निर्वाचनमा हवाई गस्ती पनि हुन्छ : गृहमन्त्री खाण
कपिल ज्ञवालीसिद्धार्थनगर, वैशाख ७ गते । गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणले पाँच दलीय गठबन्धन कायमै रहने बताउनुभएको छ । अहिलेको सरकार गठबन्धनबाट नै निर्माण भएको स्मरण गर्दै उहाँले नेपाली कांग्रेस गठबन्धनकै पक्षमा रहने उल्लेख गर्नुभयो । बुधबार गृह जिल्ला रुपन्देही आउनुभएका मन्त्री खाणले निवासमै आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै निर्वाचन समयमै हुने धारणा राख्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘‘अब पनि निर्वाचन हँुदैन भन्ने कुनै सवाल नै रहेन, निर्वाचन समयमै हुन्छ, हामी स्वच्छ, निष्पक्ष निर्वाचन गराउँछौं, यसमा सरकार प्रतिबद्ध छ ।’’वैशाख ३० मा हुने स्थानीय तहको निर्वाचनमा गठबन्धन गर्ने निर्णय नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय समितिले पनि गरिसकेको र महाधिवेशनबाट पारित भएको भन्दै उहाँले अब यसलाई कार्यान्वयनको दिशामा लैजानुपर्ने बताउनुभयो । ‘‘दलहरुसँग सहमति, सहकार्य र सहयात्रा हुनेछ, हामी यसमा प्रतिबद्ध छौं’’, उहाँले भन्नुभयो, ‘‘सबै प्रतिबद्ध हुनुपर्छ यसपटक एकै दिनमा देशभर निर्वाचन हुने भएकाले शान्ति सुरक्षाका लागि सरकारले रणनीति बनाएको छ ।’’आवश्यकताका आधारमा हवाई गस्ती गर्ने भन्दै गृहमन्त्रीले नेपाली सेनाको हेलिकप्टर, निजी क्षेत्रको हेलिकप्टर पनि प्रयोग गरेर भए पनि अनुगमन र निरीक्षण गर्ने उहाँको भनाइ छ । यस पटकको निर्वाचनमा नयँ ंदलहरु पनि भाग लिने भन्दै उहाँले विप्लव नेतृत्वको नेकपासँग पनि चुनावमा सहभागिताबारे चरणबद्ध छलफल भइसकेको बताउनुभयो ।गृहमन्त्रीले दल दर्ता, चुनाव चिह्न, स्वतन्त्र उम्मेदवारी कसरी सहभागिता गराउन मिल्छ, त्यसैगरी सहभाागिता गराइने र यसका लागि निर्वाचन आयोग पनि सकारात्मक रहेको जानकारी दिनुभयो । एक जिज्ञासामा गृहमन्त्री खाणले राष्ट्र बैंकको पुनः गर्भनरको जिम्मेवारी सम्हाल्नुभएका महाप्रसाद अधिकारीबारेमा टिप्पणी गर्दै न्यायपालिकाको निर्णयको स्वागत गर्ने उल्लेख गर्नुभयो । कांग्रेसका प्रभावशाली नेतासमेत रहनुभएका खाणले गठबन्धनको विरोध गर्नुको औचित्य नहुने भन्दै सबैलाई पार्टीको अनुशासनमा बस्न आग्रह गर्नुभयो ।
लडेर र तातो पानीमा डुबेर तनहुँका दुई बालकको मृत्यु
अमरराज नहर्कीतनहुँ, वैशाख ७ गते। लडेर र तातो पानीमा डुबेर तनहुँका दुई बालकको मृत्यु भएको छ। व्यास नगरपालिका– ६ स्याउली बजार बस्ने भुपाल परियारकी छोरी तीन वर्षीया आकांक्षा परियार खेल्ने क्रममा आफ्नै घरको दुई तलामाथिबाट लड्दा मृत्यु भएको हो। जिल्ला प्रहरी कार्यालय तनहुँका प्रहरी नायव उपरीक्षक युवराज खड्काले गम्भीर घाइते आकांक्षाको उपचारको क्रममा फेवासिटी अस्पताल पोखरामा मङ्गलबार साँझ मृत्यु भएको उहाँले जानकारी दिनुभयो। घटना सम्बन्धमा आवश्यक अनुसन्धान भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ। यस्तै भानु नगरपालिका–१२ रतनपुर बस्ने सन्तोष घर्तीकी छोरी दुई वर्षीया आरोही घर्तीको गाईवस्तुलाई पकाएको खेलेमा डुबेर मृत्यु भएको छ। तातो खोलेमा डुबेपछि उपचारार्थ पश्चिम क्षेत्रीय अस्पताल पोखरा लगिएकोमा उपचारको क्रममा मङ्गलबार साँझ मृत्यु घर्तीको मृत्यु भएको प्रनाउ खड्काले जानकारी दिनुभयो। दुवै घटना सम्बन्धमा आवश्यक अनुसन्धान भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ।
स्थानीय वायुको प्रभाव : उपत्यकासहित देशका अधिकांश भागमा वर्षा
अहिले उपत्यकासहित देशभरका अधिकांश भागमा वर्षा भइराखेको छ।
‘सेनाको चेली’ उत्कृष्ट लघु चलचित्र
मित्र भण्डारी काठमाडौँ, वैशाख ६ गते। नेपाली सेनाले आयोजना गरेको लघु चलचित्र प्रतियोगिता-२०७८ मा ‘सेनाको चेली’ नामक वृत्तचित्र उत्कृष्ट स्थान हासिल गरेको छ। जनसम्पर्क तथा सूचना निर्देशनालाले ‘नेपाली सेना लघु चलचित्र प्रतियोगिता-२०७८’, ‘नेपाली सेना फोटो प्रतियोगिता-२०७८’, ‘सिपाही २०२२’ फोटो तथा विभिन्न प्रदर्शनी-२०७८ आयोजना गरेको थियो। १२ वर्षे सशस्त्र द्वन्द्वमा सैनिक भाइ र विद्रोही दिदीको मुख्य कथामा आधारित वृत्त चित्रमा दोहोरो भिडन्तमा आफू अपाङ्ग र श्रीमान मारिएपछि विक्षिप्त बनेकी दिदी र भाइबीचको सम्बन्ध बिग्रदै जान्छ। वर्षौपछि दिदीको हातबाट तिहारको टीका लगाउन आएका भाइसँग दिदी रुष्ट बन्छिन्। कर्तव्य पालनको क्रममा गोली चलाउन आफू बाध्य रहेको र हरेक सिपाहीले उक्त जिम्मेवारी बहन गर्नुपर्ने भाइको बाध्यता सुनेपछि दिदी भाइबीच सम्बन्ध सुधार हुन्छ। त्यस्तै, कोभिड सङ्क्रमणका बेला सैनिकले खेलेको भूमिकामा आधारित ‘सेता मलामी’ लघु चलचित्र दोस्रो भएको छ। आमा गुमाएकी तथा बुवा सैनिकको जागिरमा व्यस्त रहँदा एक्लो महसुस गरेकी बालिकाको कथामा आधारित ‘डोल्मा’ वृत्त चित्रले तेस्रो स्थान हासिल गरेको छ। मङ्गलबार सैनिक मुख्यालय जङ्गी अड्डामा आयोजिक समारोहमा प्रधान सेनापति प्रभुराम शर्माले उत्कृष्ट प्रतियोगीलाई पुरस्कार तथा प्रमाणपत्र प्रदान गर्नुभयो।समारोहमा उत्कृष्ट फोटो प्रतियोगिता अन्तर्गत सैनिक तथा गैर-सैनिकतर्फ पाँच जना र सैनिकतर्फ १० फोटोग्राफर पुरस्कृत हुनुभएको छ। नेपाली सेनाले २०२४ सालदेखि वार्षिक रुपमा प्रकाशन गर्दै आएको सिपाही अङ्क-२०७८ र शिवपुरी- २०२२ मा उत्कृष्ट लेखनतर्फ तीन-तीन जनालाई पुरस्कार प्रदान गरिएको छ। सेनाले विभिन्न तालिम तथा समारोहमा सहभागी भएर उत्कृष्ट कला प्रर्दशनी गर्ने विभिन्न युनिटका प्रतिनिधि तथा फोटो उत्कृष्ट फोटो सङ्कलन गर्ने सैनिक कर्मचारीलाई पुरस्कार प्रदान गरिएको छ। सेनाको इतिहास र महत्व उजागर गर्ने उद्देश्यले जनसम्पर्क तथा सूचना निर्देशनालयले यस्तो प्रतियोगिताको आयोजना गर्दै आएको छ।
विद्युत अनियमितताले सर्वसाधारण समस्यामा
सरकारले देशलाई लोडसेडिङ मुक्त घोषणा गरिसकेको छ । तर, नेपालगञ्ज र बाँकेसहितका जिल्लामा अघोषित लोडसेडिङका कारण आमनागरिक समस्यामा पर्ने गरेका छन् ।
गाउँमा सडकको पहुँच पुगेसँगै भरिया पेशा विस्थापित
सिन्धुली जिल्लाको ग्रामीण क्षेत्रमा सडकको पहुँच पुगेसँगै वर्षौदेखि भारी बोकेर गुजरा चलाउँदै आएका भरियाहरु पेशाबाट विस्थापित भएका छन् ।
खानेपानी न्यायोचित वितरण गर्न निर्देशन
खानेपानीमन्त्री उमाकान्त चौधरीले मेलम्चीको खानेपानी उपत्यकावासीलाई न्यायोचित रूपमा वितरण गर्न निर्देशन दिनुभएको छ । सुन्दरीजलस्थित पानी प्रशोधन केन्द्रको मङ्गलबार निरीक्षण गर्दै मन्त्री चौधरीले चुहावट रोकी न्यायोचित रूपमा वितरण गर्न मातहतका पदाधिकारी तथा कर्मचारीलाई निर्देशन दिनुभएको हो ।
पाठकको रुचिअनुसार गोरखापत्र प्रकाशन
गोरखापत्र संस्थानका प्रकाशनलाई समयानुकूल परिमार्जन गरी सामग्रीलाई अझ उत्कृष्ट बनाइने भएको छ । नेपालको सबैभन्दा पुरानो पत्रिका गोरखापत्र दैनिकलगायत संस्थानका प्रकाशनलाई थप परिमार्जित गर्दै पाठकको रुचिको पत्रिका बनाउन योजना सुरु भएको छ ।
भोजपुरमा चुनावी गठबन्धन : काँग्रेस पाँच, माओवादी दुई
भोजपुर, वैशाख ६ गते। वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तह निर्वाचनका लागि भोजपुरमा सत्ता गठबन्धनले तालमेल मिलाएको छ। भोजपुरमा नेपाली काँङग्रेसले पाँच पालिका पाएको छ। नेकपा (माओवादी केन्द्र)लाई २ पालिका र बाँकी दुई पालिका भने स्वतन्त्र गरेर तालमेल भएको छ। नेपाली कांग्रेसले भोजपुर र नगरपालिकामा मेयर, टेम्केमैयुङ गाउँपालिकामा अध्यक्ष, साल्पासिलीछो गाउँपालिका अध्यक्ष र हतुवागढी गाउँपालिकामा अध्यक्ष पाएको छ। सँगै माओवादी केन्द्रले पौवादुङमा गाउँपालिका अध्यक्ष, रामप्रसाद राई गाउँपालिका अध्यक्ष पाएको छ।सहमति अनुसार कांग्रेसले रामप्रसाद राई गाउँपालिका र पौवादुङमा गाउँपालिकामा उपाध्यक्ष पाएको छ भने माओवादी केन्द्रले षडानन्द नगरपालिका, साल्पासिलिछो गाउँपालिका र हतुवागढी गाउँपालिकमा उपाध्यक्ष पद पाएको छ। नेकपा एकीकृत (समाजवादीले) भोजपुर नगरपालिकामा उपमेयर र टेम्केमैयुङ गाउँपालिका उपाध्यक्ष पद पाएको छ।यता आमचोक गाउँपालिका र अरुण गाउँपालिकामा भने नेपाली कांग्रेस र माओवादी केन्द्रले आ-आफनो पार्टीबाट उम्मेदवार उठाउने भएका छन्। स्थानीय तहका ८१ वडामध्ये कुनकुन वडामा गठबन्धन गर्ने भन्ने विषयमा छलफल जारी रहेको गठबन्धन दलका वार्ता संयोजक नेपाली कांग्रेसका जिल्ला सभापति विनोद बान्तवाले जानकारी दिनुभयो। यता जिल्ला समन्वय समितिमा भने जनता समाजवादीलाई प्रमुख र माओवादीलाई उपप्रमुख दिने सहमति भएको छ।
निर्वाचन सर्दैन :प्रचण्ड
नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले स्थानीय तहको निर्वाचन मिति नसर्ने बताउनुभएको छ । सोमबार आयोजित पत्रकार भेटघाट कार्यक्रममा उहाँले भन्नुभयो, “स्थानीय तहको निर्वाचन वैशाख ३० गते नै हुन्छ, सर्दैन । सर्ने सम्भावना कहीँकतै छैन ।”
कर्णाली नदीमा डुबेर दुई बालक बेपत्ता
शिवराज ढुंगाना अछाम, वैशाख ५ गते। कर्णाली नदीमा पौडी खेल्ने क्रममा अछामका २ बालक डुबेर बेपत्ता भएका छन्। पन्चदेवल विनायक नगरपालिका-८ बारला निवासी ११ वर्षीय विराज जैसी (सञ्ज्याल) र ६ वर्षीय अभिषेक जैसी (सञ्ज्याल) सोमबार दिउँसोबाट बेपत्ता भएका हुन्। बारलाको कर्णाली नदीमा दिउँसो करिब ३ बजेतिर पौडी खेलिरहेको अवस्थामामा डुबेर बेपत्ता भएको अछाम प्रहरी प्रमुख डीएसपी रविराज थपलियाले जानकारी दिनुभयो। बेपत्ता रहेका बालकको स्थानीय, प्रहरीले खोजीरहेको बताइएको छ।
वन्यजन्तु संरक्षणका लागि रणनीतिक योजनाको तयारी
लक्ष्मीप्रसाद उपाध्याय काठमाडौँ, वैशाख ५ गते। विश्वमा दुर्लभ मानिएका वन्यजन्तुको संरक्षणमा चुनौती थपिँदै गएपछि सरकारले दश वर्षे वन्यजन्तु रणनीतिक योजना कार्यान्वयनमा ल्याउन थालेको छ। सन् २०२२ देखि २०३२ सम्मको अवधिका लागि सञ्चालन हुनेगरी सरकारले रणनीतिक योजना ल्याउन थालेको वन तथा वातावरण मन्त्रालयका सचिव डा. पेमनारायण कँडेलले जानकारी दिनुभयो। सो रणनीतिक योजना निर्माणका लागि राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागले काम गरिरहेको छ। विभागले तयार पारेको प्रारुप बारे सरोकारवालासँग छलफल गरी सुझाव लिने कार्य भइरहेको छ। विभागले आफ्ना पूर्वमहानिर्देशक, अन्तर्राष्ट्रिय संरक्षण साझेदार संस्थाका प्रतिनिधिसँग राय सल्लाह सुझाव मागिसकेको छ। प्रदेश सरकार, स्थानीय तह र मध्यवर्ती क्षेत्रका समुदाय, राजनीतिक नेतृत्वसँग पनि छलफल गरी सुझाव लिने कार्यक्रम रहेको विभागले जनाएको छ। विश्वमा दुर्लभ मानिएका पाटेबाघ, एकसिङे गैँडा, हिउँ चितुवा, हात्तीलगायतका वन्यजन्तुको संरक्षणमा विशेष कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आएको नेपालले ती वन्यजन्तुको सङ्ख्या वृद्धि भएसँगै चुनौतीसमेत थपिँदा रणनीतिक योजना निर्माण गर्नुपर्ने बाध्यता भएको जनाइएको छ। विभागका महानिर्देशक डा. रामचन्द्र कँडेलका अनुसार सङ्घीयतामा मुलुक गइसकेपछि प्राकृतिक स्रोतमाथिको अधिकार बाँडफाँट भएसँगै फिल्डस्तरमा काम गर्न केही कठिनाई हुँदै गएका छन्। बासस्थान, आहार प्रजातिको थप व्यवस्थापन र राष्ट्रिय निकुञ्ज वरिपरिका बासिन्दाको जीविकोपार्जन लगायतका विषयमा पनि थप स्पष्ट ढङ्गले कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने भएकाले रणनीतिक योजना निर्माण गर्नुपरेको बताइएको छ। रणनीतिक योजनाको प्रारुपमा संरक्षण क्षेत्रको व्यवस्थापन, प्रजातिको संरक्षण र बासस्थानमा सुधार, वन्यजन्तु कानुनको प्रभावकारी कार्यान्वयनलगायतका विषय समेटिएका छन्। विभागका इकोलोजिस्ट गणेश पन्तका अनुसार मानव वन्यजन्तुको सहअस्तित्व, जैविक मार्ग र वन्यजन्तुको भूपरिधिमा सुधार, जैविक विविधिता र जलवायु परिवर्तन, संरक्षण वित्तको व्यवस्थापनलगायतका विषयलाई रणनीतिक योजनामा समेटिने छ। वन्यजन्तु संरक्षणका लागि सरकारले रणनीतिक योजना निर्माण गरेर पछिल्ला दिनमा देखिएका चुनौतीलाई समाधान गर्नु आजको आवश्यकता भएको सरकारका पूर्वसचिव डा. कृष्णप्रसाद आचार्यले बताउनुभयो। निकुञ्ज विभागका पूर्वमहानिर्देशक भएर काम गरिसक्नु भएका डा. आचार्यले भन्नुभयो, ‘‘अब पुरानो नीति नियमले संरक्षण हुने अवस्था रहेन। त्यसैले पछिल्ला दिनमा देखिएका चुनौतीलाई सम्बोधन हुने गरी नीति, रणनीति र कार्यनीति परिवर्तन हुनु जरुरी छ।’’वन तथा वातावरण मन्त्रालयका पूर्व सचिव स्वयम्भुमान अमात्यले ल्याउन लागिएको रणनीतिक योजनाले वन्यजन्तुको संरक्षणमा देखिएका पछिल्ला समस्या सम्बोधन गर्न सक्नुपर्ने बताउनुभयो।
महेन्द्रको शालिक अनावरण
अविनाश चौधरीधनगढी, वैशाख ५ गते । कैलालीको गोदावरी नगरपालिकास्थित अत्तरिया चौकमा स्वर्गीय राजा महेन्द्रको शालिक पुनस्र्थापना गरिएको छ । चोकमा रहेको शालिक २०६२–६३ सालको जनआन्दोलनको क्रममा तोडफोड गरिएको थियो । आन्दोलनकारीले महेन्द्रको शालिक तोडफोड गरेको डेढ दशकपछि अत्तरिया चौकमा पुनः शालिक पुनस्र्थापना गरिएको हो । सोमबार एक कार्यक्रमवीच श्री लोमस गिरी महाराजले शालिकको अनावरण गर्नुभयो । यसअघि, अत्तरिया चौकमा २०४३ फागुन ७ गते स्वर्गीय राजा महेन्द्रको शालिक राखिएको थियो । त्यो बेला तत्कालीन राजा स्वर्गीय वीरेन्द्र वीरविक्रम शाहले शालिकको अनवारण गर्नुभएको थियो । जनआन्दोलनका क्रममा शालिक तोडफोड भएपछि स्थानीय राजनीतिक दल, युवा, बुद्धिजीवी, व्यवसायीको अग्रसरतामा पुनः शालिक पुनस्र्थापना गरिएको हो ।
गृहमन्त्री खाणद्वारा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलकाे समस्या सुधार्न निर्देशन
गृहमन्त्री खाणले विमानस्थलभित्र रहेका बैंकका एटीएम मिसिन बिग्रिएर यात्रुहरूले दुःख पाइरहेको गुनासो आइरहेको भन्दै तत्काल समस्या समाधानका लागि पनि निर्देशन दिनुभयो ।
मौरीपालनमा रमाउँदै युवा
चित्र मिजारसिन्धुपाल्चोक, वैशाख ४ गते। पछिल्लो समय सिन्धुपाल्चोकका युवा कृषि व्यवसायमा सक्रिय हुन् थालेका छन्। यस्तै वैदेशिक रोजगारमा जान लागेका इन्द्रावती गाउँपालिका–१२ भीमटारका युवा व्यावसायिक मौरीपालनमा लागेका हुन्।स्थानीय ईश्वर खड्का पूर्णरुपमा मौरी पालन व्यवसायमा लाग्नु भएको छ। उहाँको मात्रै ७५ घारमा मौरी पालन गर्नुभएको छ। उहाँले एक सिजनमै पाँच लाखभन्दा बढी आम्दानी गर्नुहुन्छ। खड्का अहिले सिन्धुपाल्चोककै मौरी पालन व्यवसायकै प्रशिक्षकसमेत हुनुभएको छ। परम्परागत खेती छाडेर खड्का वैदेशिक रोजगारीका लागि विदेश जाने तयारीमा हुनुहुन्थ्यो। तर, कोभिड सङ्क्रमणले वैदेशिक रोजगारीमा रोक लगाएपछि उहाँले गाउँमै मौरी पालन व्यवसाय सुरु गर्नुभएको थियो। विदेशमा गएर पसिना बगाउनु भन्दा आफ्नै गाउँमा बसेर काम गर्दा आम्दानी बढेको खड्काले बताउनु भयो। खड्काले मौरीपालन व्यवसायमा राम्रो आम्दानी हात पार्न थालेपछि अहिले सो स्थानका अरु युवासमेत मौरीपालनमा लागेका छन्।
सर्लाहीमा भारतीय मिनी बसको ठक्करबाट साइकलयात्रीको मृत्यु
जनार्जन खत्री सर्लाही, वैशाख ४ गते । नवलपुर–मलङ्गवा सडक अन्तर्गत सर्लाहीको चमेलिमाई मन्दिर नजिकै आइतबार दिउँसो भारतीय बसको ठक्करबाट एक साइकल यात्रीको मृत्यु भएको छ । हरिवनमा तीर्थयात्रीलाई छाडेर सदरमुकाम मलङ्गवातर्फ फर्कदै गरेको बीआर ०६ टि एफ १०७४ नम्बरको मिनी बसले ठक्कर दिँदा साइकल यात्री कविलासी नगरपालिका–९ का ५८ वर्षीय शङ्कर रायको मृत्यु भएको हो । मलङ्गवा नगरपालिका–१२, मा बसले ठक्कर दिँदा गम्भीर घाइते हुनुभएका रायलाई उपचारका लागि तत्कालै प्रादेशिक अस्पताल मलङ्गवा पुर्याउँदा चिकित्सकले मृत घोषणा गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय मलङ्गवाले जनाएको छ । दुर्घटनापछि बसका चालक फरार छन् । बस प्रहरीको नियन्त्रणमा छ ।
