नेपालगन्ज समाचारदाता
नेपालगन्ज, फागुन २४ गते । देशकै सबैभन्दा ठुलो चक्ला वन बाँकेमा रहेको छ । डिभिजन वन कार्यालय बाँकेका अनुसार जिल्लाको राप्तीसोनारी गाउँपालिका–२ र ८ मा पर्ने शमशेरगन्ज–माधेवास चक्ला वन देशकै सबैभन्दा ठुलो चक्ला वन हो । दुई हजार ५७८ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको सो चक्ला वनबाट उदाहरणीय वन संवर्धन र दिगो वन संरक्षण हुनुका साथै ठुलो परिमाणमा राजस्व सङ्कलन र रोजगारी पनि सिर्जना भइरहेको डिभिजन वन कार्यालय बाँकेका प्रमुख सिनियर डिभिजनल वन अधिकृत शङ्करप्रसाद गुप्ताले बताउनुभयो ।
उहाँले शमशेरगन्ज सबडिभिजन वन कार्यालय अन्तर्गत पर्ने सो चक्ला वनमा गरिएको वन संवर्धनको कार्यक्रमबाट वार्षिक १० करोड ७४ लाख १४ हजारभन्दा बढी राजस्व सङ्कलन भएको र ५० हजार ८१३ कार्यघण्टा रोजगारी सिर्जना भइरहेको बताउनुभयो ।
चक्लाबन्दी वन संवर्धन प्रणालीमा रही सञ्चालन गरिएको वनको दिगो व्यवस्थापन र वन संवर्धन कार्यक्रम अन्तर्गत चक्ला वनमा उमेर पुगेका रुखलाई निश्चित मापदण्डमा रही कटान गर्ने र नयाँ रुख हुर्कनका लागि उपयुक्त वातावरण निर्माण गर्न वैज्ञानिक विधिमा आधारित विधि अपनाइएकाले सालका नयाँ रुख ठुलो परिमाणमा हुर्किरहेको सिनियर डिभिजनल वन अधिकृत गुप्ताले सो वनमै प्रत्यक्ष पुगेर देखाउनुभयो । उहाँका अनुसार नयाँ बिरुवालाई आवश्यकता अनुसारको सङ्ख्या, गुणस्तर र प्रजाति सम्मिश्रण गरी हुर्कन मद्दत गर्ने गरिएको छ । जसका लागि चक्ला वनका रूपमा घोषित उक्त वनलाई विभिन्न सात खण्डमा विभाजन गरिएको छ । ती सात खण्डलाई पनि प्रत्येकलाई आठ वटा उपखण्डमा विभाजन गरी हरेक खण्डलाई वार्षिक रूपमा पालैपालो उमेर पुगेका रुख हटाउने र नयाँ रुखलाई हुर्काउन आवश्यक व्यवस्थापन मिलाउने गरिएको गुप्ताले बताउनुभयो ।
देशकै सबैभन्दा ठुलो सो चक्ला वनको स्थलगत अवलोकनका क्रममा वन देखाउँदै उहाँले भन्नुभयो, “जुन खण्डमा संवर्धनको काम गरेका छौँ, त्यहाँ नयाँ पुस्ताका रुख प्रशस्त हुर्किरहेका छन् । संवर्धनको काम गर्न बाँकी क्षेत्रमा त्यस्ता नयाँ पुस्ताका रुख कम छन् । यसैबाट यो कार्यव्रmम निकै प्रभावकारी रहेको र यसबाट वन संरक्षण र संवर्धनमा ठुलो सहयोग पुगेको प्रमाणित हुन्छ ।”
क्षेत्रफलका हिसाबले शमशेरगन्ज–माधेवास वन देशकै सबैभन्दा ठुलो चक्ला वन रहेको र उक्त वनमा गरिएको वन संवर्धनको अभ्यास सफल भएको डिभिजन वन कार्यालय बाँकेका प्रमुख गुप्ताको दाबी छ । सोही कारणले देशकै दोस्रो ठुलो चक्ला वन पनि बाँकेमै बनाउने तयारी भइरहेको उहाँले बताउनुभयो । शमशेरगन्ज सबडिभिजन वन कार्यालयका वरिष्ठ वन अधिकृत मनोज शर्मा लम्सालले यसरी संवर्धनको काम गर्दा वनबाट काठ र दाउरा बिव्रmी गरिनुका साथै रुख छपान र कटानमा ठुलो सङ्ख्यामा रोजगारी सिर्जना भइरहेको बताउनुभयो ।
उहाँले आर्थिक वर्ष २०७३/७४ बाट सुरु भएको उक्त संवर्धनको कार्यव्रmमबाट आव २०८२/८३ सम्म ५६ करोड चार लाख ७५ हजारभन्दा बढी राजस्व सङ्कलन हुने अनुमान गरिएको र बर्सेनि करिब २० हजारले रोजगारी पाउने बताउनुभयो । शमशेरगन्ज सबडिभिजन वन कार्यालयले वन संरक्षणका लागि रुखको व्यवस्थापनका साथै आगलागी नियन्त्रणका लागि पनि काम गर्दै आएको जनाएको छ । त्यसका लागि चक्ला वनको हरेक खण्डलाई छुट्याउने गरी अग्निरेखा निर्माण गरिएका छन् भने १७ जना अग्नि नियन्त्रकलाई आवश्यक तालिम दिएर वनमा खटाइएको वरिष्ठ वन अधिकृत लम्सालले बताउनुभयो ।
