शेरबहादुर सार्की
बाजुरा, असार १० गते । बाजुराका अधिकांश ठाउँमा लामो समयसम्म परेको खडेरीका कारण धमाधम धानको बिउ (बेर्ना) सुक्न थालेका छन् ।
गाउँमा सिँचाइको अभाव तथा खडेरीका कारण धमाधम धानको बेर्ना सुक्न थालेपछि यहाँका स्थानीयलाई खेत बाँझो रहने चिन्ता पर्न थालेको छ ।
असार महिनामा रोप्ने गरी वैशाखमा राखेको धानको बlउ खडेरीले सुक्न थालेपछि यति बेला खेत बाँझो रहने परेको जगनाथ गाउँपालिका –२ किसान भीर्कु सार्कीले बताउनभुयो ।
उहाँले भन्नुभयो, “ समयमा वर्षा नहुँनु तथा गाउँमा भएका पानीका मुहान पनि विस्तारै सुक्न थालेपछि धमाधम धानको बीउ सुक्दै गएका छन् ।”
धारा र कुवाको पानीको जोहो गरेर वैशाखमा राखेको धानको बिउ असार नलाग्दै सुकेर नष्ट भएपछि अब खेतमा के लगाउने निकै चिन्ता परेको सार्कीले बताउनुभयो ।
लामो समय सम्म पानी नपर्दा जगनाथ गाउँपालिका–२ हुनी र लुमाका स्थानीयले राखेको कोदो र धानको बिउ सुकेर नष्ट भएका छन् ।
यहाँका स्थानीयले असार खेतमा धान रोप्न तथा साउनमा कोदो रोप्ने गरी वैशाखमा कोदो र धानको बिउ राख्ने गर्दछन् ।
हुनी र लुमाका झण्डै ३८० जना घरपरिवारले राखेको धान र कोदोको बिउ खडेरीका कारण सुकेर नष्ट भएपछि गाउँमा भोकमरी हुने सम्भावना छ ।
यहाँका स्थानीयलाई धान र कोदोको खेतीले ६ महिना खान पुग्थ्यो । यती बेला कोदो धानको बिउसमेत सुकेर खेत बाँझै रहने भएपछि गाउँमा भोकमरी हुने सम्भावना देखिएको जगनाथ गाउँपालिका –२ स्थानीय बीसु सार्कीले बताउनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, “हिउँदमा हिउँ नपर्दा गहुँ जौ सुक्या अहिले पानी नपर्दा खडेरीले धान र कोदोको बिउ सुक्यो । अनि कसरी जिउ जोगाउँनु ।”
गाउँमा सिँचाइ नहुनु र आकाशबाट पानी पनि नपर्दा धान र कोदोको बिउ सुक्दै गएपछि हुनी र लुमामा रहेको झण्डै हजारौं रोपनी जमिन बाँझो रहने चिन्ता परेको सार्कीले बताउनुभयो ।
बाजुरामा कुल खेती गरिएको क्षेत्रफलको २० प्रतिशत मात्रै जमिनमा सिँचाइ सुविधा छ । यहाँको ८० प्रतिशत जमिनमा अहिले पनि आकाशेभरमा खेती हुने गरेको छ ।
यहाँको दुई लाख तीस हजार ३७ हेक्टर जमिनमध्ये २२ हजार हेक्टर मात्र खेतीयोग्य जमिन छ । यसमा पाँच हजार २३५ हेक्टर जमिन मात्र वर्ष भरीमा सिँचाइ हुने गरेको कृषि ज्ञान केन्द्र बाजुराले जनाएको छ ।