सत्तरी करोडको कालोपत्रे टिकेन
उत्तरी क्षेत्र दोलखाको मुख्य सडक दोलखा–सिँगटी सडक वर्षासँगै आएको बाढीपहिरोले कतै भासिने र कतै कालोपत्रेमा क्षति पुगेपछि सवारीसाधन सञ्चालनमा जोखिम बढेको छ। दोलखा बजारदेखि सिँगटी बजारसम्मको ३५ किलोमिटर सडक दुई वर्षअघि सडक विभागले ७० करोड रुपियाँको लागतमा कालोपत्रे गरेको थियो। कतै पहिरो, कतै कालोपत्रे भत्किएर खाल्टाखुल्टी हुँदा यात्रा जोखिमपूर्ण बनेको हो । अविरल वर्षाका कारण सडकको विभिन्न स्थानमा पहिरो खसेको, सडकमा खाल्टाखुल्टी परेको र कतिपय स्थानमा खोलाको पानी सडकबाट नै बग्ने गरेको छ। कालिञ्चोक, बिगु र गौरीशङ्कर गाउँपालिका जोड्ने मुख्य सडक क्षति पुगेसँगै जिल्ला सदरमुकाम चरीकोट हुँदै राजधानी काठमाडौँलगायतका स्थानमा आवतजावत गर्ने सवारीसाधन र यात्रु जोखिम मोलेर यात्रा गर्न बाध्य छन्।
प्रदेशका युवालाई ५० हजार कमाउने बनाउँछौँ : मुख्यमन्त्री पाण्डे
हेटौँडा,भदौ ७ गते । बागमती प्रदेशका मुख्यमन्त्री राजेन्द्रप्रसाद पाण्डेले प्रदेशका युवालाई मासिक ५० हजार कमाउन सक्ने दक्ष नागरिक बनाउने बताउनुभएको छ। बागमती उद्योग परिषद्ले आयोजना गरेको नेपाल पूर्वाधार सम्मेलन २०२२ को तयारी बैठकमा उहाँले प्रदेश सरकारले तीन महिना बन्द प्रशिक्षण दिएर पहिलो चरणमा १० हजार जनशक्ति उत्पादनको कार्यक्रम राखेको जानकारी दिनुभयो। उहाँले उच्च प्रविधिको मेसिन सञ्चालनका लागि भारतबाट जनशक्ति ल्याउनुपर्ने र आफ्नो देशको युवा खाडीमा कठिन श्रम गर्न बाध्य हुनुपर्ने अवस्थामा सुधार ल्याउन प्रदेश सरकारले उक्त कार्यक्रम गर्ने योजना बनाएको प्रष्ट्याउनुभयो। अब पहिलो प्राथमिकता दक्ष युवा उत्पादन गर्नु रहेको उहाँको भनाइ छ । घरमा स्नातकोत्तर सकेर बसेका छोराछोरी भए पनि सामान्य मेसिन बिग्रँदा र पानीको पाइप कस्नुपरेमा पनि समस्या हुनु भनेको शैक्षिक प्रणालीमा समस्या रहेको मुख्यमन्त्री पाण्डेले बताउनुभयो। कच्चा पदार्थ प्राप्त हुने स्थान नजिकै उद्योग खोलेर उद्योग ग्रामको विकास गर्नुपर्ने उहाँको भनाइ छ। कच्चा पदार्थ टाढाबाट ढुवानी गरेर उत्पादन गर्दा लागत मूल्य बढ्ने मुख्यमन्त्री पाण्डेले जनाउनुभयो। उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री मिलनबाबु श्रेष्ठले औद्योगिक क्षेत्र, करको दायरा, ऊर्जा, नापतौल सबै सङ्घीय सरकारको मातहतमा नै हुनुले प्रदेश सरकारले अधिकार नपाएको बताउनुभयो। प्रदेश सरकारले छोटो समयमा उपलब्धिमूलक काम गर्नुपर्ने र सोही दिशामा आफूहरु लागेको उहाँको भनाइ थियो। रासस
काठमाडौंमा सम्पदा लक्षित ‘लोकल गाइड’ तालिम
संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री जीवनराम श्रेष्ठले काठमाडौंमा पहिलोपटक सम्पदा लक्षित ‘लोकल गाइड’ तालिमको शुभारम्भ गर्नुभएको छ ।
जयपृथ्वीबहादुर सिंहको जन्मजयन्ती मनाइयो
काठमाडौं, भदौ ७ गते। गोरखापत्र संस्थानद्वारा जयपृथ्वीबहादुर सिंहको जन्मजयन्ती मनाइएको छ। नेपाली समाजको ऐतिहासिक धरोहरका रुपमा प्रकाशित गोरखापत्र प्रकाशनको पृष्ठभूमिसँग उहाँको विशिष्ट योगदान जोडिएको छ। गोरखापत्र संस्थानका कार्यकारी अध्यक्ष विष्णुप्रसाद सुवेदीले राष्ट्रिय विभूति सिंहको संस्थान प्राङ्गणमा रहेको अर्ध कदको सालिकमा माल्यार्पण गर्नुभयो। संस्थानका महाप्रबन्धक लालबहादुर ऐरीले सिंहको सालिकमा माल्यार्पण गर्दै सम्मान प्रकट गर्नुभयो। यसैगरी संस्थान प्रकाशनका प्रमुख, विभागीय प्रमुख, पत्रकार तथा कर्मचारीले सालिकमा मल्यार्पण गरेर उहाँप्रति सम्मान प्रकट गर्नुभयो।जयपृथ्वीबहादुर सिंहको अर्ध कदको सालिकमा माल्यार्पण गर्नुहुँदै गोरखापत्र संस्थानका महाप्रबन्धक लालबहादुर ऐरी । अर्थ विभाग प्रमुख यमप्रसाद कँडेलले गोरखापत्रको प्रकाशनमा सिंहको योगदान स्मरणीय रहेको उल्लेख गर्नुभयो। उहाँले हरेक वर्ष भदौ ७ गते मानवतावादी व्यक्तित्व सिंहको जन्म जयन्ती मनाउने गरिएको जानकारी गराउनुभयो। गोरखापत्रको ९८ औं तथा संस्थानको ३६ औं वार्षिकोत्सवको उपलक्ष्यमा वि.सं. २०५५ वैशाख २४ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाले गोरखापत्रका संस्थापक सिंहको सालिक अनावरण गर्नुभएको थियो।नेपालको एकीकरण पूर्व राजा रजौटालाई सम्मान स्वरुप मुख्तियारी दिने प्रचलन रहेअनुसार नै बझाङ्गी राजा शक्ति सिंहपछि २० सौं पुस्ताका राजा जयपृथ्वीबहादुर सिंह हुनुहुन्थ्यो। राणाकालमा शिक्षा र मानवताको चिराग बनेर उहाँले समाजमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नुभएको थियो। सिंहद्वारा लिखित बालबालिकाका लागि ‘अक्षराङ्क’ नामक पुस्तकले १९५८ सालमा नेपाली समाजमा नयाँ क्रान्ति ल्याएको थियो। बालबालिकालाई नेपाली भाषाका माध्यमबाट प्रारम्भिक शिक्षा दिनुपर्छ भन्नेमा उहाँ लाग्नुभएको थियो। उहाँले ‘अक्षरमाला’, ‘पदार्थ तत्त्व विवेक’, ‘बालबोध-भाग १’, ‘जापानको इतिहास’, ‘शारीरिक शिक्षा दर्पण’, ‘श्रेस्ता दर्पण भाग १ र २’, ‘बालबोध’, ‘प्राकृत व्याकरण’, ‘भूगोलविद्या’, ‘अमानवतावाद सम्बन्धी ३ भोल्युम’, ‘द फ्ल्याग अफ पिस’ जस्ता दार्शनिक पुस्तक लेख्नुभएको छ। यी पुस्तकको अध्ययन गर्दा सिंह लेखनमा अब्बल रहेको प्रष्ट हुन्छ। व्यक््यद्यपि यस्ता उदार व्यक्तित्व सिंहलाई राणा शासनले सहन सकेन र देश निकाला गर्यो। फलस्वरुप, जीवनको अन्तिम कालमा भारतको निर्वासनमा रहँदा त्यहाँको ब्रिटिस कम्पनी सरकारले राजबन्दी बनाएर राखेकै अवस्थामा वि.सं. १९९७ असोज १ गते बेङलोरमा उहाँको निधन भयो। मृत्युपछि भने उहाँको योगदानको सम्झना हुन थालेको हो। मानवतावादी नेता सिंहको बुवा विक्रमबहादुर सिंह र आमा रुद्रकुमारीको कोखबाट वि. सं. १९३४ भदौ ७ गते जन्म भएको थियो।
चितवनमा बन्दको आंशिक प्रभाव, पाँच जना बन्दकर्ता प्रहरी नियन्त्रणमा
विप्लव नेतृत्वको नेकपासहित चार राजनीतिक दलहरुले आह्वान गरेको नेपाल बन्दको प्रभाव चितवन जिल्लामा आंशिक रुपमा परेको छ । यहाँको मुख्य बजार क्षेत्रका पसलहरु बन्द छन् भने चितवन भएर चल्ने लामो र छोटो दुरीका सार्वजनिक सवारी साधन सञ्चालन भएका छैनन् ।
काभ्रे प्रशासनमा तीस मिटरब्याजीविरुद्ध उजुरी
जिल्ला प्रशासन कार्यालय काभ्रेपलाञ्चोकमा ३० जनाभन्दा बढी ‘मिटरब्याजी’विरुद्ध उजुरी परेको छ । १७ पीडितले दिएको उजुरीमध्ये केही सहकारीसमेत रहेको कार्यालयले जनाएको छ ।
पञ्चकन्या पोखरी पर्यटकीय गन्तव्य बन्दै
सिन्धुली जिल्लाको मरिण गाउँपालिका–५, महादेवस्थानस्थित जिल्लाकै एक मात्र प्राकृतिक पोखरीका रूपमा रहेको ऐतिहासिक पञ्चकन्या पोखरी पछिल्लो समय पर्यटकीय क्षेत्रका रूपमा विकास हुँदै गएको छ। मरिण गाउँपालिकाका सूचना अधिकारी सुदीप केसीका अनुसार पालिकाले पोखरीको संरक्षणसहित प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास गर्न सुरु गरेको छ। उहाँका अनुसार जिल्लाको पर्यटन क्षेत्रको प्रवद्र्धनमा सहयोग पु-याउने लक्ष्यसहित गुरुयोजना बनाएर पोखरी आसपासमा पूर्वाधार निर्माणका क्रममा अहिलेसम्म घेराबार, पिकनिक स्थल, शौचालय, स्नान घर, खानेपानी र पोखरी स्थलसम्म पुग्ने सडकको व्यवस्था भइसकेको छ। प्रतीक्षालय र प्रशासनिक भवनको निर्माण कार्य भइरहेको छ।
बस्ती स्थानान्तरण हुन सकेन
२०७२ वैशाखको भूकम्प तथा दुतीको पहिरोका कारण जोखिममा रहेको काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाको चौँरीदेउराली गाउँपालिका–२, नाग्रेगगर्चे खानीगाउँको बस्ती अझै स्थानान्तरण हुन सकेको छैन। २०७२ साल असार २३ गते बसेको जिल्ला दैवी प्रकोप उद्धार समितिले दुतीको पहिरो तथा भूकम्पका कारण जोखिममा रहेका २१ घरधुरीलाई सुरक्षित स्थानमा स्थानान्तरण गर्ने निर्णय गरेको पनि आर्थिक अभावमा स्थानान्तरण नभएको हो।
कभर्ड हल निर्माणमा म्याद सकियो, काम सकिएन
भीमेश्वर नगरपालिकाले निर्माण सुरु गरेको कभर्ड हल दुई पटक म्याद थप गर्दासमेत निर्माण कार्य सन्तोषजनक रूपमा अगाडि बढ्न सकेको छैन। विभिन्न बहाना बनाउँदै निर्माण कम्पनी श्यामसुन्दर अभिषा जेभीले काम नगर्दा कभर्ड हल समयमा निर्माण पूरा हुन नसकेको हो।
सबै स्थानीय तहमा औद्योगिक ग्राम
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले सबै स्थानीय तहमा औद्योगिक क्षेत्र बनाउनुपर्ने बताउनुभएको छ । नेपाल प्लाइउड उत्पादक सङ्घको २३औँ वार्षिक साधारण सभामा उहाँले सबै स्थानीय तहमा औद्योगिक ग्राम स्थापना गर्न सङ्घीय र प्रदेश सरकारले सहयोग गर्ने जानकारी दिनुभयो । स्थानीय तहको प्रस्तावमा सरकारले ग्राम स्थापनाका लागि कुल लगानीको ४० प्रतिशत रकम वा तीन करोड रुपियाँ उपलब्ध गराउने उहाँले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “औद्योगिक ग्राम स्थापना भएर पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन भएमा गाउँमा नै रोजगारी, उत्पादन र औद्योगिक वातावरण सिर्जना हुनेछ ।”
चाडपर्व लक्षित प्रहरीको भरपर्दो सुरक्षा योजना
प्रहरीले नजिकिँदै गरेको चाडपर्वलाई लक्षित गरी भरपर्दो सुरक्षा योजना निर्माण गर्न लागेको छ । काठमाडौं उपत्यका प्रहरी कार्यालय रानीपोखरीका प्रमुख (प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षक) रवीन्द्रबहादुर धानुकले सोमबार कार्यालयका प्रमुखहरुलाई नजिकिँदै गरेको चाडपर्वलाई लक्षित गरी सुरक्षा योजना निर्माण गर्न मातहत कार्यालयका प्रमुखहरुलाई निर्देशन दिनुभएको छ ।
बहुउद्देश्यीय ताल निर्माण गरिँदै
काभ्रेपलाञ्चोकको बनेपा नगरपालिका–२ मा रहेको हिले सामुदायिक वन ‘ख’ मा ‘हिले जलजले बहुउद्देश्यीय ताल’ निर्माण गरिने भएको छ। हिले सामुदायिक वन क्षेत्रलाई पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास गरी स्थानीय नागरिक तथा वडाको आर्थिक विकासमा सहयोग पु-याउने उद्देश्यले बागमती प्रदेश सरकारको सहयोगमा बहुउद्देश्यीय ताल निर्माण गर्न लागिएको हो।
लालपुर्जा वितरण
चितवनको भरतपुुर महानगरपालिका–२, आँपटारी क्षेत्रमा वर्षौंदेखि बसोबास गर्दै आएका १२० भूमिहीन परिवारलाई आइतबार धनीपुर्जा वितरण गरिएको छ । भरतपुर महानगरपालिकाको आयोजना र राष्ट्रिय भूमि आयोगको समन्वयमा भरतपुर–२ मा भएको कार्यक्रममा धनीपुर्जा वितरण गरिएको हो । भरतपुर महानगरपालिका प्रमुख रेनु दाहालको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री शशी श्रेष्ठ, प्रधानमन्त्री एवं मन्त्रिपरिषद् कार्यालयका राज्यमन्त्री उमेश श्रेष्ठ र राष्ट्रिय भूमि आयोगका अध्यक्ष केशव निरौलाको उपस्थितिमा पुर्जा वितरण गरिएको हो ।
सङघीयतामा वडा अध्यक्ष सबैभन्दा शक्तिशाली : मुख्यमन्त्री पाण्डे
चरिकोट (दोलखा) भदौ ५ गते । बाग्मती प्रदेशका मुख्यमन्त्री राजेन्द्र पाण्डले सङघीयतापछि वडा अध्यक्ष सबै भन्दा शत्तिशाली रहेको बताउनुभएको छ ।
भरतपुरका भूमिहीन सुकुम्बासीलाई जग्गाधनी प्रमाणपूर्जा
चितवनको भरतपुर उपमहानगरपनलिकामा भूमिहीन सुकुम्बासीलाईआइतबार जग्गाधनी प्रमाणपूर्जा वितरण गरिएको छ । राष्ट्रिय भूमि आयोग, चितवनजिल्ला समिति मार्फत चितवन जिल्लाको भरतपुर उपमानगरपालिका वडा नं. २ मा १२३ भूमिहिन सुकुम्वासी घरपरिवारलाई भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिवी निवारण मन्त्री शशी श्रेष्ठले जग्गाधनी प्रमाणपूर्जा वितरण गर्नुभएको हो ।
उपराष्ट्रपतिद्वारा नेता गिरीप्रति श्रद्धाञ्जलि अर्पण
उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुनले प्रतिनिधिसभा सदस्य एवम् नेपाली कांग्रेसका नेता प्रदीप गिरीको निधनप्रति गहिरो दुःख व्यक्त गर्नुभएको छ ।
साहसिक खेल–पर्यटन ‘हव’ बन्दै फुल्चोकी क्षेत्र
गत शुक्रबार पनौती नगरपालिका–२ फुल्चोकी क्षेत्रमा ३५ साइक्लिङ खेलाडीले ‘मड्डी हिल डाउनिङ साइक्लिङ’ प्रतियोगितामा सहभागिता जनाए । नेपालमै पहिलो मानिएको उच्च पहाडी क्षेत्रअन्तर्गत काभ्रेतर्फको फुल्चोकी जङ्गलको हिलो बाटोमा नगरको संयोजनमा आयोजित प्रतियोगितामा १२ वर्षीय बालकसमेतको सहभागिता थियो ।
कान्छीमायालाई ७२ वर्षमा नागरिकता
बलेफी गाउँपालिका –७ का कान्छीमाया तामाङलाई ७२ वर्षको उमेरमा नेपाली नागरिकता प्राप्त भएको छ । वडा अध्यक्ष गृबिन्द्र चौलागाइँले वडा मुचुल्का गरेर तामाङलाई नागरिकता दिलाउनु भएको हो । अबिवाहित कान्छीमाया आफ्नो दिदीको छोरा रामबहादुर तामाङको आश्रयमा बस्दै आउनुभएको छ । बलेफी गापा –७ चिम्लिङबाट खाडीचौरस्थित वडा कार्यालय हुँदै सदरमुकाम चौतारा पु¥याई जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट नागरिकता दिलाएको वडा अध्यक्ष चौलागाइँले जानकारी दिनुभयो ।
बाम गठबन्धनको तत्काल सम्भावना छैन : नेता भट्टराई
नेकपा (एमाले) का सचिव योगेशकुमार भट्टराईले तत्काल वाम गठबन्धन सम्भव नभएको बताउनुभएको छ । प्रेस चौतारी नेपाल रामेछापले आइतबार मन्थलीमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा भट्टराईले आगामी निर्वाचनमा वाम गठबन्धन बन्ने वातावरण नरहेको बताउनुभएको हो ।
दोलखाको जिरीमा एक दम्पती मृत फेला
दोलखाको जिरी नगरपालिकामा एक दम्पती मृत फेला परेका छन् । जिरी नगरपालिका –८ आहालेका अन्दाजि ५६ वषीय हर्क बहादुर जिरेल र उनकी श्रीमती अन्दाजी ५२ वर्षीया कृष्ण कुमारी जिरेल मृत अवस्थामा फेला परेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय दोलखाले जनाएको छ ।
ललितपुरको भिद्यं जात्रा सम्पन्न
ललितपुरमा मनाइने भीमसेन जात्रा अर्थात् भिंद्य जात्रा शनिबार राति सम्पन्न भएको छ । मङ्गलबजारबाट सुरु भएको भीमसेनको खट यात्रा ललितपुरको भित्री शहरमा नगर परिक्रमा गराइ पुन मंगलबजारमै पुगेर सम्पन्न भएको थियो ।
जग्गा वर्गीकरण नहुँदा राजस्व उठ्न छाड्यो
स्थानीय तहले जग्गाको वर्गीकरण नगर्दा मासिक करोडौँ रुपियाँ राजस्व उठ्न छाडेको छ। सङ्घीय सरकारले स्थानीय तहलाई भूमिको वर्गीकरण गर्न पत्राचार गर्दासमेत नभएकाले अहिले जग्गाको कित्ताकाट गरी हुने किनबेच रोकिएको र त्यसबाट प्राप्त हुने राजस्व गुमेको जनाइएको छ। चितवनमा रहेका चारवटा मालपोत कार्यालयले गत वर्षको साउनको तुलनामा यस वर्षको साउनमा एक तिहाइभन्दा कम मात्रै राजस्व सङ्कलन गरेका छन्।
स्नातकदेखि नै व्यावहारिक रुपमा अनुसन्धान गर्नुपर्छ: प्रा.डा. महर्जन
त्रिभुवन विश्वविद्यालय (त्रिवि) का प्रा.डा. लक्ष्मीबहादुर महर्जनले स्नातकतहदेखि नै व्यावहारिक रुपमा अनुसन्धान गर्नुपर्ने कुरामा जोड दिनुभएको छ । शनिबार यहाँस्थित मंगल बहुमुखी क्याम्पसको ‘स्वागत तथा विदाई’ कार्यक्रममा बोल्नुहुँदै उहाँले अध्ययनलाई व्यवहारिक रुपमा प्रयोगमा ल्याउन अनुसन्धान अपरिहार्य रहेको बताउनुभएको हो ।
कीर्तिमानी आरोही सानु शेर्पालाई अभिनन्दन
विश्वका आठ हजार मिटर भन्दा अग्ला १४ वटा हिमाललाई दोहोर्याएर आरोहण गरी विश्वकीर्तिमान बनाउन सफल हुनुभएका आरोही सानु शेर्पालाई नागरिक अभिनन्दन गरिएको छ ।
'अक्षरा स्कुल संस्कारण' पाठ्यपुस्तक विमोचन
काठमाडौं, भदाै ४ गते । काँडाघारीस्थित अक्षरा स्कुलले 'अक्षरा स्कुल संस्कारण' पाठ्यपुस्तक शुक्रबार विमोचन गरेको छ । वरिष्ठ चिकित्सक प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेश थपलिया, डा. भगवान कोइराला, अक्षरा स्कुलका प्रधानाध्यापक अञ्जु भट्टराई र पुस्तककका लेखक डा. राजु अधिकारीले संयुक्त रुपमा विमोचन गर्नुभएकाे हाे। प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेशकुमार थपलियाले संस्कारबारे सिकाउन नसकेकाले परीक्षामा राम्राे अंक ल्याएर उत्तीर्ण गरेकाहरू जीवनको परीक्षामा असफल हुने गरेकाे बताउनुहुँदै भन्नुभयाे, ''संसार बदल्ने हो भने पहिला आफैँ बदलिनुपर्छ, त्यसकाे लागि संस्कार जान्नुपर्छ । संस्कारसहितको शिक्षा हुनुपर्छ ।''पुस्तकबारे चर्चा गर्नुहुँदै डा.कोइरालाले पछिल्लो समय आधारभूत मानवीय मूल्य बिर्सँदै गएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ''अहिले विज्ञान छ, प्रविधि छ, भौतिक विकास पनि छ । यी सबै चाहिन्छ । तर यसका साथमा मानव मूल्य पनि चाहिन्छ । मानव मूल्य छैन भने हाम्रो जीवनको पनि कुनै मूल्य हुँदैन ।'' स्कुलका संस्थापक एवं प्रधानाध्यापक अञ्जु भट्टराईले संस्कारयुक्त शिक्षा दिनकै लागि १२ वर्ष अघि स्कुल स्थापना गरेको बताउनुभयो । अक्षरा स्कुल संस्कारण नाम दिइएको पुस्तकमा संस्कारको सुगन्ध, संस्कारी व्यक्ति यस्ता हुन्छन्, संस्कारी हुनुको अर्थ र महत्व, असल सन्तान नै अमूल्य सम्पत्ति, संस्कारयुक्त शिक्षा आजको आवश्यकता, चरित्र र शिक्षाको शिलान्यास, संस्कारी व्यक्तिको शान र पहिचान, नैतिकता र चरित्र, नागरिक कर्तव्य, सद्गुण र शिष्टाचार, बनौ संस्कारी जस्ता विषय समेटिएका छन् ।
