अर्गानिक चिया उत्पादनमा जोड

चन्द्र पन्दाक
ताप्लेजुङ, चैत २३ गते । ताप्लेजुङका किसानले अर्गानिक चिया उत्पादनमा जोड दिन थालेका छन् । जिल्लाको सिरिजङ्घा गाउँपालिका–८ याम्फदिनका किसानले अर्गानिक हातेपत्ती चिया उत्पादनमा जोड दिन थालेका हुन् । हातेपत्ती चियाको माग बढेसँगै अर्गानिक उत्पादनमा जोड दिन थालेको किसानले बताएका छन् ।

जनप्रतिनिधिको भूमिकामा समेत रहनुभएका याम्फुदिनका किसान सन्तोष राईले अर्गानिक चिया उत्पादनमा जोड दिन थालेको बताउनुभयो । राई जिल्ला समन्वय समिति ताप्लेजुङको सदस्य हुनुहुन्छ । विगत २०६५ सालदेखि व्यावसायिक चिया खेती सुरु गर्नुभएका राईले अर्गानिक चिया उत्पादन गर्दै आउनुभएको छ ।

उहाँले सुरुदेखि नै अर्गानिक चिया (हातेपत्ती) उत्पादन गर्दै आउनुभएको छ । अर्गानिक हातेपत्ती चियाको माग बढ्दै गएकाले अर्गानिक उत्पादनमै जोड दिन थालेको उहाँले बताउनुभयो । चिया बगान (बगैँचा) मा गाईबस्तुको गोबर मल प्रयोग गर्ने गरेको र विषादीरहित अर्गानिक चिया उत्पादन गर्दै आएको उहाँको भनाइ छ ।

इलामको सुम्बेकबाट ४०० वटा चियाको बिरुवा ल्याएर खेती सुरु गर्नुभएका राईले हाल करिब १३ रोपनी क्षेत्रफल बराबरमा चिया खेती विस्तार गर्नुभएको छ । समुद्री सतहदेखि दुई हजार एक सय  मिटर उचाइ रहेको क्षेत्रमा लगाएको खेतीबाट हाल वर्षमा तीन सय किलोग्राम जति अर्गानिक हातेपत्ती चिया उत्पादन हुँदै आएको उहाँले बताउनुभयो । खेती विस्तार भएको सबै बगैँचामा चियाको बिरुवा हुर्किनसकेकाले कम मात्र उत्पादन हुँदै आएको पनि उहाँले बताउनुभयो ।

आधुनिक प्रविधि र प्रशोधनबिना उत्पादन गरिने अर्गानिक हातेपत्ती चिया हिमाली गोठहरू र गाउँघरमै खपत हुँदै आएको राईले जानकारी दिनुभयो । अर्गानिक हातेपत्ती चियाको फरक स्वाद हुने र कुनै असर नगर्ने भएकाले माग अत्यधिक रहेको उहाँले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार हाल उत्पादन हुँदै आएको चियाले माग धान्न सकेको छैन ।

याम्फुदिनकै लक्ष्मीप्रसाद राईले पनि करिब पाँच रोपनी क्षेत्रफलमा चिया खेती लगाउनुभएको छ । उहाँले पनि अर्गानिक हातेपत्ती चिया उत्पादन गर्दै आउनुभएको छ । बगैँचा विस्तार गर्दै लगेको र ठुलो परिमाणमा चिया उत्पादन हुन थालेपछि आवश्यकता अनुसार आधुनिक प्रविधिको प्रयोग गरिने खेतीमा संलग्न किसान बताउँछन् ।

यता चियालाई वन्यजन्तुले पनि कुनै असर नपुर्‍याउने हुँदा खेती गर्नलाई पनि सहज हुने किसानको भनाइ छ । याम्फुदिन कञ्चनजङ्घा संरक्षण क्षेत्रअन्तर्गत पर्ने भएकाले वन्यजन्तुको सङ्ख्या उल्लेख्य रहेको भए पनि चिया खेतीलाई क्षति नगर्ने गरेको किसान सन्तोष राईले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार खडेरी, हिउँ र तुषारोले पनि चिया खेतीलाई खासै असर गर्दैन । त्यस्तै हरियाली चिया बगैँचाका कारण कञ्चनजङ्घा क्षेत्रको भ्रमणमा आउने बाह्य तथा आन्तरिक पर्यटकहरू रमाउने गरेका उहाँले बताउनुभयो ।