समालोचनामा आचारसंहिता : बहस कि बाध्यता

साहित्यमा आचारसंहिताबारे सार्वजनिक बहस चलाउन सकिन्छ । यस्तो बहस उठाउँदा धेरैलाई लाग्छ, साहित्यलाई समाज, समुदाय र परिवारमैत्री बनाउनु व्यक्तिगत लेखकीय नैतिक जिम्मेवारी हो, औपचारिक संहिता आवश्यक छैन । कुरो ठिकै पनि लाग्छ । साहित्यलाई केहीले अराजक विधा भनेका छन्; जस्तो, साहित्यकार विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाले भन्नुभयो– “म राजनीतिमा समाजवादी र साहित्यमा अराजकतावादी हुँ ।” यदि यसो हो भने अराजक विधालाई किन चाहियो संहिता ? तर कोइराला कहिल्यै अराजकतावादी हुनुभएन । वैकल्प्यवादी मात्र हुनुभयो । उहाँका विचार स्थापित मान्यताभन्दा पृथक् मात्र होइनन् विपरीत पनि पाइन्छन् । स्थापनाविरुद्ध उहाँले विकल्प देख्नुभयो । लेख्नुभयो तर प्रस्तुति शिष्ट छ उहाँको । उहाँ विचारमा स्वतन्त्र र शैलीमा श्लील हुनुहुन्छ ।