मधेश अन्तर्सङ्घर्षको कथा
विसं २०४६ पछिको नेपाली राजनीतिमा मधेश र मधेश आन्दोलनसँग गाँसिएर आउने नाम हो, राजेन्द्र महतो । काठमाडौँमा वर्णभेदको टिठलाग्दो मनोविज्ञान छ । क्षेत्रलाई हेर्ने केन्द्रको मिचाहा संरचना र स्वभाव छ
गजल
स्वाभिमानी गालाभरि अनुदानको डाम थियोे मागी हिँड्नेको सूचीमा तिम्रो पनि नाम थियोे !
यो देश कहाँ पाऊँला (कविता)
घामको चुल्ठो बाटेर चन्द्रमा शिरफूल लाऊँला
प्रसिद्ध स्थल त्रिपुरासुन्दरी
क्षेत्रफलको हिसाबले नेपालको सबैभन्दा ठुलो जिल्ला हो, डोल्पा । छ हजार ८८९ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रमा यो फैलिएको छ । तीन हजार ५५५ वर्ग किलोमिटरमा विस्तारित से फोक्सुन्डो राष्ट्रिय निकुञ्ज यही जिल्लामा
याज्ञवल्क्यप्रति मैत्रेयीको त्याग
विदेह नगरी जनकपुरको पवित्र भूमिमा महर्षि याज्ञवल्क्य थिए । उनी प्रकाण्ड विद्वान् थिए । उनको विद्वता र तेजस्वी प्रभाव राजा जनकका सभाका सबै पण्डितजनभन्दा बढी थियो । त्यस राज सभाका गर्वोन्मत वि
‘गणेशकवि श्यामदास वैष्णव’ नामक कृति लोकार्पण
नइ प्रकाशनको संयोजनमा वानीरा फाउन्डेसनले शुक्रबार राजधानी काठमाडौँमा गणेशकवि श्यामदास वैष्णवको शतवार्षिकी मनायो । सो अवसरमा नरेन्द्रराज प्रसाईद्वारा लिखित ‘गणेशकवि श्यामदास वैष्णव’नामक जीवनीकृतिको पनि लोकार्पण भयो ।
लक्ष्मी खोज्दै ‘महाराजा’
सैलुन चलाउने व्यक्तिको बारेमा हो, महाराजा अर्थात् विजय सेतुपतिको कथा । जो आफ्नी छोरीसँग सहज तरिकाले जीवन बाँचिरहेको छ तर अचानक उनको जीवनमा केही यस्ता घटना आइपर्छन् जसलाई स्वयम् महाराजाले नै अनुमान लगाउन सक्दैनन् ।
चौरासीको चक्कर
‘गुरु’ शब्द कति गायनयोग्य छ है गुरु ? तर तपाईं गुरुहरू यत्रो वर्षसम्म पनि वास्तविक ‘गुरु’ बन्न सक्नुभएन कि जस्तो पनि लाग्छ मलाई । बारम्बार महागुरुहरूलाई सोधेँ । आफ्नै आत्मालाई पनि निकै पटक बिन्ती
बबरमहलमा तीन देशका महिला कलाकार
बबरमहलस्थित नेपाल आर्ट काउन्सिलमा नेपाल, भारत र बङ्गलादेशका महिला कलाकारका चित्रकला तथा मूर्तिकलाको अन्तर्राष्ट्रिय प्रदर्शनी बुधबारबाट सुरु भएको छ । प्रदर्शनीमा प्रेम, खुसी, जनजीवन, प्राकृतिक सौन्दर्य, सांस्कृतिक सम्पदा, महिला अनुभूति, भाव, संवेदना झल्कने सयभन्दा बढी चित्रकला र मूर्तिकला देख्न सकिन्छ ।
नेपाल बुद्धको जन्मथलो मात्रै होइन, बुद्ध दर्शनको संवाहक : प्रधानमन्त्री ओली
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेपाल बुद्ध दर्शनको संवाहक भएको बताउनुभएको छ ।
नेपाली कथाका प्रवृत्ति र विश्लेषण लोकार्पण
डा. शोभाकुमारी ढुङ्गानाद्वारा लिखित समकालीन नेपाली कथाका प्रवृत्ति र विश्लेषण नामक पुस्तक लोकार्पण गरिएको छ ।
चञ्चल चञ्चल चुलबुले मन (निबन्ध)
पवनपुत्र हनुमान ! रामायण पढ्दा जानेको सूक्ति ! सु+उक्ति=सूक्ति । संस्कृत वाङ्मयको भाषा वैयाकरण ! मन लाग्छ विश्लेषण गर्न हरपल हरदम ! शैली अभिव्यक्ति कला ! कला अनुराग जीवन्त रहन बाँच्नुको आफ्नै
आर्ट काउन्सिलमा ‘रासलीला’
दिव्य नृत्यले बौद्धिक ग्रन्थमा समकालीन कथाहरू प्रस्तुत गर्छ अर्थात् भागवत पुराण र महाभारत, प्राचीन पाठलाई आधुनिक जीवनसँग जोड्ने चर्चित कथाहरू अहिले ‘रासलीला’ कला प्रदर्शनीमा देख्न सकिन्छ । नेपाल आर्ट काउन्सिलमा भइरहेको प्रदर्शनी भगवान् कृष्णको जीवनीको भागवतम् भन्ने मुख्य कथामा आधारित छ ।
मदन पुरस्कारका लागि पाँच कृति छनोटमा
मदन पुरस्कार गुठीले ‘मदन पुरस्कार २०८०’ का लागि पाँच कृति छनोट गरेको छ ।
साहित्यकार किञ्जल्कको निधन
कास्कीको पोखरा महानगरपालिका १, भैरवटोल निवासी एक सय चार वर्षीय साहित्यकार गोपाल वैद्यको सोमबार राती निधन भएको छ ।
त्यो (कथा)
त्यो कहाँ बस्थ्यो, के गर्दथ्यो यो कसैलाई थाहा थिएन । बिहान घाम झुल्केको केही बेरपछि त्यो बजारमा आइपुग्थ्यो । बजारका माझमा एउटा पिपलको रुख थियो । त्यो दिनभरि नै त्यही बसिराख्थ्यो । घाम अस्ताएको केही बेरपछि त्यो पिपलको रुखबाट उठेर जान्थ्यो ।
जुनूको प्रदीप्त मन सार्वजनिक
कवि जुनू घिमिरेको कवितासङ्ग्र्रह प्रदीप्त मन सार्वजनिक गरिएको छ । शनिबार काठमाडौँमा आयोजित कार्यक्रममा अशेष मल्ल, डा. नवराज लम्साल, शैलेन्दुप्रकाश नेपाल र डा देवी नेपालले संयुक्त रूपमा कृति सार्वजनिक गर्नुभएको हो ।
अरुणको सम्झनामा जति माया लाए पनि...
साँझ छिप्पिँदै थियो । मधुरो उज्यालोमुनि कलाकार भुईँमा पलेँटी कसे । बागलुङ बजारको एक प्रतीक्षालयमा सङ्गीतप्रेमी व्यग्र थिए, गीसङ्गीत सुन्न र त्यसको तालमा रमाउन । बिस्तारै गुन्जियो ‘तिमी रामराम भजी बाँच’ । यही भजनबाट शनिबार गायक अरुण थापा मगरको २५औँ स्मृति दिवस ‘अरुण स्मृति साँझ’ आरम्भ भयो ।
बिपी स्मृति दिवस पारेर ‘मिलन मन्त्र’ सार्वजनिक
स्याङ्जाका युवा साहित्यकार मिलन समीरको नयाँ कृति ‘मिलन मन्त्र’ विमोचन गरिएको छ । वैकल्पिक बाटो पृथक पाइलाअन्तर्गत ‘समीर साँझ २०८१’ अर्थात् एकल मुक्तक वाचन का अवसरमा मिलनमन्त्र विमोचन तथा विमर्श गरिएको हो ।
बिपी कोइराला राष्ट्रिय पुरस्कार प्रदान
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले यस वर्षको बिपी कोइराला राष्ट्रिय पुरस्कार २०८० चार जनालाई प्रदान गरेको छ । आइतबार बिहान काठमाडौँमा एक कार्यक्रमको आयोजना गरी पुरस्कार वितरण गरिएको हो ।
सबै सर्जकको आकर्षण मधुपर्क
मधुपर्क मासिकको ५७ औँ वार्षिकोत्सवका अवसरमा साहित्यका विभिन्न विधामा निरन्तर क्रियाशील वरिष्ठ तीन साहित्यकारलाई मधुपर्क सम्मान, २०८१ अपर्ण गरिएको छ । विसं २०२५ जेठ ३०
यो वर्षको दाहाल यज्ञनिधि पुरस्कार इतिहासकार ज्ञानमणि नेपाललाई
साहित्यकार तथा सञ्चारकर्मी दाहाल यज्ञनिधिको नाममा स्थापना भएको ‘दाहाल यज्ञनिधि’ पुरस्कार यो वर्ष इतिहासकार ज्ञानमणि नेपाललाई प्रदान गरिने भएको छ।
‘देशभक्त राजनेता कीर्तिनिधि विष्ट’ नामक ग्रन्थ सार्वजनिक
पूर्वप्रधानमन्त्री कीर्तिनिधि विष्टको योगदानप्रति आदर, श्रद्धा र सम्मान प्रकट गर्न ‘देशभक्त राजनेता कीर्तिनिधि विष्ट’ नामक ग्रन्थ प्रकाशन गरिएको छ ।
‘घामका फूलहरू’ विमोचन
मकवानपुरका अग्रज साहित्यकार, गीतकार, गजलकार तुलसी घिमिरेद्वारा लिखित घामका फूलहरू (गजल सङ्ग्रह) शनिबार हेटौँडामा सार्वजनिक गरिएको छ।
मैथिली रङ्गमञ्च
नेपालमा मैथिली नाटकको इतिहास र परम्परालाई निकै समृद्ध मानिन्छ । सांस्कृतिक रङ्गमञ्च परम्परा तथा लोकनाट्य मात्र होइन, नाटकको लिखित परम्परामा पनि निकै अगाडि देखिन्छ ।
