नेसनल लाइफद्वारा तालिम सञ्चालन
नेसनल लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीले आफ्ना वरिष्ठ कर्मचारीका लागि स्वस्थ्य र सन्तुलित जीवन प्रवर्धन गर्ने प्रयोजनले एक बहुआयामिक प्रशिक्षण प्रदान गरेको छ ।प्रशिक्षणबाट कर्मचारीको व्यक्तिगत एवं व्यावसायिक विकास हुने र कम्पनीका लागि उपयोगी हुने अपेक्षा कम्पनीले गरेको छ ।
कृषकलाई मर्कामा पर्न दिइने छैन : मन्त्री साह
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री ज्वालाकुमारी साहले दुग्ध विकास संस्थान (डिडिसी) मा काम गर्ने कर्मचारीका कारण डिडिसी घाटामा गएको बताउनुभएको छ । डिडिसीमा अनियमितता छ, बिचौलियाहरू हाबी छन्, हिसाब किताब चुस्त राखिँदैन भन्दै उहाँले व्यवस्थापनकै कारण संस्था घाटामा गएको बताउनुभयो । नेकपा (एमाले) निकट उपभोक्ता हित संरक्षण तथा सुशासन केन्द्रीय विभागद्वारा शुक्रबार मन्त्रालयमा आयोजित एक कार्यक्रममा उहाँले भन्नुभयो, “संस्थानलाई निजीकरण गरेर भए पनि समस्या समाधान हुन्छ । कृषकलाई मर्कामा पर्न दिइने छैन ।”
नलिञ्चोकको सुविधासम्पन्न हेलिपोर्ट सञ्चालन
भक्तपुरको नलिञ्चोकमा निर्मित सुविधासम्पन्न हेलिपोर्ट सञ्चालनमा आएको छ । त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको हवाई चाप घटाउने योजनासहित निर्माण गरिएको उक्त हेलिपोर्ट शुक्रबार संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डनमन्त्री हितबहादुर तामाङले उद्घाटन गर्नुभएको हो । सो अवसरमा बोल्दै उहाँले भन्नुभयो, “हवाई पूर्वाधारतर्फको विकासले मुलुकको उड्डयन सेवालाई सुरक्षित, भरपर्दो र स्तरीय बनाउन सहयोग पुग्ने छ ।” त्यस्तै नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका महानिर्देशक प्रदीप अधिकारीले विमानस्थलमा उडान तथा अवतरण गर्ने हेलिकोप्टर र जहाजको सङ्ख्या बढ्दै गइरहेका बेला हेलिप्याड सञ्चालनले विमानस्थलको उडान चाप व्यवस्थापन हुनुका साथै हेलिकोप्टर सेवाप्रदायक कम्पनीलाई पनि सेवा प्रवाहमा सहज हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।
खानेपानी व्यवस्थापनमा चुनौती : माग बढ्दो, लगानी घट्दो
भूमण्डलीय उष्मीकरण (ग्लोबल वार्मिङ) का कारण प्राकृतिक स्रोतहरू सुकेर पानीको समस्या बढ्दै गए पनि खानेपानी क्षेत्रमा सरकारको लगानी घट्दै गएको छ । खानेपानीको माग बढ्दै गएको अवस्थामा यस क्षेत्रमा बजेट वृद्धि हुनुको सट्टा घट्दै जाँदा खानेपानी व्यवस्थापनमा थप चुनौतीको सामना गर्नुपर्ने अवस्था बन्दै गएको छ । हरेक वर्ष बजेटको आकार वृद्धि हुँदै गए पनि विगत पाँच वर्षदेखि खानेपानी क्षेत्रको बजेट खुम्चिँदै गएको खानेपानी मन्त्रालयका पदाधिकारीको भनाइ छ ।
मेलम्चीको पानी तत्काल बन्द नहुने
मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको सुरुङमा पानी पथान्तरण तत्काल बन्द नहुने भएको छ । यसअघि बाढीपहिरोको जोखिमका कारण सिन्धुपाल्चोकको अम्बाथानस्थित आयोजनाको सुरुङको मूलद्वार शुक्रबारदेखि बन्द गर्ने भनिएको थियो तर मुहान क्षेत्रमा पानी नपरेको र खोलाको पानी सफा नै रहेकाले तत्काल सुरुङ बन्द नगरिने मेलम्ची खानेपानी विकास समितिले जनाएको छ । समितिका कार्यकारी निर्देशक रत्न लामिछानेले मेलम्ची खोलाको ‘क्लोज मोनिटरिङ’ तथा विशेष सावधानीसहित अहिले सुरुङमा पानी पथान्तरण गरिँदै आएको बताउँदै ठुलो वर्षा नहुँदासम्म पानी बन्द नगर्ने स्पष्ट पार्नुभयो । यसअघि खानेपानी मन्त्रालयले जेठ ३१ गतेदेखि नै सुरुङको मूलद्वार बन्द गर्ने निर्णय गरेको थियो ।
सहकारी ठगीमा सञ्चालकदेखि नियामकसम्म
पोखराबाट साढे तीन सय किलोमिटर टाढा रामेछापको लिखु तामाकोशी गाउँपालिका–७ का वडाध्यक्ष अहिले कास्की कारागारमा हुनुहुन्छ । पोखरा–४ मा रहेको सूर्यदर्शन बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाको ठगी अभियोगमा वडाध्यक्ष कैलाशकुमार दर्लामी पुर्पक्षका लागि कारागार चलान हुनुभएको हो । उहाँ सूर्यदर्शनको उपाध्यक्ष हुनुहुन्छ । सूर्यदर्शन घोटालाका मुख्य योजनाकार गितेन्द्रबाबु (जिबी) राईको घर ओखलढुङ्गाको सुनकोशी गाउँपालिका–१ को साँदीमा पर्छ । ओखलढुङ्गाका अध्यक्ष र रामेछापका बासिन्दा उपाध्यक्ष रहेको पालिकास्तरको यो सहकारीबाट कास्कीमा एक अर्ब ३५ करोड ५३ लाख अपचलन भएको छ । जिबी, उहाँका दाजु भूपेन्द्र र पूर्वअध्यक्ष थानबहादुर बुढाविरुद्ध रेडकर्नर नोटिस जारी भएको छ ।
एघार महिनामा १३ खर्ब १४ अर्बको व्यापार घाटा
चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को ११ महिना अवधिमा मुलुकले १३ खर्ब १४ अर्ब ४४ करोड बराबर व्यापार घाटा ब्यहोरेको छ।
राष्ट्रिय आवास कम्पनी घाटामा सञ्चालित
सरकारी स्वामित्वको राष्ट्रिय आवास कम्पनी लिमिटेड विगत पाँच वर्षदेखि अधिकांश वर्ष घाटामा सञ्चालन भएको छ ।
कटहरी गाउँपालिकाको बजेट पाँच करोड घट्यो
मोरङको कटहरी गाउँपालिकाले आगामी आर्थिक वर्ष २०८१-०८२ का लागि ५० करोड ८२ हजार रुपियाँको अनुमानित बजेट सार्वजनिक गरेको छ।
मनासलुमा दस हजार पर्यटक
गत वर्षको साउन महिनादेखि जेठसम्म मनासलु क्षेत्रमा झन्डै १० हजार पर्यटकले भ्रमण गरेका छन् । चुमनुब्री गाउँपालिकाका अनुसार उक्त अवधिमा नौ हजार ७६९ जनाले मनासलु क्षेत्र भ्रमण गरेका हुन् । मनासलु क्षेत्रलाई पर्यटकीय केन्द्रका रूपमा विकास गर्न बृहत्तर गुरुयोजना बनाएर अघि बढ्न लागिएको चुमनुब्री गाउँपालिकाले जनाएको छ । चुमनुब्री गाउँपालिकाका अध्यक्ष निमा लामाले अहिले बेनिघाट, आरुघाट र लार्के सडकले नयाँ ट्र्याकमार्ग खोल्ने क्रममा पर्यटक हिँड्ने पैदलमार्ग मासिएकाले नयाँ पदमार्ग निर्माणलगायत पर्यटन विकासका लागि बृहत् गुरुयोजना बनाएर अघि बढ्ने तयारी भइरहेको जानकारी दिनुभयो ।
रसुवा भन्सारले उठायो ५८ करोड ५५ लाख जरिवाना
चीनबाट आयात गरिएका सामग्रीको परिमाण कम देखाएर राजस्व छल्न खोज्ने व्यापारीबाट यहाँस्थित भन्सार कार्यालयले रु ५८ करोड ५५ लाख जरिवाना असुल गरेको छ ।
लिची किन्न व्यापारी पुगे किसानको बारीमा
गोरखाको पालुङटार नगरपालिकामा विगत लामो समयदेखि व्यावसायिक रूपमा खेती गर्दै आएका पालुङटार नगरपालिका–७, च्याङलिङ आहालेबरका ईश्वर श्रेष्ठले ४५ रोपनी जग्गामा आफूले लगाएको लिची खरिद गर्न मकवानपुरदेखि एक जना व्यापारी आफ्नो बारीमा आएको बताउनुभयो ।
मार्सी धानको व्यावसायिक खेती
मार्सी धान लोप हुन थालेपछि त्यसको जगेर्ना र संरक्षणका लागि त्रिपुरासुन्दरी गाउँपालिकाले मार्सी धानको व्यावसायिक खेती सुरु गरेको छ । मार्सीलगायत रैथाने जातका धानलाई प्रोत्साहन दिन उक्त गाउँपालिकाले मार्सी धान खेती लगाउन सुरु गरेको हो । वडा नं. ४ पिस्कर जलजलेको लितिखेतमा साढे पाँच रोपनीभन्दा बढी जग्गामा मार्सी धान खेती सुरु गरेर सो गाउँपालिकाले कृषकलाई सहयोग गर्न थालेको छ ।
भरतपुरमा अब असीसिटे जहाज
विस्तारको तयारी भइरहेको भरतपुर विमानस्थलमा श्री एयरलाइन्सले ८० सिटे ठूलो जहाजको सेवा सफल परीक्षण गरेको छ । हाल ४७ सिटेभन्दा साना जहाज मात्रै अवतरण भइरहेको भरतपुर विमानस्थलमा श्रीले ८० सिटे जहाज परीक्षणमा सफलता पाएको हो । उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछाने, संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री हितबहादुर तामाङ, भरतपुर महानगरकी प्रमुख रेनु दाहाल, नागरिक उड्यन प्राधिकरणका महाप्रबन्धक प्रदीप अधिकारीलगायतका अतिथिलाई साक्षी राखेर श्रीले बिहीबार आफ्नो परीक्षण उडान गरेको हो । परीक्षणका क्रममा श्री एयरलायन्सले चालक दलसहित प्राविधिकको टोलीसमेत अध्ययनका लागि भरतपुर ओरालेको छ ।
जेठमा सरकारले लियो त्रिचालिस अर्ब ऋण
सरकारले जेठमा करिब ४३ अर्ब रुपियाँ सार्वजनिक ऋण लिएको छ । सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार जेठमा मात्रै सरकारले ३४ अर्ब रुपियाँ आन्तरिक ऋण र करिब नौ अर्ब रुपियाँ बाह्य ऋण उठाएको हो । यससँगै सरकारले चालु आर्थिक वर्षको ११ महिनामा कुल तीन खर्ब सात अर्ब ६७ करोड रुपियाँ सार्वजनिक ऋण प्राप्त गरेको छ । चालु आवमा प्राप्त कुल ऋणमध्ये अधिकांश आन्तरिक ऋणकै हिस्सा छ । कार्यालयका अनुसार जेठसम्म सरकारले दुई खर्ब २५ अर्ब रुपियाँ आन्तरिक ऋण लिएको छ भने ८२ अर्ब ६७ करोड रुपियाँ बाह्य ऋण लिएको छ । चालु आवमा सरकारले कुल चार खर्ब ५२ अर्ब ७५ करोड रुपियाँ सार्वजनिक ऋण लिने लक्ष्य राखेको थियो ।
सन्धिखर्क–तम्घास प्रसारण लाइन तयार
अर्घाखाँचीको सन्धिखर्क नगरपालिका–६, फुदवाङदेखि गुल्मीकोे रेसुङ्गा नगरपालिका–७, उनायचौर (तम्घास) सम्मको १३२ किलोभोल्ट (केभी) डबल सर्किट प्रसारण लाइन तथा सबस्टेसन निर्माण सम्पन्न भएको छ । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले सन्धिखर्क–तम्घास करिब १६ किलोमिटर १३२ केभी डबल सर्किट प्रसारण लाइन र १३२ केभी तम्घास सबस्टेसन निर्माण सम्पन्न गरी बुधबारबाट सञ्चालनमा ल्याएको हो । सबस्टेसनमा १३२/३३ केभी, ३० एमभिए र ३३/११ केभी, १६ एमभिए क्षमताका पावर ट्रान्सफर्मर छन् । प्रसारण लाइनबाट करिब दुई सय मेगावाट विद्युत् प्रवाह हुन सक्छ ।
मेलम्चीको नयाँ ‘हेडवर्क्स’ निर्माणका लागि अनुदान
एसियाली विकास बैङ्क (एडिबी) ले मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको नयाँ ‘हेडवर्क्स’ निर्माणका लागि एक करोड ८० लाख (१८ मिलियन) अमेरिकन डलर अनुदान दिने भएको छ । खानेपानी मन्त्रालयका सचिव सुरेश आचार्यले मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको अहिलेको ‘हेडवर्क्स’ पुरिइसकेकाले नयाँ ‘हेडवर्क्स’ निर्माण तथा मुहानस्थल सार्नका लागि एसियाली विकास बैङ्कले आयोजनालाई १८ मिलियन अमेरिकन डलर अनुदान दिने जानकारी दिनुभयो । सरकारले मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको नयाँ हेडवर्क्स र थप संरचना मेलम्ची नदीको माथिल्लो तटीय क्षेत्रको उपयुक्त स्थानमा निर्माण गर्न सैद्धान्तिक स्वीकृति दिने निर्णय गरेसँगै सिन्धुपाल्चोकको सर्कस्थली भन्ने ठाउँमा नयाँ मुहान स्थलको निर्माण सुनिश्चित भएको छ ।
गरिबको गाई सानन बाख्रा !
सपक्क परेका सेता रौँ, छोटा र ठाडा कान, मिलेको शरीर, लामो ठाडो र पातलो सिङका साथै झपक्क दारी तथा माउको विकसित ठुलो कल्चौँडो । यो पहिचान हो सानन बाख्राको । दुध उत्पादनका लागि पालिने बाख्रा भएकाले यसलाई गरिबको गाईसमेत भन्ने गरिएको छ । बाख्रा विकास फार्म चित्लाङका फार्म प्रबन्धक विश्वेश्वरप्रसाद यादवका अनुसार गाई, भैँसी पाल्न नसक्ने र सानो क्षेत्र, घाँसको अभाव भएका किसानले दुधका लागि सानन बाख्रा नै उपयुक्त हुन्छ ।
लुम्बिनी प्रदेशमा ४७.२६ प्रतिशत बजेट खर्च
लुम्बिनी प्रदेशमा चालु आर्थिक वर्षको ११ महिनामा आधा पनि बजेट खर्च गर्न नसकेको देखिएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा विनियोजन गरिएको ४० अर्ब ४७ करोड ९७ लाख बजेटमध्ये जेठ मसान्तसम्म ४७.२६ प्रतिशत बजेट खर्च भएको हो ।
लगानीमैत्री वातावरण बनाउन मन्त्रालय क्रियाशील छ : मन्त्री भण्डारी
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री दामोदर भण्डारीले उद्योग क्षेत्रको विकासका लागि नीतिगत स्थायित्व तथा कार्यविधिगत सरलीकरण गरी लगानीमैत्री वातावरण निर्माण गर्न मन्त्रालय क्रियाशील रहेको बताउनुभएको छ ।
तनहुँमा खर्चभन्दा राजश्व योगदान बढी
चालु आर्थिक वर्षको ११ महिनामा तनहुँमा सङ्घ तथा प्रदेश सरकारबाट प्राप्त सहयोग भन्दा राजश्व योगदान बढी देखिएको छ । चालु आर्थिक वर्षको ११ अर्थात् जेठ मसान्त सम्ममा खर्च गरेको भन्दा १४ करोड बढी राजस्व योगदान तनहुँले दिएको हो ।
सहकारीको समस्या समाधान गर्न उच्चस्तरीय जाँचबुझ समिति गठन गरिने
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले देशभरबाट सहकारीसम्बन्धी उजुरी र गुनासो सङ्कलन, विश्लेषण गरी समस्याग्रस्त अवस्थाको पहिचान गर्न एक उच्चस्तरीय जाँचबुझ समिति गठन गर्ने प्रक्रिया अघि बढाइएको बताउनुभएको छ ।
भद्रपुर नगरपालिकाद्वारा करेसाबारी प्रवर्द्धन गर्न किसानलाई सहयोग
भद्रपुर नगरपालिकाले किसानलाई करेसाबारी तालिम दिएर कृषि सामग्री पनि वितरण गरेको छ । चालु आवमा सहरी क्षेत्र लक्ष्यित करेसाबारी प्रवर्द्धन कार्यक्रमअन्तर्गत करेसाबारीमा तरकारी खेती विस्तार गर्न नगरपालिकाले किसानलाई सहयोग गरेको हो ।
क्यान्टिलिभर पुल मर्मतपछि सञ्चालन
उत्तरी गोरखाको धार्चे गाउँपालिका – १ यारु बगरमा भएको क्यान्टिलिभर पुल (भीर खोपेर बनाइएको) तीन वर्ष पछि मर्मत सँगै स्थानीय तथा पर्यटकलाई यात्रा गर्न सहज भएको छ । २०७८ सालमा आएको विनाशकारी बुढी गण्डकीको बाढीले क्यान्टिलेर पुलमा क्षति पुर्याउदा त्यस पुलबाट ३ वर्ष सम्म आवतजावत नै बन्द भएको थियो ।
पाँच दशकपछि खाद्यसम्बन्धी नयाँ ऐन
नेपालमा खाद्य पदार्थको स्वच्छता, गुणस्तर निर्धारण र त्यसको नियमन गर्न ऐन कानुन बनेको छ दशक पुग्न लाग्दासमेत उपभोक्ताले खरिद गर्ने खाद्य पदार्थको स्वच्छता र गुणस्तरमा सुधार आउन सकेको छैन । खाद्य उत्पादक र व्यवसायीको लापर्बाही, बजार अनुगमन प्रभावकारी नहुनु, उपभोक्ता सचेतना अभावलगायतका कारणले उपभोक्ताले गुणस्तरहीन, मिसावटयुक्त र मानव स्वास्थ्यलाई हानिकारक खाद्य पदार्थको उपभोग गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको बताइएको छ । खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण कार्यालय, हेटौँडाको आयोजना र मकवानपुर उद्योग वाणिज्य सङ्घको सहकार्यमा हेटौँडामा भएको बागमती प्रदेशस्तरीय खाद्य स्वच्छता तथा गुणस्तरसम्बन्धी गोष्ठीका सहभागीले यस्तो बताएका हुन् ।
