रतिशत मात्रै धान रोपाइँ
पानी नपरेपछि पाल्पाको अधिकांश भूभागमा धान रोपाइँ गर्न ढिलाइ भएको छ । गत वर्ष यही समयमा ५० प्रतिशत खेतीयोग्य भूभागमा धान खेती भएको थियो । यो वर्ष पर्याप्त वर्षा नहुँदा धान खेतीका लागि आवश्यक पर्ने पानीको जोहो हुन सकेको छैन ।
लेकमा हिमाली आलुको बीउ उत्पादन गरी ब्राडिङ
बाह्रबिसे नगरपालिका–९ आरुखर्क चापानी लेकमा लेकाली आलुको बीउको व्यावसायिक उत्पादन थालिएको छ । स्थानीय समुदायले ६० रोपनी निजी जग्गामा व्यवसायिक रुपमा आलु खेती गरी आलुको वीउ उत्पादन गर्न थालेका छन् ।
काँडामा रोपेको दुई वर्षमै फल्यो स्याउ
खप्तड छेडेदह गाउँपालिका वडा नं १ काँडाका बीरबहादुर रावलले रोपेको दुई वर्षमै स्याउ फल्न सुरु भएको छ । २०७७ सालको फागुन महिनामा इटालीबाट ल्याएको फुँजी, गाला र गोल्डेन जातको स्याउ लगाएको दुई वर्षमै फल्न सुरु गरेको हो ।
रेसुङ्गा नगरपालिकाद्वारा २० जना कृषक सम्मानित
गुल्मी जिल्लाको रेसुङ्गा नगरपालिकाले कृषकहरुलाई प्रोत्साहन गर्दै व्यावसायिक र कृषि पेशामा कटिबद्ध भएर लाग्नको लागि सम्मान गरेको छ । कृषि शाखाको आयोजनामा आ.व.०७८/७९ को नीति तथा कार्यक्रम अनुसार नगरपालिका भित्रका उत्कृष्ट बीस जना कृषकलाई सम्मान गरिएको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत भक्तिराम मरासिनीले जानकारी दिनुभयो ।
धान रोप्न छाडेर मल माग्दै किसानहरु सडकमा
धान रोपाइँको समयमा रासायनिक मलको अभाव भएपछि सिरहाका किसानहरु सहज रुपमा मलखादको आपूर्तिको माग गर्दै सडक प्रदर्शनमा उत्रेका छन् । गहुँ र चैते धानको समयमा रासायनिक मलको आपूर्ति हुन नसक्दा मार खाएका किसानलाई धान रोपाइँको समयमा पनि रासायनिक मलको अभाव भएपछि सम्बन्धित निकाय र सरकारलाई दबाब दिन आन्दोलनमा उत्रिनुपरेको अखिल नेपाल किसान महासंघका सिरहा इन्चार्ज रामकुमार साहले बताउनुभयो ।
ड्रागन फ्रुटको व्यावसायिक खेतीबाट मनग्य आम्दानी
ड्रागन फ्रुटको व्यावसायिक खेती गर्दै आइरहनुभएका धनुषाका दुई युवा ड्रागन फ्रुटको बिरुवा उत्पादन मनग्य आम्दानी लिइरहनुभएको छ ।
वर्षाले कैलालीको मध्य–पूर्वी क्षेत्रका किसानलाई राहत
रोपाइँ गरेको खेतमा धाँजा फाटिसकेको थियो । रोपिएको धान सुक्न थालेको थियो । लामो खडेरी भएपछि कतिपय किसानले बीचमै रोपाइँ गर्न रोकिइसकेका थिए । शनिबार विहान यस क्षेत्रमा पानी परेपछि यहाँका किसानलाई ठूलो राहत भएको छ ।
सन्तोषलाई भैंसीपालन व्यवसाय फाप्यो, मासिक लाख आम्दानी
लेकवेशी नगरपालिका ९ कालताँडीका सन्तोष खाम्चाले व्यावसायिक रुपले भैसीपालन सुरु गरेको करिब दुई वर्ष भयो ।
स्थानीय गुन्द्रुक सिन्कीको ‘ब्राण्डीङ’ गर्दै रोङ गाउँपालिका
इलामको रोङ गाउँपालिकाले स्थानीय स्तरमा उत्पादन भएको गुन्द्रुक सिन्कीको ‘ब्राण्डीङ’ गर्ने भएको छ । अधिकांश कृषि पेशामा आश्रित रहेका गाउँपालिकाका नागरिकको जिवनस्तर उकास्न गाउँपालिकाले स्थानीय स्तरमा उत्पादन हुने गुन्द्रुक सिन्कीको ‘ब्राण्डीङ’ गर्न लागेको हो ।
बाँकेमा चिनी तस्करी बढ्यो, ५२० बोरा चिनी बरामद
भारतले चिनी निर्यातमा रोक लगाएपछि दैनिक सयौं क्विन्टल अवैध चिनी नेपालगञ्ज भित्रिनेगरेको पाइएको छ । राजश्व छली गरेर ठूलो मात्रामा नेपाल भित्रिएको चिनी प्रहरीले पटक पटक बरामद गर्दै आएपछि यस नाकाबाट चिनी तस्करी बढेको पुष्टि भएको हो ।
पाकेको फर्सीले बजार पाएपछि किसान दङ्ग
कुनै समय गाई भैंसीलाई खोले, कुँडो बनाएर खुवाउने गरेको पाकेको फर्सी आजभोलि बजार पाएको छ । फागुनमा मकै छर्दा सँगै रोपिने फर्सी मल र गोडमेल पाउँदा प्रतिबिघा ४० हजार रुपियाँको उत्पादन हुने किसान बताउँछन् ।
