‘सरकार निजी क्षेत्रसँग हातेमालो गरेर अगाडि बढ्छ’
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले वर्तमान चुनौतीको सामना गर्न र आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र निर्माणका लागि निजी क्षेत्रसँग हातेमालो गर्दै अगाडि बढ्ने बताउनुभएको छ । बैङ्क तथा वित्तीय संस्था परिसङ्घ नेपाल (सिबिफिन) को प्रतिनिधि मण्डलसँग प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बिहीबार छलफल गर्दै प्रधानमन्त्री देउवाले यस्तो बताउनुभएको हो ।
स्थानीय तहमा छैन योजना बैङ्क
स्थानीय तहको अधिकांश बजेट भौतिक पूर्वाधारमा खर्च हुने गरेको भए पनि हालसम्म कुनै पनि स्थानीय तहले योजना बैङ्क निर्माण गर्न सकेको छैनन् । स्थानीय तहको वार्षिक बजेटको ६० देखि ६५ प्रतिशत पूर्वाधार विकासमै खर्च हुँदै आएको छ । योजना बैङ्कको अभावमा विनियोजन भएको रकम प्रभावकारी रूपमा विकासमा लगानी हुन नसकेको टिप्पणी हुन थालेको छ । योजना बैङ्कको अभावमा स्थानीय तहमा आवश्यकता र औचित्यको आधारमा भन्दा पनि स्वार्थ प्रेरित भएर योजना छनोट हुँदा लक्ष्य एकातिर काम अर्कोतिर हुने गरेको पाइएको छ । स्थानीय शासन विज्ञहरूले भने स्थानीय तहमा व्यवस्थित योजना निर्माणका लागि योजना बैङ्क बनाउन सुझाव दिएका छन् ।
विद्युत् निर्यात कम्पनीलाई लाइसेन्स, सरकारीले सकेन निजीले पाएन
विद्युत् निर्यातलाई प्रतिस्पर्धी र सहभागितामूलक बनाउन निजी क्षेत्रलाई सहभागी गराउने योजना कार्यान्वयनमा आउन सकेको छैन । कानुनी प्रक्रियाकै झमेलामा अड्किएर निजी क्षेत्रले अहिलेसम्म अनुमति पाउन सकेको छैन ।
बढ्दै छ विदेशी हवाई कम्पनीको चासो
कोरोना महामारीमा सबैभन्दा बढी क्षति भोगेको नेपाली उड्डयन क्षेत्र पुनः चलायमान भएसँगै विदेशी वायुसेवा कम्पनी नेपालमा उडान भर्न उत्साहित हुन थालेका छन् । पछिल्लो समय महामारीको असर कम भएलगत्तै पर्यटकीय गतिविधि बढेकाले काठमाडौँस्थित त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र भैरहवास्थित गौतम बुद्व अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा उडान भर्न चाहने विदेशी हवाई कम्पनीले चासो देखाउन थालेका छन् ।
नेप्से परिसूचक ७४.९३ अङ्कले वृद्धि
शेयर बजार मापक नेप्से परिसूचक बिहीवार उच्च अङ्कले वृद्धि भएको छ । साताको आइतवार उच्च अङ्कले बढेको नेप्से पछिल्लो तीन दिन भारी अङ्कले गिरावट भएको थियो । तर, बिहीवार भने नेप्से परिसूचक उच्च अङ्कले वृद्धि भएर परिसूचक दुई हजार बिन्दुमाथि पुगेको छ ।
ऊर्जामन्त्री भुसालको सक्रिय पहलपछि प्राप्त भयो ‘महाकालीको पानी’
महाकाली सन्धि भएपछि पश्चिम नेपालको विकास निर्माणले गति लिन्छ भन्ने सोच हालसम्म पनि पूरा हुनसकेको छैन । यद्यपि, सन्धि भएको अढाइ दशकपछि महाकाली सिँचाइ आयोजनाले वर्षाको समयमा पानी पाएको छ ।
घट्यो सुनको मूल्य
सुनचाँदी बजारमा बिहीबार छापावाल सुनको मूल्य प्रतितोला तीन सय रुपियाँले घटेर ९७ हजार पाँच सय रुपियाँ कायम भएको छ ।
बजार अनुगमन गर्न एकीकृत योजना
सरकारले बजारमा बढ्दो महँगी र कालोबजारी नियन्त्रण गर्न सबै सरोकारवाला निकायसहितको एकीकृत योजना सार्वजनिक गरेको छ । वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले बजारमा बढ्दो महँगी नियन्त्रण गर्न एक्लो विभागको सीमित जनशक्तिबाट मात्रै सम्भव नहुने भएकाले सम्पूर्ण सरोकारवाला निकाय जिम्मेवार भएर अहिलेको अवस्थालाई सुधार गर्ने उद्देश्यले एकीकृत योजना सार्वजनिक गरेको हो ।
आर्थिक अनुशासनमा ध्यान दिन आग्रह
प्रत्येक वर्ष बेरुजु बढिरहेकाले वित्तीय अनुशासनका लागि त्यसको फस्र्योट हुनुपर्नेमा जोड दिइएको छ । महालेखा परीक्षकको कार्यालयको ६४औँ वार्षिकोत्सवको अवसरमा बुधबार आयोजित कार्यक्रममा बढ्दो बेरुजु राज्यको वित्तीय स्वास्थ्यका लागि समस्या हुने भएकाले त्यसको फस्र्योटमा सरोकारवाला सबै निकाय गम्भीर हुनुपर्नेमा जोड दिइएको हो । कार्यक्रममा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले बेरुजु फस्र्योटलाई अभियानकै रूपमा लैजानुपर्ने सुझाव दिनुभयो । “आगामी आर्थिक वर्षदेखि बेरुजु नहुने गरी आर्थिक अनुशासनमा सबैको ध्यान जानुपर्छ,” उहाँले भन्नुभयो ।
२१ वर्षपछि ६६० भन्सार एजेन्ट छनाैट (नामावली सहित)
भन्सार विभागले २१ वर्षपछि पहिलो पटक ६६० जना भन्सार एजेन्ट नियुक्ती गरेको छ । लिखितमा उर्तिण भएका आवेदकलाई अन्र्तवार्ताबाट उर्तिण गराएर विहीबार गोरखापत्र दैनिकमा सूचना प्रकाशित गरी ६६० जनालाई नियक्ती गरेको विभागले जनाएको छ ।
-original-thumb.jpg)
धानका लागि तेह्र अर्ब लगानी गर्ने लक्ष्य
‘धान बालीमा जैविक विविधताको उपयोग, आयात प्रतिस्थापनमा सहयोग’ मूल नाराका साथ बुधबार देशभर १९औँ राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाइएको छ । मुलुकभर कतै प्रदेश सरकार त कतै स्थानीय सरकार तथा सङ्घसंस्थाको आयोजनामा विभिन्न मनोरञ्जनात्मक कार्यक्रमसहित राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाइएको हो ।कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री महिन्द्रराय यादवको उपस्थितिमा कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क)को अनुसन्धान केन्द्र खुमलटार (ललितपुर)मा धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाइयो । सो अवसरमा कृषिमन्त्री यादवले मेसिनबाट धान रोप्नुभएको थियो ।
उद्योग विभागका सबै सेवा अनलाइनबाट
नयाँ उद्योग दर्ता, नवीकरण, स्वदेशी विदेशी लगानी स्वीकृत अब अनलाइनबाट हुने भएको छ । उद्योग विभागले बुधबारदेखि सबै सेवा अनलाइनमार्फत सुरु गर्नेगरी सफ्टवेयर सार्वजनिक गरेको हो । विभागलाई ‘डिजिटलाइजेसन’मा लैजाने प्रक्रियाअन्तर्गत ‘इन्डस्ट्री म्यानेजमेन्ट इन्फरमेसन सिस्टम (आईएमआईएस) सफ्टवेयर सार्वजनिक गरिएको हो ।
क्षेत्रीय व्यापार सुधारका लागि ऋण स्वीकृत
नेपाल र बङ्गलादेशबीचको क्षेत्रीय व्यापार सुधार गर्न विश्व बैङ्कले बुधबार एक खर्ब २९ अर्ब रुपियाँ (एक अर्ब तीन करोड अमेरिकी डलर) स्वीकृत गरेको छ । यो सहयोगले खासगरी दुई देशबीचको व्यापार तथा यातायात लागत र समय घटाउन सहयोग पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
टनकपुरको पानीले पहिलो रोपाइँ
महाकाली सन्धिमा उल्लेख भएअनुसार नेपालले सिँचाइका लागि पाउने भनिएको पानी २६ वर्षपछि पाएको छ । बुधबार राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सवको अवसर पारेर सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्टले सो नहरको पानीले रोपाइँ गरेर नहर उद्घाटन गर्नुभएको हो ।
विधि र पद्धतिबाट बेरुजुका विषयमा अध्ययन गर्न आवश्यक : अर्थमन्त्री शर्मा
अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले बेरुजुका विषयमा सरकारले अपनाएका विधि र पद्धतिमा अध्ययन गर्न आवश्यक रहेको बताउनुभएको छ ।
नेप्से परिसूचक ४१.३९ अङ्कले वृद्धि
बुधवार नेप्से परिसूचक ४१.३९ अङ्क बढेर १९६२.७१ बिन्दुमा पुगेको छ ।
सामान्य बढ्यो सुनको मूल्यः चाँदीको घट्यो
सुनचाँदी बजारमा बुधबार छापावाल सुनको मूल्य प्रतितोला ९७ हजार ८०० तोकिएको छ ।
एक करोड ३३ लाखको हाटबजार गाडी पार्कमा परिणत
रेसुंगा नगरपालिकाले निर्माण गरेको हाटबजार अहिले गाडी पार्कको रुपमा परिणत भएको छ । किसाले उत्पादन गरेका वस्तुलाई सहज रुपमा विक्री वितरण गर्ने उद्देश्यले निर्माण गरिएको गुल्मी तम्घास बजार नजिकै चारिखोलामा रहेको हाटबजार अहिले नगरपालिकाका सवारी साधन र विद्यालयको बस पार्किङको रुपमा परिणत भएको छ ।
अब मोफसलमै हवाई बिसान
मोसफलका विमानस्थलबाट हवाई सेवा लिँदा काठमाडौँमा जानकारी लिएर जहाज चढ्न विमानस्थल जानुपर्ने अवस्थाको अन्त्य भएको छ । काठमाडौँ बाहिरका विमानस्थलमा रात्रि बिसान गरेका जहाजले पहिलो उडान सुरु गरेसँगै राजधानी बाहिरका विमानस्थलबाट बिहानै यात्रु सङ्घीय राजधानी काठमाडौँ आइपुगेका छन् ।
मल अभावले रोपाइँ प्रभावित
मल अभावका कारण यस पटक धान रोपाइँमा कमी देखिएको छ । देशैभर असार १५ गते ‘धानबालीमा जैविक विविधताको उपयोग ः आयात प्रतिस्थापनमा सहयोग’ भनी मूल नाराका साथ राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाउँदै आएको छ तर विगतको तुलनामा किसानले निकै कम रोपाइँ गरेका छन् ।
मूल्य बढ्दा पनि घटेन पेट्रोलियमको माग
पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य लगातार बढे पनि स्थानीय बजारमा माग भने घटेको छैन । मूल्य बढ्दा माग घट्ने अपेक्षा गरिए पनि पेट्रोलियम पदार्थको खपत वार्षिक रूपमा १० प्रतिशतले वृद्धि भएको तथ्याङ्कले देखाउँछ । गत वर्षको तुलनामा सवारीसाधनको प्रयोग र बिक्री वितरण पनि बढ्दा पेट्रोलियमको मूल्य बढे पनि यसको खपत नघटेको हो । नेपाल आयल निगमका प्रवक्ता विनितमणि उपाध्यायका अनुसार पेट्रोल र डिजेलको खपत वार्षिक १० प्रतिशतका दरले बढेको छ । “मूल्य बढे पनि पेट्रोलियम पदार्थको खपत घटेको देखिँदैन,” उहाँले भन्नुुभयो, यो वर्ष इन्धनको परिणाम र मूल्य दुवै बढेको छ ।
फलफूलमा ‘कार्बाइड’ नराख्न आग्रह
खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभागले फलफूल पकाउनका लागि कार्बाइड नामक एसिटिलिन ग्यास प्रयोग नगर्न व्यवसायीलाई सचेत गराएको छ । विभागका अनुसार अहिले आँपको सिजन भएको र काँचो आँप पकाउन यस प्रकारको ग्यास प्रयोग हुने भएकाले त्यसो नगर्न आग्रह गरेको हो ।
-original-thumb.jpg)
लगानी गर्न आग्रह
नेपाल चेम्बर अफ कमर्सले नेपालमा लगानी गर्न अस्ट्रेलियासमक्ष आग्रह गरेको छ । नेपालका लागि अस्टे«लियन राजदूत फेलीसिटी वोल्कसँग मङ्गलबार भएको भेटमा चेम्बरका पदाधिकारीले जलविद्युत, वन, पर्यटन, कृषि एवं साना उद्योगमा लगानीका लागि आग्रह गरेका हुन् ।
राष्ट्रिय धान दिवस आज,आत्मनिर्भर हुने प्रयास जारी
बुधबार देशभर राष्ट्रिय धान दिवस मनाइँदै छ । आगामी वर्ष ‘धान रोपौं, खाद्यान्नमा आत्मनिर्भर बनौं’ भन्ने नाराका साथ राष्ट्रिय धान दिवस मनाउन लागिएको छ । विसं २०६१ मङ्सिर २९ गते मन्त्रिस्तरीय निर्णय गरी २०६२ साल असार १५ गतेदेखि राष्ट्रिय धान दिवस मनाउन थालिएको हो । कृषि प्रधान देश भएकाले नेपालका अधिकांश मानिसको पेसा खेतीपाती हो ।
-original-thumb.jpg)
इन्धनको मूल्य वृद्धिले विकास निर्माण प्रभावित
पेट्रोलियम पदार्थमा भएको लगातारको मूल्य वृद्धिले विकास निर्माणको काम प्रभावित भएको छ । डिजेलको मूल्य वृद्धिसँगै निर्माण सामग्रीमा मूल्य वृद्धि भएकाले निर्माण व्यवसायीले काम रोकेका छन् । आर्थिक वर्षको अन्तिम असार महिनामा विकास निर्माणको काम दुरत गतिमा हुनुपर्ने भए पनि यसपालि भने सुस्त गतिमा रहेको छ । नेपाल निर्माण व्यवसायी महासङ्घका अध्यक्ष रवि सिंहले डिजेलमा भएको मूल्य वृद्धिको कारणले विकास निर्माणको काम प्रभावित भएको जानकारी दिनुभयो । निर्माण व्यवसायी सार्वजनिक खरिद नियमावलीमा सुधार गर्नुपर्ने माग पनि राख्दै आएका छन् ।
