सामुदायिक विद्यालयको बेरुजु चौध करोडभन्दा बढी

प्रेमराज सिम्खडा

कालीकोट, चैत २३ गते । कालीकोट जिल्लाका सामुदायिक विद्यालयको बेरुजु रकम १४ करोडभन्दा बढी देखिएको छ । तत्कालीन जिल्ला शिक्षा कार्यालयबाट विद्यालय भौतिक पूर्वाधार निर्माणका लागि पेस्की निकासा गरी लिएको रकम हालसम्म फस्र्योट नगर्दा सबै विद्यालयमा गरी १४ करोड २० लाख ५० हजार रुपियाँ बेरुजु देखिएको हो । 

राज्य पुनर्संरचनामा गएको नौ वर्ष पूरा हुँदासम्म तत्कालीन जिल्ला शिक्षा कार्यालयले वितरण गरेका योजनाको बेरुजुको अवस्था जस्ताको तस्तै छ । शिक्षा तथा मानव स्रोत विकास केन्द्रबाट पेस्की बेरुजु भएका कारणले आगामी वर्षको बजेटमा प्रभाव पर्ने भन्दै शिक्षा विकास तथा समन्वय एकाइ कालीकोटलाई तत्काल पेस्की फस्र्योट गर्न ताकिता गरेपछि यो बेरुजु रहेको तथ्य बाहिर आएको हो । शिक्षा तथा मानव स्रोत विकास केन्द्रले बेरुजु फस्र्योटका लागि शिक्षा विकास तथा समन्वय एकाइ कालीकोटलाई ताकिता गरेसँगै कार्यालयले पनि सबै विद्यालयको नाम उल्लेख गरेर यही चैत ३० गतेसम्म पेस्की फस्र्योट गर्न सार्वजनिक सूचना गरेको छ । 

तत्कालीन जिल्ला शिक्षा कार्यालय कालीकोटबाट विद्यालय भौतिक पूर्वाधार निर्माणका लागि २०६९ सालदेखि आर्थिक वर्ष २०७४÷७५ सम्म लिएको पेस्कीको फस्र्योट नगरेको देखिन्छ । शिक्षक सङ्घ सङ्गठनका नेता बसी भागबन्डा गर्ने, बिनाकाम विद्यालयको खातामा रुपियाँ जम्मा गर्न लगाउने र बिल भरपाई पेस नगर्दा अहिले आएर यस्तो समस्या भएको कार्यालय स्रोतको भनाइ छ । शिक्षा विकास तथा समन्वय एकाइ कार्यालय कालीकोटका निमित्त प्रमुख प्रकाशचन्द्र धितालले आव २०६९÷७० देखि २०७४÷७५ सम्मको बेरुजु देखिएको बताउनुभयो । उहाँले पटक पटक स्थानीय तहमार्फत विद्यालयलाई जानकारीका लागि पत्राचार गर्दा पनि सुनुवाइ नभएपछि आफूले सञ्चार माध्यममार्फत सूचना दिएर छिटो पेस्की फस्र्योट गर्न अनुरोध गर्न बाध्य भएको जनाउनुभयो ।  

सबैभन्दा बढी बेरुजु नरहरिनाथ गाउँपालिकाको रहेको छ । नरहरिनाथ गाउँपालिकाभित्रका विभिन्न विद्यालयको तीन करोड ८० लाख रुपियाँ बेरुजु रहेको छ भने सबैभन्दा कम महावै गाउँपालिकाभित्रका विद्यालयको १० लाख २५ हजार रुपियाँ रहेको छ । खाँडाचव्रm नगरपालिकाभित्रका विद्यालयमा एक करोड ९९ लाख ७५ हजार, पलाँता गाउँपालिकाभित्रका विभिन्न विद्यालयको एक करोड ७४ लाख रुपियाँ बेरुजु देखिएको छ । 

सान्नीत्रिवेणी गाउँपालिकाभित्रका विद्यालयमा एक करोड ७३ लाख रुपियाँ रास्कोट नगरपालिकाभित्रका विद्यालयको एक करोड ५५ लाख ५० हजार, तिलागुफा नगरपालिकाका विद्यालयको एक करोड ३९ लाख २५ हजार, पचालझरना गाउँपालिकाको विद्यालयमा एक करोड १६ लाख २५ हजार, शुभकालिका गाउँपालिकाका विद्यालयको बेरुजु ६० लाख ७५ हजार रुपियाँ बेरुजु रहेको छ । यसरी विकासे बजेट लिने र शिक्षक तलबभत्तामा खर्च गर्ने गरेका कारणले बेरुजु देखिएको शैक्षिक सरोकारवालाको भनाइ छ । 

शैक्षिक क्षेत्रमा काम गर्दै आएको कर्णाली एकीकृत ग्रामीण विकास तथा अनुसन्धान केन्द्र (किर्डाक) नेपाल कालीकोटका जिल्ला संयोजक तुलाराम पाण्डेले भौतिक पूर्वाधार विकासका लागि बजेट लिने र अन्यत्र खर्च गर्ने भएकाले यस्तो बेरुजु देखिएको बताउनुभयो । उहाँले स्थानीय तह, विद्यालयसँग समन्वय गरेर काम गर्दा जुन क्षेत्रमा बजेट चाहिने हो त्यसैका लागि माग गर्नु र खर्च गर्दा कसैले केही लेख्ने भन्ने ठाउँ हँुदैन भनेर सचेत गराउने गरेको जनाउनुभयो । एकातिर विद्यालयमा चाहिने जति शिक्षक दरबन्दी नहँुदा पनि निजी स्रोतबाट शिक्षक व्यवस्था गर्दा यस्तो हुने गरेको छ ।