नवीनराज कुइँकेल
लमजुङ, फागुन १२ गते । लमजुङमा ‘अफ्रिकन स्वाइन फिभर’ फैलिन नदिन उच्च सतर्कता अपनाउन थालिएको छ । सिमा जोडिएका कास्की, तनहुँ र गोरखामा सुँगुर, बंगुर र बँदेलमा देखिने अफ्रिकन स्वाइन फिवर रोग पुष्टि भएपछि लमजुङमा उच्च सतर्कता अपनाउन थालिएको हो ।
जिल्ला प्रशासन कार्यालय लमजुङले छिमेकी जिल्लामा सङ्क्रमण देखिएपछि जिल्लाभित्र सुँगुर, बङ्गुर ओसारपसारमा कडाइ गरेको छ । यो रोगको समयमै रोकथामका लागि बाहिरी जिल्लाबाट सुँगुर र बङ्गुर ल्याउँदा अनिवार्य रुपमा स्वास्थ्य प्रमाणपत्र लिएर मात्र ल्याउन प्रशासनले भनेको छ ।
आइतबार एक सूचना जारी गर्दै प्रशासनले यसबारे सचेत गराएको हो । बङ्गुर पालक कृषकहरुले आफ्नो फार्ममा जैविक सुरक्षाका विधिहरू अनिवार्य अवलम्बन गर्न प्रशासनले अनुरोध गरेको छ । रोग प्रभावित जिल्लासँग सिमाना जोडिएका मध्यनेपाल, सुन्दरबजार र राइनास नगरपालिका क्षेत्रमा स्थलगत अध्ययन र थप सर्भिलेन्स तथा सचेतना कार्य जारी रहेको प्रशासनले जनाएको छ ।
प्रशासनद्वारा जारी सूचनामा भनिएको छ, “यो रोग पशुबाट मानिसमा सर्दैन । तर,यो रोग सुँगुर, बङ्गुर तथा बँदेलमा विषाणुको कारण लाग्ने उच्च मृत्युदर भएको छिटो फैलिने सरुवा रोग हो । सो कारण आवश्यक सावधानी अपनाउनुहुन जिल्लावासीमा अनुरोध छ ।” जिल्लामा यो रोग फैलिन नदिन नाकाहरुमा कडाइ गरिएको छ ।
यो रोग सङ्क्रमित सुँगुर र बङ्गुरबीच प्रत्यक्ष सम्पर्कबाट, रोगी बङ्गुरको र्याल, मलमूत्र, रगत, मासु र लसपस भएको दानापानीबाट, त्यस्ता बिरामी बङ्गुरको ओसारपसार वा किनबेच गर्दा, सङ्क्रमण भएको खोरमा काम गर्ने कामदार वा सङ्क्रमण भएको खोरमा गएको मानिसले प्रयोग गरेको लुगाकपडा, जुत्ताचप्पल आदिको प्रयोगबाट पनि सर्ने गर्दछ ।
यो रोग लागेका बङ्गुरहरु एकै ठाउँमा थुप्रिएर बस्ने, शरीरमा निला डाम देखापर्ने, कानका टुप्पामा रगत जमेका धब्बा देखिने, नाकबाट फिँज निकाल्ने, उच्च ज्वरो (१०४ देखि १०७ डिग्री फरेनहाइट) आउने, कान, पुच्छर र पेटको तल्लो भागको बाहिरी छाला रातो हुने, झोक्राउने, दानापानी खान छोड्ने, बान्ता गर्ने, छटपटाउने, धरमराउने र बच्चा तुहिनेजस्ता लक्षण देखा पर्दछ ।
लमजुङसँग सिमाना जोडिएका तनहुँ, कास्कीलगायतका जिल्लामा अफ्रिकन स्वाइन फिभरको सङ्क्रमणबाट ठूलो सङ्ख्यामा बङ्गुर मरेका छन् ।