एउटै व्यापारिक घरानाले बैंकिङ कर्जा सुविधा लिँदा अर्थतन्त्रमा जोखिम : गभर्नर अधिकारी
नेपाल राष्ट्र बैकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले आगामी आर्थिक वर्षमा पनि मूल्यवृद्धि लक्ष्यभन्दा माथि नै हुने बताउनुभएको छ । सोमबार प्रतिनिधि सभाअन्तर्गतको अर्थ समितिले आगामी मौद्रिक नीतिसम्बन्धी राष्ट्र बैंकसँग गरेको छलफलमा बोल्दै गभर्नर अधिकारीले यस्तो बताउनुभएको हो ।
अर्थतन्त्र ट्र्याकमा आउँछ भने सहनुपर्छ : गभर्नर
नेपाल राष्ट्र बैङ्कले कसिलो मौद्रिक नीति ल्याउने सङ्केत गरिरहेका बेला निजी क्षेत्रले भने यसलाई केही विस्तारकारी बनाउने प्रयास निरन्तर गरिरहेका छन् । राष्ट्र बैङ्कका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले विभिन्न सार्वजनिक कार्यक्रममा अर्थतन्त्रको वर्तमान जटिलता समाधान गर्नेगरी मौद्रिक नीति आउने बताउँदै गर्दा निजी क्षेत्र भने केही सहुलियत जोगाउने अपेक्षामा देखिएका छन् ।
मुलुकको अर्थतन्त्रको माग अनुसार मौद्रित नीति आउँछ : गभर्नर अधिकारी
काठमाडौं, असार २६ गते। नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले मुलुकको अर्थतन्त्रको माग र समय अनुसार मौद्रिक नीति आउने दाबी गर्नुभएको छ। आइतबार काठमाडौंमा नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघले अगामी आर्थिक वर्ष मौद्रिक नीतिका विषयमा सुझाव कार्यक्रममा बोल्नुहुँदै गभर्नर अधिकारीले त्यस्तो बताउनुभएको हो। उहाँले मुलुकको अर्थतन्त्र चुनौतीपूर्ण अवस्थामा रहेकाले चुनौतीपूर्ण अर्थतन्त्र र बाह्य क्षेत्र व्यवस्थापन गर्नेगरी नीति आउने बताउनुभयो। गभर्नर अधिकारले गभर्नर वा निजी क्षेत्रको माग भन्दा पनि मुलुकको अर्थतन्त्रको मागलाई सम्बोधन गरेर मौद्रिक नीति ल्याउनुपर्ने बताउनुभयो। उहाँले अर्थतन्त्रलाई स्थिर बनाउनुपर्ने अवस्था रहेको भन्दै अर्थतन्त्र अस्थिर भए समस्या आउने भएकाले अर्थतन्त्रलाई सुधार गर्नेगरी मौद्रिक नीति आउने स्पष्ट पार्नुभयो। गभर्नर अधिकारीले अहिलेको अर्थतन्त्रको माग अनुसार मौद्रिक नीति ल्याउने विषयमा राष्ट्र बैंकको टिमले सूक्ष्म रुपमा तथ्यांक विश्लेषण गरिरहेको बताउनुभयो। उहाँले निजी क्षेत्रले व्यवसाय सहज हुनेगरी नीतिको अपेक्षा गर्नु राष्ट्र बैंकले स्वभाविक रुपमा लिएको बताउनुभयो। उहाँले भन्नुभयो,‘‘अहिलेको अर्थतन्त्रको अवस्था सुहाउने मौद्रिक नीति ल्याउँदा हामी सबैले केही सहनुपर्ने हुनसक्छ। एउटा रेगुलेटर भएको हिसाबले सहनुपर्ने हुनसक्छ। बैंकका ग्राहक निजी क्षेत्रले सहनुपर्ने हुनसक्छ।’’ गभर्नर अधिकारीले अर्थतन्त्र सुधार गर्दा सरकारको लक्ष्य अनुसार राजश्व संकलन नहुने, व्यवसायी मार्कामा पर्ने संकेत गर्नुभयो। उहाँले महासंघले दिएका सुझावलाई मौद्रिक नीतिमा समेट्ने प्रतिवद्धता जनाउनु भयो।‘‘समय र अर्थतन्त्रको माग के हो ? त्यो अनुसारको पोलिसी आउने हो। गभर्नर महाप्रसाद अधिकारलाई के लाग्छ दिमागमा त्यो पोलिसी आउने होइन। निजी क्षेत्रले के माग गर्नुहुन्छ त्यो आउने होइन। पोलिसीमा राष्ट्र बैंक स्पष्ट छ। हाम्रो टेक्नीकल टिमले काम गरिरहेको छ’’, गभरर्नर अधिकारीले भन्नुभयो, ‘‘अर्थतन्त्रको माग अनुसार मौद्रिक नीति लिएर आउँछौं। त्यो ल्याउँदा कुनैपनि क्षेत्रलाई सम्बोधन गर्नुपर्ने हुन्छ। त्यो कसरी सम्बोधन गर्ने छलफल भइरहेको छ। हामी एक खालको चुनौतीपूर्ण अवस्थामा छौं। समस्या समाधानको लागि सरकार, राष्ट्र र निजी क्षेत्रबाट भइरहेका छन्। निजी क्षेत्रले सरकारले आफ्नो अनकुलको नीति ल्याइदिए हुन्थ्यो भन्नु स्वाभाविक हो।’’गभर्नर अधिकारीले अर्थतन्त्रमा स्थयित्व हुनुपर्ने उल्लेख गर्दै स्थयित्व कायम गरेर सबै क्षेत्रलाई समेट्ने मौद्रिक नीति ल्याउने प्रतिवद्धता जनाउनु भयो।
बीमा रकम भुक्तानी
एनआईसी एसिया बैङ्कले सर्वश्रेष्ठ बचत खाता योजनाअन्तर्गत बैङ्कमा बचत खाता खोलेका ग्राहकलाई ३० लाख रुपियाँ बीमा रकम भुक्तानी गरेको छ । बैङ्कले सर्वश्रेष्ठ बचत खाता योजनाअन्तर्गत बैङ्कमा बचत खाता खोलेका तीन जना ग्राहकलाई घातक रोगको बीमाबापत प्रतिव्यक्ति १० लाख रुपियाँको दरले कुल ३० लाख रुपियाँ बीमा रकम भुक्तानी गरेको छ । बीमा लाभ प्राप्त गर्नेमा हरिन्द्र साह तेली, प्रचण्डजङ्ग शाह र सञ्जित तामाङ रहेको बैङ्कले जनाएको छ ।
मौद्रिक नीतिबारे छलफल
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवासँग नेपाल उद्योग परिसङ्घका पदाधिकारीले भेट गरी मुलुकको आर्थिक अवस्था, बजेट कार्यान्वयन, मौद्रिक नीतिलगायतका विषयमा छलफल गरेका छन् । बिहीबार प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा भएको उक्त भेटमा मुलुकको पछिल्लो आर्थिक अवस्था, बजेट कार्यान्वयन र आगामी आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिलगायतका विषयमा कुराकानी भएको परिसङ्घले जनाएको छ ।
कर्जा–निक्षेप अनुपात ९५ प्रतिशत बनाउन सुझाव
कर्जा निक्षेप अनुपात (सीडी रेसियो)को निर्धारित सीमाभित्र रहन सकस महसुस गरेपछि बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाका सञ्चालकले कर्जा निक्षेपको अनुपातलाई नै संशोधन गर्न सुझाएका छन् । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले आगामी आर्थिक वर्षका लागि कसिलो मौद्रिक नीति ल्याउने अनुमान गर्दै यस्तो रेसियो ९० बाट ९५ प्रतिशत पु-याउनुपर्ने माग गरेका छन् ।
सोमबारदेखि एकीकृत कारोबार
नबिल बैङ्क लिमिटेडले नेपाल बङ्गलादेश बैङ्कलाई प्राप्ति गरी आगामी सोमबारदेखि एकीकृत वित्तीय कारोबार सञ्चालन गर्ने भएको छ । एकीकृत वित्तीय कारोबार सुरु गरेसँगै नेपाल बङ्गलादेश बैङ्कको केन्द्रीय कार्यालय तथा शाखा कार्यालयले सोमबारदेखि नबिल बैङ्कको कार्यालयका रूपमा कारोबार सञ्चालन गर्ने नबिल बैङ्कले जनाएको छ ।
प्रदेश १ मा बढ्दै वित्तीय संस्थामा पहुँच
एक वर्षको अवधिमा प्रदेश १ मा बैङ्क खाता खोल्नेको सङ्ख्या २८ प्रतिशतले बढेको छ । चालू आर्थिक वर्षको नौ महिना (चैत)सम्ममा बैङ्क तथा वित्तीय संस्थामा खोलिएका खाताको सङ्ख्या १२ लाख ७६ हजार ५२६ पुगेको हो ।
राजापुरमा एभरेस्ट
एभरेस्ट बैङ्क लिमिटेडले बर्दियाको राजापुरमा आफ्नो ११७औंँ शाखा सञ्चालनमा ल्याएको छ । राजापुर नगरपालिकाका प्रमुख दिपेश थारू र एभरेस्ट बैङ्कका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुदेश खालिङले बुधबार सो शाखाको संयुक्त उद्घाटन गर्नुभयो ।
एनएमबीद्वारा पुनःनिर्माण
एनएमबी बैङ्कले वीरेन्द्रनगर सुर्खेत–१६ स्थित सरस्वती प्राथमिक विद्यालयको छाना माथिको पुनः संरचना÷सम्भार र कक्षा कोठाको मर्मतसम्भार गरेको छ । गत जेठमा आएको हावाहुरीले उक्त विद्यालयको जस्ताको छाना उडाएपछि विद्यार्थीहरू खुला चौरमै पढन बाध्य थिए । एक कार्यक्रममा बैङ्कले चारवटा कोठाको पुनः निर्माण गरी विद्यालयलाई हस्तान्तरण गरेको छ ।
सानिमा र अन्नपूर्णबीच समझदारी
सानिमा बैङ्कका ग्राहकहरूले अन्नपूर्ण केबलकारको टिकट किन्दा छुट पाउने भएका छन् । छुटसम्बन्धी सानिमा बैङ्क र अन्नपूर्ण केबलकारबीच समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर भएको छ ।समझदारीअन्तरर्गत बैङ्कका ग्राहकहरूले अन्नपूर्ण केबलकारको टिकट किन्दा सानिमा बैङ्कको मोबाइल बैङ्किङबाट रकम भुक्तानी गरेमा १० प्रतिशत छुट दिने व्यवस्था गरिएको बैङ्कले जनाएको छ ।
ट्रेजरी बिलमा दोहोरो अङ्कको ब्याजदर
झन्डै २५ वर्षपछि नेपाल राष्ट्र बैङ्कले जारी गरेको ट्रेजरी बिलमा दोहोरो अङ्कले ब्याजदर निर्धारण भएको छ । सरकारलाई आवश्यक अल्पकालीन ऋण उठाउन बोलकबोल प्रक्रियामार्फत नेपाल राष्ट्र बैङ्कले सोमबार बिक्री गरेको ट्रेजरी बिलमा २८ दिन अवधिको १०.३४ प्रतिशत, ९१ दिन अवधिको ११.०६ प्रतिशत, १८२ दिन अवधिको ट्रेजरीको १०.९६ प्रतिशत र ३६४ दिन अवधिको ट्रेजरी बिलको १०.४७ प्रतिशत ब्याजदर रहेको हो ।
मोबाइल बैङ्किङ एपमा स्तरोन्नति
एनआईसी एसिया बैङ्कले ओम्नी च्यानल एप प्रणालीमा आधारित मोबाइल बैङ्किङ एपको शुभारम्भ गरेको छ । ‘डिजिटल फस्र्ट बैङ्क’ बन्ने दीर्घकालीन रणनीतिअनुरूप सम्पूर्ण बैङ्किङ सेवा तथा सुविधा क्रमिक रूपले डिजिटल माध्यमबाट प्रदान गर्ने हेतुले बैङ्कले ओम्नी च्यानल एपमार्फत जुनसुकै स्थानबाट, जुनसुकै समयमा स्मार्ट फोनबाटै अधिकतम बैङ्किङ सेवा प्रयोग गर्न मिल्ने हिसाबले बैङ्कमा खाता भएका एवं नभएका ग्राहकलाई लक्षित गर्दै यो नयाँ सेवाको शुभारम्भ गरेको हो ।हालका एनआईसी मोबैङ्क प्रयोगकर्ताले वर्तमान एपलाई अपडेट गरी ओम्नी च्यानल एपमा स्तरोन्नति गर्न स
पुँजी वृद्धि प्रस्ताव पारित
रिलायन्स लाइफ इन्स्योरेन्स लिमिटेडको विशेष साधारण सभा सम्पन्न भएको छ । सो सभाले कम्पनीको अधिकृत पुँजी वृद्धि गर्ने, पुँजी वृद्धि एवंं अन्य व्यवस्थासमेत समावेश गरी प्रबन्धपत्र तथा नियमावलीमा आवश्यक संशोधन गर्ने, भविष्यमा अन्य कुनै जीवन बीमा कम्पनीसँग एक आप
लुम्बिनी प्रदेशको आर्थिक विवरण : बैंकमा पैसा राख्नेमा रुपन्देहीका नागरिक अगाडि
बैंक तथा वित्तीय संस्थामा सबैभन्दा कम निक्षेप राख्ने जिल्लाका रुपमा रुकुमपूर्व देखिएको छ । आर्थिक विकासमा पछाडि परेको कान्छो जिल्लाका रुपमा रहेको सो जिल्लाको कूल निक्षेप ०.२३ प्रतिशत मात्रै रहेको छ । रुपन्देहीको हिस्सा सबैभन्दा बढी ४४.४८ प्रतिशत रहेको छ ।
लाजिम्पाटमा मेगा बैंकको नयाँ शाखा
मेगा बैंक नेपाल लिमिटेडले काठमाडौंको लाजिम्पाटमा सोमबार नयाँ शाखा विस्तार गरेको छ ।
सनराइजको कस्टमाइज कार्ड
सनराइज बैङ्कले कस्टमाइज फोटो कार्डको सुरुवात गरेको छ । बैङ्कले समाजसेवी अनुराधा कोइरालालाई पहिलो कस्टमाइज कार्ड हस्तान्तरण गरी कार्डको शुभारम्भ गरेको छ ।बैङ्कका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुमन शर्माले माइती नेपालको कार्यालयमा आयोजना भएको कार्यक्रममा कस्टमाइज फोटोसहितको कार्ड कोइरालालाई हस्तान्तरण गर्नुभएको होे ।
कसिलो मौद्रिक नीति अहिलेको बाध्यता
मुलुकको अर्थतन्त्र चुनौतीपूर्ण अवस्थामा रहेकाले नेपाल राष्ट्र बैङ्क आगामी आर्थिक वर्षका लागि कसिलो मौद्रिक नीति ल्याउनुपर्ने अवस्थामा रहेकोे छ । कोरोना महामारीका कारण थलिएको उद्यम व्यवसायदेखि शिथिल अर्थतन्त्रमा गतिशीलता ल्याउन राष्ट्र बैङ्कले अघिल्ला दुई आर्थिक वर्षका मौद्रिक नीति केही खुकुलो र विस्तारकारी बनाएको थियो तर अहिले मूल्य वृद्धि, विदेशी मुद्रा सञ्चतिको दबाब र तरलता अभावको स्थितिमा अर्थतन्त्र बाँधिएकाले कसिलो प्रकृतिको मौद्रिक नीति ल्याउनुपर्ने बाध्यता रहेको विज्ञहरूको मत छ ।
एनआइसी एसिया बैंकमा चोरी
स्मृति मिश्र महेन्द्रनगर, असार १९ गते । धनुषाको क्षीरेश्वरनाथ नगरपालिका–५, महेन्द्रनगरमा रहेको एनआइसी एसिया बैंकमा शनिबार राति चोरी भएको छ । बैंकको पछाडि रहेको झ्याल फोडेर चोरी गरिएको शाखा प्रमुख रोशन रायले बताउनुभएको छ । बैंक म्यानेजर रायका अनुसार आज बिहान बैंकको ब्रान्डाको बत्ती नबलेको देखेर सुरक्षा गार्डले आइतबार बिहान थाहा पाएपछि आफूलाई जानकारी गराएको उहाँले जानकारी दिनुभयो । ‘चोरी घटनाबारे इलाका प्रहरी कार्यालय महेन्द्रनगरमा जानकारी गराएको छ । बैंकभित्र रहेको जिन्सी सामानहरु चोरी भएको र बैंकको भित्र लकर तोड्न प्रयास गरिएको छ ।’ शाखा प्रमुख रायले जानकारी दिनुभयो । बैंकमा चोरी भएको घटनाबारे अनुसन्धान भइरहेको इलाका प्रहरी कार्यालय महेन्द्रनगरले जानकारी दिएको छ ।
नेपालटारमा सानिमा बैङ्क
सानिमा बैङ्क लिमिटेडले तारकेश्वर नगरपालिकाको नेपालटारमा नयाँ शाखा स्थापना गरेको छ । नयाँ शाखाको उद्घाटन ब्रान्ड प्रवद्र्धक वरिष्ठ कलाकार मदनकृष्ण श्रेष्ठ र बैङ्कका सञ्चालक गायत्री थापाले संयुक्त रुपमा गर्नुभयो ।
महालक्ष्मीले ग-यो खानेपानी व्यवस्थापन
महालक्ष्मी विकास बैङ्क लिमिटेडको भक्तपुर शाखाले चाँगुनारायण नगरपालिकामा रहेको श्री चेतना आधारभूत विद्यालयमा बालमैत्री खानेपानीको धारा निर्माण गरी विद्यालयलाई हस्तान्तरण गरेको छ ।
नबिलको किसान र उद्यमशील कर्जा
नबिल बैङ्कले ‘नबिल दिगो बैङ्किङ’अन्तर्गत वित्तीय पहुँच न्यून भएका आमजनतालाई लक्षित गर्दै ‘नबिल किसान कर्जा’ र ‘नबिल उद्यमशील कर्जा’ ल्याएको छ । १७ दुर्गम शाखाबाट सुरु गरेको यस कर्जाअन्तर्गत २०७९ जेठ मसान्तसम्म कुल ५७१ किसान तथा साना उद्यमीलाई करिब ४१ करोड रुपियाँ कर्जा प्रवाह भएको र तीमध्ये करिब छ हजार महिला रहेको बैङ्कले जानकारी दिएको छ ।
सतहत्तरै जिल्लामा ग्लोबल आईएमई
ग्लोबल आईएमई बैङ्क लिमिटेडले कर्णाली प्रदेशको डोल्पाको दुनै बजारमा नयाँ शाखा सञ्चालनमा ल्याएको छ । दुनैमा नयाँ शाखा स्थापनासँगै बैङ्कको ७७ जिल्लामा शाखा कार्यालय स्थापना गर्ने निजी क्षेत्रको पहिलो बैङ्क बनेको दाबी सो बैङ्कले गरेको छ ।
एकीकृत कारोबार सुरु हुने
नबिल बैङ्क र नेपाल बङ्गलादेश बैङ्कले असार २७ गतेदेखि एकीकृत कारोबार सुरु गर्ने भएका छन् । नेपाल राष्ट्र बैङ्कबाट नबिल र एनबी बैङ्कलाई गाभ्न÷गाभिनका लागि अन्तिम स्वीकृति प्राप्त भएकाले बैङ्क थप प्रक्रियाका लागि अगाडि बढेको नबिल बैङ्कका उपमहाप्रबन्धक मनोज ज्ञवालीले जानकारी दिनुभयो ।
लघुवित्तलाई लगानीयोग्य रकम अभाव
ठूला वित्तीय संस्थाबाट ऋण लिने र साना तथा ग्रामीण क्षेत्रका परियोजनामा लगानी गर्दै आएका लघुवित्त संस्थालाई पुँजीको अभाव हुन थालेको छ । ‘क’, ‘ख’ र ‘ग’ वर्गका बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाले नै ऋण दिन सक्ने अवस्था आएपछि ‘घ’ वर्गका लघुवित्त संस्था समस्यामा परेका हुन् ।
