शिक्षा प्रणालीमा सुधारको खाँचो छ : शिक्षामन्त्री पौडेल
शिक्षा विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री देवेन्द्र पौडेलले नेपालको शिक्षा प्रणालीमा सुधारको खाँचो रहेको बताउनुभएको छ । आगामी १५ वर्षका लागि तयार गरिएको शिक्षाको संरचनापत्र–२०७९ सार्वजनिकिकरण कार्यक्रममा मंगलबार उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो ।
विद्यालयमा तालाबन्दी, विद्यार्थीलाई तनाव
त्रिभुवन माध्यमिक विद्यालय नयाँ बजारमा तालाबन्दी गरिएको छ । विद्यालय हाताभित्र रहेका सटरहरू व्यवसाय प्रयोजनमा दिनेगरेको टेन्डरमा कानुनी प्रक्रियाअनुसार सम्झौता गरेको ६ महिना पुग्दा समेत सुनुवाइ नभएको भन्दै विद्यालय प्रशासनमा व्यवसायीले तालाबन्दी गरेका हुन् ।
सुध्रिँदै सामुदायिक विद्यालय
चरम राजनीति र अनुत्तरदायी हुँदा विद्यालय रित्तो हुने अवस्था सिर्जना भएपछि सामुदायिक विद्यालय बल्ल सचेत हुन थालेका छन्। पछिल्ला केही वर्षयता गुणस्तर र सिकाइमा सुधार गर्न विद्यालयबीच प्रतिस्पर्धा सुरु भएको छ। विद्यार्थी आकर्षित गर्न र शिक्षकलाई कक्षाकोठाभित्र टिकाउन अनेक प्रयत्न थालिएका छन्। नयाँ–नयाँ योजना अगाडि सारिएका छन्।
विद्यार्थीलाई खोला तारेर भिजेकै कपडामा कक्षामा
विद्यार्थीलाई खोला तारेर विद्यालय पुगेर भिजेकै कपडामा अध्यापन गराउने गरेको प्रअ घलेले बताउनुभयो । विसं २०७० बाट शिक्षण पेशामा लाग्नुभएका ३९ वर्षीय घले करिब आठ महिना अगाडि घर नजिकै रहेको उक्त विद्यालयमा सरुवा भएर आउनुभएको हो ।
सुधारका लागि बाइस विद्यालय छनोट
ताप्लेजुङमा राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रमका लागि २२ वटा विद्यालय छनोट भएका छन्। शैक्षिक सुधार कार्यक्रमअन्तर्गत पक्की भवन निर्माणसहितका योजना सञ्चालनका लागि ती विद्यालय छनोट भएका हुन्। कार्यक्रमका लागि सबैभन्दा बढी सदरमुकामस्थित फुङ्लिङ नगरपालिकाका पाँचवटा विद्यालय छनोट भएका छन्। छनोट भएकामध्ये वीरेन्द्र माध्यमिक विद्यालय र दुर्गमक्षेत्र आधारभूत विद्यालयमा चारकोठे भवनको योजना परेको छ। फुङ्लिङ नगरपालिकाकै मेवाराजा आधारभूत विद्यालय र शिव आधारभूत विद्यालयलाई दुईकोठे भवन तथा सिद्धकाली माध्यमिक विद्यालयमा आईसीटी स्थापनाका लागि छ लाख ५० हजार रुपियाँको योजना परेको छ।
उत्कृष्ट शैक्षिक संस्थाको रूपमा विकास गर्ने प्रतिबद्धता
तारकेश्वर नगरपालिका वडा ११ नेपालटारमा रहेको एन.आर. कलेजले विभिन्न कार्यक्रमका साथ १६ औं वार्षिकोत्सव मनाएको छ ।
उत्कृष्ट अङ्क ल्याउने विद्यार्थीलाई ल्यापटप
बाँकेको नरैनापुर गाउँपालिकाले २६ जना उत्कृष्ट विद्यार्थी तथा विद्यालयलाई सम्मान गरेको छ । विद्यालयले उत्कृष्ट काम गरेकालाई सम्मान र पुरस्कृत गरिएको पालिकाले जनाएको छ ।
राष्ट्रपति शैक्षिक सुधारका लागि डडेल्धुराका ५४ विद्यालय छनोट
राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रमका लागि डडेल्धुराका ५४ छनोटमा परेका छन् । बुधबार बसेको शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयको मन्त्रिस्तरीय बैठकले राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रमका लागि विद्यालय छनोट गरेको थियो ।
विद्यालयको बाटैमा बित्छ चार घण्टा
सरकारले बर्सेनि सुलभ र सहज तरिकाबाट बालबालिकालाई शिक्षा उपलब्ध गराउन विभिन्न कार्यक्रम तथा नाराहरू तय गर्ने गरेको छ । ग्रामीण क्षेत्रका बालबालिकाका लागि ती नारा नारामै सीमित बन्ने गरेका छन्। उनीहरू घण्टौँ टाढाका विद्यालय धाएर शिक्षा लिन बाध्य छन्। धनकुटाको साँगुरीगढी गाउँपालिका–७, आस्कोटका अर्पण राई करिब दुई घण्टा टाढाको स्कुलबाट शिक्षा लिन बाध्य हुनुहुन्छ। उहाँ सोही वडाको महाभारतस्थित गोलखाडी माविको कक्षा–९ मा अध्ययनरत हुनुहुन्छ। दैनिक करिब चार घण्टाभन्दा बढी समय त उहाँको स्कुल आउन जानमै बित्ने गरेको छ। उहाँ सँगसँगै सोही गाउँबाट दैनिक करिब ३० जना विद्यार्थी विद्यालयको लागि दैनिक चार घण्टा धाउन बाध्य छन्। “नजिकै स्कुल छैन, त्यसैले दैनिक करिब चार घण्टा धाउन बाध्य छौँ,” राई भन्नुहुन्छ।
विद्यार्थीलाई कम्बल सहयोग
५८ औं बाल दिवसको अवसरमा हिमाली छात्रावासमा अध्ययनरत विद्यार्थीलाई कम्बल सहयोग गरिएको छ । छात्रावासमा बस्दैआएका बिद्यार्थीलाई कपडाको समस्या भएको पाइएपछि सिमकोट गाउँपालिकाले कम्बल सहयोग गरेको हो ।
शैक्षिक सत्र सुरु भएको चार महिना पुग्दा पनि पाठ्यपुस्तक अभाव
शैक्षिक सत्र सुरु भएको चार महिना बितिसक्दा पनि सबै विद्यार्थीको हात हातमा अझैँ पाठ्यपुस्तक पुग्न सकेको छैन । पाठ्यपुस्तक छाप्ने जिम्मा पाएको जनक शिक्षा सामग्री केन्द्र लिमिटेडले पाठ्यपुस्तक छापिरहे पनि दैनिक रुपमा माग आइरहेकाले सबै विद्यार्थीको हात हातमा पाठ्यपुस्तक पुग्न नसकेको देखिएको छ ।
आमाको स्मृतिमा अक्षयकोष
पाँचथरको फाल्गुनन्द गाउँपालिका वडा १ नवमीडाँडाकी निर्मला आङदेम्बेले आफ्नी स्वर्गीय आमाको स्मृतिमा ५१ हजार १ सय ५५ रुपियाँको अक्षयकोष स्थापना गर्नुभएको छ ।
केराको पातमा सेल र दुनामा खिर पाए पछि मख्ख विद्यार्थी
लहरै बसेर केराको पातमा कोदाको सेल, दुनामा कागुनाको खिरसहित केरा र आलुको अचार खाइरहेका थिए विद्यार्थी । उक्त दृश्यले हाम्रा समाजमा पहिले–पहिले हुने गरेका भोजभतेरको झल्को दिन्थ्यो । खुसी थिए विद्यार्थी, खाजा बाँड्न खटिएका शिक्षक तथा कर्मचारी पनि उत्तिकै प्रफुल्ल देखिन्थे ।
नेपालले पाकिस्तानलाई दुई करोड रुपियाँ सहायता दिने
सरकारले मित्रराष्ट्र पाकिस्तानलाई दुई करोड रुपियाँ बराबरको राहत सामग्री प्रदान गर्ने भएको छ ।
संघीय शिक्षा ऐन छिट्टै नै जारी हुन्छ : शिक्षा सचिव सुवेदी
सरकारले संघीय शिक्षा ऐन छिट्टै नै जारी गर्ने भएको छ ।
विद्यालयलाई १४ थान कम्प्युटर
पाँचथरको कुम्मायक गाउँपालिका –२ घर भई हाल दक्षिण कोरियामा कार्यरत गजेन्द्र सेर्माले स्थानीय सिद्व सरस्वति माध्यमिक विद्यालय मङजावुङलाई १४ थान कम्युटर हस्तान्तरण गर्नुभएको छ ।
सङ्घीय शिक्षा ऐन आएपछि शिक्षक दरबन्दीका समस्या समाधान हुने
शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयका सचिव रामकृष्ण सुवेदीले सङ्घीय शिक्षा ऐन जारी हुने क्रममा रहेकाले ऐन आएसँगै शिक्षक दरबन्दी व्यवस्थापनलगायतका सवाल सम्बोधन हुने बताउनुभएको छ ।
स्वामित्वको समस्याले पुनर्निर्माण रोकियो
जग्गाको स्वामित्व हस्तान्तरण नहुँदा काठमाडौँको वसन्तपुरस्थित नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयको भवन बेवारिसे बनेको छ। २०७२ सालको भूकम्पले नेसंविको पुरानो भवनलाई निकै क्षति पु-याएको थियो। २०४३ सालमा नेसंवि स्थापना भएपछि उक्त भवन र जग्गा भोगचलन गर्न त्रिभुवन विश्वविद्यालय (त्रिवि)ले उपलब्ध गराएको थियो। त्रिविले भोगचलन गर्न दिए पनि नेसंविमा नामसारी भएको छैन।
विद्यार्थीको आकर्षण केन्द्र बन्दै आदिकवि भानुभक्त क्याम्पस
नहुँको व्यास नगरपालिका–१ भादगाउँस्थित आदिकवि भानुभक्त क्याम्पस शैक्षिक ‘हब’को रुपमा विकास हुन थालेको छ । क्याम्पसमा अध्ययन गर्न विद्यार्थीको आकर्षण बढेसँगै यो क्याम्पस जिल्लाकै शैक्षिक केन्द्रको रुपमा विकास हुन थालेको हो ।
सामुदायिक विद्यालय सुधारको काम सुरु भएको छ : मन्त्री पौडेल
शिक्षा, बिज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री देवेन्द्र पौडेलले सामुदायिक बिद्यालयको शैक्षिक सुधारमा प्रधानाध्यापक, बिद्यालय ब्यवस्थापन समिति र स्थानीय तहको ठूलो भूमिका हुने बताउनुभएको छ । काभ्रेको धुलिखेलमा जिल्ला समन्वय समिति, शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाईले आयोजना गरेको अन्तरक्रिया कार्यक्रममा मन्त्री पौडेलले प्रधानाध्यापक, बिद्यालय ब्यवस्थापन समिति र स्थानीय तहको समन्वय भएका बिद्यालय नमूना बनेको बताउनुभएको हो ।
मधेश विश्वविद्यालयको उदघाटन
मधेश प्रदेश सरकारले वीरगञ्जमा मधेश विश्वविद्यालयको स्थापना गरेको छ । मधेश प्रदेशका मुख्यमन्त्री लालबाबु राउत र जनता समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष एवम् पुर्व उपप्रधानमन्त्री उपेन्द्र यादवले संयुक्त रुपमा बिहीबार उदघाटन गर्नुभएको हो ।
लिमीका दुई विद्यालयमा तिब्बेतीयन भाषा पढाई
चीनसँगको सिमाना रहेको नाम्खा गाउँपालिका –६ को हिमालपारीको गाउँ लिमीका दुुई सामुदायिक विद्यालयमा तिब्बतीयन भाषा अध्ययन गराइँदै आएको छ । स्थानीयलाई उक्त भाषाको आबश्यकता भएपछि नीजि स्रोतमा शिक्षकको ब्यवस्था गरी पढाउने व्यवस्था गरिएको हो ।
चार महिना बित्दासमेत विद्यार्थीलाई हात लागेन पुस्तक
नयाँ शैक्षिकसत्र सुरु भएको चार महिना बितेको छ । चार महिना बित्दासमेत धनकुटामा रहेका सामुदायीक विद्यालयका विद्यार्थीले नयाँ पाठ्यपुस्तक पाउन सकेका छैनन् । यस वर्षको शैक्षिकसत्र जेठ १ गतेबाट सुरु भए पनि यहाँका आधारभूत तथा माध्यमिक तहका विद्यार्थीले पाठ्यपुस्तक नपाएको गुनासो गरेका हुन् ।
१६ जिल्लामा भएन साक्षरता घोषणा
मुलुकबाट दुई वर्षभित्र निरक्षरता उन्मूलन गर्ने भनी राज्यले प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको १४ वर्ष बित्दा पनि १६ जिल्ला अझैसम्म निरक्षरमुक्त हुन सकेका छैनन्। सरकारले २०६५ सालमा दुई वर्षभित्र निरक्षरता उन्मूलन गर्ने लक्ष्य अगाडि सारेको थियो। बिहीबार ५६औँ अन्तर्राष्ट्रिय साक्षरता दिवस मनाउँदासम्ममा मधेश प्रदेशका कुनै पनि जिल्ला साक्षर घोषणा भएका छैनन्। लुम्बिनी प्रदेशको कपिलवस्तु, कर्णाली प्रदेशको मुगु, जुम्ला, हुम्ला, कालीकोट र डोल्पा तथा सुदूरपश्चिम प्रदेशको कञ्चनपुर र डोटी जिल्ला साक्षर घोषणा हुन बाँकी छ। हालसम्म ६१ जिल्ला साक्षर घोषित भइसकेका छन्। प्रदेश १ लाई बिहीबार साक्षर प्रदेश घोषणा गरिँदैछ। हालसम्म गण्डकी र बागमती प्रदेशमात्र साक्षर प्रदेश घोषणा भएका छन्।