भौतिक पूर्वाधार र यातायात क्षेत्रमा बिचौलिया राज अन्त्य गरेका छौँ : प्रकाश ज्वाला
वर्तमान सरकारले भौतिक पूर्वाधारको विकासलाई प्राथमिकताका साथ अगाडि बढाएको छ । विकासको पनि विकासका रूपमा लिइने यस क्षेत्रलाई महत्त्व दिइए पनि स्रोत र साधनको अभावका अपेक्षित प्रगति हुन भने सकेको छैन । आयोजना जिम्मा लिने, समयमा काम नगर्ने प्रवृत्ति निर्माण व्यवसायीमा मौलाएको छ ।
शतप्रतिशत बजेट खर्च गर्ने हामी मात्रै हौँ
देवराज चौधरी मोरङका कटहरी गाउँपालिकाको अध्यक्ष हुनुहुन्छ । समाजशास्त्रमा स्नातकोत्तर गर्नुभएका चौधरी नेपाली कांग्रेसका तर्फबाट गाउँपालिकाको अ
पर्यटन र कृषिबाटै समृद्ध नगर बनाउँछौँ
अर्घाखाँची जिल्लाको सन्धिखर्क नगरपालिका साबिक सन्धिखर्क, नरपानी, खाँचीकोट, किमडाँडा, अर्घा, डिभर्ना र वाङ्ला गाउँपालिका मिलाएर बनेको हो। २०३२ सालमा जिल्लाको नरपानीबाट सदरमुकाम सन्धिखर्कमा सारिएको थियो। चारैतर्फ पहाडी तथा बिचबाट बगेको बाँगी खोला र खोला वारिपारि बसेको बाक्लो बस्ती तथा रमणीय फाँटले सन्धिखर्क नगरपालिकाको सौन्दर्य बढाएको छ। सन्धिखर्क नगरपालिकाको विकासलगायत समसामयिक विषयमा सन्धिखर्क नगरपालिका अर्घाखाँचीका नगर प्रमुख कृष्णप्रसाद श्रेष्ठसँग अर्घाखाँची समाचारदाता गणेश खनालले गर्नुभएको कुराकानीको सारसङ्क्षेप :
कक्षा १२ सम्मको शिक्षा निःशुल्क गरेका छौँ
सिन्धुपाल्चोक जिल्लामा पर्ने बाह्रबिसे नगरपालिका हिमाली क्षेत्रको नगरपालिका हो । समुद्री सतहबाट चार सय मिटरदेखि चार हजार मिटरसम्म उचाइको भूबनोट यहाँको छ ।
पूर्वाधारलाई प्राथमिकतामा राखेका छौँ
महोत्तरी जिल्लामा पर्ने बर्दिबासको छुट्टै परिचय छ । पूर्वपश्चिम राजमार्गमा विकास भएको यो सहर यातायातको केन्द्र बनेको छ । पछिल्लो समय व्यापारिक, पर्यटनको विकास हुँदै गएपछि सहर विस्तारको क्रम तीव्र छ
बिदेसिने क्रम रोक्न नीतिगत व्यवस्था
स्याङ्जाका ११ स्थानीय तहमध्ये वालिङ नगरपालिका स्याङ्जाको मध्यभागमा अवस्थित छ। नगरपालिका ‘स्मार्ट नगर’ बनाउने कार्यक्रमको घोषणापछि लक्ष्य प्राप्तिका लागि कार्यान्वयनको चरणमा छ। नगरपालिका २० वर्षे बृहत्तर योजना, पाँचवर्षे आवधिक योजना र एकवर्षे रणनीतिक योजना बनाएर अगाडि बढेको छ। गुलाबी सहरका रूपमा परिचित वालिङका प्रायः सबै घर गुलाबी छन्। फोहोरलाई मोहरमा परिवर्तन गर्न विभिन्न काम भइरहेका छन्। स्थानीय तहको निर्वाचन–२०७९ मा नेकपा (एमाले)को तर्फबाट नगरपालिकाको मेयरमा कृष्ण खाण निर्वाचित हुनुभएको हो। ‘कृषि, उद्योग, व्यापार, पर्यटन, ऊर्जा, सूचना प्रणाली, पूर्वाधार र स्मार्ट सिटी वालिङ निर्माणको आधार’ भन्ने नाराका साथ अगाडि बढिरहेको वालिङका मेयर कृष्ण खाणसँग गोरखापत्रकर्मी राधाकृष्ण डुम्रेले गर्नुभएको कुराकानी :
‘सङ्घीय सरकारले शिक्षा र स्वास्थ्यको जिम्मा लिनु पर्छ’
बैतडी सदरमुकाममा रहेको दशरथचन्द नगरपालिका २०५४ सालमा स्थापना भएको जिल्लाकै जेठो पालिका हो। २०५४ सालमा तत्कालीन छ वटा गाउँ विकास समिति दशरथचन्द, खलङ्गा, त्रिपुरासुन्दरी, थालिगाडा, जगन्नाथ र बाराकोट मिलाएर अमर सहिद दशरथचन्दको नामबाट सो पालिका स्थापना गरिएको हो। २०७३ फागुन २७ गते स्थानीय तहको पुनर्संरचना हुँदा थप छ वटा गाविस गुरुखोला, देहीमाडौँ, दुर्गाभवानी, ग्वाल्लेक, नागार्जुन र दुर्गास्थान गाविसका केही वडा मिलाएर हाल यो नगरपालिका ११ वडामा विभाजित छ।
अदुवा र खुकुरीको ब्रान्डिङ गरिँदै छ
खुकुरी र अदुवाले प्रख्यात सल्यानको सदरमुकाममा शारदा नगरपालिका पर्दछ। शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषिमा विशेष जोड दिँदै आएको शारदा नगरपालिकामा नेपाली कांग्रेसका तर्फबाट प्रकाश भण्डारी प्रमुख हुनुहुन्छ। विगतकै राम्रा योजनालाई अघि सार्दै केही नयाँ योजना पूरा गर्ने सोचमा प्रमुख भण्डारी हुनुहुन्छ। प्रस्तुत छ, शारदा नगरपालिकाका प्रमुख प्रकाश भण्डारीसँग नगरको विकास, निर्माण तथा आगामी योजनाबारे गोरखापत्रका सल्यान समाचारदाता प्रतीक इच्छुक शर्माले गर्नुभएको कुराकानीको सार–
रोङको पहिचान नै गुन्द्रक र सिस्नो बन्नेमा ढुक्क छौँ
इलामको प्रवेशद्वारका रूपमा रहेको रोङ गाउँपालिका भएरै मेची राजमार्ग जान्छ। भारत र झापा जिल्लासँग सीमा जोडिएको यो गाउँपालिका भौगोलिक रूपमा निकै विकट छ। भौगोलिक विकटताका कारण नै रोङको विकास निर्माणमा पनि निक्कै कठिनाइ छ। १५५.२ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको यस गाउँपालिकामा लोपोन्मुख लाप्चा जातिको बसोबास रहेको छ। कृषिलाई मुख्य व्यवसायका रूपमा अँगालेका यहाँका किसानको जीवनस्तर भने धेरै माथि जान सकेको छैन। यिनै विषयवस्तुमा केन्द्रित भएर नेपाली कांग्रेसका तर्फबाट अध्यक्षमा विजयी मनिकुमार स्याङ्बोसँग गोरखापत्रका प्रेम अधिकारीले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश :
स्वास्थ्य र शिक्षामा विशेष जोड दिएका छौँ
कपिलवस्तु जिल्लाको महाराजगन्ज नगरपालिकामा मधेशी मूलका नागरिकको बाहुल्यत रहेको छ। यद्यपि यहाँ विभिन्न जातजाति तथा धर्म संस्कृति मान्ने समुदायको बसोबास हुँदै आएको छ। पछिल्लो समय महाराजगन्ज नगरपालिकामा भइरहेको पूर्वाधार विकास, आर्थिक तथा सामाजिक गतिविधिलगायतका विषयमा नगर प्रमुख अब्दुल कलाम खाँसँग गोरखापत्रका तौलिहवा समाचारदाता नारद कोहारले गर्नुभएको कुराकानीको सारसङ्क्षेप :
सुशासन र सेवा प्रवाहमा निकै काम भएको छ
पृथ्वीनारायण शाहको व्रतबन्ध गरिएको मैदीकोट, देशकै प्रसिद्ध जलमुखी मन्दिर र बुढीगण्डकी जलविद्युत् आयोजनाको प्रभाव क्षेत्र रहेको गाउँपालिका हो, ज्वालामुखी गाउँपालिका। सात वडा रहेको यो गाउँपालिका जिल्ला सदरमुकामदेखि नजिकै र भौगोलिक रूपमा त्यति विकट छैन। यहाँ कृषि, पर्यटन र मझौला उद्योगका दृष्टिले निकै महत्व राख्न सक्ने क्षेत्र रहेका छन्। ज्वालामुखी गाउँपालिकाका अध्यक्ष यमनाथ दनैसँग गोरखापत्रका मुरारी अधिकारीले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
कोषले मुनाफाभन्दा सञ्चयकर्ताको हित हेरेको छ : प्रशासक धिताल
आम कर्मचारीको हितका लागि स्थापित कर्मचारी सञ्चय कोषले छ दशक बढीको यात्रा तय गरेको छ । कूल रु पाँच खर्ब बराबरको कोष परिचालन गरेर सो संस्थाले कर्मचारीको समग्र सेवा र सामाजिक सुरक्षाको क्षेत्रमा महत्वपूर्ण योगदान गरेको छ ।
सुशासनका दृष्टिले हामी उपल्लो स्थानमा छौँ
जनकपुरधाम हिन्दु धर्मावलम्बीका लागि महत्वपूर्ण स्थल हो। महर्षि जनकको पुण्यभूमि र माता जानकीको पवित्र जन्म स्थल भएकाले जानकी मन्दिर दर्शन गर्न आउने स्वदेशी विदेशी पर्यटकको सङ्ख्या निकै ठुलो हुने गरेको छ। जानकी मन्दिर, राम मन्दिर, विवाह मण्डप, मणि मण्डपलगायतका पौराणिक, धार्मिक र ऐतिहासिक स्थलले गर्दा यो स्थान तीर्थालुको आस्था र श्रद्धाको केन्द्र हो। २५ वडा रहेको जनकपुरधाम उपमहानगरपालिकामा कृषि, व्यापार र उद्योगधन्दा रहेका छन्। गत वर्षको स्थानीय तह निर्वाचनमा यो उपमहानगरपालिकाको प्रमुखमा स्वतन्त्र उम्मेदवारका रूपमा मनोजकुमार साह निर्वाचित हुनुभएको छ। प्रमुख साहसँग गोरखापत्रका विजयकुमार साहले कुराकानी गर्नुभएको छ। प्रस्तुत छ, सोही कुराकानीको सम्पादित अंश :
सामुदायिक विद्यालयको गुणस्तरमा प्राथमिकता दिएका छौँ
गण्डकी प्रदेशको पर्वत जिल्लामा पर्ने जलजला गाउँपालिका पर्यटन, धार्मिक पर्यटन, कृषि तथा लघुउद्यम क्षेत्रका लागि विकासको बलियो सम्भावना बोकेको स्थानीय तह हो ।
‘पाँच वर्षभित्र सबै नेपालीलाई निःशुल्क उपचार दिने तयारी गर्दैछौँ’
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्यामन्त्री मोहनबहादुर बस्नेत स्वास्थ्य क्षेत्र सुधार गर्न लागिरहनुभएको छ । विपन्न बिरामीलाई अनिवार्य १० प्रतिशत शय्या र उपचारमा छुट दिलाउन सफल हुनुभएको छ । केन्द्रीय सरकार मातहत रहेका १६ सरकारी अस्पतालबाट तीन हजार ५२३ शय्या विपन्न तथा आर्थिक अवस्था कमजोर भएका बिरामीलाई छुट्याएर निःशुल्क गरिएको छ । वीर अस्पतालमा विशिष्ट र अति विशिष्ट व्यक्तिको उपचारका लागि अत्याधुनिक क्याबिनको व्यवस्था गरिएको छ । राज्यको खर्चमा उपचारका लागि विदेश जाने विशिष्ट व्यक्तिको स्वदेशमै उपचार व्यवस्था मिलाउन विशिष्ट तथा अति विशिष्ट उपचार विशेषज्ञ समिति गठन गरिएको छ । उक्त समितिको सिफारिसमा मात्र विशिष्ट व्यक्ति विदेश जान पाउनेछन् । मन्त्री आफैँ अस्पताल र फार्मेसी अनुगमनको क्षेत्रमा क्रियाशील हुनुहुन्छ । यही सन्दर्भमा स्वास्थ्यमन्त्री बस्नेतसँग गोरखापत्रका लागि सरोज ढुङ्गेलले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश :स्वास्थ्य क्षेत्र सुधार्न के कस्तो प्रयास गर्नुभएको छ ?म मन्त्री भएर आउँदा राष्ट्रिय योजना आयोगले स्वास्थ्यको बजेटको सिलिङ ४० प्रतिशत घटाएको थियो । त्यो भनेको ४.८ प्रतिशत मात्र थियो । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनको मान्यता अनुसार स्वास्थ्य क्षेत्रमा कुल बजेटको १० प्रतिशत छुट्याउनुपर्छ । म मन्त्री भएर आउनेबित्तिकै कर्मचारीलाई मात्र तलब बाँड्न मिल्ने पैसाले स्वास्थ्य मन्त्रालय चल्दैन भनेर बजेट बढाउनतर्फ व्रिmयाशील भएर लागेँ । ४० प्रतिशत बजेट कटौती भएको थियो । म १० अर्ब ११ करोड बजेट थप गर्न सफल भए । त्यति हुँदा पनि विगतको भन्दा २० प्रतिशत बजेट कमै छ । नीतिगत रूपमा के के सुधार गर्नुभयो ?बजेट कम हुँदाहुँदै पनि स्वास्थ्य क्षेत्रमा धेरै सुधारका काम भएका छन् । स्वास्थ्य मन्त्रालय सञ्चालनको क्रममा आर्थिक र स्वास्थ्य रणनीति लामो समयदेखि पास हुन सकेको थिएन । म आएदेखि स्वास्थ्य वित्त रणनीति र स्वास्थ्य रणनीति मन्त्रीपरिषदबाट पास गर्न सफल भएका छौँ । त्यो रणनीति अन्तर्गत कार्ययोजना पनि सार्वजनिक गर्दै छौँ । नेपालको संविधानमा नेपाली जनताको स्वास्थ्य सेवा ग्यारेन्टी गरिएको छ । स्वास्थ्य सेवा जनताको मौलिक हकका रूपमा कायम छ ।जनताले निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा पाउने विषय संविधानमा लेखिएको छ तर कार्यान्वयन पक्ष कमजोर देखिन्छ नि ?संविधानमा व्यवस्था भए पनि नागरिकले हाल निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा पाइरहेका छैनन् । कम से कम गरिब, विपन्न, बेबारिसे, असहायको उपचार निःशुल्क हुनु पर्छ भन्ने अभियान मैले सुरु गरेको हो । जस अन्तर्गत नेपाल सरकार या पञ्चायतकालको सरकारले पनि अस्पताल स्वीकृत गर्दा १० प्रतिशत गरिब विपन्नलाई छुट्याउनु पर्छ भन्ने थियो । त्यही सम्झौता दशकौँ बित्दा पनि योभन्दा अगाडिका मन्त्रीले गर्न सक्नुभएन । म आइसकेपछि विपन्न र निमुखा जनताका लागि १० प्रतिशत कायम गर्न सफल भएको छु । म मन्त्री भएर आएपछि १० अर्ब ११ करोड रुपियाँ बजेट थप गरेँ तैपनि विगतको भन्दा २० प्रतिशत बजेट कमै छ ।कमसेकम गरिब, विपन्न, बेबारिसे, असहायको उपचार निःशुल्क हुनु पर्छ भन्ने अभियानमा म क्रियाशील छु ।२२ वटा जिल्लामा विपन्नताको कार्ड पाएका नेपाली नागरिक हुनुहुन्छ । उहाँहरूले त्यो कार्ड देखाएपछि उपचार सुविधा पाउनुपर्छ ।१६ सङ्घीय अस्पतालमा तीन हजार ५२३ शयया गरिब, विपन्न र बेबारिसे व्यक्तिको उपचारका लागि छुट्याइएको छ ।वीर अस्पतालमा अहिले बिहान ८ बजेबाटै ओपिडी सेवा सुरु हुन्छ । अब जुनसुकै अस्पतालले पनि अनलाइनमार्फत ओपिडी टिकटको व्यवस्था गर्नुपर्ने हुन्छ ।दुई वर्षमा सबै विपन्नलाई निःशुल्क र पाँच वर्षभित्रमा सबै नेपाली नागरिकलाई निःशुल्क उपचार गराउन अहिले पृष्ठभूमि तयारी गर्दैछु ।चिकित्सकले पनि सामान्य टाउको दुखेको व्यक्ति जसलाई सिटामोल खाए पुग्छ, त्यस्ता बिरामीलाई एमआरआई या सिटिस्क्यान गर्न लगाउने गरेको पनि पाइएको छ । अहिले जनताले निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा पाएका छन् त ?निःशुल्क स्वास्थ्य कस्तो जनताले पाउने भन्ने मापदण्ड छ । त्यो मापदण्ड अनुसार निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा पाइरहेका छन् । गरिब भनेर कसरी मूल्याङ्कन गर्ने, अस्पतालमा कुन आधारमा उनीहरूको छनोट गर्ने भन्ने मापदण्ड पनि छ । २२ वटा जिल्लामा विपन्नताको कार्ड पाएका नेपाली नागरिक हुनुहुन्छ । उहाँहरूले त्यो कार्ड देखाएपछि उपचार सुविधा पाउनु पर्छ । अन्य जिल्लाको हकमा वडा कार्यालयले सिफारिस गरेका आधारमा निःशुल्क उपचार पाउनुपर्छ । त्यसमा स्वास्थ्य मन्त्रालयले अनुगमन, निरीक्षण गर्ने गर्छ । त्यही आधारमा अगाडि बढ्दा सरकारी अस्पताल र निजी अस्पतालमा समेत विपन्न नागरिकले निःशुल्क उपचार पाएका छन् । यो निर्णयले हजारौँ नेपालीले निःशुल्क उपचार पाइरहेको स्थिति छ । गरिबले उपचार नपाएर घरखेत बेचेर सुकुमवासी हुनुपर्ने अवस्था छ नि ?गरिब पैसा नभएर अस्पतालमै आत्महत्या गरेर मर्ने, उपचारको नाममा घरबार सिध्याएर सुकुमवासी भएर बसेको सङ्ख्या पनि ठुलो छ । १६ सङ्घीय अस्पतालमा तीन हजार ५२३ शय्या, गरिब, विपन्न र बेबारिसे व्यक्तिको उपचारका लागि छुट्याएको छ । त्यसका लागि पर्ने आर्थिक भार केही प्रतिशत अस्पतालले बेहोर्नुपर्ने छ । अस्पतालले बेहोर्न नसकेको रकम स्वास्थ्य मन्त्रालयले बेहोर्ने गरेको छ । ती अस्पताललाई कम्तीमा छ महिनाको पैसा अहिले नै हिसाब गरेर दिन निर्देशन दिइसकेको छु । एकै पटक तीन हजारभन्दा धेरै व्यक्तिले निःशुल्क उपचार पाउनु ठुलो क्रान्ति हो । वीरमा बिहानैदेखि ओपिडी सेवा सुरु भएर के फाइदा भयो ?वीर अस्पताल सबैभन्दा ठुलो विपन्नको आशा र भरोसाको केन्द्र हो । अहिले त्यहाँ ८ बजेबाटै ओपिडी सेवा सुरु हुन्छ । योभन्दा अघि डाक्टर क्लिनिक भ्याएर मात्र आउनुहुन्थ्यो । ११ बजेसम्म पनि बिरामीले डाक्टर भेट्न मुस्किल हुन्थ्यो । अहिले त्यसलाई रोकेर बिहान ८ बजेदेखि ओपिडी सेवा सुरु गरेका छौँ । अहिले प्रयोगशालाबाहेकका सम्पूर्ण कर्मचारी बिहान ८ बजे नै आइपुग्नुहुन्छ । अस्ति म १० बजे वीर अस्पताल पुग्दा १६२ जना बिरामीले उपचार गराइसकेका थिए । ओपिडी समय बढाउने बिरामीको हितमा छ । अहिले वीर अस्पताल एकदम प्रभावकारी ढङ्गबाट सञ्चालन भइरहेको छ । ८ बजेदेखि सञ्चालन हुँदा ४ बजे छुट्टी हुन्छ । वीर अस्पतालमा राम्रोसँग सेवा सञ्चालन भइरहेको छ । यो प्रणालीलाई अन्य स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा लैजाने प्रयासमा छौँ । त्यसका लागि कार्ययोजना बनिरहेको छ । जहाँ उपचारका लागि विशिष्ट व्यक्ति आउँदैनन्, त्यहाँ पुनः क्याबिन थपेर अत्याधुनिक बनाउनुभयो नि ?अति विशिष्ट र विशिष्ट व्यक्ति राज्यको लगानीमा सामान्य रोगमा पनि विदेश जाने चलन रहेको थियो । गाउँमा बस्ने गरिब, किसान र मजदुरले डाक्टरको मुख देख्न नपाउने, भनेको समयमा सिटामोल पनि खान नसक्ने अवस्था थियो । यो विषयले देशमा असन्तुष्टि बढेको छ । यसलाई व्यवस्थापन गर्ने भन्दै वीर अस्पतालमा विशिष्ट र अति विशिष्ट व्यक्तिका लागि पाँच वटा सुविधासम्पन्न क्याबिनको व्यवस्था गरिएको छ । उनीहरूलाई कुनै रोग लाग्यो भने वीर अस्पतालमा आएर अनिवार्य उपचार गर्नुपर्ने छ । मैले यो विषय संसदमा पनि उठाएको छु । मन्त्रीपरिषदमा पनि यो विषय राखेको छु । भिआइपी र भिभिआइपीलाई अब यहीँ उपचार गर्न सक्छौँ । यसबारे कार्यविधि पनि बनिरहेको छ । कुनै विशेष स्थितिमा विदेश पठाउनु पर्याे भने पनि मेडिकल टिमको समितिको सिफारिसमा मात्र विदेश जान पाउने व्यवस्था आउनेछ । अन्यथा सरकारले बेहोर्ने गरी विदेश जान पाइने छैन । आफ्नो पैसाले जाने हो भने ठिक छ । कार्यविधि मन्त्रीपरिषद्मा पनि लगिन्छ । बिरामीको सहजताका लागि के के काम गर्नुभयो ?बिरामीलाई कुन अस्पतालमा के सेवा पाइन्छ भन्ने अवस्था थिएन । अहिले दैनिक अपडेट भइरहेको छ । आकस्मिक कक्षमा बेड छ छैन, डाइलासिसमा कति बेड छ, कुन उपचार कुन अस्पतालमा गर्न सकिन्छ । त्यो सबै विषय अस्पतालले आफ्नो वेबसाइटमा राख्नुपर्ने छ । जसले गर्दा बिरामीलाई सहज होस् । अब ओपिडी टिकटका लागि भिडभाड गर्नुपर्ने अवस्था छैन । भिडभाडमा विभिन्न रोग सर्न सक्ने सम्भावना रहन्छ । अब जुनसुकै अस्पतालले अनलाइनमार्फत ओपिडी टिकटको व्यवस्था गर्नुपर्ने हुन्छ ।फार्मेसी अनुगमनबाट के पाउनुभयो ?नेपालमा फर्मासिस्टभन्दा फार्मेसीको सङ्ख्या बढी छ । यहाँ जसले जहाँ पनि फार्मेसी खोलेको छ । यो गुनासो आएपछि मैले एकै दिनमा ७७ वटै जिल्लामा फार्मेसीको अनुगमन गरेँ । काठमाडौँ उपत्यकामा १०१ वटा फार्मेसीको अनुगमन भएको छ । कतिपयमा म आफैँ पनि गएको थिएँ । नेपाल प्रहरी, लागुऔषध नियन्त्रण विभाग, औषधी व्यवस्था विभाग, जिल्ला प्रशासनका प्रतिनिधिसहित अनुगमन भएको थियो । कतिपयमा फर्मासिस्ट थिएनन् । कतिपयमा लाइसेन्स भएको व्यक्तिको नाममा खोल्ने तर लाइसेन्सवाला व्यक्ति नभेटिने खालको प्रवृत्ति पनि भेटियो । म्याद सकिएका औषधी एकै ठाउँ राखेर बिक्रीवितरण गरेको पनि भेटियो । ठाउँ नभएको, भेन्टिलेसन नभएको कोठामा पनि औषधी पसल सञ्चालन गरेको पाइयो ।डाक्टरले प्रेस्क्रिप्सन नगरेका औषधि पनि बिक्रीवितरण गरेको पाइयो । जसले जे औषधी माग्छ, त्यो औषधी फटाफट दिएको पनि पाइयो । एन्टिबायोटिक औषधि जथाभावी बिक्रीवितरण गरेको पाइयो । फार्मेसी अध्ययन गरेको फर्मासिस्ट भयो भने कुन औषधि दिनु हुने या नहुने भन्ने प्रस्ट हुन्छ । के आवश्यक छ-छैन, उसले थाहा पाउनुपर्छ । राम्रा फर्मासिस्टलाई पुरस्कृत गर्नुपर्छ । एउटा फार्मेसीले शतप्रतिशत मापदण्ड अनुसार सञ्चालन गरेको पाइयो । त्यसलाई हामीले तुरुन्त पुरस्कृत गर्ने भनेर निर्देशन दिइएको छ । चिकित्सकले सामान्य रोगमा पनि महँगो उपचार गर्न प्रेस्क्राइब गर्छन् भन्ने गुनासो छ नि ?चिकित्सकले पनि सामान्य टाउको दुखेको व्यक्ति जसलाई सिटमोल खाए पुग्छ, त्यस्ता बिरामीलाई एमआरआई या सिटिस्क्यान गर्न लगाउने गरेको पनि पाइएको छ । यस्ता गुनासा पनि धेरै आएका छन् । त्यसो हुँदा गरिबले उपचार गर्न सक्ने अवस्था नै रहँदैन । कि त घरबार नै बेचेर सक्नुपर्ने अवस्था छ । यो गम्भीर समस्या हो । जुन औषधि आवश्यक छैन, त्यस्ता औषधि पनि दिइरहेको भन्ने गुनासो छ । अब डाक्टरको प्रेस्क्रिप्सनको पनि अडिट हुनुपर्छ । म मेडिकल टिमलाई राखेर यसको कार्यविधि अगाडि बढाउने सोचमा छु । स्वास्थ्यमा दण्ड र पुरस्कृतको व्यवस्था गर्दै हुनुहुन्छ ?अब हामी सेतो कोट दिवस मनाउने तयारीमा छौँ । त्यसका लागि दिनको खोजी भइरहेको छ । उक्त दिवसमा स्वास्थ्य क्षेत्रमा राम्रो काम गरेका व्यक्तिलाई पुरस्कृत गरिने छ । नर्सिङ क्षेत्र, पारामेडिक्स, चिकित्सक, फर्मासिस्ट, फार्मेसी, अस्पताल, स्थानीय सरकार, पत्रकार, स्वास्थ्यसम्बन्धी राम्रो काम गरिरहेका सङ्घसस्था सबैलाई पुरस्कृत गर्ने गरी तयारी हुँदैछ । त्यो दिनलाई सेतो कोट दिवस नाम दिएर हामीले पुरस्कृत गर्दैछौँ । उनीहरूलाई पुरस्कृत गर्दा अरू सबैलाई प्रेरणा पनि मिल्ने छ । राख्नै नहुने खाद्यवस्तु फार्मेसीमा राखेको पाइयो । त्यो ललितपुरमा थियो । हाम्रो टिमको अधिकृतले खाद्यवस्तुसम्बन्धी कानुनमा टेकेर तत्काल पाँच हजार रुपियाँ जरिबाना गर्नुभयो । उहाँलाई त्यही दिन बेलुकी विदेशको तालिममा हाल्नुपर्छ भनेर प्रस्ताव गरेँ । उहाँ भर्खरै विदेशबाट आउनुभएकाले मैले राष्ट्रपति अवार्डका लागि सिफारिस गर्नका लागि निर्देशन दिएको छु । अहिले स्वास्थ्य मन्त्रालयले नराम्रा काम गर्नेलाई पनि तत्काल कारबाही गर्ने र राम्रा काम गर्नेलाई पनि तत्काल पुरस्कृत गर्ने व्यवस्था गरेको छ । दण्ड र पुरस्कारको व्यवस्थालाई सँगसँगै लैजाँदा काम राम्रो हुन्छ भन्ने हो । म राति ९ बजेसम्म मन्त्रालयमा बसेर काम गरिरहेको हुन्छु । अघिपछि पनि बिहान ७ बजे आउने गरेको छु । अहिले स्वास्थ्यकर्मी धमाधम काज फिर्ता हुँदै छन् । काज फिर्ता पूर्णरूपमा लागु हुने अवस्था छ ?स्वास्थ्यकर्मी दसौँ वर्षदेखि काजमा बसेका रहेछन् । चाहिनेभन्दा बढी डाक्टर तथा स्वास्थ्यकर्मी सहरमा बसेका रहेछन् । दुर्गममा कोही जानै नमान्ने स्थिति छ । विपन्न नागरिकको सेवा गर्नका लागि गाउँमा डाक्टर नै हुँदैनन् । दुर्गम जिल्लामा एउटा डाक्टर पनि छैन । ट्रमा सेन्टरमा २० जना अर्थोपेडिक हुने स्थानमा ४२ जना विशेषज्ञ छन् । फेरि त्यही ठाउँमा मलाई चाहिन्छ भनेर थ्रेट दिइरहेका छन् । रोजेको ठाउँ नपाए आत्महत्या गर्दिन्छु भन्ने स्वास्थ्यकर्मी पनि भेटियो । धेरैले सरुवा संशोधन गरिदिनुपर्यो, काज फिर्ता गर्नु भएन भनेर पनि दबाब आएको छ । मैले यो विषयमा मन्त्रीपरिषद् र संसदमा कुरा राखिसकेको छु । नेतासँग कुरा राखेपछि अहिले मलाई प्रेसर कम छ । एउटा डाक्टर या स्वास्थ्यकर्मी दस जना नेताकहाँ पुगेर फोन लगाउन पुग्दोरहेछ । त्यहाँ पुगेर मलाई फोन गर्न लगाउने काम भयो । दुर्गममा कसरी स्वास्थ्यकर्मी पुर्याउनुहुन्छ ?अब सुविधासम्पन्न ठाउँमा आवश्यक दरबन्दीभन्दा बढी कोही पनि स्वास्थ्यकर्मी राखिँदैन । यसलाई मैले ठुलो अप्रेसन वा क्रान्तिका रूपमा लिएको छु । कतिपयले मलाई यो काम तपाइले गर्नसक्नु हुन्न पनि भनेका थिए । काज फिर्ताको सन्दर्भमा मैले जितिसकेँ । धेरै जसो स्वास्थ्यकर्मी फिर्ता भइसके । दिनमा पाँच, छ जना म भएको ठाउँमा पनि आउँछन् । सचिवकहाँ पनि जान्छन् । फोन अझै आइरहेको छु । एक हप्ताअघि धेरै फोन आए, अब फोन आउन पनि कम हुँदैछ । दरबन्दी एकातिर भएर अर्कैतिर कामकाज गर्ने आठ सयभन्दा बढी स्वास्थ्यकर्मी छन् । आठ सय जना काजमा हुनु भनेको ठुलो विषय हो । मैले दुई महिना भयो एक जना पनि काजमा राखेको छैन । जसरी भए पनि दुर्गम ठाउँमा स्वास्थ्यकर्मी पुर्याउने अभियानमा म लागिरहेको छु । यो सफल हुने छ । दुर्गममा पनि स्वास्थ्यकर्मी पुग्नेछन् । अब ग्लोबल फन्डको सम्पूर्ण रकम नेपाल सरकारमार्फत आएको हो ?ग्लोबल फन्डको आठ अर्ब रुपियाँ सरकारको नियन्त्रणभन्दा बाहिर रहेको थियो । यो पैसा आइएनजिओ र एनजिओको चाहना अनुसार चलिरहेको थियो । म आइसकेपछि सरकारको दायराभित्र ल्याउने गरी व्यवस्था मिलाएको छु । स्वास्थ्य मन्त्रालय अन्तर्गत यो निर्णय गरेर पठाइसकेको छ । आइएनजिओवालासँग लबिङ गरेर मन्त्रालय अन्तर्गत बस्न नदिने खेल भइरहेको छ । हामीले त्यो रकम रिफन्ड गर्नुपर्दैन । ६० करोड रुपियाँ कर भनेर फिर्ता गर्नुपर्ने अवस्था थियो । अब मन्त्रालयमा रहने गरी र कर रिफन्ड गर्नु नपर्ने गरी हामीले काम अघि बढाएका छौँ । यो लामो समयदेखि हुन नसकेको काम थियो । स्वास्थ्यमा काम गरिरहँदा कत्तिको सन्तुष्ट हुनुहुन्छ ?मलाई प्रधानमन्त्रीज्यूले पनि स्वास्थ्य मन्त्रालयको काम धेरै राम्रो छ । प्रशंसायोग्य छ भनेर मन्त्रीपरिषद्को बैठकमा समेत भन्नुभएको थियो । मलाई प्रधानमन्त्रीले क्रान्तिकारी मन्त्री भनेर प्रशंसा गर्नुभएको छ । हामीले सुधारका काम अघि बढाएका छौँ । स्वास्थ्य क्षेत्रका सबै पक्षले अनुशासित भएर काम गर्नुपर्छ । जनता निराश भएका छन् । जताततै भ्रष्टाचारका कुरा उठेको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालय सुशासनलाई अघि बढाउन लागेको छ । दुई वर्षमा सबै विपन्नलाई निःशुल्क र पाँच वर्षभित्रमा सबै नेपाली नागरिकलाई निःशुल्क उपचार गराउन अहिले पृष्ठभूमि तयारी गर्दैछु । आगामी दिनमा अरू मन्त्री आउँदा एउटा ट्र्याकमा हिँड्न सजिलो होस् । १० प्रतिशत बजेट पुर्याएर स्वास्थ्य क्षेत्रमा काम गर्नु पर्छ । स्वास्थ्य बिमा धराशायी भइसक्यो, सुधारको के योजना छ ?स्वास्थ्य बीमा राम्रो उद्देश्यले ल्याइएको हो । पछिल्लो समय सही ढङ्गले सदुपयोग हुन सकेन । खटिएका कर्मचारीले सबैलाई समान व्यवहार नगरेको देखियो । निजी अस्पतालमा पनि एक लाख रुपियाँ सुविधा पाउने छ भने एक लाखकै उपचार गरेर सकिदिने प्रचलन पनि रहेछ । स्वास्थ्य बिमा निःशुल्क उपचार गर्नका लागि बीमाको व्यवस्था हो तर नक्कली प्रेस्क्रिवप्सन बनाएर सक्ने काम भएको छ । यस्ता विषयको पनि गुनासो आइरहेको छ । अहिले बीमामा अध्यक्ष खाली रहेको अवस्था छ । मैले जानेबुझेको अध्यक्ष खोजिरहेको छु । नाम त धेरैको छ तर स्वास्थ्य बीमा बुझेको मानिस हुनुपर्छ । राम्रो कार्यविधि पनि स्वास्थ्य बीमामा आवश्यक छ । भएको विषयलाई पनि राम्रोसँग कार्यान्वयन भएको पाइएको छैन । कतिपय अस्पताललाई भन्नेबित्तिकै पैसा पठाउने र कतिपयलाई पैसा दिन पनि आनाकानी गर्ने गरेको पाइएको छ । बीमाको विषयमा मैले राम्रोसँग नियालिरहेको छु । बुझेपछि कर्मचारीको व्यवस्थापन तथा थप व्यवस्थित गरेर अघि बढाउनेछु । त्यसपछि कर्मचारीले काम गरेनन् भने कारबाहीको भागीदारी हुनुपर्नेछ । स्वास्थ्य बीमालाई जसरी पनि प्रभावकारी बनाएर अघि बढाउनुपर्छ । स्वास्थ्यकर्मीको व्यवस्थापन कसरी गर्नुहुन्छ ? कर्मचारीको व्यवस्थापन ठुलो चुनौतीका रूपमा देखापरेको छ । एक चाहिनेमा पाँच र पाँच चाहिनेमा एक जना पनि स्वास्थ्यकर्मी छैनन् । २२ वर्षअगाडि स्वास्थ्य राज्यमन्त्री भएर आउँदा ३३ हजार कर्मचारी भएकोमा अहिले ३१ हजार कर्मचारी मात्र रहेका छन्, यो विडम्बना हो । स्वास्थ्य सेवाको दायरा बढिरहेको छ, जनशक्ति घटिरहेको छ । वडासम्म स्वास्थ्य केन्द्र पुगिसके । पालिकामा अस्पताल बनिसकेका छन् । अब जनशक्ति पनि बढाउनुपर्ने छ । कतिपय अस्पताल निर्माणाधीन अवस्थामा छन् । केही पैसा निर्माणको अन्तिम चरणमा रहेको अस्पताललाई दिनेछौँ । दक्ष जनशक्ति ल्याउनका लागि एक पैसा बजेटको व्यवस्था छैन । उपकरणको थोरै बजेट हुन्छ । कतिपय उपकरण गलत किसिमले खरिद गरेर राखिएको छ । प्रयोगविहीन कहाँ छ, नभई नहुने कहाँ छ, त्यसको तथ्याङ्क मागेर नभएको ठाउँमा पठाइएको अवस्था छ । खरिद प्रक्रियामा आएको सामान आउँदा बाहिरभन्दा महँगो भएर आउने रहेछ । त्यसलाई पनि मिलाएर अघि बढ्नुपर्छ । उपकरण खरिदको विषयमा चार वटा अस्पतालमा अनुगमन गर्न पठाउँदा एउटा अस्पतालले उपकरण ल्याउनै सकेन । कतिपय ल्याउने प्रक्रियामा छन् । एउटामा दुई हप्ता जति चलाएर बिल भुक्तानी गर्ने निर्देशन दिएको छु । टेन्डर हुँदा पनि सचेत भएर गर्नुपर्ने हुन्छ । सरकारले नदिँदा पनि कोभिड तथा भूकम्प, महामारीमा एक्लाएक्लै काम गरेको अनुभव मसँग छ । सबैभन्दा पहिले चीनबाट अक्सिजन सिलिन्डर ल्याएर मैले बाँडेको हो । जुन बेला सरकार र अन्य व्यापारीले पनि अक्सिजन सिलिन्डर ल्याउन सकेका थिएनन् । सिन्धुपाल्चोकमा व्यक्तिगत पैसाले हामीले अक्सिजन प्लान्ट सञ्चालन गरेका थियौँ । १७ वटा ठाउँमा अक्सिजन प्लान्ट राखेर काम गरेका थियौँ । ६६ जिल्लामा कोभिड हुँदा सहयोग गरेका थियौँ । मलाई स्वास्थ्य क्षेत्रमा त्यो बेला गरेको कामको अनुभव छ । त्यसले गर्दा पनि काम गर्न सहज भएको छ । सरकारले ५२ रुपियाँको मास्क ल्याउँदा मैले सात रुपियाँमा ल्याएको थिएँ । डेङ्गु नियन्त्रणमा के योजना छ ?पछिल्लो समय डेङ्गु बढिरहेको छ । सुनसरीमा धेरै डेङ्गुका बिरामी देखा परेका छन् । डेङ्गु नियन्त्रणका लागि मैले इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखा, स्थानीय निकायलाई निर्देशन दिइसकेको छु । डेङ्गु नियन्त्रण उन्मुख छ । अहिले केन्द्रबाट डेङ्गु नियन्त्रणका लागि विज्ञहरूको टोली डेङ्गु प्रभावित क्षेत्रमा जानुभएको अवस्था छ ।भिडियोः मनोज रत्न शाही र केशव गुरुङ
समृद्ध त्रियुगाको मार्गचित्र तयार भइसकेको छ
उदयपुर जिल्लाको मुख्य व्यापारिक नाका तथा तराई र पहाड जोड्ने केन्द्रका रूपमा रहेको त्रियुगा नगरपालिकाभित्रै जिल्ला सदरमुकाम गाईघाट पनि पर्छ। चुरे, भित्री मधेश र पहाड गरी तीन किसिमको भौगोलिक बनावट रहेको यो नगरपालिका ५४७.४३ वर्गकिलोमिटरमा फैलिएको छ। ‘स्वस्थ शिक्षित उद्यमशील हाम्रो सहर, समुन्नत समावेशी समृद्ध त्रियुगा नगर’ भन्ने आदर्श वाक्यका साथ नेपाली कांग्रेसबाट निर्वाचित हुनुभएका त्रियुगा नगरपालिकाका प्रमुख वसन्तकुमार बस्नेतसँग नगरको विकास, सम्भावना र चुनौतीलगायतका विषयमा गोरखापत्रका भक्तिविलास पोखरेलले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
खजुरालाई नगरपालिका बनाउने योजनामा छौँ
भारतीय सीमासँग जोडिएको बाँकेको खजुरा गाउँपालिकाको पूर्वमा कोहलपुर नगरपालिका र जानकी गाउँपालिका, पश्चिममा बर्दिया जिल्ला, उत्तरमा बैजनाथ गाउँपालिका र दक्षिणमा भारत पर्दछ। भारतीय सीमानजिक रहेको यो पालिकामा पूर्वसैनिकहरूको ठुलो बस्ती छ । खजुरा बाँकेको व्यवस्थित बसोबास भएको र पुरानो बजार पनि हो। साबिकका बागेश्वरी, सीतापुर, राधापुर, उढरापुर, सोनपुर र रनियापुर गाउँ विकास समितिलाई समेटेर आठ वटा वडा कायम गरी यो गाउँपालिका बनेको हो। खजुरा गाउँपालिकामा नेकपा (माओवादी केन्द्र) का तर्फबाट डम्बरबहादुर विक गाउँपालिकाको अध्यक्षमा निर्वाचित हुनुभएको हो। खजुराको विकास निर्माणलगायतका विषयमा गाउँपालिका अध्यक्ष डम्बरबहादुर विकसँग गोरखापत्रकर्मी गोविन्द शर्माले गर्नुभएको कुराकानीको सारसङ्क्षेपः
पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास गर्ने छौँ
हिमाली जिल्ला दोलखाको दक्षिणी भेगमा मेलुङ गाउँपालिका अवस्थित छ। सात वटा वडा रहेको यो गाउँपालिका धार्मिक, सांस्कृतिक, ऐतिहासिक दृष्टिले महत्वपूर्ण छ। प्राकृतिक सौन्दर्यले भरिपूर्ण यो गाउँपालिका पर्यटनका हिसाबले उत्तम मानिन्छ। यसको लाभ भने लिन सकिएको छैन। स्थानीय तहको दोस्रो निर्वाचनबाट मेलुङ गाउँपालिकाको अध्यक्षमा हीराकुमार तामाङ निर्वाचित हुनुभएको छ। गाउँपालिकाको अध्यक्षका रूपमा एक वर्षभन्दा बढी समय बिताइसक्नुभएका तामाङसँग गाउँपालिकाको विकास गतिविधि, सम्भावना र चुनौतीबारे गोरखापत्रका सुजन काफ्लेले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
सुन्दर गाउँपालिका बनाउँछु
सप्तरीको महादेवा गाउँपालिकाको मुख्य आर्थिक आधार कृषि हो। यस गाउँपालिकाको ९५ प्रतिशत जमिन कृषियोग्य छ। चन्द्रनहरको सञ्जाल भए पनि ३० वर्षदेखि नहरमा पानी चलेको छैन। यसले गर्दा किसानले समयमा खेती गर्न पाउँदैनन्। पशुपालन यहाँका बासिन्दाको अर्काे महत्वपूर्ण पेसा हो। महादेवा गाउँपालिकाका अध्यक्ष सुनीलकुमार मण्डल रहनुभएको छ। कृषि, शिक्षा तथा स्वास्थ्यको ‘हब’ बनाउनुका साथै एक सुन्दर नमुना गाउँपालिकासमेत बनाउने उद्देश्य रहेको बताउनुहुने अध्यक्ष मण्डलसँग गोरखापत्रका देवरामप्रसाद यादवले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
कृषि र पर्यटनलाई प्राथमिकता दिएका छौँ
तनहुँका छवटा गाउँपालिकामध्ये ऋषिङ गाउँपालिका भौगोलिक रूपमा सबैभन्दा ठूलो स्थानीय तह हो। स्थानीय तहको निर्वाचन–२०७९ मा नेपाली कांग्रेसका तर्फबाट गाउँपालिकाको अध्यक्षमा राजेन्द्रकृष्ण श्रेष्ठ निर्वाचित हुनुभएको हो। उहाँको यो दोस्रो कार्यकाल हो। ‘ऋषिङ समृद्धिको आधार, कृषि, संस्कृति, पर्यटन र पूर्वाधार’ भन्ने नाराका साथ गाउँपालिका विकास निर्माणमा अघि बढिरहेको छ। अध्यक्ष श्रेष्ठसँग गोरखापत्रकर्मी अमरराज नहर्कीले गर्नुभएको कुराकानी :
बसाइँसराइ रोक्न स्वास्थ्य, शिक्षा र रोजगारीमा सुधार
भागेश्वर गाउँपालिका तत्कालीन तीन वटा गाउँ विकास समिति भागेश्वर, रूपाल र बगरकोटलाई मिलाएर बनाइएको हो। २३३.३८ वर्ग किमी क्षेत्रफलमा फैलिएको यो गाउँपालिकामा जम्मा पाँच वटा वडा छन्। यहाँको जनसङ्ख्या १३ हजार १३२ रहेको छ। २०७९ सालमा भएको स्थानीय चुनावमा नेपाली कांग्रेसका हेमराज चटौत अध्यक्षमा निर्वाचित हुनुभएको हो। पालिका अध्यक्ष चटौतले २०५४ सालमा तत्कालीन बगरकोट गाविसको उपाध्यक्षसमेत भएर जनसेवाको अनुभव बटुलीसक्नुभएको छ । प्रस्तुत छ, भागेश्वर गाउँपालिका अध्यक्ष ५२ वर्षीय चटौतसँग गोरखापत्रकर्मी पुष्कर भण्डारीले पालिकाको आर्थिक तथा सामाजिक विकास निर्माण र जनसेवाका विषयमा गरेको कुराकानी :
सङ्घ र प्रदेशको बजेट विनियोजनमा समस्या छ
वि.सं २०५३ मै बनेको भए पनि दैलेखको नारायण नगरपालिका भौतिक पूर्वाधारमा निकै कमजोर छ। स्थानीय तहको पुनर्संरचनापछि २०७३ सालमा केही क्षेत्र थप भए। ११ वडा रहेको यो नगरपालिकामा दैलेखको सदरमुकाम दैलेख बजार पनि पर्छ । पहाडी क्षेत्र भएकाले पर्यटकीय क्षेत्रका रूपमा पनि विकास हुन सक्ने सम्भावना रहेको यो नगरपालिकाका प्रमुख लोमन शर्मा नेकपा (एमाले) का तर्फबाट विजयी बन्नुभएको हो । नगरपालिकाको समग्र विकास निर्माण, योजनालगायतका विषयमा नगर प्रमुख शर्मासँग गोरखापत्रका कमल शर्माले
विकास त्यसै हुँदैन; हिलो छुनु पर्छ; धुलै, फुस्रै हुनु पर्छ
पूर्वी नेपालको पुरानो बजार धरान अहिले चर्चामा छ। यो चर्चाको कारण धरान उपमहानगरपालिकाका प्रमुख हर्कराज साम्पाङ राई र उहाँले चलाउनुभएको श्रमदान अभियान हो। न कुनै सङ्गठन, न सेलेब्रिटी, न धनाढ्य नै तर पनि एक दशकदेखि सामाजिक अभियन्ताका रूपमा धरानका जनताको समस्या उठाउँदै आउनुभएका राई अहिले पनि जनतासँगै श्रममा जुट्नुभएको छ। उहाँले विमान स्थल, सर्दु जलाधार क्षेत्रको संरक्षण, बसपार्क, खानेपानीलगायतका पूर्वाधार विकासलाई अहिले पनि प्राथमिकताका साथ उठाइरहनुभएको छ। सरकारको लगानी बिना नै श्रमदानबाट र जनताको आर्थिक सहयोगबाट नै धरानको खानेपानी समस्याको समाधानमा अकल्पनीय काम गर्नुभएको छ। प्रस्तुत छ, धरान उपमहानगरपालिकाका प्रमुख हर्कराज साम्पाङ राईसँग गोरखापत्रका निशा राईले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश :
किसानमुखी कार्यक्रम बनाएका छौँ
सिन्धुली जिल्लाको तीनपाटन गाउँपालिकाको क्षेत्रफल २८०.२६ वर्ग किलोमिटर र जनसङ्ख्या ३६ हजार ६२ रहेको छ। यसमा ११ वटा वडा छन्। महाभारत पहाडका अग्ला डाँडा र भिरालो भूबनोटका कारण विकासमा समस्या छन्। यो गाउँपालिकाको अध्यक्षमा नेपाली कांग्रेसका कर्णबहादुर थापामगर निर्वाचित हुनुभएको छ। यो उहाँको दोस्रो कार्यकाल हो। उहाँसँग गोरखापत्रका बाबुराम देवकोटाले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
‘पूर्ण खोप’ नगर बनाउने योजना छ
रौतहट जिल्लामा रहेको गढीमाई नगरपालिका ऐतिहासिक र धार्मिक महत्त्वको नगरपालिका हो तर पनि यो नगरपालिका विकासमा पछाडि परेको छ। गढीमाई मन्दिरको नामबाट नगरपालिकाको नामकरण गरिएको हो। यस नगरपालिकामा पर्ने समनपुर भन्ने स्थानमा नेपाल र अङ्ग्रेजबिच युद्ध भएको थियो। उक्त स्थानलाई लडैया समनपुर पनि भनिन्छ। बागमती नदीको किनारमा अवस्थित यो नगरपालिकालाई बागमतीको दुःख पनि भनिन्छ। गढीमाई नगरपालिकामा भइरहेको पूर्वाधार विकास, आर्थिक तथा सामाजिक गतिविधिलगायतका विषयमा गढीमाई नगरपालिकाका प्रमुख श्यामप्रसाद यादवसँग गोरखापत्रका यादवराज पुरीले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
